Groene woningvernieuwing: Kosten en voordelen van een warmtepomp met mechanische ventilatie

Inleiding

Een warmtepomp met mechanische ventilatie is tegenwoordig een veelgebruikte oplossing voor duurzaam en energiezuinig wonen. Deze systemen combineren ventilatie en verwarming en zijn ideaal voor bestaande woningen met een mechanisch ventilatiesysteem (type C of D). In dit artikel geven we een overzicht van de kosten, voordelen, technische specificaties en subsidies van warmtepompen die worden gekoppeld aan mechanische ventilatie. We leggen uit hoe het systeem werkt, welke voordelen het biedt op lange termijn en welke factoren de investeringskosten bepalen. De informatie is gebaseerd op recente gegevens uit betrouwbare bronnen binnen de sector van duurzame woningbouw en ventilatie.

Wat is een warmtepomp met mechanische ventilatie?

Een warmtepomp met mechanische ventilatie is een systeem dat zowel het ventilatiefunctie als het verwarmen van een woning in één apparaat combineert. Het werkt door warmte op te vangen uit de uitlaatlucht van het ventilatiesysteem en deze te gebruiken voor het opwarmen van de binnenlucht die binnenkomt. Hierdoor kan de warmtepomp een aanzienlijk deel van de verwarmingsbehoefte van een woning dekken, zodat het gasverbruik en de CO2-uitstoot aanzienlijk worden teruggebracht.

Werking van het systeem

Het systeem bestaat meestal uit één binnenunit die op dezelfde locatie wordt geplaatst als de huidige ventilatiebox. De warmtepomp haalt warmte uit de uitlaatlucht en zet deze om in nuttige warmte voor de binnenlucht. Daardoor wordt de ventilatie verduurzaam gemaakt, zonder dat er een apart verwarmingsapparaat nodig is.

Voordelen

• Energiebesparing: Door de warmte uit de ventilatielucht te recupereren, kan het systeem een aanzienlijk deel van de verwarmingsbehoefte dekken. Dit leidt tot lagere energierekeningen.
• Goed voor het milieu: Het gebruik van een warmtepomp met mechanische ventilatie zorgt voor een vermindering van het gasverbruik en dus ook voor minder CO2-uitstoot.
• Verbetering van binnenklimaat: Het systeem zorgt voor een constante luchtverversing, wat bijdraagt aan een gezonder en comfortabeler binnenklimaat.
• Compacte oplossing: Het systeem is meestal compact en heeft geen buitenunit nodig, waardoor het geschikt is voor woningen waar het plaatsen van een buitenunit lastig of onmogelijk is.

Kosten van een warmtepomp met mechanische ventilatie

De investeringskosten van een warmtepomp met mechanische ventilatie kunnen variëren afhankelijk van het merk, het type systeem en de mate van aanpassing die nodig is in de woning. Onderstaand geven we een overzicht van de kosten die typisch voorkomen.

Investering per type systeem

Het prijsverschil tussen de modellen wordt bepaald door factoren zoals het vermogen van het systeem, de toegevoegde functies (zoals sensoren voor vocht of CO2), en of het systeem in combinatie werkt met een bestaande cv-ketel (hybride) of volledig op elektriciteit werkt (gasloos).

Factoren die de kosten bepalen

• Type en capaciteit van het systeem: De prijs hangt sterk af van het vermogen van de warmtepomp. In grotere woningen of woningen met hoge ventilatiebehoefte is een krachtigere warmtepomp nodig, wat de kosten verhoogt.
• Installatiecomplexiteit: Als de woning aanzienlijke aanpassingen nodig heeft (zoals het vervangen van bestaande leidingen of het plaatsen van nieuwe ventilatiekanalen), kunnen de installatiekosten aanzienlijk stijgen.
• Arbeidskosten: De kosten voor de installatie variëren per regio en per installateur. Het kiezen voor een ervaren installateur kan aanzienlijk invloed hebben op de totale kosten.
• Extra aanpassingen: In sommige gevallen is het nodig om het bestaande ventilatiesysteem aan te passen of te vervangen voordat de warmtepomp geïnstalleerd kan worden. Dit kan aanvullende kosten met zich meebrengen.

Energiebesparing en terugverdientijd

Een warmtepomp met mechanische ventilatie helpt niet alleen om energie te besparen, maar brengt ook een vermindering van het CO2-voetafdruk mee. Hieronder geven we een overzicht van de gemiddelde energiebesparing en de terugverdientijd van het systeem.

Energiebesparing

*Bij een gemiddeld gasverbruik van 1.700 m³ per jaar in een goed geïsoleerde woning.

De energiebesparing hangt af van het type systeem, de isolatie van de woning en het gedrag van de bewoner. In goed geïsoleerde woningen is de besparing meestal groter, omdat het systeem minder moet werken om de woonruimte te verwarmen.

Terugverdientijd

De investering in een warmtepomp met mechanische ventilatie kan op lange termijn worden terugverdiend door de besparingen op energiekosten. De exacte terugverdientijd hangt af van het type systeem en het energieverbruik van de woning.

• Lucht-lucht warmtepomp: Met een gemiddelde investering van € 5.000 en een jaarlijkse besparing van € 180, is de terugverdientijd ongeveer 27 jaar.
• Hybride warmtepomp: Bij een investering van € 9.000 en een jaarlijkse besparing van € 200, is de terugverdientijd ongeveer 45 jaar.
• Lucht-water warmtepomp: Bij een investering van € 7.000 en een jaarlijkse besparing van € 350, is de terugverdientijd ongeveer 20 jaar.
• Bodem-water warmtepomp: Bij een investering van € 25.000 en een jaarlijkse besparing van € 550, is de terugverdientijd ongeveer 45 jaar.

