Klokprogramma en thermostaten voor optimale temperatuurregeling bij warmtepompen

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Het klokprogramma en de keuze van een geschikte thermostaat spelen een cruciale rol bij het efficiënt en comfortabel gebruiken van een warmtepomp. In dit artikel bespreken we de werking van klokprogramma’s, de invloed van thermostaten op het rendement van warmtepompen, en de praktische stappen om een optimale temperatuurregeling te realiseren. We baseren ons hierbij uitsluitend op informatie uit betrouwbare bronnen die gerelateerd zijn aan de technologie en werking van warmtepompen en thermostaten.

Het belang van een klokprogramma bij warmtepompen

Een klokprogramma is een automatische instelling die bepaalt wanneer en hoe ver de verwarmingsinstallatie aanstaat. Bij warmtepompen is dit belangrijk, omdat deze systemen anders werken dan traditionele cv-ketels. Een warmtepomp kan de woning niet direct op temperatuur brengen, maar werkt op basis van een geleidelijk opwarmingsproces. Dit betekent dat het belangrijk is om een klokprogramma zo in te stellen dat de woning voldoende tijd krijgt om op de gewenste temperatuur te komen.

Goede isolatie en temperatuurconstante

Volgens de informatie uit bron 1 is het rendement van een warmtepomp sterk afhankelijk van de isolatie van de woning en het stookgedrag van de gebruiker. Bij een goed geïsoleerde woning is het raadzaam om de temperatuur zo min mogelijk te verlagen, omdat het rendement hoog is bij een constante temperatuur. Dit betekent dat het klokprogramma in dit geval weinig invloed heeft op het energieverbruik, maar de comforttoevoeging is wel aanzienlijk.

Bij minder goed geïsoleerde woningen is het echter wenselijk om een nachtverlaging toe te passen, met een stapsgewijze opstoking in de ochtend. Dit helpt om energie te besparen, maar vereist wel een goed ingestelde thermostaat die het klokprogramma nauwkeurig kan uitvoeren. Bij een warmtepomp is het dus belangrijk om te weten dat het systeem langzaam werkt en dat het opwarmen van een koele woning energie kost.

Hybride vs. all-electric warmtepompen

In bron 1 wordt ook uitgebreid ingegaan op hybride en all-electric warmtepompen. Hybride systemen werken in samenwerking met een cv-ketel. De ketel brengt de woning op temperatuur, terwijl de warmtepomp deze temperatuur onderhoudt. Dit vereist een nauwkeurige instelling van het klokprogramma, zodat de overgang tussen ketel- en warmtepompverwarming vloeiend verloopt.

All-electric systemen daarentegen verliezen tijdens koude buien in efficiëntie. De vuistregel is dat je het benodigde vermogen moet berekenen op basis van het gasverbruik en de isolatie. Dit heeft ook invloed op het klokprogramma, omdat een all-electric warmtepomp langzaam werkt en dus meer tijd nodig heeft om de woning op temperatuur te brengen.

De rol van thermostaten bij warmtepompen

Een thermostaat is de centrale controleknop van het verwarmingsstroomsysteem. Bij warmtepompen is het van groot belang om de juiste thermostaat te kiezen, omdat dit invloed heeft op het energieverbruik en het comfort. In bron 2 worden verschillende modellen thermostaten besproken, zoals de T6R, T4 en Round thermostaten.

Slimme thermostaten en geofencing

De T6R is een draadloze, slimme thermostaat met wifi-verbinding. Hiermee is het mogelijk om via de Resideo Home app de temperatuur in huis op afstand aan te passen. Een belangrijk voordeel is de geofencing-functie. Deze functie zorgt ervoor dat de thermostaat automatisch het verwarmingsstroomsysteem aan- of uitzet afhankelijk van of de bewoner zich in de buurt van het huis bevindt. Hierdoor wordt voorkomen dat de warmtepomp zinloos verder verwarmt als niemand thuis is.

Programmeerbare thermostaten

De T4 is een 7-daagse programmeerbare thermostaat. Deze is bedoeld voor zowel particuliere als commerciële toepassingen. Het voorgeprogrammeerde klokprogramma zorgt voor automatische temperatuurregeling en maakt het eenvoudiger om energie te besparen. Het is echter belangrijk om te weten dat dit type thermostaat minder flexibel is dan slimme modellen zoals de T6R.

De Round thermostaat en DT4

De Round thermostaten zijn al jaren een marktleider en worden vooral gewaardeerd om hun eenvoudige bediening en betrouwbare regeltechniek. De nieuwste versie, de DT4, is ontworpen voor gebruik bij warmtepompen en biedt een moderne, slank ontwerp met drie kleuropties. Deze thermostaten zijn geschikt voor bedrade en draadloze systemen en zijn compatibel met OpenTherm®-cv-ketels en warmtepompen.

Automatische overgang van zomer- naar wintertijd

Een vaak voorkomend vraag is of thermostaten automatisch kunnen schakelen van zomer- naar wintertijd. In bron 3 wordt uitgebreid ingegaan op de eTwist-thermostaat. Deze thermostaat kan automatisch overgaan op wintertijd, mits er bepaalde instellingen zijn geactiveerd. Belangrijk is dat de thermostaat via internet is verbonden en dat de instellingen voor land, tijdszone en automatische zomertijd correct zijn.

Daarnaast moet ook de datum en het jaartal correct worden ingesteld, omdat dit van invloed is op het klokprogramma en de communicatie met andere apparaten zoals warmtepompen. Het is verstandig om dit regelmatig te controleren, vooral na het schakelen van zomer- naar wintertijd, om ervoor te zorgen dat het verwarmingsstroomsysteem correct werkt.

Onderhoud en efficiëntie

Een warmtepomp vereist regelmatig onderhoud om het maximale rendement te behouden. Volgens bron 1 is het aanbevolen om jaarlijks onderhoud uit te voeren. Dit geldt ook voor de thermostaat, hoewel het onderhoud meestal beperkt is tot software-updates en instellingencontrole.

Het is belangrijk om te weten dat de combinatie van een goede thermostaat en een goed ingesteld klokprogramma een grote invloed heeft op het energieverbruik. Een thermostaat die te vaak of te weinig de warmtepomp aanstuurt, kan leiden tot energieverlies of onvoldoende verwarming.

Invloed van subsidies en overheidssteun

De overheid stimuleert de installatie van warmtepompen via de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE), zoals beschreven in bron 1. Deze subsidie is beschikbaar voor zowel particulieren als zakelijke gebruikers. Het is aan te raden om bij een schouwgesprek te bespreken welke thermostaten en klokprogramma’s het meest efficiënt zijn, zodat het subsidiebedrag zo groot mogelijk kan zijn.

Conclusie

Een klokprogramma en een juiste thermostaat zijn essentiële onderdelen voor de efficiënte en comfortabele werking van een warmtepomp. De keuze voor een slimme of programmeerbare thermostaat hangt af van de isolatie van de woning, het stookgedrag van de gebruiker en de type warmtepomp (hybride of all-electric). Het is belangrijk om het klokprogramma zorgvuldig in te stellen en regelmatig te controleren, vooral bij het schakelen van zomer- naar wintertijd. De overheid biedt subsidies aan voor duurzame verwarming, waaronder warmtepompen, waardoor het financieel aantrekkelijker wordt om deze systemen te installeren.

Bronnen

klokhuis