Aardwarmteinstallaties voor warmtepompen: van opname tot oplevering

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Het gebruik van aardwarmte als duurzame energiebron in de woningbouw is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Aardwarmteinstallaties, ook wel genoemd bodemwarmtepompen, bieden een efficiënte en stil werkende oplossing voor verwarming, koeling en warm water. Deze technologie maakt gebruik van de natuurlijke warmte van de aarde, die constant beschikbaar is, ongevoelig voor buitentemperaturen en volledig geluidloos werkt. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de installatieprocessen van aardwarmteinstallaties, op basis van praktische stappen zoals uitgevoerd door professionele installateurs zoals AOP Installatietechniek.

De focus ligt op het proces van de installatie, vanaf de opname op locatie tot aan de oplevering en certificering. Daarnaast wordt ingegaan op technische aspecten zoals de bodemlus, diep geboorde buizen en de rol van certificatieregelingen zoals opgenomen in de RES-directive. Het doel is om een helder en duidelijk beeld te geven van hoe een aardwarmteinstallatie wordt gepland en uitgevoerd, met aandacht voor kwaliteit, duurzaamheid en toekomstbestendigheid.

Wat is een bodemwarmtepomp?

Een bodemwarmtepomp is een technische oplossing die gebruikmaakt van de natuurlijke warmte die zich in de aardbodem bevindt. Deze warmte wordt via een gesloten bodemlus onttrokken. De bodemlus bestaat uit buizen die verticaal of horizontaal in de grond worden gelegd of geboord. In het geval van AOP Installatietechniek wordt vaak een verticale bodemwarmtewisselaar tot wel 400 meter diep geboord. Deze buizen vullen zich met een mengsel van water en antivries, dat warmte uit de aarde opneemt. De warmtepomp gebruikt deze energie om de woning te verwarmen, te koelen of warm water te leveren.

Een belangrijk voordeel van deze technologie is dat er geen buitenunits nodig zijn, zoals bij traditionele verwarmingsinstallaties. De warmtepomp werkt compact, betrouwbaar en volledig weggewerkt in het huis. Daarnaast is het systeem ideaal voor passieve koeling in de zomer, omdat de bodemtemperatuur lager is dan de omgevingstemperatuur. Hierdoor kan via bijvoorbeeld vloerverwarming een aangenaam koel effect worden bereikt, zonder gebruik van de compressor.

Het installatieproces: stappenplan

Het installeren van een bodemwarmtepomp is een proces dat meerdere stappen omvat en wordt vaak uitgevoerd door ervaren installateurs. Op basis van de informatie van AOP Installatietechniek, kan het proces als volgt worden ingedeeld:

Stap 1: Opname op locatie

Het installatieproces start met een opname op locatie. Hierbij beoordeelt de installateur de woning, de wensen van de klant en de beschikbare installatieruimte. Deze stap is essentieel om ervoor te zorgen dat het gekozen systeem technisch haalbaar is en past bij de omgeving van de woning. Tijdens deze opname wordt ook gekeken naar de energieverbruikskenmerken van de woning, de isolatie en eventuele verbeteringen die noodzakelijk zijn voor een efficiënt systeem.

Stap 2: Vermogensberekening

Na de opname volgt een nauwkeurige vermogensberekening. Hierbij wordt bepaald welk systeem nodig is om het gewenste comfortniveau te behalen. De berekening houdt rekening met factoren zoals het oppervlak van de woning, het warmteverlies, het gewenste temperatuurverschil en de verwachtingen ten aanzien van warm water en koeling. Deze stap is cruciaal voor het kiezen van de juiste warmtepomp en de optimale grootte van de bodemlus.

Stap 3: Offerte op maat

Bij deze stap ontvangt de klant een duidelijke offerte, inclusief een overzicht van de kosten voor het boorwerk en de installatie. De offerte is op maat gemaakt, wat betekent dat het specifiek afgestemd is op de wensen en voorwaarden van de klant. Deze transparante aanpak helpt om verwachtingen te beheren en vertrouwen op te bouwen tussen de klant en de installateur.

