Jaren 30 woning: Verduurzamen met warmtepompen en andere innovaties

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

In Nederland zijn jaren 30 woningen een belangrijk deel van het woningbouwbestand. Deze woningen zijn vaak karakteristiek, met hun stijlvolle uitstraling en solide bouw. Toch zijn ze meestal niet ontworpen met duurzaamheid voor ogen. Het verduurzamen van een jaren 30 woning is echter een haalbare en verstandige investering, zowel qua energiebesparing als qua comfort. In dit artikel bespreken we hoe een warmtepomp en andere innovatieve verduurzamingsmaatregelen kunnen helpen om een jaren 30 woning duurzaam en efficiënter te maken.

Inleiding: De uitdaging van jaren 30 woningen

Jaren 30 woningen zijn meestal slecht geïsoleerd en zijn vaak nog steeds afhankelijk van gas als verwarmingsbron. Deze woningen vereisen dus aanzienlijke renovaties om ze aan te passen aan huidige duurzame eisen. De overgang naar duurzame verwarmingssystemen, zoals warmtepompen, is een van de meest effectieve manieren om het energieverbruik te verlagen en de CO₂-uitstoot te verminderen.

Daarnaast zijn er financiële stimulansen beschikbaar om deze investeringen aantrekkelijker te maken. In dit artikel zullen we niet alleen de technische aspecten van het verduurzamen van een jaren 30 woning bespreken, maar ook concrete ervaringen en kostenplaatjes van werkelijke projecten, zoals die van een gezin in Leiden.

Verduurzamen van een jaren 30 woning: Uitgangspunten

Het verduurzamen van een jaren 30 woning begint met een grondige inventarisatie van de huidige staat van het huis. Belangrijke aandachtspunten zijn:

De kwaliteit van de isolatie (spouwmuren, dak, vloeren)
De energie-efficiëntie van het verwarmingssysteem
De beglazing
De ventilatie
De mogelijkheid om over te stappen op duurzame verwarming, zoals een warmtepomp

Isolatie: Het basisverband

Een van de eerste stappen bij het verduurzamen van een jaren 30 woning is het verbeteren van de isolatie. Deze woningen zijn vaak slecht geïsoleerd en verliezen dus veel warmte. De spouwmuren, het dak en de vloeren zijn hierbij cruciale onderdelen. Het vullen van spouwmuren met isolatiemateriaal, zoals thermoparels of glaswol, kan het warmteverlies aanzienlijk verminderen.

Een voorbeeld van een praktische aanpak is beschreven in de ervaring van een gezin in de Ridderstraat in Leiden. Ze hebben in de loop van vele jaren geleidelijk de isolatie van hun woning verbeterd, waaronder het vullen van de spouwmuren en het isoleren van de zolder. Deze stappen zijn cruciaal om ervoor te zorgen dat een warmtepomp of andere duurzame verwarmingssystemen efficiënt werken.

Verwarmingssystemen: Van gas naar warmtepomp

Traditionele gasverwarmingssystemen zijn niet duurzaam, en met de plannen van de overheid om in de toekomst gas uit het woningbestand te halen, is het tijdstip rijp om over te stappen op duurzamere alternatieven. Een warmtepomp is hierbij een veelbelovende optie.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp haalt warmte uit de omgeving – zoals lucht, grond of water – en gebruikt die om een woning te verwarmen. Het is dus een elektrisch gestuurd systeem dat weinig of geen fossiele brandstoffen gebruikt. In combinatie met zonnepanelen kan een warmtepomp zelfs volledig duurzaam zijn.

Hybride warmtepompen

In sommige gevallen is het niet mogelijk om direct over te stappen op een volledig elektrische warmtepomp, bijvoorbeeld in huizen die slecht geïsoleerd zijn. Dan is een hybride warmtepomp een goede tussentijdse oplossing. Dit is een combinatie van een warmtepomp en een traditionele cv-ketel. De warmtepomp doet de grootste last van het verwarmen, terwijl de cv-ketel op koude dagen bijspringt.

Volgens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Rob Jetten, wordt vanaf 2026 de hybride warmtepomp de norm voor woningen die niet op een warmtenet zijn aangesloten. Dit betekent dat het gebruik van gas als verwarmingssysteem een ondergeschikte rol zal spelen.

Uitdagingen bij de installatie van een warmtepomp

De installatie van een warmtepomp in een jaren 30 woning kan echter uitdagingen met zich meebrengen. Oude infrastructuur, zoals leidingen en elektriciteitsnetwerken, kan niet altijd geschikt zijn voor een warmtepomp. Ook de initiële kosten van een warmtepomp zijn aanzienlijk, wat voor enkele huiseigenaren een belemmering kan vormen.

Daarnaast kan een warmtepomp geluidsoverlast veroorzaken, vooral als het niet goed geïnstalleerd is of als de eenheid zich in een rustige woonwijk bevindt. Het is daarom belangrijk om de locatie van de warmtepomp zorgvuldig te kiezen en ervoor te zorgen dat het systeem goed afgestemd is op de behoeften van het huis.

