Lucht-water-warmtepompen: efficiënte en duurzame verwarming voor woning en bedrijf

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Lucht-water-warmtepompen zijn in de afgelopen jaren een steeds populairste keuze geworden voor zowel woningeigenaren als bedrijven die op zoek zijn naar duurzame verwarming. Deze systemen gebruiken de warmte uit de buitenlucht om ruimtes te verwarmen en warm water te leveren, zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen. Het maakt het systeem niet alleen milieuvriendelijk, maar ook energie-efficiënt en goedkoper in gebruik.

In dit artikel worden de technische aspecten, toepassingsmogelijkheden, energie-efficiëntie, installatie en voorwaarden van lucht-water-warmtepompen besproken. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen, waaronder productbeschrijvingen van CTC, SPRSUN en Viessmann. De nadruk ligt op objectieve, feitelijke informatie die relevant is voor eigenaren, renovateurs en professionals in de bouwsector.

Wat is een lucht-water-warmtepomp?

Een lucht-water-warmtepomp is een systeem dat warmte uit de buitenlucht opzuigt en deze gebruikt om water te verwarmen, wat vervolgens kan worden gebruikt voor centrale verwarming (zoals vloerverwarming of radiatoren) en voor sanitair warm water. Het systeem werkt op een vergelijkbare manier als een koelkast, maar in omgekeerde richting. Terwijl een koelkast warmte uit de kast naar de omgeving afvoert, haalt een warmtepomp de warmte uit de omgeving en brengt die over naar het water.

Werking van lucht-water-warmtepompen

De werking van een lucht-water-warmtepomp kan in drie stappen worden samengevat:

Ophalen van warmte uit de lucht: Een ventilator zuigt de buitenlucht aan naar een warmtewisselaar (verdamper). In deze wisselaar verdampt een koelvloeistof, die bij lage temperatuur verandert van vloeistof naar damp.
Compressie van de damp: De damp wordt samengeperst in een compressor. Hierdoor stijgt de temperatuur van de damp aanzienlijk.
Afgeven van warmte aan het water: De warme damp wordt in een tweede warmtewisselaar (condensor) afgegeven aan het water, waardoor dit opwarmt. Dit water kan vervolgens worden gebruikt voor verwarming of sanitair gebruik.

Een belangrijk voordeel van deze technologie is dat het geen boorgaten of ondergrondse leidingen nodig heeft, zoals bij grond-water-warmtepompen. Hierdoor is de installatie eenvoudiger en minder kostbaar.

Voordelen van lucht-water-warmtepompen

1. Energie-efficiëntie

Een lucht-water-warmtepomp is extreem energie-efficiënt, wat wordt weerspiegeld in de zogenaamde prestatiecoëfficiënt (CoP). Deze CoP is de verhouding tussen de warmteproductie en het elektriciteitsverbruik van de pomp. Bij lucht-water-warmtepompen ligt deze coëfficiënt meestal tussen de 3 en 4. Dat betekent dat voor elke eenheid elektriciteit die wordt gebruikt, er 3 tot 4 eenheden warmte worden geproduceerd. Dit is aanzienlijk efficiënter dan directe elektrische verwarming, waarbij de CoP rond de 1 ligt.

2. Milieuvriendelijk en duurzaam

De energie die een lucht-water-warmtepomp gebruikt, komt vrijwel volledig uit de omgeving en is dus gratis. Het enige elektriciteitsverbruik is voor de werking van de pomp zelf, wat doorgaans op groene elektriciteit kan worden aangesloten. Hierdoor is er geen uitstoot van broeikasgassen gerelateerd aan het verwarmen van huizen of bedrijven. Dit maakt de warmtepomp een duurzame keuze die bijdraagt aan het klimaatdoel van Nederland.

3. Geringe installatiekosten

Aangezien er geen boorgaten of ondergrondse leidingen nodig zijn, zijn de installatiekosten voor lucht-water-warmtepompen aanzienlijk lager dan bij grond-water-warmtepompen. Dit maakt de oplossing toegankelijker voor een breder publiek, inclusief kleinere woningen en bedrijven.

