Eén buitenunit voor zowel warmtepomp als airco: mogelijkheden, voordelen en nadelen

Published by Redactie on september 29, 2025 | Category warmtepomp

De integratie van verwarmings- en koelsystemen in een enkele opstelling is tegenwoordig steeds populairder, aangezien het zowel comfort als efficiëntie kan vergroten. Voor woningen die reeds of willen overwegen een lucht/water-warmtepomp te installeren, is de vraag vaak of het mogelijk is om deze ook te combineren met een airco (lucht/lucht-warmtepomp) aan de hand van één enkele buitenunit. Dit artikel onderzoekt de feiten en technische mogelijkheden op basis van actuele informatie, met een nadruk op de praktische toepassing, het functioneren van het systeem, en de voor- en nadelen van deze integratie.

Inleiding

Traditioneel zijn airco’s en warmtepompen ontworpen als afzonderlijke systemen, elk met hun eigen buitenunit. Een airco verwarmt of koelt via directe luchtbehandeling, terwijl een lucht/water-warmtepomp warmte overbrengt via een vloeistofcircuit naar radiatoren of vloerverwarming. Het idee van een gezamenlijke buitenunit voor beide systemen biedt potentieel een aantrekkelijke oplossing voor energie-efficiëntie, ruimtebesparing en eenvoud in beheer.

Deze combinatie is technisch mogelijk, zoals Samsung al enkele jaren biedt. Toch zijn er belangrijke overwegingen bij de installatie, zoals de juiste dimensionering, de compatibiliteit van componenten en de functionele beperkingen van het systeem. Dit artikel geeft een overzicht van de technische mogelijkheden, het functioneren van het systeem en de praktische uitdagingen bij het combineren van een lucht/water-warmtepomp met een lucht/lucht-warmtepomp (airco) aan de hand van één buitenunit.

Technische mogelijkheden van een gezamenlijke buitenunit

1. Multi-split systeem en integratie

Een multi-split systeem maakt het mogelijk om meerdere binnenunits aan te sluiten op één buitenunit. Deze opstelling is ideaal voor woningen waarin zowel verwarming via lucht/water-warmtepomp als koeling via lucht/lucht-warmtepomp (airco) gewenst is. De buitenunit fungeert als een centrale krachtbron die zowel warmte als koude lucht kan leveren aan verschillende binnenunits.

Samsung biedt sinds enkele jaren systemen die zowel lucht/water- als lucht/lucht-warmtepompen kunnen aansluiten via één buitenunit. Dit biedt voordeeltjes in termen van beheer en visuele integratie. Echter, er zijn technische beperkingen: het systeem kan niet tegelijk zowel verwarmen als koelen in verschillende ruimtes. Het is een tweeledig systeem dat op één functie tegelijk is afgestemd.

2. Kracht en capaciteit van de buitenunit

De keuze van de buitenunit is cruciaal voor het functioneren van het gehele systeem. De capaciteit van de buitenunit moet voldoen aan de totale warmte- en koelbehoefte van het huis. Een onderschatte capaciteit leidt tot onvoldoende prestaties, hogere energieverbruik en ongemak voor de gebruiker.

Voor een woning met zowel een lucht/water-warmtepomp als een airco, moet de buitenunit voldoende vermogen hebben om zowel de verwarmings- als koelvraag aan te kunnen. Dit betekent dat het vermogen van de buitenunit niet alleen afhankelijk is van het aantal binnenunits, maar ook van de grootte en isolatie van de woning, de gewenste temperatuur, en de klimatologische omstandigheden.

3. Compatibiliteit van binnen- en buitenunits

Niet elke binnenunit is geschikt voor elke buitenunit. Voor een correcte integratie van een lucht/water-warmtepomp en een airco is het essentieel dat zowel de binnenunits als de buitenunit compatibel zijn en goed afgestemd zijn op elkaar.

In het geval van Samsung, zijn er speciale systemen beschikbaar waarbij een lucht/water-warmtepomp en een lucht/lucht-warmtepomp op één buitenunit zijn aangesloten. Het is echter verstandig om bij de installatie aandacht te besteden aan de specificaties van beide binnenunits en de buitenunit om te voorkomen dat het systeem niet optimaal functioneert.

