Invoerrechten en Belastingen op Warmtepompen in Europa: Een Uitleg voor Bouw- en Renovatiebedrijven

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar duurzame verwarmingsmethoden zoals warmtepompen verloopt in Europa op volle toeren. Volgens Paul Kenny, voorzitter van de European Heat Pump Association (EHPA), is de warmtepomp de onvermijdelijke toekomst van verwarming. Tegelijkertijd groeit de productie van warmtepompen ook binnen Europa, waardoor het continent steeds sterker concurrent is voor landen zoals China. Voor bedrijven in de bouw- en renovatiesector die overwegen om warmtepompen in te voeren of al in gebruik zijn, is het van belang om te weten hoe invoerrechten en belastingen op warmtepompen eruit zien.

Deze artikel helpt u verder met de praktische kant van het importeren van warmtepompen in Europa. Op basis van actuele informatie uit betrouwbare bronnen worden de relevante regels, tarieven en voordelen besproken. Bovendien wordt ingegaan op de economische en technologische voordelen die Europa als productiegebied biedt.

Invoerrechten op Warmtepompen

Het importeren van warmtepompen naar Europa is onderworpen aan bepaalde douane- en belastingregels. Voor het berekenen van invoerrechten is het belangrijk om de juiste HS-code (Harmonized System-code) van het product te kennen. De HS-codes worden gebruikt om goederen uniform in te delen op wereldniveau en zijn de basis voor het bepalen van de juiste tarieven.

Bepalen van de HS-code

Het vaststellen van de HS-code voor een warmtepomp is essentieel. De HS-codes zijn gecategoriseerd op basis van de aard van het product. Voor warmtepompen is de meest relevante categorie meestal onderdeel van hoofdstuk 84 in de HS-code, wat zich richt op machine- en apparaatbouw.

De exacte HS-code hangt af van de technische specificaties van de warmtepomp, zoals de grootte, het type (lucht-water, grond-water, etc.), en de energiebron. Het is aan te raden om bij twijfel contact op te nemen met de douane of een douane-expediteur om de juiste code te bepalen. In Nederland is dit mogelijk via de DouaneTelefoon: 0800 01 43.

Invoerrechten in de EU

De invoerrechten voor warmtepompen variëren per land binnen de EU, afhankelijk van de specifieke douanetarieven die gelden. In Nederland geldt voor de meeste warmtepompen een invoerrecht van 4 tot 6 procent. Deze tarieven zijn onderdeel van het Europees douanebeleid en zijn gebaseerd op de OECDSysteem van harmonisatie (HS-code). De invoerrechten worden berekend op basis van de douanewaarde van het product, wat meestal de aankoopwaarde van de warmtepomp is inclusief transport- en verzekeringskosten.

Voorbeeldberekening

Laten we een voorbeeld geven. Stel u importeert een warmtepomp uit China met een aankoopwaarde van €5.000. De transport- en verzekeringskosten bedragen €1.000. De totale douanewaarde is dus €6.000. Als het invoerrecht 6 procent is, dan is het te betalen bedrag:

6.000 × 0,06 = €360.

In Nederland geldt bovendien dat voor goederen met een waarde van maximaal €150 geen invoerrechten zijn. Dit geldt echter niet voor categorieën zoals alcoholhoudende producten, tabak of parfum. Voor warmtepompen geldt deze vrijstelling dus niet, omdat het product niet in deze categorieën valt.

Vrijstellingen en Verlichtingen

Er zijn in bepaalde gevallen verlichtingen of vrijstellingen mogelijk voor invoerrechten. Dit geldt bijvoorbeeld voor producten die onderdeel zijn van een duurzaamheidsinitiatief of als de warmtepomp is bestemd voor gebruik in een project dat onderdeel is van een nationaal klimaatbeleid.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met eventuele douanebevorderingsschikkingen of tariefsverlichtingen die tussen landen zijn afgesproken. Deze worden meestal vastgelegd in handelsakkoorden zoals het Verdrag tussen de EU en China. Het is aan te raden om regelmatig de douaneportalen van de EU of van het betreffende land te raadplegen voor eventuele wijzigingen.

Belastingen en Overige Verplichtingen

Naast invoerrechten zijn er ook andere belastingen en verplichtingen die van toepassing kunnen zijn bij de import van warmtepompen. Deze zijn onder meer afhankelijk van het land van bestemming en de aard van het product.

Accijns en Verbruiksbelastingen

In het algemeen zijn warmtepompen vrijgesteld van accijns- en verbruiksbelastingen, omdat ze niet vallen onder categorieën zoals alcohol, tabak of mineralen. Echter, bij het importeren van bijbehorende producten zoals batterijen of elektrische componenten kan accijns of verbruiksbelasting van toepassing zijn.

Afvalverantwoordelijkheid (UPV)

Voor sommige producten geldt ook een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV). Dit betekent dat producenten en importeurs verantwoordelijk zijn voor de verwerking van afgedankte producten. Bij warmtepompen is het belangrijk om na te gaan of er een UPV-regeling van toepassing is. In Nederland zijn er bijvoorbeeld UPV-regelingen voor elektrische en elektronische apparatuur (WEEE), die ook kunnen van toepassing zijn op warmtepompen.

Als een UPV-regeling van toepassing is, is het verplicht om afgedankte producten te innemen en te verwerken. Dit kan leiden tot extra kosten voor het bedrijf, maar tegelijkertijd zorgt het ook voor duurzamere praktijken.

