Energieverbruik van een water-water warmtepomp: factoren, cijfers en efficiëntie

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

Voor wie zijn woning wil verduurzamen en overweegt om over te stappen op een warmtepomp, is het begrijpen van het energieverbruik van een water-water warmtepomp van groot belang. Deze warmtepompen halen warmte uit grondwater en leveren daarmee zowel verwarming als sanitair warm water. Ze worden vaak gekozen vanwege hun hoog rendement en het feit dat ze minimaal afhankelijk zijn van buitentemperaturen, in tegenstelling tot lucht-water warmtepompen.

In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van het energieverbruik van een water-water warmtepomp besproken, inclusief de factoren die het verbruik beïnvloeden, gemiddelde stroomverbruikcijfers, en hoe je het systeem efficiënter kunt laten werken. Bovendien wordt ingegaan op de voordelen van het combineren van een water-water warmtepomp met zonnepanelen, en welke technische en praktische overwegingen je als eigenaar of woningbouwer dient te maken.

Wat is een water-water warmtepomp?

Een water-water warmtepomp is een duurzame verwarmingsoplossing die gebruikmaakt van het principe van warmtetransport. Het systeem haalt warmte uit een grondwaterlaag, verwerkt deze in een koelcircuit, en gebruikt het vervolgens om verwarming en sanitair warm water te genereren. Door de constante temperatuur van grondwater gedurende het jaar, is dit type warmtepomp energie-efficiënter dan lucht-water warmtepompen, die afhankelijk zijn van de variabele buitentemperatuur.

Werking van de water-water warmtepomp

Het systeem werkt volgens het principe van een koelcircuit, vergelijkbaar met een koelkast of airco. De warmtepomp bestaat uit een compressor, een verdampingsslang die in het grondwater ligt, en een condensor die de warmte afgeeft aan het verwarmingswater. De compressor verbruikt elektriciteit om de warmte van een lagere temperatuur (uit het grondwater) op te tillen naar een hogere temperatuur, geschikt voor verwarming.

Voordelen van water-water warmtepompen

Hoog rendement: Door gebruik te maken van grondwater, is de warmtebron stabiel en behaalt het systeem een hoger rendement.
Lage CO2-uitstoot: Water-water warmtepompen verbruiken weinig elektriciteit en maken geen directe uitstoot van koolstofdioxide.
Duurzame verwarming: Ze zijn geschikt voor volledig elektrische woningen en kunnen efficiënt worden gecombineerd met zonnepanelen.
Langdurige investering: Ondanks de hoge installatiekosten bieden deze warmtepompen lange termijn besparingen op energiekosten.

Hoeveel stroom verbruikt een water-water warmtepomp?

Het stroomverbruik van een water-water warmtepomp hangt af van een aantal factoren, zoals de grootte van het huis, de isolatie, het type warmtepomp, de warmtevraag, en het rendement van het systeem. Uit de bronteksten is duidelijk dat het jaarlijks stroomverbruik van een water-water warmtepomp meestal varieert tussen 2.000 en 4.000 kWh.

Stroomverbruik per model en capaciteit

Het stroomverbruik kan ook variëren afhankelijk van de capaciteit van de warmtepomp, die meestal wordt uitgedrukt in kW. Voor woningen met een capaciteit van 3 tot 16 kW is het stroomverbruik meestal in de orde van 3.000 kWh per jaar. Dit is een benadering die afhankelijk is van het specifieke model en de werkomstandigheden.

Invloed van isolatie en gebruik

Een goed geïsoleerde woning verlaagt het energieverbruik van de warmtepomp aanzienlijk. Dit komt doordat er minder warmte verloren gaat via de muren, vloeren en daken. Bovendien speelt het gebruikspatroon van het huishouden een rol. Bijvoorbeeld, een woning die intensief wordt gebruikt voor verwarming en sanitair water heeft een hoger energieverbruik dan een woning met een lichtere gebruiksbelasting.

