Ervaringen met warmtepompen: voordelen, nadelen en keuzes op basis van consumenteninformatie

De overgang naar duurzamere verwarmingssystemen is in volle gang, en de warmtepomp is daarbij een van de meest voorkomende oplossingen. Tegelijkertijd blijkt uit consumentenervaringen dat de aanschaf en installatie van een warmtepomp niet voor iedereen een eendere ervaring oplevert. In dit artikel bekijken we op basis van diverse bronnen de ervaringen van gebruikers, de voordelen en nadelen van verschillende warmtepompsoorten, en de invloed van factoren zoals installatie, onderhoud en energieverbruik.

We richten ons hierbij niet alleen op technische details, maar ook op de praktische ervaringen van gebruikers die al jaren met warmtepompen leven. Op deze manier krijgen u en ik een realistisch beeld van wat te verwachten valt bij de aanschaf van een warmtepomp in 2025.

Inleiding

De warmtepomp is tegenwoordig een centrale figuur in de duurzame renovatie en nieuwbouw van woningen in Nederland. Het is een technologie die energie uit de omgeving haalt en deze gebruikt om woningen te verwarmen of koelen. Er zijn verschillende soorten warmtepompen, zoals lucht-water, lucht-lucht, water-water en bodem-water warmtepompen. Elke variant heeft zijn eigen voor- en nadelen, en het kiezen van de juiste oplossing hangt af van factoren zoals de woningstructuur, het energieverbruik en persoonlijke voorkeuren.

Hoewel de warmtepomp in theorie een duurzame en energiezuinige oplossing is, blijkt uit consumentenervaringen dat de praktijk soms complexer kan zijn. Uit een enquête die is uitgevoerd door Radar Forum blijkt dat 1 op de 5 consumenten na installatie van de warmtepomp niet tevreden is met het verwarmingseffect. Er zijn ook klachten over lawaai, hoge energierekening, en moeilijkheden bij het regelen van de temperatuur.

In dit artikel zullen we deze ervaringen verder analyseren, en zullen we kijken naar de technische kenmerken van verschillende warmtepompsoorten, eventuele beperkingen en het belang van een goede installatie. We sluiten af met enkele aanbevelingen voor consumenten die overwegen om een warmtepomp aan te schaffen.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt het?

Een warmtepomp is een technische oplossing die energie uit de omgeving (zoals lucht, grond of water) gebruikt om woningen te verwarmen of te koelen. De werking is vergelijkbaar met die van een koelkast of airco, maar in omgekeerde richting. In plaats van warmte uit de ruimte te verwijderen, haalt de warmtepomp warmte uit de buitenlucht of grond en brengt die in het huis.

Er zijn verschillende typen warmtepompen, die elk op een andere manier werken:

Lucht-water warmtepomp

Bij een lucht-water warmtepomp wordt de warmte uit de buitenlucht gehaald via een buitenunit. Deze warmte wordt vervolgens overgedragen aan een koudemiddel en gebruikt om het verwarmingssysteem (zoals een radiatoren- of vloerverwarmingssysteem) op te wekken. Dit type is vaak toegepast in hybride systemen, waarbij een traditionele CV-ketel als bijverwarming kan worden ingezet bij extreme koudte.

Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en brengt die direct in de woning. Deze oplossing is vaak geschikt voor individuele ruimtes, zoals een woonkamer of een kamer. Het grote voordeel is dat deze warmtepomp relatief eenvoudig en snel te installeren is, en ook het voordeel biedt van koeling in de zomer. Eén van de nadelen is echter dat deze warmtepomp geen warm water kan maken, wat betekent dat een aparte boiler of warmtepompboiler nodig is.

Water-water warmtepomp

Bij een water-water warmtepomp wordt warmte uit het grondwater gehaald. Daartoe moeten er twee putten worden geboord: één om warm water uit de bodem te halen, en één om het afgekoelde water weer in de bodem terug te brengen. Deze oplossing is technisch complexer en duurder, maar biedt in ruimere woningen vaak een hoger rendement dan lucht-water warmtepompen.