CO2-heffingen via het CBAM

In 2026 wordt het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) volledig van kracht. Dit betekent dat importeurs van producten, waaronder warmtepompen, verplicht zijn om te melden hoeveel CO2 bij de productie is vrijgekomen. Vanaf 1 januari 2026 wordt ook een CO2-heffing in rekening gebracht bij de import.

Het CBAM is bedoeld om de concurrentievervorming te voorkomen door importeurs van buiten de EU de CO2-kosten van hun producten te laten betalen. Voor warmtepompen is het belangrijk om rekening te houden met de productiemethode en de gebruikte energiebronnen van de fabrikant. Dit kan invloed hebben op de CO2-heffing en dus op de eindprijs.

Europese Productie en Concurrentie

Hoewel China nog steeds een groot deel van de wereldproductie van warmtepompen voor zich reclameert, is Europa een steeds sterkere concurrent. Volgens Eleonora Shehu van de EHPA is Europa een gunstige markt voor de productie van warmtepompen. De redenen hiervoor zijn meerdere.

Technologische Gereedheid

De technologische gereedheid van warmtepompen is op niveau 9, wat het hoogste niveau is. Dit betekent dat het technologie is volledig bewezen en klaar voor massaal gebruik. Tegelijkertijd investeren Europese producenten zwaar in innovatie en verbetering van de efficiëntie van warmtepompen. De huidige generaties zijn superslim, stil in werking en flexibel in aansluiting op het elektriciteitsnet.

Geografische Voordelen

Een praktische reden waarom warmtepompen in Europa geproduceerd worden, is de locatie. Het vervoeren van warmtepompen is logistiek een uitdaging, gezien het relatief grote formaat. Door de productie lokaal te houden, kunnen transporttijden en kosten worden verlaagd. Dit was bijvoorbeeld duidelijk te zien tijdens de blokkade van het Suezkanaal, waarbij alle importtijd werd vertraagd.

EU-beleid en Klimaatdoelstellingen

Bij de productie van warmtepompen in Europa speelt ook het EU-beleid een belangrijke rol. Warmtepompen zijn onderdeel van de klimaatdoelstellingen van de EU en zijn opgenomen in de Net Zero Industry Act. Daardoor ontvangen producenten binnen Europa steun van de overheid, zoals subside en investeringen in onderzoek en ontwikkeling.

De productie in Europa draagt ook bij aan de energiezekerheid. Door meer warmtepompen te gebruiken in plaats van fossiele brandstoffen, wordt de afhankelijkheid van aardgas en olie verlaagd. Dit is een strategische keuze voor de EU om minder gevoelig te zijn voor geopolitieke druk.

De Markt voor Warmtepompen in Europa

De markt voor warmtepompen in Europa is in volle groei. In Scandinavië, waar elektrificatie al jaren geleden begon, is het marktaandeel van warmtepompen al rond de 90%. In andere landen, zoals Nederland en het Verenigd Koninkrijk, is het aandeel lager, maar groeit snel. In 2024 werden in Tsjechië vier warmtepompen per 1000 huishoudens verkocht, terwijl in Duitsland en Polen het aandeel iets hoger was: vijf per 1000 huishoudens.

Als alle 19 Europese landen hetzelfde verkooppercentage zouden halen als Noorwegen, zou het totaal aantal verkochte warmtepompen in 2024 10,2 miljoen zijn. In werkelijkheid werden er echter slechts 2,31 miljoen verkocht. Dit betekent dat er nog veel potentie is voor groei, zowel op het vlak van productie als van verkoop.

Toekomstvisie

Paul Kenny van de EHPA benadrukt dat de groei van de warmtepompmarkten sterk afhankelijk is van beleid, prijsverhoudingen en samenwerking tussen landen. Om het kopen en installeren van warmtepompen betaalbaar en toegankelijk te maken, zijn er meerdere maatregelen nodig:

Concurrerende elektriciteitsprijzen: De efficiëntie van warmtepompen wordt beïnvloed door de prijs van elektriciteit. Door elektriciteit betaalbaarder te maken, wordt het gebruik van warmtepompen aantrekkelijker.
Steunregelingen: Langdurige steunregelingen kunnen producenten en consumenten stimuleren om de overgang naar warmtepompen te maken.
Opleiding van installateurs: Het aantal installateurs moet groeien om de vraag te kunnen volgen. Goede opleiding is essentieel om ervoor te zorgen dat de warmtepompen correct en efficiënt worden geïnstalleerd.

Conclusie

Het importeren van warmtepompen in Europa is onderworpen aan bepaalde douane- en belastingregels. Het is belangrijk om de juiste HS-code te kennen en invoerrechten en eventuele accijns te berekenen op basis van de douanewaarde. Bovendien zijn er verplichtingen zoals UPV-regelingen en CO2-heffingen die van toepassing kunnen zijn.

Toch is Europa een steeds sterker concurrent op de markt van warmtepompen. De technologische gereedheid, het EU-beleid en de gunstige geografische locatie spelen een belangrijke rol in de productie. Bovendien is de markt in groei, met veel potentie voor de toekomst.

Voor bedrijven in de bouw- en renovatiesector is het dus van belang om zowel de douaneregels te begrijpen als de toekomstige ontwikkelingen in de markt te volgen. Door warmtepompen in te zetten, draagt men bij aan een duurzamere en energiezekere toekomst.

Bronnen

invoerrechten