Kleinste lucht-water-warmtepompen: Efficiënte verwarming voor compacte woningen

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Kleinste lucht-water-warmtepompen zijn steeds vaker een populaire keuze voor compacte woningen, zoals nieuwbouwappartementen of passiefwoningen. Deze warmtepompen combineren energie-efficiëntie met compacte afmetingen, waardoor ze ideaal zijn voor situaties waarin ruimte beperkt is. Ze kunnen zowel verwarmen als koelen, en dankzij hun lage energieverbruik zijn ze een duurzame en kostenefficiënte oplossing voor het verwarmings- en ventilatiesysteem van een woning.

In dit artikel bespreken we de technische eigenschappen, voordelen en nadelen van de kleinste lucht-water-warmtepompen, evenals mogelijke toepassingen en installatie-aspecten. We beoordelen ook welke modellen op de markt beschikbaar zijn en welke aspecten belangrijk zijn bij het kiezen van een warmtepomp voor een kleinere woning.

Technische eigenschappen van lucht-water-warmtepompen

Lucht-water-warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en leveren deze af op een warm watercirculatie, die vervolgens wordt gebruikt voor de verwarming van een woning. In de winter wordt warmte opgenomen en in de zomer kan het systeem worden omgekeerd om de woning te koelen. Deze technologie is zeer geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

Monoblokuitvoering

De meeste kleine lucht-water-warmtepompen zijn in een monoblokuitvoering ontworpen. Dit betekent dat zowel de binnen- als buitenunit in één enkele unit zijn geïntegreerd. Dit heeft een aantal voordelen:

Gemakkelijke installatie: Er is geen aparte buitenunit nodig, wat de installatie tijdens renovaties of nieuwbouwprojecten aanzienlijk versnelt.
Minder onderhoud: De componenten zijn gemakkelijk toegankelijk, wat het onderhoud eenvoudiger maakt.
Compacte afmetingen: Deze uitvoering is ideaal voor woningen met beperkte ruimte.

Een voorbeeld is de Vitocal 200-A van Viessmann. Deze monoblok lucht-water-warmtepomp is speciaal ontworpen voor gebruik in kleine ruimtes. Het heeft een nominaal verwarmingsvermogen van 3,8 tot 11,6 kW en werkt bij een COP (prestatiecoëfficiënt) van tot 5,0 bij een buitentemperatuur van 7 °C. Dankzij zijn innovatief akoestisch ontwerp is het ook extreem stil, met een geluidsdrukniveau van slechts 35 dB(A) op drie meter afstand.

Verwarming en koeling in één unit

Veel monoblok warmtepompen zoals de Vitocal 200-A zijn uitgerust met een omkeerbare warmtekring, waardoor ze zowel verwarming als koeling kunnen leveren. Dit maakt ze zeer flexibel in gebruik en voorkomt het noodzakelijke gebruik van meerdere apparaten.

Deze functie is vooral waardevol in regio's met seizoensgebonden temperaturen, waar verwarming in de winter en koeling in de zomer nodig zijn.

Voordelen van kleine lucht-water-warmtepompen

De toepassing van kleine lucht-water-warmtepompen biedt verschillende voordelen, vooral in woningen met beperkte ruimte of in nieuwbouwprojecten.

1. Efficiëntie en energiebesparing

Kleine warmtepompen zoals de Vitocal 200-A en monoblok lucht-water-warmtepompen werken met een hoge COP (prestatiecoëfficiënt). Dit betekent dat ze relatief weinig elektriciteit verbruiken om een hoge hoeveelheid warmte te genereren. Een COP van 5,0 bijvoorbeeld betekent dat per 1 kWh elektriciteit ongeveer 5 kWh warmte wordt opgewekt.

Deze efficiëntie leidt tot lage bedrijfskosten en een vermindering van het energieverbruik in de woning. Dit maakt kleine lucht-water-warmtepompen een duurzame keuze voor zowel particuliere huiseigenaren als professionele bouwbedrijven.