Bodem-water warmtepomp

Bij deze variant wordt warmte uit de bodem gehaald via buizen die gevuld zijn met een vloeistof. Deze buizen kunnen verticaal of horizontaal in de grond worden aangelegd. De vloeistof neemt warmte op uit de bodem en geeft deze af aan het verwarmingssysteem. Deze warmtepomp is vaak gebruikt in nieuwbouwprojecten of in woningen met veel ruimte voor grondinstallaties.

De ervaringen van consumenten: voordelen en uitdagingen

Voor consumenten is het kiezen van een warmtepomp niet alleen een technische beslissing, maar ook een financiële en praktische. Uit de ervaringen van gebruikers blijkt dat er zowel positieve als negatieve ervaringen zijn. In de volgende subsecties zullen we deze ervaringen uitwerken op basis van verhalen uit fora en beoordelingen op platformen zoals Trustpilot.

Positieve ervaringen

Veel gebruikers rapporteren dat de warmtepomp een goed alternatief is voor het verouderde gasverwarmingssysteem. In een testimonial op Trustpilot beschrijft een gebruiker hoe een hybride warmtepomp binnen enkele maanden goed functioneerde en het verwarmingseffect behoorlijk verbeterde.

"Begin december is bij ons DeWarmte Pomp AO (hybride) geïnstalleerd. Naast dat de warmtepomp er mooi uitziet is een groot voordeel dat hij niet in de buurt van de CV ketel geplaatst hoeft te worden, hetgeen installatiekosten bespaarde maar ook onderhoudskosten in de toekomst. De intake verliep soepel en de installatie volgens afspraak en dat alles voor een zeer concurrerende prijs."

Zoals hier uit blijkt, zijn er meerdere voordelen van een warmtepomp: het is esthetisch aantrekkelijk, het bespaart installatiekosten, en het kan goed functioneren zonder veel ondersteuning van een traditionele CV-ketel. In dit geval werkte de warmtepomp goed in een woonkamer, ondanks de grote ruimte.

Een andere gebruiker op een forum meldt dat het gasverbruik met 900 kubieke meter is gedaald, terwijl het stroomverbruik met 800 kWh is gestegen. Dit betekent dat de totale kosten lager zijn, en dat het systeem zich op lange termijn kan loonens.

"Alleen de woonkamer wordt verwarmd en de badkamer met een kachel van 1800 watt die 10 minuten aanstaat per dag in de winter. Gasverbruik gedaald 900 kub naar 160 kub. Stroomverbruik is met 800 kw gestegen. Kortom een winwin situatie."

Dit is een typisch voorbeeld van hoe een warmtepomp kan leiden tot een aanzienlijke besparing op het gasverbruik, en dat maakt het systeem aantrekkelijk voor consumenten die ook om het klimaat vrezen.

Negatieve ervaringen

Tegelijkertijd rapporteren ook enkele gebruikers dat de warmtepomp niet volledig voldoet aan hun verwachtingen. Uit de enquête van Radar Forum blijkt dat 1 op de 5 consumenten na installatie van de warmtepomp niet tevreden is met het verwarmingseffect. Een gebruiker op een forum merkt op:

"Uit een enquête van Radar ingevuld door 26.157 consumenten blijkt dat 1 op de vijf mensen hun huis niet warm genoeg krijgt na het installeren van de warmtepomp."

Hoewel dit percentage niet astronomisch is, is het wel aanzienlijk genoeg om het belang van een correcte installatie en een goed afgestemde systeem te benadrukken. De gebruiker merkt ook op dat de warmtepomp niet altijd voldoende warmte kan leveren bij lage buitentemperaturen, en dat een CV-ketel dan wel moet bijspringen.

Een andere gebruiker meldt dat de warmtepomp niet snel genoeg verwarmt als de temperatuur overdag laag wordt ingesteld. Dit is een bekend probleem bij lucht-water warmtepompen, die relatief lang kunnen duren om het huis op temperatuur te brengen.

"Overdag temperatuur lager zetten en dan niet snel warm krijgen als je thuis komt. Of tegen hoge kosten, warmte pomp is ideaal voor mensen die hele dag thuis zitten."

Dit laat zien dat de warmtepomp het meest efficiënt werkt wanneer het systeem continu draait en de woning kan worden voorverwarmd. Voor mensen die vaak weg zijn, kan het systeem minder ideaal zijn, of extra kosten opleveren.