Vergelijking met andere warmtepomptypen

In vergelijking met een lucht-water warmtepomp, die gemiddeld ongeveer 730 tot 1460 kWh per jaar verbruikt, is een water-water warmtepomp aanzienlijk efficiënter. Lucht-water warmtepompen zijn afhankelijker van de buitentemperatuur en verbruiken meer stroom in de wintermaanden. Een hybride warmtepomp, die beide systemen combineert, heeft een gemiddeld stroomverbruik van 1.900 kWh per jaar en verbruikt daarnaast ongeveer 700 m³ gas per jaar.

Factoren die het stroomverbruik beïnvloeden

Het energieverbruik van een water-water warmtepomp is afhankelijk van een aantal belangrijke factoren. Deze factoren bepalen niet alleen hoeveel stroom het systeem verbruikt, maar ook hoe efficiënt het werkt en hoeveel kosten het oploopt.

1. De isolatie van de woning

Een goed geïsoleerde woning vermindert het energieverbruik van een warmtepomp aanzienlijk. Wanneer een woning weinig warmte verliest via muren, daken, ramen of vloeren, hoeft de warmtepomp minder vaak in te schakelen om de gewenste temperatuur te behouden. Dit zorgt voor een lagere elektriciteitsrekening en een groter energiebesparing op de lange termijn.

2. De warmtevraag van het huishouden

De warmtevraag is het totale aantal kilowattuur aan warmte dat nodig is om de woning te verwarmen en sanitair water aan te bieden. Dit varieert per huishouden en hangt af van factoren zoals het aantal bewoners, het gebruik van verwarming, en de gewenste binnentemperatuur. Een woning met een hoge warmtevraag zal een grotere warmtepomp nodig hebben, wat ook het stroomverbruik verhoogt.

3. De COP (Coefficient of Performance)

De COP is een maat voor het rendement van een warmtepomp. Het geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp per kilowattuur elektriciteit produceert. Een COP van 4 betekent bijvoorbeeld dat de warmtepomp 4 kWh warmte levert per 1 kWh elektriciteit. Hoe hoger de COP, hoe efficiënter de warmtepomp werkt en hoe minder stroom het verbruikt.

4. Het type warmtepomp en het merk

Het merk en type van de warmtepomp bepalen ook het energieverbruik. Sommige merken en modellen zijn technologisch geavanceerder en hebben een hoger rendement. Het is daarom belangrijk om bij de aankoop van een warmtepomp aandacht te besteden aan het rendement en het energieverbruik van het systeem.

5. De combinatie met zonnepanelen

Een water-water warmtepomp kan efficiënter werken wanneer het gecombineerd wordt met zonnepanelen. Zonnepanelen leveren groene elektriciteit die direct gebruikt kan worden om de warmtepomp te laten werken. Door de warmtepomp op groene energie te laten draaien, verlaagt men zowel de CO2-uitstoot als de energiekosten. Bovendien zijn veel warmtepompen Smart Grid Ready, wat betekent dat ze slim kunnen omgaan met de elektriciteit die opgewekt wordt door zonnepanelen.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een water-water warmtepomp?

Het berekenen van het stroomverbruik is belangrijk om inzicht te krijgen in de energiekosten en de efficiëntie van het systeem. Hieronder wordt uitgelegd hoe je het stroomverbruik van een water-water warmtepomp kunt berekenen.

1. Bepaal de COP van de warmtepomp

De COP is een cruciale factor bij het berekenen van het stroomverbruik. Het geeft aan hoeveel warmte per kWh elektriciteit het systeem levert. Bijvoorbeeld: - Een warmtepomp met een COP van 4 produceert 4 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit. - Een warmtepomp met een COP van 5 produceert 5 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit.

2. Bepaal de warmtevraag van de woning

De warmtevraag wordt uitgedrukt in kWh per jaar. Dit is het totaal aantal kilowattuur aan warmte dat nodig is om de woning te verwarmen en sanitair water aan te bieden. Dit kan variëren per woning en per seizoen.