2. Compacte afmetingen

Een van de meest voorkomende voordelen van deze warmtepompen is hun compacte afmetingen. Typische afmetingen van kleine warmtepompen variëren tussen 50–70 cm in hoogte, 40–60 cm in breedte en 20–30 cm in diepte, afhankelijk van het merk en model. Deze afmetingen maken het mogelijk om de warmtepomp in kleinere ruimtes te installeren, zoals een logeerkamer, een badkamer of een klein gangetje.

Deze warmtepompen zijn ook meestal aan de muur bevestigd of op de vloer geplaatst, wat ruimte bespaart en de installatie eenvoudiger maakt in bestaande woningen.

3. Eenvoudige installatie

Omdat kleine lucht-water-warmtepompen in monoblokuitvoering worden geleverd, is de installatie vaak sneller en eenvoudiger dan bij traditionele warmtepompen die bestaan uit aparte binnen- en buitenunits. Er zijn minder componenten die geïnstalleerd moeten worden, en de voorbereiding voor een koelmiddelcertificaat is niet nodig bij dit type systeem.

Daarnaast zijn deze warmtepompen meestal compatibel met bestaande cv-leidingen, zolang de leidingen goed gecontroleerd en eventueel aangepast worden. De warmtepomp werkt met een kleinere Delta T (temperatuurverschil) tussen aanvoer en retour dan een traditionele cv-ketel, wat betekent dat het watervolume door de leidingen groter moet zijn om hetzelfde verwarmingsvermogen te behalen.

4. Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid

Kleine lucht-water-warmtepompen draaien op elektriciteit, waardoor ze geen fossiele brandstoffen gebruiken en dus geen CO₂-uitstoot genereren. Bovendien kunnen ze aangesloten worden op zonnepanelen, waardoor het energieverbruik volledig duurzaam gemaakt kan worden.

De Vitocal 200-A bijvoorbeeld is speciaal voorbereid voor gebruik met fotovoltaïsche systemen, waardoor de warmtepomp kan draaien op zelf opgewekte energie. Dit maakt het niet alleen milieuvriendelijker, maar ook kostenefficiënter voor de gebruiker.

Nadelen van kleine lucht-water-warmtepompen

Hoewel kleine lucht-water-warmtepompen veel voordelen bieden, zijn er ook bepaalde nadelen die in overweging genomen moeten worden voordat men beslist om dit type warmtepomp te kiezen.

1. Lagede rendement in koude winters

Het rendement van lucht-water-warmtepompen hangt sterk af van de buitentemperatuur. In koude winters daalt het rendement, omdat er minder warmte beschikbaar is in de buitenlucht om op te nemen. In extreem koude omstandigheden kan de warmtepomp minder efficiënt werken en extra ondersteuning nodig zijn via een traditioneel verwarmingssysteem.

De Vitocal 200-A bijvoorbeeld kan tot een aanvoertemperatuur van 60 °C leveren, zelfs bij een buitentemperatuur van -10 °C. Toch is het rendement in zulke omstandigheden lager dan bij hogere buitentemperaturen, zoals in de lente.

2. Beperkte vermogenscapaciteit

Kleine lucht-water-warmtepompen zijn in principe ontworpen voor woningen met een lage warmtebehoefte, zoals nieuwbouwappartementen of passiefwoningen. Voor grotere woningen met een hoger warmteverbruik is dit type warmtepomp mogelijk niet geschikt.

Bijvoorbeeld, een warmtepomp met een vermogen van 3 kW is vaak voldoende voor een woning met een oppervlakte van maximaal 150 m². Voor woningen groter dan 150 m² is een groter systeem of een hybride oplossing vaak beter aangepast.

3. Beperkte koelcapaciteit in zomermaanden

Hoewel sommige monoblok warmtepompen kunnen koelen, is de koelcapaciteit vaak beperkt vergeleken met grotere systemen. In extreem warme zomers kan het systeem mogelijk niet voldoende koeling leveren, vooral in gebouwen met slechte isolatie of veel zonbelasting.

