Kosten en uitvoering van een grond-water warmtepomp in bestaande woningen met vloerverwarming

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar duurzame verwarmingssystemen is in volle gang in Nederland. Een van de meest efficiënte en milieuvriendelijke oplossingen is de warmtepomp. In bestaande woningen, waar vaak vloerverwarming geïnstalleerd is, kan de grond-water warmtepomp een interessante optie zijn. Deze warmtepomp haalt warmte uit de grond en gebruikt die om het CV-water te verwarmen.

De aanschaf en installatie van een grond-water warmtepomp zijn echter kostenintensief. Deze investering vereist niet alleen aanzienlijke financiële middelen, maar ook een grondige analysemogelijkheid van de woning, aangezien de efficiëntie sterk afhankelijk is van de isolatie, de vloerverwarming en de aard van de grond.

Deze artikel geeft een overzicht van de kosten, het uitvoeringsproces en de voorwaarden voor het installeren van een grond-water warmtepomp in bestaande woningen met vloerverwarming. We baseren ons uitsluitend op de beschikbare data uit betrouwbare bronnen, zoals adviesportalen en installateursdiensten.

Wat is een grond-water warmtepomp?

Een grond-water warmtepomp is een systeem dat warmte uit de grond opzoekt en gebruikt om het CV-water van een woning te verwarmen. Het systeem bestaat uit een pomp die warmte uit de bodem haalt via een grondbron of buizen in de grond (boreholes). Deze warmte wordt vervolgens overgedragen aan het CV-water, waarmee de woning wordt verwarmd.

Omdat de grond temperatuur het hele jaar door vrij gelijk blijft (ongeveer 8-12°C), is dit type warmtepomp zeer efficiënt. De warmtepomp kan ook omgekeerd werken, waardoor het systeem in de zomer gebruikt kan worden als vloerkoeling.

Voorwaarden voor installatie in bestaande woningen

Voorhanden vloerverwarming: Vloerverwarming is een ideale combinatie met een grond-water warmtepomp, aangezien het systeem een lage temperatuur nodig heeft om efficiënt te werken. Vloerverwarming kan lager werken dan radiatoren, wat het rendement van de warmtepomp verhoogt.
Goede isolatie: Voor een goede efficiëntie is het essentieel dat de woning goed geïsoleerd is. Als de isolatie niet voldoet, kan de warmtepomp niet optimaal werken, wat leidt tot hogere energiekosten en minder comfort.
Beschikbare grond: Het systeem vereist boringen in de grond (meestal 100-150 meter diep) of een waterbron. Dit vereist dus een voldoende groot terrein. In appartementen of woningen zonder tuin is dit type warmtepomp vaak niet haalbaar.
Ruimte voor de warmtepomp: De installatie vereist een vrijstaande unit, die aanzienlijk groter is dan een conventionele cv-ketel. Er moet dus voldoende ruimte beschikbaar zijn, meestal in de kelder of bijgebouw.
Elektriciteitsaansluiting: Een grond-water warmtepomp werkt volledig op elektriciteit. Een voldoende sterke aansluiting is dus vereist, die eventueel verbeterd moet worden.

Kosten van een grond-water warmtepomp

De kosten van een grond-water warmtepomp zijn afhankelijk van diverse factoren, zoals de grootte van de woning, de aard van de grond, de benodigde boringdiepte en de complexiteit van de installatie. Uit meerdere bronnen blijkt dat de gemiddelde kosten inclusief installatie en boringen variëren tussen € 20.000 en € 30.000. In sommige gevallen kunnen de kosten zelfs tot € 27.000 stijgen, afhankelijk van het aantal boreholes en de locatie.

