Installatiekosten van een warmtepomp: wat kost het en is het duurder?

De overstap van een gasgestookte cv-installatie naar een warmtepomp is een steeds populaire keuze voor Nederlandse woningeigenaren. Vooral gezien de stijgende gasprijzen, de verduurzaming van het land en de beschikbare subsidies, lijkt het verstandig om te kijken naar alternatieve verwarmingssystemen. Echter, voordat men overgaat tot aanschaf, is het belangrijk om goed te begrijpen hoeveel het kost om een warmtepomp te installeren en of de installatiekosten daarmee hoger liggen dan bij traditionele verwarmingssystemen.

In dit artikel geven we een overzicht van de installatiekosten van verschillende soorten warmtepompen, vergelijken we deze met conventionele verwarmingssystemen en geven we inzicht in de financieringsmogelijkheden en subsidies die beschikbaar zijn. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen geven we een realistisch beeld van de investering die nodig is voor een warmtepompinstallatie en of deze inderdaad duurder is dan een gasverwarming.

Wat zijn installatiekosten van een warmtepomp?

De installatiekosten van een warmtepomp zijn een belangrijk onderdeel van de totale investering. Deze kosten hangen af van het type warmtepomp, de omvang van de installatie en eventuele voorwaarden voor installatie. In de meeste gevallen zijn de installatiekosten een aanzienlijk deel van de totale kosten, vooral bij geavanceerde systemen zoals water-water of geothermische warmtepompen.

1. Soorten warmtepompen en hun installatiekosten

Er zijn verschillende soorten warmtepompen die elk hun eigen kenmerken en kosten hebben. Hieronder geven we een overzicht van de gemiddelde installatiekosten per type:

1.1 Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en is daardoor relatief eenvoudig te installeren. Hierdoor zijn de installatiekosten lager dan bij andere soorten. De totale kosten van een lucht-water warmtepomp liggen tussen € 4.500 en € 7.500.

• Installatiekosten: De installatie is relatief eenvoudig. Er hoeft niet geboord of gegraven te worden, waardoor de installatie tijd- en kostenbesparend is.
• Vergelijking: In vergelijking met een gascv-ketel is de installatiekosten van een lucht-water warmtepomp ongeveer 50% hoger, maar gezien de langdurige besparingen op energiekosten is dit vaak een verstandige investering.

1.2 Lucht-lucht warmtepomp

De lucht-lucht warmtepomp verwarmt en koelt direct lucht, zonder via een watercircuit. Dit type is vooral geschikt voor koelinstallaties en wordt minder vaak gebruikt voor centrale verwarming.

• Installatiekosten: De installatie is eenvoudig en snel. De totale kosten liggen tussen € 4.000 en € 7.000.
• Vergelijking: Ook hier is de investering hoger dan bij een traditionele gasinstallatie, maar de installatie is minder tijdrovend en vereist geen grotere voorbereiding zoals boring of graven.

1.3 Geothermische warmtepomp (grond-water)

De geothermische warmtepomp gebruikt de aardwarmte uit de grond als bron. Dit type is technisch complexer en vereist een uitgebreide installatie.

• Installatiekosten: De installatie van een geothermische warmtepomp is de meest kostbare. De totale investering ligt tussen € 10.000 en € 25.000.
• Reden: Voor de installatie moet er geboord worden en wordt er een buizennetwerk aangelegd in de grond. Dit vereist professionele uitvoering en duurt aanzienlijk langer dan bij andere soorten.
• Vergelijking: In vergelijking met een gascv-ketel is de investering tot wel drie keer hoger. Echter, het rendement is aanzienlijk beter, wat in de lange termijn kan uitkomen op een hogere energiebesparing.

1.4 Water-water warmtepomp

De water-water warmtepomp haalt warmte uit grondwater of oppervlaktewater. Deze warmtepomp is technisch geavanceerd en vereist een uitgebreide installatie.

