Kostenvergelijking HR ketel vs. warmtepomp: Wat past bij jouw situatie?

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Bij de keuze voor een verwarmingsinstallatie voor je woning is het van groot belang om rekening te houden met zowel de aanschafkosten als de operationele kosten, het energieverbruik, de levensduur van het systeem en eventuele subsidies. In Nederland zijn HR ketels en warmtepompen twee veelvoorkomende opties. Een HR (hoog rendement) ketel is een vertrouwd systeem dat efficiënter werkt dan een standaard CV-ketel, terwijl warmtepompen steeds populairder worden vanwege hun lage energieverbruik en duurzame eigenschappen.

In dit artikel bespreken we de kosten, voordelen en nadelen van beide opties op basis van beschikbare informatie. We analyseren de kosten van installatie, het energieverbruik en de terugverdientijd, evenals de invloed van subsidies. Daarnaast bekijken we wanneer welke oplossing het meest rendabel is voor je woning.

Wat is een HR ketel?

Een HR ketel (hoogrendementsketel) is een verwarmingssysteem dat werkt met aardgas en een hoger rendement heeft dan een standaard CV-ketel. Hierbij wordt een groot deel van de warmte die tijdens de verbranding ontstaat, effectiever benut. HR ketels hebben doorgaans een rendement van boven de 90%, waardoor ze efficiënter zijn en minder brandstof verbruiken dan oudere systemen.

De HR ketel is een vertrouwd systeem dat in vele huizen aanwezig is. Het is een betrouwbare keuze, vooral voor huizen die niet volledig geïsoleerd zijn of waar het verbruik relatief laag is. Aan de andere kant is de HR ketel afhankelijk van aardgas, een fossiele bron die steeds duurder wordt en waarvan de toekomst onzeker is vanwege de transitie naar duurzame energie.

Voor- en nadelen van een HR ketel

Voordeel: - Kosteneffectief in de aanschaf: De aanschafkosten van een HR ketel zijn lager dan die van een warmtepomp. Voorbeelden uit de gegevens geven aan dat HR ketels vanaf €4.000 beschikbaar zijn. - Gemakkelijke installatie: Een HR ketel is eenvoudig te installeren en werkt met bestaande radiatoren of verwarmingsinstallaties. - Betrouwbare technologie: HR ketels zijn langdurig betrouwbaar en vereisen weinig onderhoud.

Nadeel: - Afhankelijk van aardgas: Bij de stijgende aardgas- en stroomprijzen kan de operationele kost van een HR ketel op korte termijn stijgen. - Geringere duurzaamheid: Een HR ketel produceert CO₂-uitstoot, terwijl warmtepompen een duurzamere oplossing bieden. - Hoge langdurige kosten: Ondanks het hoge rendement, blijft het gebruik van aardgas op de lange termijn duurder dan elektrische oplossingen, zeker bij de huidige energieprijzen.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een duurzame verwarmingsoplossing die warmte uit de lucht, grond of water haalt en deze gebruikt om je woning te verwarmen. Warmtepompen werken op basis van het principe van warmteoverdracht en gebruiken elektriciteit om deze warmte te verhitten of af te voeren. Ze zijn efficiënter dan HR ketels, aangezien ze meerdere keren meer warmte leveren dan het energieverbruik dat nodig is.

Voor- en nadelen van een warmtepomp

Voordeel: - Lage operationele kosten: Warmtepompen verbruiken minder energie dan HR ketels. Ze werken met een COP (Coefficient of Performance) van meerdere keren, wat betekent dat ze per kWh elektriciteit meerdere kWh warmte leveren. - Duurzame oplossing: Bij gebruik van groene elektriciteit of zelfopwekking met zonnepanelen is een warmtepomp een zeer duurzame keuze. - Subsidies beschikbaar: In 2025 is er een subsidie beschikbaar voor warmtepompen met een energielabel van minimaal A++. Deze subsidie dekt ongeveer 30% van de aanschafkosten. - Meervoudig gebruik: Veel warmtepompen kunnen ook als airco gebruikt worden om je woning in de zomer te koelen.