3. Bereken het stroomverbruik

Om het stroomverbruik te berekenen, deel je de warmtevraag door de COP van de warmtepomp. Bijvoorbeeld: - Warmtevraag: 12.000 kWh per jaar - COP: 4

Stroomverbruik = 12.000 kWh / 4 = 3.000 kWh per jaar

Dit betekent dat de warmtepomp 3.000 kWh elektriciteit verbruikt om 12.000 kWh warmte te genereren.

4. Bereken de energiekosten

Vermenigvuldig het stroomverbruik met de stroomtarief om de jaarlijkse energiekosten te berekenen. Bijvoorbeeld: - Stroomverbruik: 3.000 kWh - Stroomtarief: €0,25 per kWh

Energiekosten = 3.000 kWh × €0,25 = €750 per jaar

Deze berekening geeft een indruk van de jaarlijkse energiekosten van een water-water warmtepomp. Het is belangrijk om rekening te houden met eventuele subsidies of groene energieaanbiedingen, die het werkelijke verbruik kunnen verlagen.

Voordelen van het combineren met zonnepanelen

Het combineren van een water-water warmtepomp met zonnepanelen is een efficiënte manier om het stroomverbruik te verlagen en de woning verder te verduurzamen. Hieronder worden de belangrijkste voordelen van deze combinatie besproken.

1. Verlaging van energiekosten

Zonnepanelen leveren groene elektriciteit die direct gebruikt kan worden om de warmtepomp te laten werken. Op die manier verlaagt men de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en de energiekosten. Omdat de warmtepomp het grootste deel van de energie gratis uit het grondwater haalt, is het verbruik aan elektriciteit relatief laag. Door dit verbruik op te vangen met zonnepanelen, wordt het systeem praktisch zelfvoorzienend in energie.

2. Verlaging van CO2-uitstoot

Zonnepanelen produceren geen CO2-uitstoot, waardoor het combineren van een water-water warmtepomp met zonnepanelen een aanzienlijke vermindering van CO2-uitstoot oplevert. Dit maakt het een duurzame keuze voor wie zijn woning wil verduurzamen.

3. Slimme energiebeheersystemen

Veel warmtepompen zijn Smart Grid Ready, wat betekent dat ze slim kunnen omgaan met de elektriciteit die opgewekt wordt door zonnepanelen. Het systeem stuurt de warmtepomp automatisch aan op basis van de prestaties van de zonnepanelen, waardoor het verbruik wordt geoptimaliseerd.

4. Subsidies en voordelen

Het combineren van een warmtepomp met zonnepanelen kan ook voordelen opleveren in de vorm van subsidies en fiscale voordelen. Veel overheidsprogramma’s bieden steun voor duurzame energieoplossingen, zoals warmtepompen en zonnepanelen. Door beide systemen te combineren, kan men maximale voordelen behalen.

Conclusie

De energiekosten van een water-water warmtepomp zijn relatief laag en worden beïnvloed door factoren zoals de isolatie van de woning, de warmtevraag, het rendement van het systeem, en de combinatie met zonnepanelen. Gemiddeld verbruikt een water-water warmtepomp tussen de 2.000 en 4.000 kWh per jaar, afhankelijk van het model en de werkomstandigheden. Door het combineren van deze warmtepomp met zonnepanelen, kan het stroomverbruik aanzienlijk worden verlaagd, wat resulteert in lagere energiekosten en een grotere duurzaamheid.

Voor wie zijn woning wil verduurzamen en overweegt om over te stappen op een warmtepomp, is een water-water warmtepomp een uitstekende keuze. Het systeem is efficiënter dan een lucht-water warmtepomp en biedt een langdurige investering in energiebesparing en CO2-reductie. Bovendien is het mogelijk om het systeem te combineren met zonnepanelen, wat het verder verduurzaamt en het stroomverbruik verder verlaagt.