• Installatiekosten: De investering ligt tussen € 15.000 en € 20.000.
• Reden: Installatie vereist graven of het aanleggen van buizen in het water. Dit is tijdrovend en vereist professionele uitvoering.
• Vergelijking: Deze investering is aanzienlijk hoger dan bij een gasinstallatie. Echter, het rendement is hoog, waardoor de energiekosten op de lange termijn fors kunnen dalen.

1.5 Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp werkt samen met een traditionele cv-ketel. Dit maakt de installatie eenvoudiger en de investering lagere.

• Installatiekosten: De gemiddelde kosten liggen tussen € 5.000 en € 7.000.
• Vergelijking: De investering is vergelijkbaar met of iets hoger dan bij een traditionele cv-ketel. Echter, de hybride warmtepomp bespaart aanzienlijk op gasverbruik en is vaak goedkoper dan een volledig elektrische warmtepomp.

1.6 All-electric warmtepomp

Een all-electric warmtepomp werkt volledig op elektriciteit en vervangt de cv-ketel volledig. Dit type is technisch geavanceerd en vereist een uitgebreide installatie.

• Installatiekosten: De investering kan oplopen tot € 30.000.
• Reden: Installatie vereist vaak het aanpassen van het elektriciteitsnet en het verwarmingsstelsel. Daarnaast is het verwarmen met lage temperatuur water, wat betekent dat de verwarmingssystemen zoals radiatoren of vloerverwarming aanpassing kunnen vereisen.
• Vergelijking: Deze investering is aanzienlijk hoger dan bij een gasinstallatie. Echter, de energiebesparing is ook het grootst, waardoor de terugverdientijd eventueel lager ligt.

2. Installatiekosten en subsidie: hoe verlaagt dat de totale investering?

Een belangrijke factor die de totale investering voor een warmtepomp beïnvloedt, is de beschikbare subsidie. In Nederland bestaat de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE), die bedoeld is om de aanschaf en installatie van energiebesparende maatregelen te stimuleren.

2.1 Subsidievoorwaarden

Om in aanmerking te komen voor de ISDE, moeten de volgende voorwaarden zijn voldaan:

• De warmtepomp moet geïnstalleerd worden door een erkende installateur.
• De warmtepomp moet opgenomen zijn in de RVO-lijst van geaccrediteerde warmtepompen.
• De woning moet aan bepaalde energiecriteria voldoen, afhankelijk van het type warmtepomp.

2.2 Subsidiebedragen

De subsidie varieert afhankelijk van het type warmtepomp en de energiebesparing die deze oplevert. Het minimale subsidiebedrag is € 500.

• Lucht-water warmtepomp: Subsidiebedragen liggen rond de € 1.000 tot € 1.500.
• Geothermische warmtepomp: Oftewel € 2.000 tot € 3.000.
• Hybride warmtepomp: Subsidie is meestal hoger dan € 1.500.
• All-electric warmtepomp: Oftewel € 3.000 tot € 4.000.

Dit betekent dat de subsidie vaak aanzienlijk is, waardoor de netto investering voor een warmtepompinstallatie fors kan dalen.

3. Installatiekosten in vergelijking met gasverwarming

Om te bepalen of een warmtepompinstallatie duurder is dan gasverwarming, is het belangrijk om de totale investering en de terugverdientijd te vergelijken. Hieronder geven we een overzicht van de gemiddelde investeringen en de verwachte terugverdientijd.

3.1 Totale investering

3.2 Energiebesparing en terugverdientijd

De terugverdientijd is afhankelijk van de energiebesparing die een warmtepomp oplevert. Hieronder geven we een overzicht van de verwachte jaarlijkse besparingen en de terugverdientijd:

De terugverdientijd is dus vaak vergelijkbaar tussen verschillende soorten warmtepompen, ongeacht de investering. Dit betekent dat de hogere installatiekosten vaak worden gecompenseerd door de langdurige besparingen op energiekosten.

4. Alternatieve financieringsmogelijkheden

Naast de subsidie zijn er ook andere financieringsmogelijkheden beschikbaar die de investering voor een warmtepompinstallatie kunnen verlagen of verspreiden over meerdere jaren.