4. Flexibiliteit in toepassing

Lucht-water-warmtepompen zijn geschikt voor zowel woningen als commerciële gebouwen. Ze kunnen worden gebruikt voor centrale verwarming, warmwaterproductie, en zelfs voor het verwarmen van zwembaden. Daarnaast zijn ze geschikt voor installatie in koude klimaten, zoals in Noorwegen of in de Noordelijke provincies van Nederland, waar het kan gaan tot -25°C of lager.

5. Laag lawaai en sfeervriendelijk

Moderne lucht-water-warmtepompen zijn ontworpen met geluiddempende technologie en borstelloze ventilatoren, wat ervoor zorgt dat het geluidsniveau lager is. Bijvoorbeeld, een SPRSUN-variante werkt op een geluidsniveau van ongeveer 49 dB(A), wat vergelijkbaar is met het geluid van een normaal gesprek. Dit maakt het systeem geschikt voor gebruik in woonomgevingen waar geluidshinder beperkt moet blijven.

Typen lucht-water-warmtepompen

Er zijn verschillende typen lucht-water-warmtepompen op de markt, afhankelijk van de toepassing, het vermogen en de technologie. Hieronder worden de belangrijkste varianten besproken.

1. Modulerende warmtepompen

Modulerende warmtepompen zijn ontworpen om de werking aan te passen aan de warmtebehoefte van het gebouw. Ze werken met een variabel toerental, waardoor ze efficiënter zijn bij variabele belastingen. Bijvoorbeeld, de CTC EcoAir 600M is een modulerende warmtepomp die beschikbaar is in vermogens van 10 tot 22 kW. Dit type is ideaal voor woningen en kleinere bedrijven waar de warmtebehoefte varieert.

2. Warmtepompen met start- en stopfunctie

Deze warmtepompen werken op een start-stopprincipe, wat betekent dat ze ofwel volledig draaien of volledig stoppen, afhankelijk van de warmtebehoefte. Ze zijn meestal iets eenvoudiger in constructie en goedkoper in aankoop, maar minder efficiënt bij variabele belastingen. De CTC EcoAir 400 is een voorbeeld van zo’n systeem, beschikbaar in vermogens van 6 tot 20 kW.

3. Monoblok-systemen

Monoblok-systemen zijn een geïntegreerd systeem waarin de buitenunit en het verwarmingssysteem in één geheel zijn samengevoegd. Ze zijn eenvoudiger in installatie en onderhoud, en ze zijn ideaal voor woningen waar snelheid en eenvoud belangrijk zijn. CTC biedt bijvoorbeeld de CombiAir 600, die met een energieklasse A+++ werkt en geschikt is voor het Nederlandse klimaat.

4. Split-systemen

Split-systemen bestaan uit een buitenunit en een binnenunit, wat ze geschikt maakt voor situaties waar de warmtepomp niet dicht bij de verwarmingseenheid kan worden geplaatst. Deze systemen zijn vaak gebruikt in commerciële toepassingen of in woningen met beperkte ruimte voor de buitenunit.

Toepassingen van lucht-water-warmtepompen

Lucht-water-warmtepompen zijn zeer veelzijdig toepasbaar. Hieronder worden enkele van de belangrijkste toepassingsgebieden besproken:

1. Woningen

In woningen worden lucht-water-warmtepompen gebruikt voor centrale verwarming (zoals vloerverwarming of radiatoren) en voor het leveren van sanitair warm water. Ze zijn geschikt voor zowel vrijstaande woningen als appartementen en kunnen worden geïntegreerd in bestaande verwarmingssystemen. Dankzij het lage geluidniveau en de efficiëntie zijn ze een populaire keuze voor renovatieprojecten en nieuwe bouw.

2. Commerciële gebouwen

In commerciële toepassingen, zoals hotels, ziekenhuizen en kantoren, worden lucht-water-warmtepompen gebruikt voor centrale verwarming, sanitair warm water en koeling. Ze bieden een stabiele warmtevoorziening het hele jaar door en kunnen worden uitgebreid met andere energiebronnen zoals zonne-energie of groene elektriciteit.