Stap 4: Planning & materialen

Tijdens deze fase regelt de installateur de benodigde vergunningen of meldingen, afhankelijk van de lokale regelgeving. Daarnaast wordt een planning opgesteld en worden de benodigde materialen besteld. Deze materialen omvatten de warmtepomp, de bodemlus, de buizen, het warmte- en koelingsafgifte systeem en eventuele extra’s zoals een buffer of een boiler voor warm water. Een goed gepland project zorgt voor een efficiënt en probleemloos installatieproces.

Stap 5: Bodemlus aanbrengen

De bodemlus is een van de belangrijkste onderdelen van een aardwarmteinstallatie. Bij AOP Installatietechniek wordt vaak gebruikgemaakt van een verticale bodemwarmtewisselaar, die tot wel 400 meter diep kan worden geboord. Het boorwerk wordt uitgevoerd door een betrouwbare partner, die ervoor zorgt dat de bodemlus veilig en efficiënt wordt aangebracht. De buizen zijn gevuld met een mengsel van water en antivries en worden in de grond geplaatst, waarbij ze warmte opnemen uit de aarde.

De diepte van de bodemlus hangt af van factoren zoals de grootte van de woning, het energieverbruik en de wensen van de klant. Een diepere bodemlus kan bijvoorbeeld nuttig zijn voor woningen met hoge energiebehoefte of voor klanten die ook passieve koeling in de zomer willen.

Stap 6: Installatie warmtepomp

De warmtepomp wordt aangesloten op het afgiftesysteem in de woning. Dit systeem kan bestaan uit vloerverwarming, luchtkachels of een combinatie van beide. Ook de levering van warm tapwater kan via de warmtepomp worden geregeld, afhankelijk van de gekozen opstelling. De installatie is compact, betrouwbaar en volledig weggewerkt in het huis. Hierdoor is het systeem niet zichtbaar en past het goed in de meeste interieurs.

Stap 7: Oplevering & certificering

Na de installatie volgt de oplevering. Tijdens deze fase ontvangt de klant revisiestukken en certificaten die nodig zijn voor de garantie en eventuele subsidies. De oplevering is ook een moment om eventuele aandachtspunten aan te kaarten en te bespreken hoe het systeem het beste kan worden gebruikt en onderhouden. Na de oplevering is de woning klaar voor gebruik van aardwarmte als duurzame energiebron.

Kwaliteitsborging en certificering

De installatie van een bodemwarmtepomp valt onder de richtlijnen van de RES-directive (Europese richtlijn Hernieuwbare energie). Deze richtlijn stelt dat er certificatieregelingen of gelijkwaardige kwalificatieregelingen beschikbaar moeten zijn voor installateurs van kleinschalige warmwaterketels en verwarmingsketels. Deze regelingen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat installateurs voldoen aan kwaliteitsnormen en technische eisen.

De RES-directive erkent omgevingsenergie en geothermie als hernieuwbare, niet-fossiele en dus duurzame bronnen. Voor installateurs zijn certificaten en kwalificatieregelingen essentieel voor het aantonen van hun expertise en betrouwbaarheid. Voor klanten is dit een garantie dat het installatieproces wordt uitgevoerd door erkende professionals die voldoen aan wettelijke eisen.

Duurzaamheid en toekomstbestendigheid

Aardwarmteinstallaties worden vaak gezien als een toekomstbestendige oplossing voor duurzame woningverwarming. De technologie maakt gebruik van een onuitputtelijke energiebron en heeft een lage CO₂-uitstoot. Daarnaast is het systeem geluidloos, compact en past het goed in de meeste woningtypen. Voor klanten die zich bewust richten op duurzaamheid en energiezuinigheid is een bodemwarmtepomp dus een aantrekkelijke keuze.