4.1 Groene lening

Een groene lening is een financiële maatregel waarbij men geld kan lenen tegen een lage rente om duurzame investeringen te doen. Deze lening wordt vaak aangeboden door de overheid, provincies of gemeenten, maar ook door banken.

• Voordeel: De rente is lager dan bij een reguliere lening, waardoor de totale interest lager uitvalt.
• Nadeel: De rente is vaak iets hoger dan bij subsidies.

Groene leningen zijn een goede optie voor woningeigenaren die de investering in een warmtepomp niet op eenmalig basis kunnen doen.

4.2 Huren van een warmtepomp

Een andere optie is om een warmtepomp te huren in plaats van te kopen. Hierbij betaalt men eenmalig installatiekosten en vervolgens een maandelijkse huurprijs. De voordelen zijn dat men geen grote investering hoeft te doen, maar het nadeel is dat men uiteindelijk duurder uitkomt.

• Voordeel: Geen grote investering.
• Nadeel: De totale kosten zijn meestal hoger dan bij een aankoop.

Bij huren kan men wel in aanmerking komen voor subsidie, wat de maandelijkse kosten verlaagt. Een voorbeeld: als men een warmtepomp huurt voor € 40 per maand en er € 50 per maand aan energiekosten bespaart, dan maakt men per maand € 10 winst.

5. Invloed van het afgiftesysteem op de installatiekosten

Het afgiftesysteem is een belangrijk onderdeel van de installatie van een warmtepomp. Dit systeem bepaalt hoe de warmte wordt afgegeven aan het huis, bijvoorbeeld via radiatoren of vloerverwarming.

5.1 Aanpassing van het verwarmingsstelsel

Een warmtepomp levert warmte op een lagere temperatuur dan een gascv-ketel. Dit betekent dat het verwarmingsstelsel vaak aangepast moet worden.

• Vloerverwarming: Is meestal geschikt voor warmtepompen, omdat het werkt met lage temperatuur.
• Radiatoren: Zijn vaak niet geschikt voor warmtepompen, tenzij ze worden uitgebreid of vervangen.

5.2 Extra kosten voor warm tapwater

Niet alle warmtepompen kunnen warm tapwater leveren. Soms is een extra installatie zoals een zonneboiler nodig. Dit kan extra kosten opleveren. Hybride warmtepompen zijn vaak beter in staat om tapwater te verwarmen, omdat ze nog steeds een cv-ketel gebruiken.

5.3 Invloed op installatiekosten

De afgiftesystemen en eventuele aanpassingen kunnen de installatiekosten van een warmtepomp aanzienlijk verhogen. Dit is vooral het geval bij all-electric warmtepompen, waarbij het gehele verwarmingsstelsel vaak moet worden aangepast.

6. Is een warmtepomp duurder dan gasverwarming?

De vraag of een warmtepompinstallatie duurder is dan gasverwarming hangt af van verschillende factoren:

• Installatiekosten: Ja, de installatiekosten zijn meestal hoger.
• Energiebesparing: Nee, de energiebesparing is vaak aanzienlijk.
• Subsidie: Ja, de subsidie kan de totale investering aanzienlijk verlagen.
• Groene lening: Ja, de investering kan worden verdeeld over meerdere jaren.
• Terugverdientijd: Nee, de terugverdientijd is meestal vergelijkbaar met conventionele systemen.

Als men alleen de installatiekosten bekijkt, is een warmtepomp duurder dan een gasinstallatie. Echter, wanneer men de langdurige besparingen, subsidies en financieringsmogelijkheden meeneemt, is een warmtepomp vaak een verstandigere investering.

7. Overweegbare aspecten bij de keuze voor een warmtepomp

Wanneer men overweegt om over te stappen naar een warmtepomp, zijn er meerdere aspecten die in overweging genomen moeten worden:

7.1 Type woning

Het type woning beïnvloedt de keuze van de warmtepomp. Een woning met een goed geïsoleerd gebouw en voldoende verwarmingsoppervlakte is meestal geschikt voor een warmtepomp.

