Indicatie van warmtepompkosten en energieverbruik: Kiezen voor duurzame verwarming

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar duurzame energie is volop in beweging, en voor woningeigenaren betekent dit vaak het overwegen van een warmtepomp als alternatief voor een klassieke gasverwarming. Een warmtepomp is een efficiënte manier om een huis te verwarmen en kraanwater warm te maken, maar het kiezen van het juiste type en vermogen is essentieel voor het bereiken van een optimale energiebesparing. Bovendien bieden diverse subsidies de mogelijkheid om het aanschaf- en installatiebedrag gedeeltelijk terug te winnen, zolang bepaalde voorwaarden worden nageleefd.

In dit artikel geven we een gedetailleerde uitleg over de energiebehoefte van warmtepompen, de invloed van bouwjaar en isolatiegraad op het verbruik, de aanvraagprocedure voor subsidies, en de voorwaarden waaraan moet worden voldaan. Ook bespreken we de rol van erkende installateurs en het belang van juiste afstelling en onderhoud voor de efficiëntie van het systeem.

Warmtepomp en energieverbruik: Indicatietabellen

Om het energieverbruik van een warmtepomp te kunnen inschatten, zijn indicatietabellen ontwikkeld. Deze tabellen geven een theoretische benadering van het benodigde vermogen en het aantal draaiuren per jaar, afhankelijk van het bouwjaar en de isolatiegraad van het huis.

Invloed van bouwjaar op energieverbruik

Een woning die in 1970 is gebouwd heeft, volgens de indicatietabel, een transmissieverlies van ongeveer 9,5 kW. Dit betekent dat het verwarmingstoestel ongeveer 1800 vollasturen per jaar nodig heeft om het huis te verwarmen. In tegenstelling daarmee heeft een woning die volgens de BENG-norm in 2021 is gebouwd, een transmissieverlies van slechts 2,5 kW, en het verwarmingstoestel hoeft dan maar ongeveer 1000 vollasturen per jaar te draaien. Dit verschil is grotendeels het gevolg van verbeterde bouwtechnieken en strengere isolatiestandaarden.

Invloed van isolatie op energiebehoefte

Niet alleen het bouwjaar beïnvloedt het energieverbruik van een warmtepomp, ook de kwaliteit van de isolatie speelt een grote rol. Hoe beter de isolatie, hoe lager het transmissieverlies, en hoe minder energie de warmtepomp nodig heeft. Hieruit volgt dat investeren in isolatie een belangrijke strategie is voor het optimaliseren van het warmtepompsysteem.

Soorten warmtepompen en hun toepassing

Er zijn twee hoofdtypen warmtepompen: volledig elektrische warmtepompen en hybride warmtepompen.

Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of grondwater en zet deze om in warm water. Het systeem verbruikt uitsluitend elektriciteit en levert zowel ruimteverwarming als kraanwaterverwarming. Het is ideaal voor woningen met goede isolatie en lage temperatuur afgiftesystemen, zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp werkt in combinatie met een HR-ketel op gas. Op koude dagen of wanneer extra warm water nodig is, neemt de HR-ketel het over. Dit type is geschikt voor woningen met minder optimale isolatie of oude radiatoren die een hogere temperatuur nodig hebben.

Voorwaarden voor subsidies

De Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) biedt woningeigenaren de mogelijkheid om subsidies te ontvangen voor het aanschaf en installeren van een warmtepomp. Voor deze subsidie moeten er echter een aantal voorwaarden worden nageleefd:

Algemene voorwaarden

De warmtepomp moet nieuw zijn en niet tweedehands.
De warmtepomp dient te worden geïnstalleerd door een erkend bouwbedrijf.
De woning mag niet nieuwbouw zijn; de omgevingsvergunning moet zijn aangevraagd voor 1 juli 2018.
De warmtepomp moet worden gebruikt voor ruimteverwarming of kraanwaterverwarming.
De subsidie moet binnen 24 maanden na de installatiedatum worden aangevraagd.
De factuur en het betaalbewijs moeten op de naam van de eigenaar staan.

Meldcodelijst

De warmtepomp moet op de meldcodelijst van RVO staan. Deze lijst bevat alle warmtepompen die voldoen aan de energie-efficiëntie- en kwaliteitseisen. Als de gekozen warmtepomp niet op deze lijst staat, is het mogelijk om de subsidie toch aan te vragen, maar dan moeten er extra documenten worden ingezonden, zoals technische beschrijvingen en productdocumentatie.

Subsidiebedragen

De subsidiebedragen variëren afhankelijk van het type warmtepomp. Er is altijd een minimumsubsidie van € 500, maar bij bepaalde modellen kan het bedrag aanzienlijk hoger liggen. Als woningeigenaar overweegt te investeren in isolatiemaatregelen binnen 24 maanden na de installatie van de warmtepomp, is het mogelijk om de subsidiebedragen voor de isolatie te verdubbelen.

Uitzonderingen voor 2023 en 2024

Voor warmtepompen die in 2023 of 2024 zijn aangeschaft, gelden bepaalde uitzonderingen. De energielabel-eisen zijn bijvoorbeeld iets flexibeler, maar dit hangt af van het precieze tijdstip van aankoop en installatie. Voor de meest actuele voorwaarden is het raadzaam om tijden op de officiële website van RVO te kijken.

