Warmtepomp op het dak: geluidsoverlast voorkomen en efficiënte plaatsing

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

De opmars van de warmtepomp in Nederland is in volle gang. Ondanks de vele voordelen van deze duurzame opwarmingstechnologie, zoals lage energiekosten en een kleiner CO₂-voetspoor, is geluidsoverlast één van de belangrijkste zorgen die woningeigenaren tegenwoordig hebben. Vooral in dichtbebouwde stadsgebieden en bij woningen op een perceel dat grenst aan andere huizen, moet zorgvuldig nagedacht worden over de plaatsing van de buitenunit van de warmtepomp. Een steeds populaire keuze is om de warmtepomp op het dak te plaatsen, wat een elegante en efficiënte oplossing kan bieden. In dit artikel bespreken we uitgebreid hoe geluidsoverlast van een warmtepomp op het dak beperkt kan worden, welke technische en regelgevende eisen er zijn, en wat de beste praktijken zijn voor een optimale installatie.

Wat veroorzaakt geluidsoverlast bij warmtepompen?

De buitenunit van een warmtepomp maakt geluid door de werking van de ventilator en de compressorkamer. Dit geluid kan zowel als ruisonderdeel (ruis) als als specifieke tonen worden waargenomen. Het is belangrijk om te onthouden dat tonen – geluiden op één bepaalde frequentie – vaak meer opvallen en irriterend kunnen zijn, vooral als ze plotseling beginnen of eindigen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het aansluiten of afsluiten van de ventilator. Daarnaast kan het geluid worden versterkt of verstoord door de omgeving, zoals de aanwezigheid van muren, planten of het dak zelf.

Als de warmtepomp op het dak geplaatst wordt, is er een risico dat het geluid via het dak of de wanden van de woning wordt doorgegeven, wat tot trillingsoverlast kan leiden. Daarom is het van belang om zowel het akoestische gedrag van de warmtepomp als de bouwkundige eigenschappen van het dak en de omliggende ruimte in overweging te nemen.

Geluidseisen voor warmtepompen in Nederland

In Nederland zijn er duidelijke eisen inzake geluidsproductie van warmtepompen. Sinds 1 april 2021 gelden extra geluideisen voor nieuwe buitenunits, die zijn vastgelegd in de regelgeving. Deze eisen zijn onder andere gebaseerd op de norm NEN-ISO 1996-2:2017, die het bepalen van tonaliteit en het corrigeren van geluidsniveaus regelt. De tonaliteitcorrectie varieert tussen 0 dB en 6 dB, afhankelijk van de intensiteit van het tooncomponenten in het geluid.

De Nederlandse overheid stelt eisen aan het geluidsniveau van warmtepompen op de erfgrens. Dit mag niet meer zijn dan 40 dB in de nacht en 45 dB overdag. Deze regel geldt ook voor warmtepompen op het dak, aangezien het geluid via het dak of de wanden kan lekken naar aangrenzende perceelsruimtes. Fabrikanten en installateurs moeten daarom rekening houden met geluidsreductie bij het ontwerp en de plaatsing van de warmtepomp.

Plaatsing van de warmtepomp op het dak

Het is mogelijk om de buitenunit van een warmtepomp op zowel een schuin als een plat dak te plaatsen. Er zijn verschillende constructies beschikbaar die dit mogelijk maken, waaronder speciale behuizingen die de warmtepomp niet alleen beschermt tegen weersinvloeden, maar ook het geluid absorberen of afbuigen. Een paar voorbeelden van populaire systemen zijn:

Hydrotop indak-constructie: Deze constructie integreert de warmtepomp in het schuine dak. Het heeft het voordeel dat het visueel aantrekkelijk is en ruimtebesparend, terwijl het aan de geluideisen voldoet.
Decorio luchtwarmtepompbehuizing (30°-55°): Deze behuizing is ontworpen voor schuine dakhellingen en biedt bescherming tegen regen, wind en sneeuw, terwijl het het geluid tegelijkertijd absorbeert.
Nefit Bosch Compress 5800i AWR: Dit is een voorbeeld van een warmtepomp die speciaal geschikt is voor dakinstallaties. Het is ontworpen voor efficiëntie en akoestische prestaties.

Het is belangrijk om te weten dat er geen wettelijke regels zijn voor waar je de warmtepomp op het dak mag plaatsen. Dit betekent dat de eigenaar vrije keuze heeft, maar het is verstandig om rekening te houden met factoren zoals luchtrichting, luchtcirculatie en akoestische effecten. Een erkende installateur kan hierbij uitermate goed helpen, aangezien hij zowel de technische voorwaarden als de wettelijke regelgeving kent.

Belang van luchtrichting en luchtcirculatie

De warmtepomp moet zodanig geplaatst worden dat hij voldoende verse buitenlucht kan aantrekken en de warme lucht kan afvoeren. Bij een dakinstallatie is het essentieel om ervoor te zorgen dat de uitblaasrichting voldoende ruimte heeft en dat er geen obstakels zijn die de luchtstroming verstoren. Beplanting in de uitblaasrichting kan bijvoorbeeld het geluid weerkaatsen, maar moet zorgvuldig gekozen worden zodat de planten bestand zijn tegen de kou die uit de warmtepomp komt.

