Kabinet kiest hybride warmtepomp als strategische oplossing voor verduurzaming van woningen

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

De verduurzaming van de woningbouw is een kernprioriteit voor de Nederlandse overheid. In dit kader heeft het kabinet besloten om de hybride warmtepomp een centrale rol te geven als tussentijdse en in sommige gevallen eindige oplossing voor het aardgasvrij maken van woningen en gebouwen. Deze keuze is onderdeel van een bredere aanpak die gericht is op een duurzame toekomst, waarin de focus ligt op de uitrol van warmtepompen, het stimuleren van marktgroei en het ondersteunen van consumenten en professionals bij de transitie.

In dit artikel worden de beleidslijnen, technische aspecten, maatregelen en maatschappelijke betekenis van de keuze voor de hybride warmtepomp besproken, gebaseerd op recente acties en documenten van het kabinet.

Inleiding

Het kabinet heeft duidelijk gemaakt dat de overstap van aardgas naar duurzame verwarmingsoplossingen een prioriteit is. Vanaf 2026 wordt een hybride warmtepomp de standaard bij vervanging van een cv-ketel. Dit betekent dat eigenaren en huurders bij de vervanging van hun verwarmingsinstallatie verplicht worden over te stappen op een hybride warmtepomp of alternatieven als een volledig elektrische warmtepomp of aansluiting op een warmtenet.

De keuze voor de hybride warmtepomp is gemaakt vanwege haar geschiktheid voor het grootste deel van de woningvoorraad. Deze combinatie van een warmtepomp en een cv-ketel biedt een betere prestatie op koude dagen en is technisch en financieel makkelijker in te passen in bestaande woningen.

Daarnaast blijft het kabinet investeren in subsidieprogramma’s, marktgroei en het verlagen van de drempel voor huiseigenaren om deze overstap te maken. Het actieplan voor warmtepompen loopt nu tot 2030 en bevat een reeks maatregelen om de markt te ondersteunen en consumenten beter te informeren.

De rol van de hybride warmtepomp in het energietransitiebeleid

Definitie en werking van de hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een verwarmingsinstallatie die bestaat uit een warmtepomp en een traditionele cv-ketel. De warmtepomp haalt warmte uit de lucht of grond en gebruikt dit om de woning te verwarmen. Op koude dagen of bij hoge warmtevraag springt de cv-ketel in om aanvullende warmte te leveren. Deze combinatie zorgt voor een betere prestatie dan een volledig elektrische warmtepomp en biedt een lagere emissie dan een traditionele gasinstallatie.

Volgens het kabinet is de hybride warmtepomp een geschikte tussenstap naar volledige aardgasonafhankelijkheid. Deze oplossing is vooral geschikt voor woningen die niet goed geïsoleerd zijn of in regio’s waar warmtenetten nog niet beschikbaar zijn. In combinatie met duurzame gassen, zoals biomethaan of waterstof, kan de hybride warmtepomp zelfs een langdurige oplossing vormen.

Verplichte normering versus vrijwillige route

Het kabinet heeft bewust gekozen voor een vrijwillige route in plaats van verplichte normering. Dit betekent dat eigenaren en huurders zelf kunnen kiezen voor een hybride warmtepomp, een volledige warmtepomp of een aansluiting op een warmtenet. In sommige gevallen zijn er uitzonderingen mogelijk als een woning niet geschikt is voor een warmtepomp of snel aangesloten wordt op een alternatief voor aardgas.

Hoewel het kabinet geen verplichte normering wil uitvaardigen, zorgt het wel voor stimulerende maatregelen om de overstap te vergemakkelijken. Dit omvat subsidies, leningen en een uitgebreidere aanbod van installateurs.

Duurzaamheid en voordelen voor de woningeigenaar

Een hybride warmtepomp biedt meerdere voordelen voor de woningeigenaar. Ten eerste leidt de overstap naar een warmtepomp tot lagere energierekeningen, aangezien warmtepompen energie uit de omgeving gebruiken en minder elektriciteit verbruiken dan een traditionele cv-ketel. Ten tweede levert het gebruik van een warmtepomp een lagere CO₂-uitstoot, wat bijdraagt aan de doelstellingen van het kabinet om Nederland klimaatneutraal te maken.

Daarnaast verbetert de hybride warmtepomp het comfort in de woning. Omdat warmtepompen continu warmte leveren en de temperatuur stabiel houden, is het gebruik ervan vaak gunstig voor de leefbaarheid.

