Hybride warmtepomp installatie in combinatie met HR-combi ketel: een duurzamere oplossing voor verwarming

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

De woningtoekomst in Nederland en de rest van Europa wordt steeds duurzamer. De overstap van gas naar elektrische verwarmingssystemen is een van de meest belooftvolle trajecten, waarbij hybride warmtepompinstallaties een centrale rol spelen. Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een HR-combi ketel, wat betekent dat het systeem zowel op elektriciteit als op aardgas kan werken. Dit artikel helpt u begrijpen wat een hybride installatie inhoudt, hoe het werkt, en waarom het een waardevolle oplossing kan zijn voor duurzame en energiezuinige woningverwarming.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepompinstallatie bestaat uit twee componenten: een warmtepomp en een HR-combi ketel. De warmtepomp maakt gebruik van elektriciteit om warmte te halen uit de buitenlucht, de ventilatielucht of de bodem, en voegt deze toe aan het verwarmingssysteem van de woning. De HR-combi ketel dient als back-up in koudere periodes of voor het opwekken van warm tapwater. Zo wordt de energiebehoefte van de woning gedeeltelijk bediend door duurzame warmtepomptechnologie, wat leidt tot lagere CO₂-uitstoot en lagere energiekosten.

Uitvoeringen van hybride warmtepompen

De hybride installatie kan op twee manieren worden uitgevoerd:

Twee losse toestellen: Hierbij wordt een aparte warmtepomp geïnstalleerd naast een bestaande HR-combi ketel. Deze opstelling is vaak flexibel, aangezien de bestaande ketel nog kan worden gebruikt voor warm tapwater of als extra verwarmingsbron in extreme kou.
Eén hybride toestel: Hierin zijn warmtepomp en HR-combi ketel geïntegreerd onder één mantel. Deze oplossing is doorgaans compacter en vereist minder ruimte, maar biedt minder flexibiliteit bij het vervangen van één van de componenten.

Voordelen van een hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp biedt meerdere voordelen in vergelijking met conventionele HR-ketels:

Verduurzaming van de woning: Een hybride installatie is een tussentijdse oplossing op weg naar een volledig elektrisch verwarmingssysteem. De warmtepomp neemt het grootste deel van de verwarmingsvraag op, wat leidt tot minder aardgasverbruik en dus minder CO₂-uitstoot.
Kostenbesparing op energie: Een hybride installatie leidt doorgaans tot een lager energieverbruik. Uit metingen is gebleken dat een hybride warmtepomp gemiddeld 2,1 kWh elektriciteit verbruikt per 1 m³ aardgas dat wordt bespaard. Afhankelijk van de elektriciteits- en gasprijzen kan dit leiden tot significante besparingen op de energierekening.
Flexibiliteit: De combinatie van warmtepomp en HR-ketel biedt flexibiliteit bij extreem koud weer of in perioden waarin de warmtepomp niet efficiënt genoeg is om de volledige verwarmingsvraag te dekken.
Subsidies en stimuleringen: Sinds 1 januari 2023 zijn subsidies op warmtepompen verhoogd, wat het aantrekkelijker maakt voor woningeigenaren om over te stappen op een hybride systeem. Dit maakt de investering in een hybride warmtepomp voor velen haalbaar.

Werking van een hybride warmtepompinstallatie

Het functioneren van een hybride warmtepompinstallatie hangt af van de temperatuurbuiten, de isolatiegraad van de woning, en de efficiëntie van het verwarmingssysteem. In de meeste gevallen is de warmtepomp het belangrijkste verwarmingselement, terwijl de HR-ketel alleen ingeschakeld wordt bij extreem koud weer of voor het opwekken van warm tapwater.

Voorbeeld: hybride installatie met ventilatielucht warmtepomp

Een veelvoorkomende variant van een hybride warmtepomp is de ventilatielucht warmtepomp. In dit geval wordt de warmte uit de afzuiglucht van de woning gebruikt om het verwarmingssysteem te versterken. Hieronder een stappenplan van de werking:

De ventilatieunit zuigt lucht uit de woning, bijvoorbeeld lucht met een temperatuur van 20 °C.
Deze lucht wordt geleid naar de verdamper van de warmtepomp, waar de warmte wordt onttrokken.
De warmte wordt via de condensor aan het verwarmingssysteem overgedragen.
Een circulatiepomp zorgt ervoor dat het verwarmde water wordt verspreid via de radiatoren.
Bij koud weer of bij een verhoogde vraag naar warm tapwater schakelt de HR-ketel in om aanvullende warmte te leveren.

Een dergelijke systeem is efficiënt, aangezien het gebruik maakt van afvalwarmte uit de ventilatieprocessen, wat extra energie bespaart.

Rekenvoorbeeld: besparing op energiekosten

Als voorbeeld nemen we een woning waarin een hybride warmtepomp wordt geïnstalleerd. Stel dat de woning normaal 1.000 m³ aardgas per jaar verbruikt voor verwarming en warm tapwater. Met een hybride installatie kan dit verbruik worden teruggebracht tot 300 m³ aardgas, terwijl de rest van de verwarmingsvraag wordt gedekt door de warmtepomp. De warmtepomp verbruikt daarbij 630 kWh elektriciteit (2,1 kWh per m³ aardgas). Afhankelijk van de tarieven voor aardgas en elektriciteit kan dit leiden tot aanzienlijke besparingen.