Concreet voorbeeld: Warmtepomp in een jaren 30 huis

Een concreet voorbeeld van een jaren 30 woning die is verduurzaam met een warmtepomp is te vinden in de Ridderstraat in Leiden. In dit huis is een warmtepomp geïnstalleerd die koelvloeistof stuurt naar vier airco-units, die zich bevinden in de belangrijkste kamers van het huis. De warmtepomp zit op het dak en is vrijwel geluidloos in bedrijf. De airco-units zijn vergelijkbaar met die in een tropische hotelkamer en kunnen via een app of afstandsbediening worden geregeld.

Naast de warmtepomp is er ook een aparte warmtepomp-boiler op zolder geplaatst om warm water te leveren. Daarnaast zijn er zonnepanelen op het dak geïnstalleerd, waardoor het elektriciteitsverbruik wordt verlaagd. Deze maatregelen hebben samen een investering van ongeveer 19.000 euro gekost, maar hebben geleid tot een volledige ontmoeilijking van het gasgebruik in het huis – behalve voor de keuken, die in maart van het jaar volledig elektrisch wordt.

Financiële stimulansen en subsidies

Het verduurzamen van een jaren 30 woning is een aanzienlijke investering, maar er zijn ook financiële stimulansen beschikbaar om de kosten te verlagen. Deze stimulansen kunnen in de vorm van subsidies, fiscale voorkeuren of leningsopties komen. Het is daarom verstandig om te onderzoeken welke opties er beschikbaar zijn en hoe die kunnen worden aangewend.

Daarnaast kunnen huiseigenaren profiteren van de lagere energierekening na de renovatie. Door het verbruik van aardgas te verminderen en het gebruik van duurzame energiebronnen te vergroten, kan de energiekostenstrook aanzienlijk worden verlaagd.

Slimme technologieën: Slimme thermostaten en automatisering

Bij het verduurzamen van een jaren 30 woning is het gebruik van slimme technologieën ook een waardevolle optie. Slimme thermostaten bijvoorbeeld kunnen het verwarmingssysteem efficiënter maken door de temperatuur in huis op afstand te regelen en het energieverbruik te beheren. Dit leidt tot een betere warmteverdeling en lagere energiekosten.

Daarnaast kan automatisering worden toegepast op andere aspecten van het huishouden, zoals het regelen van verlichting, ventilatie en airco-units. Slimme thermostaten en andere automatisatiesystemen zijn vooral geschikt voor huizen die al voorzien zijn van een elektrisch verwarmingssysteem, zoals een warmtepomp.

Ventilatie en beglazing: Essentiële onderdelen van een duurzame renovatie

Naast verwarming en isolatie is ventilatie een belangrijk onderdeel van een duurzame renovatie. Goede ventilatie zorgt voor een gezond binnenklimaat en voorkomt vochtproblemen. In oudere woningen is het vaak nodig om het ventilatiesysteem te verbeteren of te vervangen door een nieuw systeem dat energie-efficiënter werkt.

Een andere essentiële maatregel is het vervangen van enkel beglazing door isolerende beglazing, zoals dubbel of drievoudig glas. Dit helpt om warmte binnen te houden in de winter en voorkomt oververhitting in de zomer. Isolerende beglazing is bovendien gunstig voor het akoestisch comfort van het huis, omdat het geluidsoverlast verminderd.

Zonnepanelen: Een duurzame bron van energie

Zonnepanelen zijn een verstandige investering voor huiseigenaren die hun woning duurzaam willen maken. In combinatie met een warmtepomp kunnen zonnepanelen ervoor zorgen dat het huis volledig of grotendeels op duurzame energie draait. Zonnepanelen zijn vooral effectief in goed geïsoleerde woningen, waar het energieverbruik laag is en waar de zonnepanelen dus in staat zijn om de energiebehoefte te dekken.

Het installeren van zonnepanelen heeft ook financiële voordelen. Zowel de overheid als energiebedrijven bieden vaak subsidies of beloningen aan voor de installatie van zonnepanelen. Daarnaast leiden zonnepanelen tot lagere stroomkosten, omdat het huis zelf elektriciteit opwekt.

Conclusie

Het verduurzamen van een jaren 30 woning is een complexe, maar waardevolle investering. Door isolatie te verbeteren, het verwarmingssysteem aan te passen aan duurzame oplossingen zoals warmtepompen, en slimme technologieën in te zetten, is het mogelijk om een oudere woning te maken tot een efficiënte en comfortabele woning van de toekomst.

De ervaringen van huiseigenaren die dit al gedaan hebben, zoals het gezin in Leiden, tonen aan dat het verduurzamen van oudere woningen haalbaar is en leidt tot aanzienlijke besparingen op de energierekening. Bovendien zijn er financiële stimulansen beschikbaar die de investering aantrekkelijker maken.

Tegen de huidige plannen van de overheid om gas uit het woningbestand te halen, is het dus verstandig om nu al te beginnen met het plannen van duurzame renovatiestappen. Hiermee zorgen huiseigenaren niet alleen voor een comfortabeler woning, maar ook voor een duurzamere toekomst.