Nadeel: - Hoge aanschafkosten: De aanschafkosten van een warmtepomp liggen aanzienlijk hoger dan die van een HR ketel. De gemiddelde aanschafprijs van een hybride warmtepomp is €4.000 tot €7.000, terwijl een all-electric warmtepomp kan oplopen tot €25.000. - Installatiebeperkingen: Een warmtepomp vereist vaak aanpassingen aan het verwarmingsnetwerk, zoals het overschakelen van traditionele radiatoren naar vloerverwarming of wandverwarming. - Energieafhankelijkheid: Een warmtepomp is afhankelijk van elektriciteit. Bij hoge stroomprijzen kan dit op korte termijn duurder zijn dan een HR ketel, vooral als je geen zonnepanelen hebt.

Kostenvergelijking HR ketel vs. warmtepomp

1. Aanschafkosten

De aanschafkosten van een HR ketel liggen meestal tussen €3.000 en €6.000. Een warmtepomp is aanzienlijk duurder. De kosten variëren sterk afhankelijk van het type:

Hybride warmtepomp: €4.000 – €7.000
All-electric warmtepomp: €7.000 – €15.000
Grond/water warmtepomp: €10.000 – €20.000
Bodem-water warmtepomp: €15.000 – €25.000

Wanneer subsidies worden meegerekend (ongeveer 30%), dalen de aanschafkosten met ongeveer €1.200 tot €1.800.

2. Operationele kosten

De operationele kosten hangen af van het energieverbruik en de stroom- of gasprijzen. Een HR ketel verbruikt aardgas, terwijl een warmtepomp elektriciteit gebruikt. Omdat een warmtepomp meerdere keren meer warmte levert dan het energieverbruik, zijn de operationele kosten lager dan die van een HR ketel.

Vergelijking in getallen

Op basis van de gegevens uit de bronnen:

HR ketel:
- 1 m³ aardgas = 8,7 kWh warmte
- 1 m³ aardgas kost €0,70
- 8,7 kWh warmte kost €0,70
- 1 kWh elektriciteit kost €0,18
- 8,7 kWh elektriciteit kost €1,56

Dit betekent dat het financiële omslagpunt (COP) bij 2,23 ligt. Bij een COP hoger dan 2,23 is een warmtepomp voordeliger dan een HR ketel.

COP-waarden

HR ketel: COP = 1 (1 kWh elektriciteit = 1 kWh warmte)
Warmtepomp: COP = 3 tot 5 (1 kWh elektriciteit = 3 tot 5 kWh warmte)

Op basis van deze waarden is een warmtepomp op de lange termijn aanzienlijk efficiënter dan een HR ketel.

3. Levensduur en onderhoud

HR ketel: Levensduur van ongeveer 15 tot 20 jaar. Onderhoud is vereist, maar het systeem vereist weinig werk.
Warmtepomp: Levensduur van ongeveer 15 tot 25 jaar. Onderhoud is essentieel, vooral bij lucht/water warmtepompen, omdat ze gevoelig zijn voor milieucondities.

4. Subsidies en voordelen

In 2025 is er een subsidie beschikbaar voor warmtepompen met een energielabel van minimaal A++. Deze subsidie dekt ongeveer 30% van de aanschafkosten. Voor HR ketels zijn subsidies beperkt en meestal niet beschikbaar.

Wanneer is welke oplossing het meest rendabel?

De keuze tussen een HR ketel en een warmtepomp hangt af van verschillende factoren, waaronder de grootte van de woning, de isolatie, het verbruik, en de beschikbaarheid van elektriciteit of aardgas.