Hoewel de terugverdientijd bij sommige systemen lang is, kan het systeem nog steeds een waardevolle investering zijn als het doel is om het wonen duurzamer te maken en de CO2-uitstoot te verminderen.

Subsidies en financiële ondersteuning

De aanschafkosten van een warmtepomp met mechanische ventilatie kunnen aanzienlijk zijn, maar er zijn subsidies beschikbaar om deze investering te stimuleren. De meest voorkomende subsidie is de ISDE-subsidie (Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing), die in 2025 nog steeds geldt voor particulieren.

ISDE-subsidie

De ISDE-subsidie wordt uitgekeerd aan particulieren die investeren in duurzame energie en energiebesparing. De hoogte van de subsidie hangt af van het type warmtepomp en de energiebesparing die het systeem biedt.

• Lucht-lucht warmtepomp: De subsidie kan oplopen tot enkele honderden euro’s.
• Hybride warmtepomp: De subsidie kan ook aanzienlijk zijn, afhankelijk van de energiebesparing.
• Lucht-water warmtepomp: De subsidie is hoger dan bij een lucht-lucht warmtepomp, vanwege de hogere energiebesparing.
• Bodem-water warmtepomp: Deze warmtepompen zijn het meest efficiënt en kunnen dus ook de hoogste subsidie ontvangen.

Aanvraagproces

Het aanvragen van de ISDE-subsidie kan worden gedaan via je installateur of via de overheid. Het is verstandig om bij je installateur te vragen of hij je kan helpen met de aanvraagprocedure, omdat dit vaak eenvoudiger en efficiënter is.

Andere subsidies

Naast de ISDE-subsidie zijn er ook andere subsidies beschikbaar:

• Groene lening: Een lening met een lage rente die speciaal is bedoeld voor investeringen in duurzame energie.
• Gemeentelijke subsidies: Sommige gemeenten bieden extra subsidies aan voor het plaatsen van warmtepompen in bestaande woningen.
• Provinciale subsidies: Ook op provinciaal niveau zijn er subsidies beschikbaar voor energiebesparing en duurzame woningbouw.

Het is verstandig om bij je gemeente en provincie te vragen welke subsidies beschikbaar zijn voor warmtepompen, omdat deze vaak aanzienlijk zijn.

Kies het juiste type warmtepomp voor jouw woning

Het kiezen van het juiste type warmtepomp is belangrijk om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal werkt in jouw woning. Hieronder geven we een overzicht van de voordelen en nadelen van de verschillende typen.

Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp haalt warmte uit de lucht en gebruikt deze om de binnenlucht te verwarmen. Het is een compacte oplossing die ideaal is voor woningen met mechanische ventilatie. De voordelen zijn:

• Compact en eenvoudig te installeren
• Geen buitenunit nodig
• Lage geluidproductie
• Ideaal voor bestaande woningen

De nadelen zijn:

• Lagere efficiëntie in koude weersomstandigheden
• Lagere energiebesparing dan lucht-water of bodem-water warmtepompen

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp werkt samen met een bestaande cv-ketel. De warmtepomp neemt een groot deel van het verwarmingswerk over, terwijl de cv-ketel bijspringt op koude dagen. De voordelen zijn:

• Aanzienlijke energiebesparing
• Minder afhankelijk van gas
• Goed voor bestaande woningen met cv-ketel

De nadelen zijn:

• Hoogere investering
• Minder efficiënt in zeer koude winters

Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de lucht en zet deze om in warm water, dat vervolgens wordt gebruikt voor verwarming en warm water. De voordelen zijn:

• Hoge efficiëntie
• Aanzienlijke energiebesparing
• Goed voor woningen met een warmwaterbehoefte

De nadelen zijn:

• Hoogere investering dan lucht-lucht warmtepompen
• Vereist een warmtewisselaar en pomp

Bodem-water warmtepomp

Een bodem-water warmtepomp haalt warmte uit de bodem en zet deze om in warm water. Het is een zeer efficiënte oplossing, maar vereist een aardewerk, wat de investering aanzienlijk verhoogt. De voordelen zijn:

• Zeer hoge efficiëntie
• Aanzienlijke energiebesparing
• Goed voor woningen met een grote verwarmingsbehoefte

De nadelen zijn:

• Hoogste investering
• Vereist een aardewerk en boring

Conclusie

Een warmtepomp met mechanische ventilatie is een waardevolle investering voor wie wil verduurzamen en energiebesparing wil bereiken. Het systeem combineert ventilatie en verwarming in één apparaat, wat leidt tot lagere energierekeningen en een beter binnenklimaat. De investering kan op lange termijn worden terugverdiend door de energiebesparing, en er zijn subsidies beschikbaar om de aanschafkosten te verlagen. Het kiezen van het juiste type warmtepomp is belangrijk om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal werkt in jouw woning. Door goed onderzoek te doen en een ervaren installateur te betrekken, kun je ervoor zorgen dat je investering de moeite waard is.

Bronnen

1. Ventilatiewarmtepompen Leiden
2. Inventum hybride warmtepomp prijs
3. Ventilatie en warmtepompen
4. Mechanische ventilatie vervangen
5. Kosten warmtepomp in bestaande woning
6. Lucht-lucht warmtepomp