4. Functionele beperkingen

Hoewel het technisch mogelijk is om een lucht/water-warmtepomp en een airco aan te sluiten op één buitenunit, zijn er functionele beperkingen. Het systeem kan niet tegelijk verwarmen en koelen in verschillende ruimtes. Dit is een belangrijke beperking, omdat veel huiseigenaren verwachtingen hebben dat een geïntegreerd systeem volledige flexibiliteit biedt.

De buitenunit kan op één moment of verwarmen of koelen. Dit betekent dat bijvoorbeeld in de winter alle ruimtes kunnen worden verwarmd, maar in de zomer moet de gehele woning worden gekoeld. Er is geen mogelijkheid voor gedeelten van het huis om te worden verwarmd terwijl andere gedeelten worden gekoeld.

Praktijkoverwegingen bij de installatie

1. Correcte dimensionering is verplicht

Een veelgemaakte fout bij de installatie van warmtepompsystemen is een onjuiste capaciteitsberekening. Dit geldt met name voor airco’s, die vaak zijn verkocht op basis van hun koelfunctie, terwijl de verwarmingscapaciteit minder in het oog wordt gehouden.

Een goed gedimensioneerde multi-split airco kan in het stookseizoen langdurig de verwarmingsbehoefte van een woning dekken, zodat een traditionele cv-ketel alleen op zeer koude dagen in gebruik komt. In de zomer kan het systeem dan gratis draaien, omdat de verwarmingsbehoefte nul is en alleen de koelcapaciteit nodig is.

2. Installatie door gespecialiseerde installateurs

De installatie van een geïntegreerd systeem met één buitenunit vereist een uitgebreide kennis van warmtepompsystemen. Het is aan te raden om dit aan te bevelen aan een koeltechnische installateur die ervaring heeft met zowel lucht/water- als lucht/lucht-warmtepompen.

De installateur moet niet alleen het systeem correct dimensioneren, maar ook zorgen voor een optimale opstelling van de buitenunit, de aansluiting van de binnenunits, en het instellen van de regelingen. Bovendien is het belangrijk dat de installateur uitleg geeft over de werking van het systeem en eventuele beperkingen, zodat de eindgebruiker weet wat er verwacht kan worden.

3. Onderhoud en service

De buitenunit speelt een centrale rol in het functioneren van het gehele systeem. Daarom is periodiek onderhoud verplicht om ervoor te zorgen dat het systeem efficiënt blijft werken. Dit onderhoud kan onder andere bestaan uit het reinigen van de luchtinlaat, het controleren van de koppelingen, en het testen van de prestaties van de compressor.

In de herfst en winter kan de luchtinlaat bijvoorbeeld worden geblokkeerd door bladeren of andere vervuiling. Dit kan leiden tot een afname van het vermogen en een toename van het energieverbruik. Daarom is het verstandig om regelmatig te controleren of de buitenunit goed onderhouden wordt.

Functionele vergelijking: lucht/water vs. lucht/lucht

1. Lucht/water-warmtepomp

Een lucht/water-warmtepomp trekt warmte uit de buitenlucht en brengt deze via een vloeistofcircuit naar de verwarmingsinstallatie, zoals radiatoren of vloerverwarming. Het voordeel van deze opstelling is dat de warmte gelijkmatig over het gehele huis kan worden verspreid, wat comfortabel is in wintermaanden.

Deze systemen zijn meestal geschikt voor woningen die een traditionele verwarmingsinstallatie gebruiken. Ze zijn echter minder efficiënt in de zomer, omdat de warmte niet direct kan worden gebruikt voor koeling. Koeling vereist dan een apart systeem, zoals een lucht/lucht-warmtepomp.

2. Lucht/lucht-warmtepomp (airco)

Een lucht/lucht-warmtepomp of airco verwarmt of koelt direct de lucht in een ruimte. Het voordeel van deze opstelling is dat de temperatuur in een ruimte snel kan worden aangepast. Het nadeel is dat de warmte niet gelijkmatig over het gehele huis kan worden verspreid.