Klachten over geluid en onderhoud

Een ander aspect dat vaak genoemd wordt is het geluid van de warmtepomp. In tegenstelling tot een CV-ketel, die meestal stil werkt, maakt een warmtepomp vaak wel geluid, vooral bij het opstarten of bij lage buitentemperaturen.

"Ben ook erg benieuwd wat de buren er van vinden. Een cv-ketel maakt geen herrie, veel warmtepompen wel."

Dit kan een probleem zijn in woonwijken waar mensen gevoelig zijn voor geluid. Het is daarom belangrijk om bij de aankoop te kijken naar de akoestische eigenschappen van de warmtepomp, en eventueel isolatie op te nemen of het apparaat verder van de woning te plaatsen.

Onderhoud is ook een belangrijk aspect. Veel gebruikers rapporteren dat regulier onderhoud nodig is om ervoor te zorgen dat de warmtepomp goed blijft functioneren.

"Regulier onderhoud is nodig"

Hoewel dit niet direct een negatieve ervaring is, is het wel iets dat consumenten vaak vergeten of onderschatten. Het is daarom aan te raden om een onderhoudscontract af te sluiten bij de installateur, zodat de warmtepomp op lange termijn betrouwbaar blijft functioneren.

Keuzes: welke warmtepomp is geschikt voor jouw woning?

De keuze van de juiste warmtepomp hangt af van een aantal factoren, zoals de grootte van de woning, de isolatie, het type verwarmingssysteem en persoonlijke voorkeuren. In de volgende subsecties geven we een overzicht van de verschillende opties.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een traditionele CV-ketel. De warmtepomp is verantwoordelijk voor het grootste deel van de verwarming, en de CV-ketel springt in bij extreme koudte of als het systeem niet voldoende warmte kan leveren.

Voordeel van deze oplossing is dat het systeem flexibel is, en dat het in de winter beter presteert dan een louter op warmtepomp gebaseerd systeem. Nadeel is dat het systeem wat dure is, omdat je zowel een warmtepomp als een CV-ketel nodig hebt.

Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp is een populaire keuze in bestaande woningen. Het is relatief eenvoudig te installeren, en het kan goed functioneren in combinatie met bestaande radiatoren of vloerverwarming.

Voordeel is de eenvoudige installatie, en het feit dat het systeem goed werkt in vrijwel alle soorten woningen. Nadeel is dat de warmtepomp in koude winters minder efficiënt kan zijn, en dat het systeem eventueel ondersteuning nodig heeft van een CV-ketel.

Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp is ideaal voor kleinere woningen of appartementen. Het systeem haalt warmte uit de buitenlucht en brengt die direct in de woning. Het kan ook worden gebruikt voor het koelen van ruimtes in de zomer.

Voordeel is dat het systeem goedkoop is en relatief snel geïnstalleerd kan worden. Nadeel is dat het systeem geen warm water kan maken, wat betekent dat een aparte boiler nodig is.

Water-water en bodem-water warmtepomp

Een water-water of bodem-water warmtepomp is vaak geschikt voor nieuwbouwprojecten of woningen met veel grondruimte. Het systeem haalt warmte uit de grond of het grondwater en brengt die in het verwarmingssysteem.

Voordeel is dat deze warmtepomp vaak het hoogste rendement biedt, en dat het systeem langdurig kan functioneren zonder veel onderhoud. Nadeel is dat de installatie technisch complex is, en dat er geboorde putten of buizen in de grond gelegd moeten worden.

Aankoop- en installatieadvies

Als je overweegt om een warmtepomp aan te schaffen, zijn er een aantal zaken die je moet overwegen. Hieronder geven we een aantal tips en richtlijnen op basis van de ervaringen van gebruikers.

Vraag meerdere offertes aan

Het is aan te raden om minstens drie tot vier offertes aan te vragen van verschillende installateurs. Dit zorgt voor een betere vergelijking van prijs, service en garantie. In een testimonial op Trustpilot wordt dit als een belangrijke stap genoemd:

"Ook een warmtepomp laten installeren? Laat je goed informeren en maak de juiste keuze door drie tot vier offertes op te vragen van warmtepomp installateurs in Nederland."

