Hybride warmtepomp uitzetten: Werking, soorten en overwegingen

Inleiding

De hybride warmtepomp is een opkomende technologie in de energieefficiënte verwarmingssector. Deze techniek combineert een traditionele CV-ketel met een elektrische warmtepomp, waarbij het systeem automatisch kiest welke bron het meest efficiënt is op basis van de omstandigheden. Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg van de werking van een hybride warmtepomp, de beschikbare soorten, de voordelen en uitdagingen, en de financiële en praktische overwegingen bij de aanschaf en installatie.

Bij het uitzetten van een hybride warmtepomp zijn verschillende factoren van belang, zoals de keuze voor het type systeem, de elektrische belasting en het verband met de CV-ketel. Bovendien zijn subsidies beschikbaar die de aanschafkosten kunnen compenseren, waardoor het een aantrekkelijke optie wordt voor huiseigenaren die hun energieverbruik willen verlagen.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een traditionele CV-ketel en een elektrische warmtepomp. De warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte uit de buiten- of ventilatielucht te halen en deze te gebruiken voor het verwarmen van een woning en het opwarmen van sanitair water. Wanneer de warmtepomp niet voldoende vermogen levert, zoals op koudere dagen, springt de CV-ketel bij om aanvullende warmte te genereren.

Het systeem kiest automatisch de meest efficiënte bron van warmte, afhankelijk van de weersomstandigheden en de vraag naar warmte. Dit zorgt voor een energiezuinige oplossing, die tot wel 70% minder aardgas kan gebruiken in vergelijking met een conventionele CV-installatie.

Soorten hybride warmtepompen

Er zijn drie hoofdtype hybride warmtepompen, elk met zijn eigen specifieke toepassing en eigenschappen:

1. Systeem met alleen een buitenunit

Dit type hybride warmtepomp haalt warmte uitsluitend uit de buitenlucht. Het is geschikt om een woning te verwarmen, maar het heeft onvoldoende capaciteit om ook sanitair water te verwarmen. Daarom is er een CV-ketel nodig voor het opwarmen van sanitair water en voor extra warmte op koudere dagen.

De CV-ketel springt ook bij wanneer de temperatuur onder nul zit, omdat er dan geen warmte meer kan worden onttrokken aan de buitenlucht. Dit type hybride warmtepomp is ideaal voor huizen die geïsoleerd zijn en waar de warmtebehoefte relatief laag is.

2. Systeem met alleen een binnenunit

Het systeem met alleen een binnenunit maakt gebruik van de warmte uit ventilatielucht om sanitair water en de verwarming van een woning te realiseren. In dit geval is er minimaal een mechanische afvoer van lucht nodig. De warmtepomp is aangesloten op een CV-ketel, die bijdraagt wanneer er te weinig warmte beschikbaar is uit de ventilatielucht.

Dit type is geschikt voor huizen waar regelmatig ventilatie plaatsvindt en waar de warmtebehoefte niet extreem hoog is. Het is minder efficiënt dan een combinatiesysteem, maar het is eenvoudiger te implementeren.

3. Combinatiesysteem

Het combinatiesysteem bestaat uit zowel een binnen- als een buitenunit. Hierdoor kan de warmtepomp zowel warmte onttrekken aan de ventilatielucht als aan de buitenlucht. Dit maakt het mogelijk om zowel de woning als het sanitair water te verwarmen, zonder afhankelijk te zijn van een CV-ketel voor het opwarmen van het water.

De combinatie van binnen- en buitenunit zorgt voor een hogere efficiëntie en een grotere flexibiliteit in de warmteopwekking. Het is de meest geavanceerde en efficiënte optie, maar het vereist wel een grotere investering in aankoop en installatie.

Werking van een hybride warmtepomp

De werking van een hybride warmtepomp is gebaseerd op de principes van warmtewisseling. De warmtepomp gebruikt een warmtewisselaar om warmte uit de buiten- of ventilatielucht te halen. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt om het water in de verwarmingsinstallatie en het sanitair water op te warmen.

Wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren, zoals op zeer koude dagen of bij hoge warmtebehoefte, springt de CV-ketel bij. Dit zorgt voor een continue warmtevoorziening en voorkomt ongemak voor de bewoners.

Een hybride warmtepomp kan ook in koelmodus werken. In dit geval draait de werking van de warmtewisselaar om, waardoor warmte uit de woning wordt afgevoerd naar de buitenlucht. Het gekoelde water wordt dan via een vloerverwarming of ventilator-convector in de woning geleid, waardoor het comfortabel blijft in de zomermaanden.

Hybride warmtepomp all-electric

Voor huiseigenaren die volledig willen overgaan op elektriciteit is er ook een all-electric hybride warmtepomp beschikbaar. Deze warmtepomp kan zonder CV-ketel werken en is volledig afhankelijk van elektriciteit voor de warmteopwekking.

Bij de aanschaf van een all-electric hybride warmtepomp zijn er een paar belangrijke overwegingen:

• Grootte van de warmtepomp: De warmtepomp moet geschikt zijn voor de grootte van het huis. Een te kleine warmtepomp levert onvoldoende verwarmingscapaciteit, terwijl een te grote warmtepomp inefficiënt kan zijn en leiden tot hogere energiekosten.
• Modulerende warmtepomp: Het is raadzaam om te kiezen voor een modulerende warmtepomp die ook op lagere capaciteit kan werken (tot minder dan 2 kW). Dit voorkomt het vaker aan- en uitschakelen van de warmtepomp, wat de levensduur kan verlagen. Een buffervat in het systeem kan hierbij helpen.
• Aanschafkosten: De aanschafkosten van een all-electric-ready warmtepomp zijn hoger dan die van een conventionele hybride warmtepomp, maar deze kunnen worden gecompenseerd door de besparingen op de energierekening op de lange termijn.

Voordelen van een hybride warmtepomp

Er zijn verschillende voordelen aan het gebruik van een hybride warmtepomp:

• Energiezuinigheid: Door het automatisch kiezen van de meest efficiënte warmtebron kan een hybride warmtepomp tot wel 70% minder aardgas gebruiken in vergelijng met een conventionele CV-installatie.
• Flexibiliteit: Het systeem kan zowel verwarmen als koelen, afhankelijk van de weersomstandigheden en de behoefte van de bewoners.
• Subsidies beschikbaar: Er zijn subsidies beschikbaar die de aanschafkosten van een hybride warmtepomp kunnen compenseren, wat de investering aantrekkelijker maakt.
• Toekomstbestendig: Vanaf 2026 is een hybride warmtepomp de standaard in Nederland, wat betekent dat dit type verwarming de toekomstige regelgeving meesteft.

Nadelen en uitdagingen

Hoewel een hybride warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook een aantal nadelen en uitdagingen:

• Hoog investering: De aanschaf- en installatiekosten van een hybride warmtepomp kunnen aanzienlijk zijn, vooral wanneer ook een nieuwe CV-ketel nodig is.
• Afhankelijkheid van elektriciteit: Een all-electric warmtepomp is volledig afhankelijk van elektriciteit, wat kan leiden tot hogere energiekosten, afhankelijk van de stroomtarieven.
• Complexiteit: Een hybride warmtepomp vereist een zorgvuldige installatie en regeltechniek, die vaak uitgevoerd moet worden door een ervaren installateur.
• Tijdelijke oplossing: Volgens sommige experts is een hybride warmtepomp slechts een tijdelijke oplossing op de weg naar een volledig gasloze woning. In de toekomst zal het waarschijnlijk nodig zijn om volledig over te stappen op een warmtepomp zonder aardgas.

Hybride warmtepomp versus volledige warmtepomp

Een hybride warmtepomp moet niet worden verward met een volledige warmtepomp. Een volledige warmtepomp werkt hetzelfde als een hybride warmtepomp, maar dan zonder het CV-ketel aspect. Dit betekent dat het volledig afhankelijk is van elektriciteit voor de warmteopwekking.

Een volledige warmtepomp kan warmte onttrekken aan lucht, bodem of water en deze gebruiken voor de verwarming van een woning. Het is dus een volledig elektrisch systeem, wat het ideaal maakt voor huiseigenaren die willen overgaan op een gasloze woning.