In de winter kan een airco een ruimte verwarmen, maar in de zomer kan het ook directe koeling bieden. Het is echter minder geschikt voor woningen met een traditionele verwarmingsinstallatie, omdat het niet mogelijk is om warmte via vloerverwarming of radiatoren te verspreiden.

Hybride warmtepompsystemen: een alternatief

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een traditionele gasverwarmingsketel. In het stookseizoen gebruikt de warmtepomp warmte uit de buitenlucht, terwijl de ketel alleen ingezet wordt op de koudste dagen van het jaar.

Deze opstelling biedt de voordelen van een warmtepomp met de betrouwbaarheid van een traditionele ketel. Het is een geschikt alternatief voor woningen waarin het gebruik van een lucht/water-warmtepomp en een lucht/lucht-warmtepomp niet technisch mogelijk is via één buitenunit.

Kosten en investering in 2025

1. Prijsverschillen tussen systeemtypen

De prijs van een warmtepomp of airco die ook verwarmt met een buitenunit hangt af van meerdere factoren, zoals het type systeem (lucht/water of lucht/lucht), het aantal binnenunits, en de installatiekosten. In 2025 zijn er verschillende opties beschikbaar, waaronder:

Single-split airco: een systeem met één buitenunit en één binnenunit. Geschikt voor kleine ruimtes.
Multi-split airco: een systeem met één buitenunit en meerdere binnenunits. Geschikt voor woningen met meerdere ruimtes.
Hybride warmtepomp: een systeem met een warmtepomp en een traditionele ketel.

De prijs van deze systemen varieert tussen €3.000 en €10.000, afhankelijk van de omvang en de specificaties.

2. Kostenefficiëntie en ROI

Een goed gedimensioneerde warmtepomp of airco kan aanzienlijk besparen op stookkosten. Vooral in de zomer kan een airco gratis draaien, omdat de verwarmingsbehoefte nul is en alleen de koelcapaciteit nodig is.

Het rendement van een warmtepomp is afhankelijk van het type koudemiddel dat wordt gebruikt. In 2025 is R32 nog steeds wijdverbreid, vanwege het gunstige milieuprofiel. Echter, er zijn plannen voor strengere regelgeving rondom F-gassen, wat in de toekomst invloed kan hebben op de keuze van koudemiddelen.

3. Subsidies en regelgeving

In 2025 zijn er subsidies beschikbaar voor de installatie van warmtepompen, afhankelijk van het type systeem en de locatie. Het is verstandig om te controleren welke subsidies beschikbaar zijn voor de installatie van een geïntegreerd systeem met één buitenunit.

Daarnaast zijn er regelgevingen inzake F-gassen en energielabels. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het systeem voldoet aan de meest recente regelgevingen en installatievereisten. Voor lokale verschillen, zoals nabijheid van woningen en geluidsnormen, is het verstandig om te kijken naar regionale bouw- en milieuvoorschriften.

Conclusie

De integratie van een lucht/water-warmtepomp en een airco via één buitenunit is technisch mogelijk, zoals Samsung al enkele jaren biedt. Echter, er zijn belangrijke overwegingen bij de installatie, zoals de juiste dimensionering, de compatibiliteit van componenten en de functionele beperkingen van het systeem.

Hoewel het systeem efficiënt kan zijn in termen van energiegebruik en comfort, kan het niet tegelijk verwarmen en koelen in verschillende ruimtes. Daarom is het belangrijk om de werking van het systeem goed te begrijpen en de juiste keuzes te maken bij de installatie.

Voor woningen waarin een geïntegreerd systeem niet technisch mogelijk is, is een hybride warmtepomp of een aparte installatie van een lucht/water-warmtepomp en een airco een alternatief. Het is verstandig om deze opties te bespreken met een gespecialiseerde installateur, die kan beoordelen welk systeem het meest geschikt is voor de woning en de behoeften van de gebruiker.