De rol van het kabinet in de uitrol van warmtepompen

Actieplan hybride warmtepompen 2022-2024

Het actieplan hybride warmtepompen, dat tussen 2022 en 2024 in werking was, heeft geleid tot een flinke toename van de productiecapaciteit en installatietijd van warmtepompen in Nederland. Door de bouw van nieuwe fabrieken en productielijnen is de markt goed voorbereid op de toekomstige vraag. Sinds 2022 zijn jaarlijks meer dan 100.000 warmtepompen verkocht, en zijn er momenteel meer dan 500.000 warmtepompen in Nederland geïnstalleerd.

Ondanks dat het actieplan voorbij is, blijft het kabinet de uitrol stimuleren. De resultaten van het plan tonen aan dat de markt zich goed heeft aangepast aan de groeiende vraag en dat er voldoende installateurs beschikbaar zijn om de toekomstige uitrol te ondersteunen.

Aanpak warmtepompen 2025-2030

In de komende jaren ligt de nadruk op de verdere uitrol van warmtepompen en op het verbeteren van de kwaliteit van de producten en installaties. Het kabinet heeft samen met de sector een nieuwe aanpak ontwikkeld, die gericht is op vier thema’s:

Geïnformeerde consument: Het kabinet wil dat consumenten goed geïnformeerd worden over de opties, kosten, voordelen en nadeel van warmtepompen.
Aantrekkelijke business case: Door subsidies en leningen wil het kabinet ervoor zorgen dat het aanschaffen van een warmtepomp financieel haalbaar is voor zowel particulieren als bedrijven.
Onderhoud en betrouwbaarheid: Het kabinet zorgt voor maatregelen om de betrouwbaarheid en levensduur van warmtepompen te verbeteren.
Netvriendelijke inpassing: Het kabinet wil dat warmtepompen op een manier worden aangebracht die het elektriciteitsnet niet overbelast, bijvoorbeeld door het gebruik van slimme technologie.

De aanpak omvat zowel elektrische als hybride warmtepompen en richt zich op de uitbreiding van de markt. Doel is om in 2030 1 miljoen warmtepompen in Nederland te hebben.

Financiële maatregelen en subsidies

Om de overstap naar een warmtepomp te ondersteunen, zijn er verschillende subsidies en leningen beschikbaar. Deze financiële instrumenten maken het voor woningeigenaren en huurders aantrekkelijker om een warmtepomp aan te schaffen en te laten installeren.

ISDE-subsidie

De ISDE (Incentive voor Duurzame Energie) is een subsidieprogramma dat gericht is op particulieren en zakelijke gebruikers. Deze subsidie helpt bij de aankoop en installatie van een warmtepomp. Per 2025 wordt de ISDE aangepast om gemiddeld 30% subsidie te behouden, wat betekent dat woningeigenaren nog steeds aanzienlijke kostenbesparing kunnen realiseren.

SVVE en SVOH-subsidie

Bij verenigingen van eigenaren en particuliere verhuurders zijn ook subsidies beschikbaar. De SVVE (Subsidie voor Verenigingen van Eigenaren) en de SVOH (Subsidie voor Verhuurders) worden gebruikt om groepen woningeigenaren en verhuurders te ondersteunen bij de overstap naar een warmtepomp. Deze programma’s zijn bedoeld om de grootschalige uitrol van warmtepompen te stimuleren.

Leningen van het Nationaal Warmtefonds

Naast subsidies zijn er ook leningen beschikbaar via het Nationaal Warmtefonds. Deze leningen hebben aantrekkelijke voorwaarden en helpen bewoners en bedrijven om de investering in een warmtepomp te financieren. Het kabinet wil zo de drempel voor de aanschaf van een warmtepomp verlagen en ervoor zorgen dat de overstap voor iedereen mogelijk is.

De rol van de markt en installateurs

Een succesvolle uitrol van warmtepompen hangt af van de beschikbaarheid van installateurs en het vertrouwen van de consument in de producten. Het kabinet heeft maatregelen genomen om de markt te versterken en de kwaliteit van de installaties te garanderen.

Groei van de markt

Sinds het begin van het actieplan zijn er veel nieuwe installateurs binnengestroomd. Dit heeft geleid tot een snellere installatietijd en een groter aanbod aan diensten voor woningeigenaren. Bovendien zijn er nieuwe productielijnen gestart, wat heeft geleid tot een hogere productiecapaciteit en lagere kosten voor de consument.