3. Zwembaden

Lucht-water-warmtepompen zijn ook geschikt voor het verwarmen van zwembaden. Ze zijn efficiënter en duurzamer dan traditionele elektrische verwarmingsystemen en kunnen werken bij ultralage temperaturen (tot -25°C). Bijvoorbeeld, de SPRSUN-variant voor zwembaden gebruikt een Mitsubishi compressor met dubbele rotor om trillingen te verminderen en een 10 keer stillere zwemomgeving te bieden.

4. Koude klimaten

Lucht-water-warmtepompen zijn ook geschikt voor installatie in koude klimaten. Dankzij geavanceerde technologieën zoals EVI (Enhanced Vapor Injection) en milieuvriendelijke koudemiddelen kunnen ze normaal werken bij temperaturen tot -30°C. Dit maakt ze geschikt voor landen zoals Noorwegen of voor regio’s in Nederland met extreme winters.

Technische kenmerken en prestaties

1. Energieklasse en efficiëntie

Lucht-water-warmtepompen worden vaak aangeduid met energieklasse A++ of A+++. Bijvoorbeeld, de CTC CombiAir 600 heeft een energieklasse A+++ en is ontworpen voor maximaal efficiëntie. Dit betekent dat het systeem weinig elektriciteit verbruikt en daardoor lage energiekosten genereert.

2. Vermogensbereik

Het vermogen van lucht-water-warmtepompen varieert afhankelijk van de toepassing. Voor woningen is het typische vermogen tussen de 10 en 22 kW. Commerciële varianten kunnen tot 88 kW bereiken. Bijvoorbeeld, SPRSUN biedt commerciële varianten met een vermogen van 9,5 kW tot 88 kW.

3. Leverbaarheid en installatie

De meeste lucht-water-warmtepompen zijn leverbaar in meerdere uitvoeringen. CTC biedt bijvoorbeeld drie varianten van de EcoAir-serie en drie varianten van de CombiAir-serie, elk met verschillende vermogens en functies. Dit maakt het mogelijk om het systeem aan te passen aan de specifieke eisen van het gebouw.

4. Smart-technologie en controle

Moderne warmtepompen zijn uitgerust met slimme controlemechanismen. SPRSUN-varianten bijvoorbeeld hebben een CAREL-controller met touchscreen en WIFI-verbinding. Dit stelt gebruikers in staat om de systeemmodi, temperatuur en energiegebruik op afstand te regelen. Daarnaast werken ze met slimme ontdooifuncties en antivriesmechanismen, wat de levensduur en betrouwbaarheid van het systeem verlengt.

Subsidies en financiële voordelen

Een van de voordelen van het aanschaffen van een lucht-water-warmtepomp is dat woningeigenaren mogelijk in aanmerking komen voor subsidies. Deze subsidies zijn bedoeld om de overstap naar duurzame verwarming te stimuleren. De exacte voorwaarden en hoogte van de subsidies kunnen variëren per regio en per type woning.

Daarnaast bieden lucht-water-warmtepompen aanzienlijke energiebesparing. SPRSUN-varianten bijvoorbeeld besparen tot 75% aan energie ten opzichte van traditionele verwarmingsmethoden. Dit leidt tot lagere energierekeningen en een snellere terugverdientijd op de investering.

Conclusie

Lucht-water-warmtepompen zijn een duurzame, efficiënte en flexibele oplossing voor verwarming en warmwaterproductie in woningen en bedrijven. Ze werken door warmte uit de buitenlucht op te zuigen en over te brengen op water, wat maakt dat ze weinig elektriciteit gebruiken en geen fossiele brandstoffen nodig hebben. Dankzij hun hoge CoP, geringe installatiekosten en brede toepasbaarheid zijn ze een steeds populairste keuze voor eigenaren en professionals in de bouwsector.

De beschikbaarheid van verschillende modellen, variabelen in vermogen en technologie, maakt het mogelijk om het systeem aan te passen aan de eisen van het gebouw. Daarnaast zijn ze geschikt voor gebruik in koude klimaten en kunnen ze worden uitgebreid met andere energiebronnen zoals zonne-energie. Met de beschikbaarheid van subsidies en de lage energiekosten is een lucht-water-warmtepomp een investering met zowel financiële als ecologische voordelen.