7.2 Verbruik en energiebesparing

Het verbruik en de verwachte energiebesparing bepalen de rendabiliteit van de investering. Een woning met hoge energiekosten is vaak een goede kandidaat voor een warmtepomp.

7.3 Financiële mogelijkheden

De financiële mogelijkheden van de woningeigenaar bepalen of een warmtepomp aangeschaft kan worden. Subsidie, groene lening of huren zijn opties om de investering te verlagen of te verspreiden.

7.4 Aanpassingen aan het huis

Aanpassingen aan het verwarmingsstelsel, zoals vloerverwarming of radiatoren, kunnen de installatiekosten verhogen. Het is belangrijk om deze kosten in overweging te nemen.

7.5 Terugverdientijd

De terugverdientijd is een belangrijke indicator voor de rendabiliteit van de investering. Een lage terugverdientijd betekent dat de investering snel wordt terugverdiend.

8. Advies voor woningeigenaren

Op basis van de beschikbare informatie en de meest actuele data is het volgende advies voor woningeigenaren:

• Zoek naar subsidies: Subsidies zoals de ISDE kunnen de investering aanzienlijk verlagen. Informeer bij RVO of je in aanmerking komt.
• Overweeg een groene lening: Dit is een goede optie voor wie de investering niet op eenmalig basis kan doen.
• Bekijk de terugverdientijd: Bereken de verwachte terugverdientijd op basis van jouw verbruik en de subsidie.
• Kies het juiste type warmtepomp: De hybride warmtepomp is vaak de meest populaire keuze, omdat het de investering verlaagt en de energiebesparing nog steeds aanzienlijk is.
• Zorg voor voldoende verwarmingsoppervlakte: Zorg dat je verwarmingssysteem geschikt is voor een warmtepomp. Vloerverwarming is meestal het beste.

9. Veelgestelde vragen

9.1 Wat is de beste warmtepomp?

Er is geen eenduidig antwoord op deze vraag, omdat de keuze van de warmtepomp afhankelijk is van de situatie. Echter, de hybride warmtepomp is op dit moment populair vanwege de lage investering, de hoge subsidie en de eenvoudige installatie.

9.2 Is een warmtepomp goedkoper dan gas?

Ja, in de meeste gevallen is een warmtepomp goedkoper dan gas. Stroom is momenteel aanzienlijk goedkoper dan gas, en met subsidies en energiebesparing is het financieel verstandig om over te stappen.

9.3 Hoe lang duurt de installatie van een warmtepomp?

De installatie duur varieert per type warmtepomp:

• Lucht-water: 1-2 dagen.
• Hybride: 1-2 dagen.
• All-electric: 2-4 dagen.
• Geothermische: 1-2 weken.
• Water-water: 1-2 weken.

9.4 Is er een vergunning nodig voor een warmtepomp?

Een vergunning is meestal niet nodig, maar het is verstandig om dit te checken bij de gemeente van je woonplaats. In sommige gevallen is een vergunning nodig, bijvoorbeeld wanneer er boringen of gravingen worden gedaan of als de pomp zichtbaar op de gevel staat.

9.5 Kan ik een warmtepomp huren?

Ja, het huren van een warmtepomp is een optie. Echter, het is meestal duurder dan het kopen van een warmtepomp, omdat je geen eindige eigendom hebt.

Conclusie

De installatiekosten van een warmtepomp zijn meestal hoger dan bij een traditionele gasinstallatie. Echter, de langdurige energiebesparing, subsidies en financieringsmogelijkheden maken een warmtepompinstallatie vaak een verstandige investering.

De keuze voor een warmtepomp hangt af van het type woning, het verbruik, de financiële mogelijkheden en de verwachtingen rondom energiebesparing. Een hybride warmtepomp is vaak de meest populaire keuze vanwege de eenvoudige installatie en de hoge subsidie.

Wanneer men alle factoren meeneemt, is een warmtepompinstallatie meestal geen duurdere investering, maar een verstandigere keuze voor de toekomst.

Bronnen

1. Warmtepomp-gids.nl
2. Duurzaamheidsvergelijker.nl
3. Ekaaduurzaam.nl