De kosten zijn opgesplitst in:

1. Investering in de warmtepomp en installatie

Kostenonderdeel	Schatting (inclusief btw)
Warmtepompunit	€ 4.000 – € 8.000
Installatie en elektriciteitsaansluiting	€ 1.500 – € 3.000
Bouwkundige werkzaamheden (accessoires, kabels, etc.)	€ 1.000 – € 2.000
Subsidies (gemiddeld)	-€ 3.000 – -€ 6.000

2. Boringen en grondwerken

Kostenonderdeel	Schatting (inclusief btw)
Boreholes (per meter)	€ 20 – € 30
Totaal (voor een woning van 150 m²)	€ 15.000 – € 25.000

De boringen vormen een aanzienlijk deel van de totale kosten. Het aantal boreholes hangt af van de grootte van de woning en de geologische omstandigheden. In zandige grond zijn minder boreholes nodig dan in klei of leem.

3. Subsidies en financiële steun

In Nederland bestaat de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), die tot 30% van de kosten kan dekken. Bovendien kunnen lokale gemeenten of provincies extra subsidies verlenen. Het is verstandig om hierbij contact op te nemen met de betreffende gemeente of via een warmtepompinstallateur te vragen of subsidies beschikbaar zijn.

Subsidie	Beschikbaarheid
ISDE (nationale subsidie)	Ja, tot 30% van de aanschafkosten
Lokale subsidies	Ja, afhankelijk van de gemeente
Aanvullende financiële steun	Nee, geen andere bekende steunmaatregelen

4. Energieverbruik en terugverdientijd

Ondanks de hoge aanschafkosten is een grond-water warmtepomp een duurzame investering met een relatief korte terugverdientijd. Een warmtepomp heeft een COP (Coefficient of Performance) van 4-6, wat betekent dat voor elk verbruikte kWh elektriciteit, 4-6 kWh warmte wordt geleverd.

De exacte terugverdientijd hangt af van de energieprijzen, de isolatie van de woning en het gebruik van de warmtepomp.

Voor- en nadelen van een grond-water warmtepomp in bestaande woningen met vloerverwarming

Voordelen

Hoog rendement: Omdat de grond temperatuur het hele jaar gelijk blijft, is het rendement van de warmtepomp hoog, zeker in combinatie met vloerverwarming.
Duurzaam en milieuvriendelijk: Er wordt geen fossiele brandstof verbrand, waardoor CO2-uitstoot wordt verminderd.
Gelijkmatige verwarming: Vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp zorgt voor een gelijkmatige en aangename warmteverdeling in de woning.
Lange levensduur: Een goed onderhouden systeem heeft een levensduur van 20-30 jaar.
Mogelijkheid tot vloerkoeling: In de zomer kan het systeem gebruikt worden voor vloerkoeling, wat extra comfort biedt.

Nadelen

Hoog investeringsbedrag: De aanschafkosten zijn aanzienlijk, vooral vanwege de boringen en de warmtepompunit.
Grote ruimte nodig: Het systeem vereist meer ruimte dan een conventionele cv-ketel.
Afhankelijk van de grond: Het systeem is niet geschikt voor appartementen of woningen zonder tuin.
Niet geluidloos: Hoewel het geluidsniveau laag is, is het systeem niet volledig stille. Plaatsing in een kelder wordt daarom aanbevolen.
Langere opwarmtijd: Vloerverwarming warmt langzaam op, wat betekent dat er meer voorspoed in planning nodig is voor comfortabele temperaturen.

Uitvoeringsproces

Het installeren van een grond-water warmtepomp in een bestaande woning met vloerverwarming vereist een aantal stappen. Hieronder een overzicht van het uitvoeringsproces:

1. Advies en analyse

Voor een correcte installatie is het belangrijk dat een ervaren warmtepompinstallateur de woning onderzoekt. De installateur zal de volgende zaken analyseren:

Grootte van de woning en verwarmingsvermogen
Huidige isolatie en eventueel benodigde verbouwingen
Aard van de grond en eventuele boringn
Beschikbaarheid van elektriciteit en eventuele aansluitingsverbeteringen

2. Ontwerp en keuze van het systeem

Bij het ontwerp van het systeem moet rekening gehouden worden met de volgende factoren:

De vereiste warmtecapaciteit
De afstand tussen de warmtepomp en de vloerverwarming
De eventuele combinatie met een bufferketel of hybridesysteem

3. Boringen en grondwerken

De boringen zijn een van de grootste kostenposten. De installateur zal het aantal boreholes bepalen en deze boorden in de grond. De buizen worden gevuld met een mengsel van water en antivries, en deze worden aangesloten op de warmtepomp.

