Hoge-temperatuur warmtepompen: Voordelen, nadelen en geschiktheid voor verwarmingssystemen

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige energietransitie speelt de warmtepomp een steeds belangrijkere rol. Vooral bij verwarmingssystemen die op hogere temperaturen werken, zoals traditionele radiatoren, is de hoge-temperatuur warmtepomp een interessant alternatief voor gas- of olieketels. Deze warmtepompen bieden de mogelijkheid om bestaande verwarmingssystemen te behouden, wat bijdraagt aan een lagere installatiekost en minder werk tijdens een renovatie of nieuwbouw. Echter, het is belangrijk om de technische kenmerken, het rendement en de geschiktheid van deze systemen goed te begrijpen.

In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van hoge-temperatuur warmtepompen besproken, inclusief werking, voordelen en nadelen, rendement, kosten en geschiktheid voor verschillende woningtypes. Daarnaast wordt het verschil uitgelegd tussen hoge- en lage-temperatuur warmtepompen en wanneer welke optie het meest geschikt is.

Wat is een hoge-temperatuur warmtepomp?

Een hoge-temperatuur warmtepomp (HT-warmtepomp) is een soort lucht-water warmtepomp die in staat is om het CV-water tot hogere temperaturen te verwarmen dan een standaard warmtepomp. Terwijl een lage-temperatuur warmtepomp doorgaans afgifte-temperaturen tot 50 à 55°C bereikt, kan een hoge-temperatuur warmtepomp temperaturen tot 80°C of zelfs hoger bereiken. Deze hogere temperaturen zijn nodig voor traditionele radiatoren of voor het opwekken van warm tapwater.

Het systeem bestaat uit twee delen: een binnen- en buitendeel. Het binnendeel is geïnstalleerd op de plek waar normaal de cv-ketel zou staan, en het buitendeel haalt warmte uit de buitenlucht. Deze warmte wordt vervolgens verwerkt en verhoogd in temperatuur via een compressor, waarna het verwarmingssysteem deze warmte kan gebruiken.

Hoe werkt een hoge-temperatuur warmtepomp?

De werking van een hoge-temperatuur warmtepomp is vergelijkbaar met die van andere warmtepompen, maar met aangepaste technologie om hogere temperaturen te bereiken. Het proces begint met het onttrekken van warmte uit een natuurlijke bron zoals lucht, grond of water. Deze warmte wordt opgenomen door een koelvloeistof, die via een compressor wordt verhoogd in temperatuur. In een tweestaps systeem wordt de temperatuur verder opgewaardeerd met behulp van een tweede compressor en een ander koudemiddel.

Het opgewarmde water of medium wordt daarna via het verwarmingssysteem geleid en afgegeven aan de radiatoren of het sanitairwater. Door deze constructie is het mogelijk om bestaande verwarmingssystemen aan te houden, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor woningen die niet zijn ingericht voor lage-temperatuur systemen zoals vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren.

Voordelen van een hoge-temperatuur warmtepomp

Ondanks het lager rendement vergeleken met lage-temperatuur warmtepompen, heeft een hoge-temperatuur warmtepomp meerdere voordelen, vooral in bepaalde situaties:

1. Compatibel met bestaande verwarmingssystemen

Een van de grootste voordelen van een hoge-temperatuur warmtepomp is dat het compatibel is met bestaande verwarmingssystemen zoals traditionele radiatoren. In vele oudere woningen is sprake van een CV-systeem dat op hogere temperaturen werkt, waardoor een overstap naar een warmtepomp zonder grote aanpassingen aan het afgiftesysteem mogelijk is. Dit leidt tot lagere installatiekosten en minder werk tijdens de omzwaai van fossiele verwarming naar duurzame opwekking.

2. Mogelijkheid tot warm tapwateropwekking

Hoge-temperatuur warmtepompen zijn in staat om ook warm tapwater te genereren. Omdat het systeem temperaturen tot 80°C kan bereiken, is het mogelijk om sanitairwater rechtstreeks op te warmen zonder het gebruik van een aparte waterverwarmer. Dit biedt een integrale oplossing voor zowel ruimteverwarming als sanitair gebruik.

3. Alternatief voor gas- of olieketels

Voor woningen die momenteel nog op gas of olie werken, is een hoge-temperatuur warmtepomp een duurzamere alternatief. Aangezien het geen fossiele brandstoffen gebruikt, draagt het bij aan een lagere CO2-uitstoot en voldoet het aan de steeds strengere energieregels. Bovendien is het een betrouwbare oplossing die kan functioneren in koude winters, aangezien het in staat is om op hogere temperaturen te werken.

Nadelen van een hoge-temperatuur warmtepomp

Hoewel hoge-temperatuur warmtepompen een waardevolle optie zijn voor bepaalde situaties, zijn er ook enkele nadelen die in overweging moeten worden genomen:

1. Lager rendement

Een van de belangrijkste nadelen is het lager rendement vergeleken met lage-temperatuur warmtepompen. Omdat hoge-temperatuur warmtepompen werken met een groter temperatuurverschil tussen de bron en de afgifte, verbruiken ze meer elektriciteit. Dit heeft invloed op de COP (Coëfficiënt of Performance), die bij hoge-temperatuur systemen vaak onder de 2 kan dalen, vooral bij lage buitentemperaturen.