Toepassingen van kleine lucht-water-warmtepompen

Kleine lucht-water-warmtepompen zijn ideaal voor een aantal specifieke toepassingen. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende situaties waarin deze warmtepompen gebruikt kunnen worden.

1. Nieuwbouwappartementen

In nieuwbouwprojecten is het gebruik van kleine warmtepompen een logische keuze. Deze woningen zijn vaak goed geïsoleerd en hebben een lage warmtebehoefte, waardoor een warmtepomp met een vermogen van 3 tot 6 kW meestal voldoende is.

Nieuwbouwappartementen zijn bovendien vaak klein van formaat, wat het gebruik van compacte warmtepompen aantrekkelijk maakt. De Vitocal 200-A bijvoorbeeld is ideaal voor dergelijke woningen, dankzij zijn compacte afmetingen en hoge efficiëntie.

2. Renovatieprojecten in bestaande woningen

In bestaande woningen is het vaak lastiger om grotere warmtepompen te installeren, vooral in gebouwen met beperkte ruimte of waarin een aparte buitenunit niet mogelijk is. In zulke gevallen is een kleine monoblok warmtepomp een betere optie.

Deze warmtepompen zijn vaak compatibel met bestaande cv-leidingen, zolang de leidingen goed worden gecontroleerd en eventueel aangepast. Dit maakt de renovatieprojecten voordeliger en sneller uit te voeren.

3. Passiefwoningen

Passiefwoningen zijn ontworpen om energie-efficiëntie op een hoog niveau te behouden. Door het gebruik van uitstekende isolatie en passieve warmteopslag, is het verwarmingseffort vaak zeer laag. In dergelijke woningen is een kleine warmtepomp met een vermogen van 3 tot 4 kW meestal voldoende.

De Vitocal 200-A is bijvoorbeeld een populaire keuze voor passiefwoningen, dankzij zijn hoge efficiëntie en compacte afmetingen.

4. Rijwoningen

Rijwoningen kunnen vaak last hebben van geluidsoverlast, vooral van buitenaf. In zulke situaties is het gebruik van een lucht-water-warmtepomp met een laag geluidsniveau, zoals de Vitocal 200-A, een betere keuze dan traditionele verwarmingsmethoden.

Deze warmtepomp produceert bijna geen geluid, waardoor de bewoners van rijwoningen comfortabeler en rustiger kunnen wonen.

Kosten en prijsindicaties

De kosten van een kleine lucht-water-warmtepomp hangen af van het vermogen, het merk, de uitvoering en de installatie. Hieronder geven we een overzicht van de prijsindicaties op basis van de beschikbare informatie.

1. Monoblok lucht-water-warmtepomp

Monoblok lucht-water-warmtepompen zijn meestal het duurzaamste en efficiëntste keuze voor kleine woningen. De gemiddelde kosten liggen tussen € 7.500 en € 12.500, inclusief installatie en btw.

2. Hybride warmtepomp

Hybride warmtepompen combineren een traditionele cv-ketel met een warmtepomp, waardoor het systeem flexibel kan worden afgestemd op de warmtebehoefte van de woning. De gemiddelde kosten liggen tussen € 7.000 en € 11.000.

3. Monoblok lucht-lucht-warmtepomp

Dit type warmtepomp is meestal goedkoper dan een lucht-water-warmtepomp, maar biedt minder verwarmingsvermogen. De gemiddelde kosten liggen tussen € 2.500 en € 8.000.

4. Monoblok hybride warmtepomp

Hybride monoblok warmtepompen zijn een goedkope optie voor woningen met beperkte budgetten. De gemiddelde kosten liggen tussen € 5.000 en € 7.000.

Keuze van een warmtepomp voor kleine woningen

Het kiezen van de juiste warmtepomp voor een kleine woning vereist een aantal belangrijke overwegingen. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste factoren die bepalen welk type warmtepomp het beste past bij een bepaalde situatie.