Bij AOP Installatietechniek wordt aandacht besteed aan duurzaamheid op alle niveaus van het installatieproces. Van de keuze van materialen tot de aanleg van de bodemlus en het gebruik van de warmtepomp is het doel om een efficiënt en duurzaam systeem te realiseren. Dit helpt om energiekosten te verminderen en het milieu te beschermen.

Technische aspecten van de bodemwarmtepomp

Een bodemwarmtepomp bestaat uit meerdere componenten die samenwerken om warmte uit de aarde te halen en te gebruiken voor verwarming, koeling en warm water. De belangrijkste componenten zijn:

Bodemlus: een gesloten systeem van buizen dat warmte uit de aarde opneemt.
Warmtepomp: het centrale apparaat dat warmte uit de bodemlus haalt en verdient of verkleint, afhankelijk van de gewenste toepassing.
Afgiftesysteem: het systeem waarop de warmtepomp is aangesloten, zoals vloerverwarming of luchtkachels.
Buffer of boiler: eventueel gebruikt voor het opslaan van warm water.

De werking van het systeem is gebaseerd op het principe van warmteoverdracht. De bodemlus vangt warmte op uit de aarde, de warmtepomp verwerkt deze warmte en levert het af via het afgiftesysteem. Bij passieve koeling wordt de koele bodemtemperatuur gebruikt om de woning comfortabel te houden, zonder gebruik van de compressor.

Passieve koeling met aardwarmte

Een van de voordelen van een bodemwarmtepomp is het mogelijk maken van passieve koeling in de zomer. De bodemtemperatuur is namelijk in de zomer lager dan de buitentemperatuur. Deze natuurlijke 'kou' wordt gebruikt om de woning aangenaam koel te houden. Hierbij wordt geen compressor gebruikt, wat het systeem extra efficiënt maakt.

Passieve koeling is ideaal voor woningen in regio’s met warme zomers. Het systeem zorgt voor een comfortabele temperatuur in de woning zonder extra energieverbruik. De koeling gebeurt via het afgiftesysteem, zoals vloerverwarming, die warmte uit de woning afvoert naar de bodem. Hierdoor kan een koel effect worden bereikt zonder het gebruik van traditionele airco’s.

Invloed van de RES-directive op aardwarmteinstallaties

De RES-directive speelt een belangrijke rol in de regulering van aardwarmteinstallaties. De richtlijn stelt dat er certificatieregelingen of gelijkwaardige kwalificatieregelingen beschikbaar moeten zijn voor installateurs van kleinschalige warmwaterketels en verwarmingsketels. Deze regelingen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat installateurs voldoen aan kwaliteitsnormen en technische eisen.

De RES-directive erkent aardwarmte en geothermie als hernieuwbare, niet-fossiele en dus duurzame energiebronnen. Dit is een belangrijke stap in de richting van duurzame energieopwekking in de woningbouw. Voor installateurs betekent dit dat er duidelijke richtlijnen en normen zijn voor het uitvoeren van installaties, wat ook betekent dat klanten kunnen rekenen op een betrouwbare en kwaliteitsvolle uitvoering.

Samenvatting

Aardwarmteinstallaties bieden een duurzame en efficiënte oplossing voor het verwarmen, koelen en voorzien van warm water van een woning. Het installatieproces is complex, maar wordt vaak uitgevoerd door ervaren installateurs zoals AOP Installatietechniek, die ervoor zorgen dat het systeem technisch haalbaar, veilig en efficiënt is. Vanaf de opname op locatie tot aan de oplevering en certificering wordt elke stap zorgvuldig begeleid en uitgevoerd.

De bodemwarmtepomp maakt gebruik van de natuurlijke warmte van de aarde en werkt compact, betrouwbaar en volledig weggewerkt in het huis. Daarnaast is het systeem ideaal voor passieve koeling in de zomer, waarbij de bodemtemperatuur wordt gebruikt om de woning comfortabel te houden. Voor klanten die zich bewust richten op duurzaamheid en energiezuinigheid is een bodemwarmtepomp dus een aantrekkelijke keuze.