2. Hogere energiekosten in koud weer

Bij vriestemperaturen daalt het rendement van hoge-temperatuur warmtepompen aanzienlijk. Dit betekent dat er meer elektriciteit nodig is om de gewenste warmte te genereren, wat leidt tot hogere energiekosten in de wintermaanden. In goed geïsoleerde woningen is dit minder relevant, maar voor woningen zonder voldoende isolatie kan het een aanzienlijke impact hebben op de maandelijkse energierekening.

3. Hogere aankoop- en installatiekosten

De technologie achter hoge-temperatuur warmtepompen is geavanceerder dan die van lage-temperatuur varianten, wat leidt tot hogere aankoop- en installatiekosten. De gemiddelde kosten liggen tussen € 12.000 en € 19.000, inclusief plaatsing. Dit maakt het een aanzienlijke investering, die niet altijd rendabel is binnen de gewenste tijdspanne, vooral in woningen zonder optimale isolatie.

4. Lengere terugverdientijd

Vanwege de hogere investeringskosten en het hogere elektriciteitsverbruik is de terugverdientijd van een hoge-temperatuur warmtepomp meestal langer dan die van een lage-temperatuur warmtepomp. De terugverdientijd kan variëren tussen 5 en 15 jaar, afhankelijk van de isolatie van de woning, de energieprijzen en het energieverbruik. In goed geïsoleerde woningen kan de terugverdientijd korter zijn, maar in minder geïsoleerde woningen kan het langer duren.

Lage-temperatuur versus hoge-temperatuur warmtepomp: Wat is het verschil?

Het belangrijkste verschil tussen een lage- en hoge-temperatuur warmtepomp ligt in de maximale temperatuur die het systeem kan bereiken. Een lage-temperatuur warmtepomp is ontworpen om temperaturen tot ongeveer 55°C te bereiken, wat ideaal is voor systemen zoals vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren. Deze systemen zijn efficiënter en werken beter in goed geïsoleerde woningen.

Lage-temperatuur warmtepompen zijn energiezuiniger en hebben een hoger rendement, omdat het temperatuurverschil tussen de bron en de afgifte kleiner is. Dit betekent dat minder elektriciteit nodig is om de gewenste warmte te genereren, wat resulteert in lagere energiekosten en een duurzamere oplossing.

Hoge-temperatuur warmtepompen daarentegen zijn in staat om temperaturen tot 80°C of meer te bereiken, wat nodig is voor traditionele radiatoren. Deze systemen zijn dus geschikt voor woningen met bestaande verwarmingssystemen die op hogere temperaturen werken. Echter, vanwege het grotere temperatuurverschil is het rendement lager, waardoor het energieverbruik en de kosten hoger uitvallen.

Wanneer kies je voor een hoge-temperatuur warmtepomp?

Een hoge-temperatuur warmtepomp is meestal de juiste keuze in de volgende situaties:

Bestaande verwarmingssystemen: Als de woning al is uitgerust met traditionele radiatoren of een verwarmingssysteem dat op hogere temperaturen werkt, is het meestal niet efficiënt om het systeem volledig te vervangen. Een hoge-temperatuur warmtepomp is dan een betere keuze dan een lage-temperatuur variant.
Niet goed geïsoleerde woningen: In woningen zonder voldoende isolatie is het vaak niet mogelijk om lage-temperatuur warmtepompen efficiënt te laten werken. In dergelijke gevallen is een hoge-temperatuur warmtepomp een betere optie, omdat het in staat is om hogere temperaturen te leveren.
Nood aan warm tapwater: Voor woningen waar het noodzakelijk is om warm tapwater rechtstreeks op te wekken, is een hoge-temperatuur warmtepomp de meest directe oplossing. Lage-temperatuur warmtepompen vereisen vaak een aparte waterverwarmer om het sanitairwater op te warmen.

Wanneer is een lage-temperatuur warmtepomp beter?

In goed geïsoleerde woningen met moderne verwarmingssystemen zoals vloerverwarming of lage-temperatuur radiatoren is een lage-temperatuur warmtepomp doorgaans de betere keuze. Deze systemen werken efficiënter en verbruiken minder elektriciteit, waardoor de energiekosten lager zijn en het rendement hoger. Daarnaast heeft het een kortere terugverdientijd en is het duurzamer dan een hoge-temperatuur variant.

Rendement en COP: Wat betekent het voor jou?

Het rendement van een warmtepomp wordt gemeten aan de hand van de COP (Coëfficiënt of Performance). Deze waarde geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp per ingezette eenheid elektriciteit kan genereren. Bijvoorbeeld: een COP van 3 betekent dat de warmtepomp drie keer zo veel warmte genereert als het elektriciteitsverbruik.