Aanvragen van subsidies: Stappenplan

Het aanvragen van subsidies voor een warmtepomp is een gestructureerd proces dat enkele stappen bevat:

Keuze van warmtepomp en meldcode: Zorg dat de gekozen warmtepomp op de meldcodelijst staat. Als dit niet het geval is, verzamel dan alle benodigde technische documenten.
Aanschaf en installatie: Koop de warmtepomp en laat deze installeren door een erkend installatiebedrijf. De installatie moet binnen 24 maanden worden aangevraagd.
Aanvraag via Mijn RVO: Gebruik het platform Mijn RVO en voer de benodigde gegevens in, zoals de meldcode (of technische documentatie), factuur, betaalbewijs, en installatiedatum.
DigiD: Zorg ervoor dat je over een geldige DigiD-app of DigiD met sms-controle beschikt. Dit is nodig om de aanvraag in te dienen.
Wachten op beoordeling: RVO beoordeelt de aanvraag en bepaalt of subsidies worden toegekend. Als de warmtepomp niet voldoet aan de eisen, kan de aanvraag worden afgewezen.

Technische aandachtspunten bij aanschaf en installatie

Het kiezen van de juiste warmtepomp en de juiste afstelling zijn essentieel voor een optimale prestatie en energie-efficiëntie.

Correct vermogen

Het vermogen van de warmtepomp moet perfect afgestemd zijn op de grootte van de woning en de energiebehoefte. Een te laag vermogen kan leiden tot onnodig verbruik en snellere slijtage, terwijl een te hoog vermogen kostbaar is.

Juiste afstelling

Een erkende installateur stelt de warmtepomp af op maat van de woning en het verbruik. Dit zorgt voor een efficiënter systeem en voorkomt extra energiekosten.

Combinatie met zonnepanelen

Een warmtepomp verbruikt elektriciteit. Als woningeigenaar ook zonnepanelen heeft, kan het systeem zeer energiezuinig worden. De opgewekte stroom kan worden gebruikt voor het aandrijven van de warmtepomp, waardoor het elektriciteitsverbruik uit het net sterk kan dalen.

Keuringen en onderhoud

Regelmatige keuringen en onderhoudscontracten zorgen voor een langdurige levensduur en een optimale prestatie van het systeem. Tijdens een keuring wordt gecontroleerd of alles correct werkt en wordt een inspectierapport opgesteld. Dit rapport dient als basis voor eventueel onderhoud.

Meerdere toepassingen

Een warmtepomp die zowel ruimteverwarming als kraanwaterverwarming kan leveren, heeft een beter rendement. Het is daarom verstandig om dit in overweging te nemen bij het kiezen van het type warmtepomp.

Energie-efficiëntie en CO₂-reductie

De keuze voor een warmtepomp draagt bij aan een significante reductie van CO₂-uitstoot. Omdat een warmtepomp elektriciteit gebruikt in plaats van aardgas, is er sprake van een duurzamere verwarmingsmethode. Bovendien is de energie-omzettingsgraad van een warmtepomp vrij hoog, wat betekent dat er meer warmte wordt opgewekt dan de hoeveelheid elektriciteit die erin wordt gestoken.

Een belangrijke factor bij de efficiëntie van een warmtepomp is het energielabel. Vanaf 2024 gelden strengere eisen, en moet een warmtepomp minimaal energielabel A++ hebben om in aanmerking te komen voor subsidies. Voor warmtepompen die in 2023 zijn aangeschaft, geldt een overgangsregel, maar het is verstandig om dit zorgvuldig te verifiëren.

Invloed van isolatie en bouwtechniek op warmtepompkeuze

De kwaliteit van de isolatie en de bouwtechniek van het huis bepalen een groot deel van de energiebehoefte van een warmtepomp. Voor woningen met goede isolatie en lage temperatuur afgiftesystemen is een volledige elektrische warmtepomp vaak de beste keuze. Voor woningen met minder optimale isolatie is een hybride warmtepomp meestal geschikter.

Het is verstandig om meerdere installateurs te raadplegen voor advies. Een deskundig advies kan helpen om het juiste type warmtepomp te kiezen en eventuele aanpassingen aan het huis vooraf te identificeren.

Samenvatting van de belangrijkste stappen

Evaluatie van isolatie en bouwjaar: Beoordeel de huidige isolatiegraad en bouwjaar van de woning.
Keuze van warmtepomp: Kies tussen een volledig elektrische of hybride warmtepomp, afhankelijk van de situatie.
Controle op de meldcodelijst: Zorg dat de gekozen warmtepomp op de meldcodelijst staat.
Aanschaf en installatie: Koop de warmtepomp en laat deze installeren door een erkend installatiebedrijf.
Subsidieaanvraag: Vraag subsidies aan via Mijn RVO binnen 24 maanden na de installatie.
Onderhoud en keuringen: Zorg voor regelmatig onderhoud en keuringen om de efficiëntie van het systeem te bewaren.

Conclusie

De keuze voor een warmtepomp is een belangrijke stap in de richting van duurzame verwarming en energiebesparing. Het energieverbruik van een warmtepomp hangt sterk af van het bouwjaar en de isolatiegraad van het huis. Door een goed gekozen warmtepomp te combineren met isolatiemaatregelen en eventueel zonnepanelen, kan het systeem erg efficiënt werken.

Subsidies zoals de ISDE maken het mogelijk om een deel van de kosten te compenseren, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Het is belangrijk om zorgvuldig te kiezen voor een warmtepomp die op de meldcodelijst staat en die voldoet aan de energie-efficiëntie-eisen.

Door het correcte vermogen, juiste afstelling, en regelmatig onderhoud te garanderen, kan een warmtepomp jarenlang efficiënt en betrouwbaar functioneren. Voor woningeigenaren is het daarom verstandig om professioneel advies in te winnen en alle technische aspecten in overweging te nemen bij de aankoop.

Bronnen

indicatie
en