1. Grootte van de woning

De grootte van de woning is een van de belangrijkste factoren bij de keuze van een warmtepomp. Voor woningen tot 150 m² is een monoblok lucht-water-warmtepomp met een vermogen van 3 tot 6 kW meestal voldoende. Voor grotere woningen is een hybride warmtepomp of een groter systeem meestal beter aangepast.

2. Verwarmingsbehoefte

De warmtebehoefte van een woning hangt af van verschillende factoren, zoals de isolatie, het aantal bewoners, het verbruik van water en de buitentemperatuur. In goed geïsoleerde woningen is een kleine warmtepomp meestal voldoende, terwijl in minder geïsoleerde woningen een groter systeem vaak beter aangepast is.

3. Ruimtebeschikbaarheid

In woningen met beperkte ruimte is het gebruik van een monoblok warmtepomp vaak de enige haalbare optie. Deze warmtepompen nemen weinig ruimte in beslag en zijn makkelijk te installeren in bestaande woningen of in nieuwbouwprojecten.

4. Budget

De keuze van een warmtepomp hangt ook sterk af van het beschikbare budget. Monoblok lucht-water-warmtepompen zijn relatief duur, maar bieden een hoge efficiëntie en langdurige betrouwbaarheid. Monoblok lucht-lucht-warmtepompen zijn goedkoper, maar bieden minder verwarmingsvermogen.

5. Duurzaamheid en energieverbruik

Voor huiseigenaren die prioriteit geven aan duurzaamheid en energiebesparing is een warmtepomp met een hoge COP en compatibiliteit met zonnepanelen meestal de beste keuze. De Vitocal 200-A bijvoorbeeld is speciaal ontworpen voor gebruik met fotovoltaïsche systemen.

Installatie en onderhoud

De installatie van kleine lucht-water-warmtepompen is relatief eenvoudig, vooral bij monoblok modellen. Omdat deze modellen geen aparte buitenunit vereisen, is de installatie sneller en vereist minder voorbereiding. Bovendien is het niet nodig om een koelmiddelcertificaat te hebben, wat de installatieprocessen voor professionals vereenvoudigt.

Bij bestaande woningen is het belangrijk om de cv-leidingen te controleren en eventueel aan te passen. Omdat een warmtepomp werkt met een kleinere Delta T dan een cv-ketel, moet er meer water door de leidingen worden gepompt. Dit betekent dat de diameter van de leidingen voldoende groot moet zijn om geen problemen te veroorzaken.

Het onderhoud van monoblok warmtepompen is meestal eenvoudig, aangezien de componenten gemakkelijk toegankelijk zijn. Het is aan te raden om jaarlijks een controle te laten uitvoeren door een professional, zodat eventuele problemen snel herkend en opgelost kunnen worden.

Conclusie

Kleine lucht-water-warmtepompen zijn een efficiënte, duurzame en kostenefficiënte oplossing voor compacte woningen. Ze combineren compacte afmetingen met hoge technische prestaties, waardoor ze ideaal zijn voor nieuwbouwprojecten, renovaties en passiefwoningen. De Vitocal 200-A van Viessmann is een voorbeeld van een monoblok warmtepomp die speciaal ontworpen is voor gebruik in kleine ruimtes en die dankzij zijn hoge COP en laag geluidsniveau uitstekend presteert.

Hoewel het rendement in koude winters iets lager is dan in lente- of zomermaanden, is een kleine warmtepomp meestal voldoende voor woningen met een lage warmtebehoefte. Voor grotere woningen of in situaties waarin een extra hoge koelcapaciteit nodig is, is een hybride oplossing of een groter systeem vaak beter aangepast.

Bij de keuze van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de grootte van de woning, de warmtebehoefte, de beschikbare ruimte, het budget en de duurzaamheid. Een professionele installateur kan helpen bij het kiezen van het juiste model en het uitvoeren van de installatie, zodat de warmtepomp optimaal functioneert en jarenlang betrouwbaar blijft presteren.