Bij lage-temperatuur warmtepompen is de COP vaak hoger dan bij hoge-temperatuur systemen. Dit komt doordat het temperatuurverschil tussen de bron en de afgifte kleiner is, waardoor minder energie nodig is om de gewenste warmte te genereren. In goed geïsoleerde woningen kan de COP van een lage-temperatuur warmtepomp zelfs boven de 4 liggen.

Bij hoge-temperatuur warmtepompen daalt de COP, vooral bij lage buitentemperaturen. In vriestemperaturen kan de COP zelfs onder de 2 dalen, wat betekent dat de warmtepomp minder efficiënt werkt en dus meer elektriciteit verbruikt. Dit heeft directe gevolgen voor de energiekosten en de duurzaamheid van het systeem.

Kosten van een hoge-temperatuur warmtepomp

De kosten van een hoge-temperatuur warmtepomp hangen af van verschillende factoren, waaronder het vermogen van de warmtepomp, het merk, de installatiekosten en eventuele extra opties. Over het algemeen zijn hoge-temperatuur warmtepompen duurder dan lage-temperatuur varianten, vanwege de geavanceerde technologie die nodig is om hogere temperaturen te bereiken.

De gemiddelde aankoop- en installatiekosten van een hoge-temperatuur warmtepomp liggen tussen € 12.000 en € 19.000. Deze kosten kunnen variëren afhankelijk van de grootte van de woning en de omvang van het verwarmingssysteem. Het is belangrijk om te overwegen of deze investering rendabel is op lange termijn, afhankelijk van de isolatie van de woning en de energieprijzen.

Subsidies en steunmaatregelen

Aangezien warmtepompen bijdragen aan energie-efficiëntie en duurzaamheid, zijn er mogelijk subsidies beschikbaar voor de aanschaf van een warmtepomp. Deze subsidies kunnen helpen met de initiële investering en maken de overstap naar duurzame verwarming betaalbaarder. Het is raadzaam om contact op te nemen met een erkende warmtepompinstallateur of het energiedienstencentrum van de gemeente om te zien welke steunmaatregelen beschikbaar zijn voor jouw situatie.

Aandachtspunten bij de keuze voor een hoge-temperatuur warmtepomp

Voordat je een hoge-temperatuur warmtepomp kiest, zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten waar je rekening mee moet houden:

1. Geschiktheid van je woning

Overweeg een warmtepomp met hoge temperatuur alleen als je woning niet geschikt is voor een warmtepomp met lage temperatuur. In goed geïsoleerde woningen met energiezuinige afgiftesystemen is een lage-temperatuur warmtepomp doorgaans efficiënter en duurzamer. Het is belangrijk om de huidige verwarmingssystemen en de isolatiegraad van de woning te analyseren voordat je een beslissing neemt.

2. Energieverbruik

Houd er rekening mee dat een warmtepomp met hoge temperatuur meer elektriciteit verbruikt vanwege het grotere temperatuurverschil. Dit kan leiden tot hogere energiekosten, vooral in koude winters. In combinatie met een duurzame elektriciteitslevering, zoals zonnepanelen, kan dit een duurzamere oplossing worden.

3. Duurzaamheid

Hoewel hoge-temperatuur warmtepompen minder efficiënt werken dan lage-temperatuur varianten, draagt het toch bij aan een duurzamere verwarming. Aangezien het geen fossiele brandstoffen gebruikt, is het een betere keuze dan een gas- of olieketel. Echter, voor een zo duurzam mogelijke oplossing is het aan te raden om te kiezen voor een lage-temperatuur warmtepomp in combinatie met een goed geïsoleerde woning.

Conclusie

Hoge-temperatuur warmtepompen zijn een waardevolle optie voor woningen die niet geschikt zijn voor lage-temperatuur systemen of die al zijn uitgerust met traditionele radiatoren. Ze bieden de mogelijkheid om bestaande verwarmingssystemen aan te houden en warm tapwater te genereren, wat ze een aantrekkelijke keuze maakt voor vele huiseigenaren. Echter, vanwege het lager rendement, hogere energieverbruik en hogere aankoopkosten is het niet altijd de meest efficiënte keuze.

In goed geïsoleerde woningen met moderne verwarmingssystemen is een lage-temperatuur warmtepomp doorgaans de betere optie. Deze systemen werken efficiënter, verbruiken minder elektriciteit en hebben een hoger rendement, waardoor ze duurzamer en voordeliger zijn op lange termijn. Het is belangrijk om de huidige situatie van de woning en de verwachtingen van het verwarmingssysteem goed in overweging te nemen voordat je een beslissing neemt.

Voor wie overweegt om over te stappen naar een warmtepomp is het verstandig om advies in te winnen bij een erkende warmtepompinstallateur. Deze specialist kan een uitgebreide analyse uitvoeren van de geschiktheid van de woning en het meest efficiënte systeem kiezen op basis van de specifieke omstandigheden.