Technische voorwaarden voor een hybride installatie

De keuze voor een hybride warmtepompinstallatie hangt af van een aantal technische voorwaarden. De belangrijkste factoren zijn:

Warmteverlies van de woning: De woning moet voldoende geïsoleerd zijn om te functioneren op lagere temperatuur. De warmtepomp werkt efficiënter op lagere temperaturen, waardoor isolatie essentieel is voor de prestaties van het systeem.
Afgiftesysteem: Het afgiftesysteem (radiatoren, vloerverwarming) moet geschikt zijn voor lagere temperaturen. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om het afgiftesysteem aan te passen om het volledige potentieel van de warmtepomp te benutten.
Installatieruimte: Zowel de binnen- als buitenunit van de warmtepomp vereisen voldoende installatieruimte. Bovendien moet er ruimte zijn voor de HR-combi ketel of eventueel een extra binnendeel van de hybride installatie.
Geluidseisen: Sinds recent zijn er aangescherpte geluidseisen voor buitenunits van warmtepompen. Dit betekent dat bij de keuze van een warmtepomp aandacht moet worden besteed aan de geluidsproductie van het toestel, vooral in dichtbevolkte gebieden.
Brandstofprijzen: De keuze tussen warmtepomp en HR-ketel kan automatisch worden gemaakt op basis van brandstofprijzen. Sommige hybride systemen kunnen via internet dagelijks brandstofprijzen in de gaten houden en daardoor efficiënter kiezen welk systeem actief is.

Hybride warmtepomp versus volledig elektrisch verwarmingssysteem

Hoewel een volledig elektrisch verwarmingssystem (all-electric) de duurzamste oplossing is, is het niet altijd haalbaar voor alle woningen. De investering in een all-electric systeem is vaak aanzienlijk hoger, en sommige woningen vereisen uitgebreide renovaties (zoals verbetering van de isolatie) om efficiënt te functioneren op lagere temperaturen. Een hybride installatie biedt hier een tussentijdse oplossing: het vermindert het aardgasverbruik, maar maakt het niet nodig om direct volledig over te stappen naar elektriciteit.

Tussentijdse oplossing

Voor woningen die niet optimaal geïsoleerd zijn of waar het budget voor renovatie beperkt is, is de hybride warmtepomp een ideale tussentijdse oplossing. Het systeem kan al worden ingezet om het energieverbruik te verlagen en de CO₂-uitstoot te beperken, terwijl het huis geleidelijk verder kan worden gedemoderniseerd richting all-electric.

Hybride warmtepompinstallatie: markt en beschikbare systemen

In Nederland zijn er diverse leveranciers van hybride warmtepompen. Bekende merken zijn Remeha, Nefit, Atag, Vaillant, Intergas en Itho Daalderop. Deze bedrijven bieden verschillende modellen aan, die variëren van split-systemen tot monoblock-installaties. De hybride warmtepomp moet worden gekoppeld aan een HR-combi ketel, die zorgt voor het opwekken van warm tapwater en eventuele aanvullende verwarming.

Voorbeelden van hybride systemen

Daikin-Intergas hybride: Deze hybride is beschikbaar in split- en monoblock-uitvoeringen. De HR-ketel is geïntegreerd met de warmtepomp en zorgt voor warm tapwater en aanvullende verwarming bij koud weer. De nieuwe versie van deze hybride is ontworpen om flexibel te worden geïnstalleerd naast een bestaande ketel, wat het systeem geschikt maakt voor woningen met beperkte installatieruimte.
Remeha Elga Ace: Dit is een van de meest populaire hybride installaties in Nederland. De Elga Ace combineert een modulerende warmtepomp met een HR-combi ketel en is ontworpen voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen.
Nefit Enviline en Compress Hybrid: Deze systemen zijn beschikbaar in meerdere uitvoeringen en zijn geschikt voor woningen met verschillende isolatiegraaden.
Atag Energion: Deze hybride installatie is ontworpen voor woningen die efficiënter willen verwarmen zonder volledig over te stappen op elektriciteit.
Itho Daalderop hybride: Deze hybride kan worden gekoppeld aan elke HR-ketel en is ontworpen voor woningen die willen profiteren van ventilatielucht warmtepomp-technologie.

Uitbreidingen en toekomstige ontwikkelingen

De markt voor hybride warmtepompen blijft groeien, vooral als gevolg van de stijgende gasprijzen en de verhoogde subsidies op warmtepompen. Er zijn al hybride systemen in ontwikkeling die gebruik maken van waterstof in plaats van aardgas. Deze hybrides zullen in de toekomst een rol kunnen spelen in het energiebeleid van Nederland, waarbij waterstof een belangrijk alternatief wordt voor fossiele brandstoffen.

Bovendien wordt er onderzoek gedaan naar hybride systemen die gebruik maken van zonne-energie of warmtepompen die zijn geïntegreerd in PV-panelen (PVT-panelen). Deze systemen zullen de toekomstige woninginstallaties verder duurzamer maken en het aandeel van duurzame energie verder vergroten.

Conclusie

De hybride warmtepompinstallatie in combinatie met een HR-combi ketel biedt een praktische en duurzamere oplossing voor woningverwarming. Het systeem combineert de voordelen van elektrische warmtepomptechnologie met de flexibiliteit van een HR-ketel, wat leidt tot lager energieverbruik, minder CO₂-uitstoot, en lagere energiekosten. Voor woningen die niet optimaal geïsoleerd zijn of waar de overstap naar een volledig elektrisch systeem nog niet haalbaar is, is de hybride warmtepomp een waardevolle tussentijdse oplossing. Met de groeiende markt en de beschikbaarheid van subsidies wordt het steeds aantrekkelijker voor woningeigenaren om over te stappen naar deze duurzamere verwarmingstechnologie.