4. Installatie van de warmtepomp

De warmtepompunit wordt geïnstalleerd in een geschikt ruimte, zoals de kelder. De elektriciteitsaansluiting wordt aangepast als nodig, en de warmtepomp wordt aangesloten op het CV-systeem.

5. Aanpassingen aan de vloerverwarming

Als de vloerverwarming niet al ontworpen is voor gebruik met een warmtepomp, kunnen kleine aanpassingen nodig zijn. Bijvoorbeeld:

Aanpassing van de temperatuur van de vloerverwarming
Installatie van een extra pomp of buffer

6. Testen en afstelling

Na de installatie wordt het systeem getest en afgezet op de juiste werking. De installateur zal ook instructies geven voor het gebruik en onderhoud van het systeem.

7. Subsidieaanvragen

Na de installatie kan worden aangegaan met het indienen van subsidies bij de ISDE of lokale overheden. Dit kan het totaalbedrag aanzienlijk verlagen.

Tips voor de keuze van een warmtepompinstallateur

De keuze van een goede warmtepompinstallateur is cruciaal voor de efficiëntie en duurzaamheid van het systeem. Hier zijn enkele tips:

Kies een installateur met certificering (zoals E-peil of NTA 8840).
Vraag om een gedetailleerd offertebestand, inclusief alle kosten en garanties.
Vraag om referenties of reviews van voorgaande klanten.
Vergelijk minstens drie offertes om de beste prijs en dienstverlening te krijgen.
Controleer of de installateur ervaring heeft met installaties in bestaande woningen met vloerverwarming.

Alternatieven

Als een grond-water warmtepomp niet haalbaar is, zijn er alternatieve opties beschikbaar. Bijvoorbeeld:

1. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een bestaande cv-ketel. Dit systeem is goedkoper dan een geothermische warmtepomp en vereist geen boringen. De warmtepomp werkt bij hogere buitentemperaturen, terwijl de cv-ketel bijdraagt bij lage temperaturen.

2. Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en kan een goedkoper alternatief zijn voor de grond-water warmtepomp. De installatie vereist geen boringen, maar het rendement is lager, vooral in koude winters.

3. Lucht-lucht warmtepomp

De lucht-lucht warmtepomp verwarmt direct de binnenlucht van de woning. Het is het goedkoopste alternatief, maar het is minder geschikt voor woningen met vloerverwarming.

Conclusie

De installatie van een grond-water warmtepomp in een bestaande woning met vloerverwarming is een aanzienlijke investering. De kosten liggen tussen € 20.000 en € 30.000, afhankelijk van de grootte van de woning, de aard van de grond en de benodigde boringen. Met subsidies kan het totaalbedrag aanzienlijk verlaagd worden, waardoor de investering sneller terugverdiend wordt.

De grond-water warmtepomp biedt vele voordelen, zoals hoog rendement, duurzaamheid en gelijkmatige verwarming via vloerverwarming. De nadelen zijn de hoge aanschafkosten, het benodigde terrein en de aansluiting op elektriciteit.

Voor een optimale werking is het belangrijk dat de woning goed geïsoleerd is en dat de vloerverwarming geschikt is voor een warmtepomp. Het uitvoeringsproces vereist een gedetailleerde planning en een ervaren installateur. Het is verstandig om meerdere offertes te vergelijken en subsidies aan te vragen om de investering te verlagen.

Zowel voor de woningbouwsector als voor de particuliere huiseigenaar is de grond-water warmtepomp een toekomstbestendige en duurzame oplossing voor verwarming en eventueel koeling. Het is een serieuze overweging voor wie wil investeren in energie-efficiëntie en duurzaamheid.