Daarnaast is het belangrijk om zorgen te nemen dat er voldoende afstand is tussen de uitblaasopening en eventuele slaapkamerraampjes of gevoelige plekken in de burenwoningen. Dit helpt om overlast te voorkomen.

Geluidsoverlast beperken: tips en oplossingen

Er zijn verschillende maatregelen waarmee geluidsoverlast van een warmtepomp op het dak beperkt kan worden. Deze oplossingen variëren van technische aanpassingen tot verstandige plaatsingskeuzes. Enkele van de meest effectieve methoden zijn:

1. Kies een stillere warmtepomp

Fabrikanten investeren continu in technologie om warmtepompen stiller te maken. Let bij de aankoop op het geluidsniveau in dB, dat vermeld staat in de technische specificaties. Modernere modellen zijn vaak uitgerust met geluidsdempende technologieën die het akoestische comfort aanzienlijk verbeteren.

2. Gebruik geluidswerende kasten of behuizingen

Er zijn geluidswerende kasten en behuizingen beschikbaar die het geluid van de buitenunit kunnen verminderen. Deze kasten kunnen een aanzienlijk verschil maken, maar houd er rekening mee dat ze de buitenunit groter laten ogen. Ze moeten ook zo ontworpen zijn dat de werking van de warmtepomp niet belemmerd wordt.

3. Plaats de warmtepomp verder van gevoelige plekken

Hoewel het niet altijd beter is om de warmtepomp verder van de woning te plaatsen – vanwege het risico op verminderde efficiëntie – is het verstandig om zoveel mogelijk afstand te houden tot gevoelige plekken zoals slaapkamerraampjes of gevoelige daken. Een grotere afstand kan het geluidsniveau aanzienlijk verminderen.

4. Voer geluidsberekeningen uit

Om ervoor te zorgen dat de warmtepomp aan de geluidsregels voldoet en geen overlast veroorzaakt, kan een geluidsberekening worden uitgevoerd. Dit is een professionele methode om het geluidsniveau op de erfgrens te bepalen en eventuele aanpassingen te doen.

5. Gebruik beplanting of akoestische materialen

Beplanting in de uitblaasrichting van de warmtepomp kan het geluid absorberen of afbuigen. Denk bijvoorbeeld aan hoge struiken of planten die akoestische eigenschappen hebben. Ook akoestische materialen die kunnen worden toegepast op het dak of in de omliggende ruimte kunnen het geluidsniveau verminderen.

6. Vermijd plaatsing op gevoelige daken

Als het dak gevoelig is voor trillingen of akoestisch ongeschikt is, is het verstandig om de warmtepomp elders te plaatsen. In sommige gevallen kan het geluid via het dak worden doorgegeven naar binnenliggende kamers, wat tot overlast kan leiden.

7. Installeer de warmtepomp op een stabiel en gelijk oppervlak

Zorg ervoor dat de warmtepomp op een stevig en gelijk oppervlak geplaatst is, zodat hij niet trilt of klinkt. Trillingen kunnen het geluid versterken en leiden tot akoestische problemen.

Tegengestelde meningen en ambivalentie in de praktijk

Hoewel de beschikbare informatie over warmtepompen en geluidsproductie vrij uitgebreid is, zijn er ook sommige tegenstrijdigheden in de praktijk. Zo is er bijvoorbeeld geen duidelijke richtlijn voor de optimale afstand tussen de warmtepomp en de perceelgrens. Enkele bronnen suggereren dat een afstand van 12 meter voldoende is om geluidsoverlast te voorkomen, terwijl andere bronnen beter adviseren om afstand te nemen van burenwoningen. Deze ambiguïteiten kunnen het voor de woningeigenaar lastig maken om een beslissing te nemen.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de akoestische eigenschappen van het eigen dak en de omliggende woningen. Wat voor de ene woning een probleem is, kan voor een andere woning helemaal geen overlast veroorzaken.

Conclusie

De installatie van een warmtepomp op het dak is een steeds populaire keuze, vooral in stadsgebieden waar ruimte beperkt is. Ondanks de voordelen van deze oplossing, is het van groot belang om geluidsoverlast zorgvuldig te beheren. Door rekening te houden met de geluideisen, de juiste plaatsing van de buitenunit, en het gebruik van geluidsdempende technologieën, is het mogelijk om een warmtepomp op het dak te plaatsen zonder dat buurwoningen last ervan hebben.

De keuze voor een stille warmtepomp, een geluidswerende behuizing, en een verstandige afstand tot gevoelige plekken zijn slechts enkele van de maatregelen die effectief kunnen zijn. Bovendien is het verstandig om een erkende warmtepompinstallateur in te schakelen, aangezien deze zowel technisch als juridisch goed geïnformeerd is en kan zorgen voor een optimale installatie.

Tenslotte is het aan te raden om geluidsberekeningen uit te voeren en eventuele akoestische verbeteringen door te voeren. Op die manier kan de warmtepomp efficiënt en duurzaam draaien, zonder dat het geluid een hinderlijke factor wordt voor de eigenaar of de buren.

Bronnen

luid
vr