Het is belangrijk om niet alleen te kijken naar de prijs, maar ook naar de kwaliteit van de service, het onderhoudscontract en eventuele subsidies.

Kies voor een warmtepomp met energielabel A+++

Een warmtepomp met een energielabel A+++ is energiezuiniger en draait langer op een lager stroomverbruik. Dit betekent dat je op de lange termijn geld kunt besparen, en dat het systeem milieuvriendelijker is.

"Kies een airco met energielabel A+++ en een laag energieverbruik in kWh per jaar (dit staat ook op het energielabel)."

Het energielabel is een handig instrument om te vergelijken welke warmtepomp het meest efficiënt is.

Kies voor een koudemiddel met een lage klimaatimpact

Bij de aanschaf van een warmtepomp is het belangrijk om te letten op het type koudemiddel dat wordt gebruikt. Koudemiddelen met een lage klimaatimpact zorgen voor minder CO2-uitstoot en zijn duurzamer.

"Ga voor een kudemiddel met een zo laag mogelijke klimaatimpact. Voor nieuwe mobiele airco’s is een natuurlijk koudemiddel verplicht, die hebben een lage klimaatimpact. (bijvoorbeeld propaan, isobutaan of CO2)."

Stel de verwachtingen realistisch

Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over de prestaties van de warmtepomp. Hoewel de warmtepomp duurzaam is, is het geen wondermiddel dat automatisch alle verwarmingseisen van het huis kan nakomen. In koude winters kan het systeem bijvoorbeeld ondersteuning nodig hebben van een CV-ketel of een elektrische bijverwarming.

"Bijverwarming misschien nodig bij buitentemperatuur < -10 °C"

Het is daarom verstandig om te rekenen op een combinatie van warmtepomp en eventueel een CV-ketel of elektrische boiler.

Overweeg een warmtepompboiler

Als je een warmtepompboiler overweegt, dan is het belangrijk om te kijken naar hoe deze aangesloten kan worden op het bestaande verwarmingssysteem. In enkele gevallen kan een warmtepompboiler worden gebruikt in combinatie met een bestaande ventilatiesysteem, waardoor je twee functies in één systeem kunt combineren.

"Met het voorbeeld uit de bovengevoegde link vangt u twee vliegen in 1 klap. De ventilatie is geregeld en u houdt er warm water aan over. Energie die je zou weggooien, wordt nu in warm water omgezet."

Conclusie

De ervaringen met warmtepompen in Nederland zijn gemengd, maar over het algemeen positief. Veel gebruikers rapporteren dat de warmtepomp een duurzame en energiezuinige oplossing is voor hun verwarming. Er zijn echter ook uitdagingen, zoals het verwarmingseffect bij koude buitentemperaturen, het geluid van het systeem, en de noodzaak van regulier onderhoud.

Als je overweegt om een warmtepomp aan te schaffen, is het belangrijk om meerdere offertes aan te vragen, om te letten op het energielabel en het type koudemiddel, en om realistische verwachtingen te stellen over de prestaties van het systeem.

Tegenwoordig zijn er verschillende soorten warmtepompen beschikbaar, waaronder hybride, lucht-water, lucht-lucht, water-water en bodem-water warmtepompen. De keuze van de juiste variant hangt af van de woningstructuur, het energieverbruik en persoonlijke voorkeuren.

Op basis van de ervaringen van gebruikers is het aan te raden om goed geïnformeerd te zijn over de opties en om een professionele installateur te kiezen. Door een goed afgestemde warmtepomp te kiezen, kun je je woning duurzaam verwarmen en op lange termijn geld besparen.

Bronnen

1. Radar Forum - Iedereen aan de warmtepomp
2. Trustpilot - DeWarmte.nl
3. Trustoo.nl - Warmtepomp Installateurs
4. Duurzaamthuis.nl - Ervaringen lucht-lucht warmtepomp
5. Trustpilot - Warmtepompgroningen.net
6. Zelfenergieproduceren.nl - Wat voor warmtepomp heb jij?
7. Eigenhuis.nl - Wie heeft er een warmtepompboiler?