HR ketel is beter wanneer:

Je woning niet volledig geïsoleerd is.
De woning klein is (binnen de 100 m²).
Je geen aansluiting op elektriciteit hebt.
De gasprijzen laag zijn en je geen zonnepanelen hebt.
Je een tijdelijke oplossing zoekt.

Warmtepomp is beter wanneer:

Je woning goed geïsoleerd is en voorzien is van HR++ glas.
Je je eigen elektriciteit opwekt met zonnepanelen.
Je een langere termijn plaatst en wilt besparen op energiekosten.
Je subsidies wilt gebruiken voor duurzame verwarming.
Je een all-electric oplossing wilt, bijvoorbeeld voor toekomstige gasloze woningen.

Hybride oplossingen: HR ketel + warmtepomp

Een hybride systeem bestaat uit een HR ketel die als ondersteuning fungeert voor een warmtepomp. Deze oplossing is geschikt voor huizen die niet volledig op elektriciteit kunnen draaien of waar de warmtepomp niet in staat is om het volledige verbruik te dekken. De HR ketel is dan alleen actief in perioden van extreme kou of piekverbruik.

Voordelen van een hybride systeem: - Lage aanschafkosten: Het hybride systeem is goedkoper dan een all-electric warmtepomp. - Flexibiliteit: Je kunt op verschillende manieren verwarmen, afhankelijk van het weer en het verbruik. - Subsidies beschikbaar: Ook voor hybride systemen zijn subsidies toegankelijk.

Koelen met een warmtepomp

Een warmtepomp kan niet alleen gebruikt worden om te verwarmen, maar ook om te koelen. Veel warmtepompen kunnen in de zomer als airco gebruikt worden, wat extra voordelen biedt. Dit maakt ze een aantrekkelijke keuze voor huizen met een warme klimaatzone of huizen die vaak oververhitten.

Installatie en certificering

Bij de installatie van een warmtepomp zijn certificeringen en regelgeving van belang. Voor bodemgebonden installaties (zoals grond/water of bodem-water warmtepompen) is certificering verplicht onder de AMvB (Algemene Maatregel van de Arbeidsomstandigheden). Dit geldt niet voor lucht/water warmtepompen.

De installatie van een HR ketel is eenvoudiger en vereist geen specifieke certificering, maar het is verstandig om te kiezen voor een erkende installateur.

Keuze tussen HR ketel en warmtepomp: Samenvatting

Kenmerk	HR ketel	Warmtepomp
Aanschafkosten	€3.000 – €6.000	€4.000 – €25.000
Operationele kosten	Aardgas: €0,70 per m³	Elektriciteit: €0,18 per kWh
COP-waarde	1	3 – 5
Subsidies	Beperkt	Tot 30% van de aanschafkosten
Levensduur	15 – 20 jaar	15 – 25 jaar
Onderhoud	Minder vereist	Essentieel
Duurzaamheid	Gering	Hoog
Koelen mogelijk	Nee	Ja
Installatiebeperkingen	Nee	Ja (verwarmingssysteem aanpassen)

Conclusie

De keuze tussen een HR ketel en een warmtepomp hangt sterk af van jouw woning, verbruik, budget en duurzaamheidsdoelen. Een HR ketel is een betrouwbare en kosteneffectieve keuze, vooral voor kleinere woningen of in situaties waar de aansluiting op aardgas beter is dan op elektriciteit. Daarentegen is een warmtepomp een duurzamere en efficiëntere keuze, vooral bij goede isolatie en gebruik van groene elektriciteit of zonnepanelen.

De aanschafkosten van een warmtepomp zijn hoger, maar deze worden gecompenseerd door de lage operationele kosten en subsidies. Op de lange termijn is een warmtepomp dus vaak de meest rendabele oplossing, zeker bij stijgende energieprijzen.

Bij twijfel is het verstandig om een professionele adviesgesprek te hebben met een erkende installateur of energieadviseur. Deze kan je helpen een optimale keuze te maken op basis van jouw situatie.