Kwaliteit van installaties

Het kabinet werkt samen met sectorpartijen om de kwaliteit van de installaties te verbeteren. Dit omvat training voor installateurs, het verbeteren van de communicatie met consumenten en het verbeteren van de garantievoorwaarden. Door deze maatregelen wil het kabinet ervoor zorgen dat de consument genoeg vertrouwen heeft in de warmtepomp als investering.

Alternatieven en uitzonderingen

Hoewel de hybride warmtepomp de standaard wordt, zijn er ook alternatieven beschikbaar. Deze alternatieven zijn afhankelijk van de situatie van de woning en de voorkeuren van de woningeigenaar.

Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp is een alternatief voor de hybride warmtepomp. Deze warmtepomp bevat geen cv-ketel en werkt uitsluitend op elektriciteit. Deze oplossing is meestal geschikt voor woningen met goede isolatie en een hoge thermische massa. De voordelen van een volledig elektrische warmtepomp zijn dat het geen aardgas gebruikt en dat het op lange termijn een duurzamere oplossing is.

Warmtenet

In sommige steden is een warmtenet beschikbaar. Een warmtenet is een centraal geplaatste warmtebron die warmte levert aan woningen via een ondergrondse leiding. Deze oplossing is meestal geschikt voor stadsgebieden en is duurzamer dan individuele warmtepompen. Echter, het gebruik van een warmtenet is vaak duurder dan een warmtepomp en is alleen beschikbaar in bepaalde regio’s.

Uitzonderingen

Het kabinet heeft ook uitzonderingen mogelijk gemaakt. In gevallen waarin een woning niet geschikt is voor een warmtepomp of als een woning binnen een korte termijn op een alternatief voor aardgas wordt aangesloten, is het mogelijk om een andere verwarmingsoplossing te kiezen. Deze uitzonderingen zijn bedoeld om de transitie naar een aardgasvrij Nederland te vergemakkelijken en om de leefbaarheid van woningen te behouden.

Toekomstige uitdagingen en kansen

Hoewel de overstap naar een warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen die het kabinet en de sector moeten aanpakken. Deze uitdagingen omvatten technische, economische en sociale aspecten.

Technische uitdagingen

De technische uitdagingen van warmtepompen omvatten het verlagen van de installatietijd, het verbeteren van de efficiëntie van de producten en het verlagen van de kosten. Ondanks de voortgang van de afgelopen jaren is er nog steeds een groeiende vraag op de markt, wat kan leiden tot langere wachttijden en een tekort aan installateurs. Daarnaast is de technische levensduur van warmtepompen een belangrijk aspect dat wordt onderzocht door het kabinet en de sector.

Economische uitdagingen

De economische uitdagingen van warmtepompen omvatten het verlagen van de investeringskosten, het verbeteren van de terugverdientijd en het vergroten van het aandeel van subsidies. Ondanks de beschikbare subsidies is de aanschaf van een warmtepomp nog steeds een aanzienlijke investering voor woningeigenaren en huurders. Het kabinet werkt aan maatregelen om de drempel voor de aanschaf te verlagen en om ervoor te zorgen dat de overstap financieel haalbaar is voor iedereen.

Sociale uitdagingen

De sociale uitdagingen van warmtepompen omvatten het verlagen van de drempel voor consumenten, het verbeteren van de kwaliteit van de producten en het verhogen van het vertrouwen in warmtepompen. Hoewel de markt zich goed ontwikkelt, is er nog steeds een groeiende behoefte aan informatie en ondersteuning voor woningeigenaren. Het kabinet werkt samen met sectorpartijen om consumenten beter te informeren en om ervoor te zorgen dat de overstap naar een warmtepomp voor iedereen mogelijk is.

Conclusie

De keuze van het kabinet voor de hybride warmtepomp als strategische oplossing voor de verduurzaming van woningen en gebouwen is een belangrijke stap in de transitie naar een aardgasvrij Nederland. Deze keuze is gebaseerd op technische, economische en sociale overwegingen en biedt een geschikte tussenstap voor het grootste deel van de woningvoorraad.

Door middel van subsidies, leningen en maatregelen voor de markt wil het kabinet ervoor zorgen dat de overstap naar een warmtepomp voor iedereen mogelijk is. De focus ligt op het verbeteren van de kwaliteit van de producten, het verlagen van de drempel voor consumenten en het vergroten van het aandeel van subsidies.

Hoewel er nog uitdagingen zijn, is de uitrol van warmtepompen een succesvolle start geweest. Met de huidige ontwikkelingen en maatregelen is er veel hoop dat Nederland in 2030 een aardgasvrij land is geworden en dat warmtepompen een centrale rol spelen in de duurzame toekomst van de woningbouw.