Kosten en subsidies

De kosten van een hybride warmtepomp variëren afhankelijk van het type, het merk en het vermogen. Inclusief installatie en na aftrek van subsidies kunnen de kosten liggen tussen € 2.250 en € 7.500. Wanneer ook een nieuwe CV-ketel nodig is, kunnen de totale kosten stijgen tot € 3.750 tot € 10.000.

Een all-electric warmtepomp is duurder, met een prijsbereik van € 6.000 tot € 8.000. Als er ook een voorraadvat van 200 liter nodig is, kunnen de kosten stijgen tot € 7.500 tot € 10.500.

Er zijn subsidies beschikbaar die de aanschafkosten van een hybride warmtepomp kunnen compenseren. Deze subsidies worden vaak verstrekt door het kabinet of regionale overheden en zijn bedoeld om huiseigenaren te ondersteunen bij de overgang naar duurzamere verwarmingsoplossingen.

Overwegingen bij aanschaf en installatie

Bij de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp zijn er een aantal belangrijke overwegingen:

• Isolatie van de woning: Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de woning goed geïsoleerd is en kierdicht is. Dit zorgt voor een lagere warmtebehoefte en een hogere efficiëntie van de warmtepomp.
• Elektrische belasting: Het elektriciteitsnetwerk moet in staat zijn om de warmtepomp aan te drijven. In sommige gevallen kan het nodig zijn om het elektriciteitsnetwerk aan te passen.
• Regeltechniek: Een hybride warmtepomp vereist vaak een complexe regeltechniek om zowel de warmtepomp als de CV-ketel te beheren. Deze regeltechniek moet zorgvuldig worden gekozen en geïnstalleerd.
• Leverancier en installateur: Het is raadzaam om te kiezen voor een ervaren leverancier en installateur die ervaring heeft met hybride warmtepompen. Dit zorgt voor een betere prestatie en een langere levensduur van het systeem.

Toekomst van hybride warmtepompen

De toekomst van hybride warmtepompen lijkt veelbelovend. Het kabinet heeft aangekondigd dat hybride warmtepompen vanaf 2026 de standaard zullen zijn in Nederland. Dit betekent dat dit type verwarming de toekomstige regelgeving meesteft en dat het waarschijnlijk de meest gangbare oplossing zal worden voor huiseigenaren die willen overgaan op een duurzamere verwarmingsoplossing.

Hoewel hybride warmtepompen nu nog een hybride oplossing zijn, is het een tijdelijke stap op de weg naar een volledig gasloze woning. In de toekomst zal het waarschijnlijk nodig zijn om volledig over te stappen op een warmtepomp zonder aardgas.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een efficiënte en duurzame oplossing voor de verwarming van een woning. Het combineert een traditionele CV-ketel met een elektrische warmtepomp, waarbij het systeem automatisch kiest welke bron het meest efficiënt is op basis van de omstandigheden. Dit zorgt voor een lager energieverbruik en lagere energiekosten.

Er zijn drie soorten hybride warmtepompen beschikbaar: een systeem met alleen een buitenunit, een systeem met alleen een binnenunit en een combinatiesysteem. Elke soort heeft zijn eigen specifieke toepassing en eigenschappen, die moeten worden beoordeeld op basis van de behoeften van de bewoners en de eigenschappen van de woning.

Bij de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp zijn er een aantal belangrijke overwegingen, zoals de isolatie van de woning, de elektrische belasting en de keuze van een ervaren leverancier en installateur. Daarnaast zijn subsidies beschikbaar die de aanschafkosten kunnen compenseren, waardoor het een aantrekkelijke optie wordt voor huiseigenaren die willen overgaan op een duurzamere verwarmingsoplossing.

Hoewel een hybride warmtepomp nu nog een hybride oplossing is, is het een tijdelijke stap op de weg naar een volledig gasloze woning. In de toekomst zal het waarschijnlijk nodig zijn om volledig over te stappen op een warmtepomp zonder aardgas.

Bronnen

1. Alpha Ventilatie
2. Warmtepomp-weetjes.nl