Hybride warmtepomp aansluiten op bestaande CV-ketel: voordelen, werking en eisen

Een hybride warmtepomp is op dit moment een van de meest veelbelovende oplossingen voor het verduurzamen van de verwarmingsinstallatie in een woning. Deze oplossing maakt het mogelijk om een bestaande CV-ketel in te zetten als ondersteuning voor een elektrische warmtepomp. De hybride aanpak biedt een aantal belangrijke voordelen, zoals lagere CO2-uitstoot, lagere energiekosten en een relatief lage investering ten opzichte van volledige elektrische warmtepompen. In dit artikel bespreken we de werking van de hybride warmtepomp in combinatie met een bestaande CV-ketel, de eisen die aan de woning gesteld worden, en de voordelen en nadelen van deze aanpak.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een systeem dat een elektrische warmtepomp combineert met een traditionele gasgestookte CV-ketel. Deze combinatie maakt het mogelijk om de verwarming van een woning te verduurzamen, zonder dat de volledige verwarmingsinstallatie vervangen hoeft te worden. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of ventilatielucht en zet die om in verwarmingswarmte, terwijl de CV-ketel inkomt wanneer de warmtepomp niet efficiënt genoeg werkt, bijvoorbeeld bij zeer lage buitentemperaturen of bij piekbelasting.

De hybride warmtepomp is gebaseerd op het principe van een bivalente installatie, waarbij de warmtepomp het grootste deel van het jaar gebruikt wordt voor verwarming en warm tapwater, en de CV-ketel slechts inkomt wanneer het nodig is. Dit zorgt voor een energiezuinig en duurzaam verwarmingsstelsel dat goed aansluit bij de huidige energiebeleidsrichtlijnen van de overheid.

Werking van een hybride warmtepomp in combinatie met een CV-ketel

De hybride warmtepomp werkt in samenwerking met een bestaande CV-ketel. Het systeem is ontworpen om automatisch de meest efficiënte bron van warmte te gebruiken, afhankelijk van de weersomstandigheden en de vraag naar warmte. In de meeste gevallen is de warmtepomp de primaire bron van verwarming. Deze werkt op elektriciteit en haalt warmte uit de buitenlucht of ventilatielucht, waarna de warmte wordt overgedragen op het CV-water in het systeem.

Wanneer de buitentemperatuur onder een bepaalde drempel komt, of wanneer er een hogere vraag is naar warmte dan de warmtepomp kan leveren, treedt de CV-ketel in werking. Deze zorgt dan voor de benodigde aanvullende warmte. Het bivalente systeem zorgt zo voor een optimale combinatie van efficiëntie en betrouwbaarheid.

Een belangrijk voordeel van deze werking is dat de warmtepomp optimaal werkt bij temperaturen van maximaal 60 graden Celsius. Veel woningen zijn echter uitgerust met radiatoren die hogere temperaturen vereisen, bijvoorbeeld 70 graden of meer. In dergelijke gevallen kan de warmtepomp niet efficiënt genoeg werken, maar de CV-ketel zorgt dan voor de benodigde aanvullende warmte.

Voordelen van een hybride warmtepomp

Er zijn verschillende voordelen van het kiezen voor een hybride warmtepomp in combinatie met een bestaande CV-ketel:

• Lagere CO2-uitstoot: Een hybride warmtepomp zorgt voor een aanzienlijke reductie in CO2-uitstoot, omdat een groot deel van de verwarming op elektriciteit draait, en daarmee op duurzame energiebronnen kan worden ingezet. Volgens bronnen is de CO2-uitstoot met een hybride installatie ongeveer een derde lager dan bij een volledige elektrische warmtepomp.

• Lagere investerings- en onderhoudskosten: In vergelijking met een volledige elektrische warmtepomp, is de investering in een hybride warmtepomp aanzienlijk lager. Daarnaast zijn de onderhoudskosten lager, omdat de CV-ketel nog steeds een rol speelt en niet volledig vervangen hoeft te worden.

• Grote energiebesparing: Een hybride warmtepomp kan in veel gevallen tot wel 50 tot 70% minder gas verbruiken in vergelijking met een standaard CV-installatie. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met het stijgende stroomverbruik. De extra stroom die de warmtepomp verbruikt, is ongeveer 2.000 tot 2.500 kWh per jaar, afhankelijk van het stookgedrag.

• Geen grote aanpassingen aan de woning: In veel gevallen is het niet nodig om grote aanpassingen aan de woning te maken om een hybride warmtepomp te installeren. Het systeem is compatibel met bestaande CV-ketels en kan meestal direct worden aangesloten. Dit maakt de hybride warmtepomp een aantrekkelijke optie voor eigenaren van bestaande woningen die snel willen verduurzamen.

• Subsidies beschikbaar: Er zijn subsidies beschikbaar die de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp financieel ondersteunen. Bovendien heeft het kabinet aangekondigd dat hybride warmtepompen vanaf 2026 de nieuwe standaard zullen worden voor nieuwe woningen en renovatieprojecten.

Eisen aan de woning

Hoewel een hybride warmtepomp relatief eenvoudig te installeren is, zijn er wel een aantal eisen aan de woning die moeten worden voldaan om ervoor te zorgen dat het systeem efficiënt werkt:

• Isolatie: De woning moet goed geïsoleerd zijn om ervoor te zorgen dat de warmtepomp efficiënt werkt. Hoe beter de isolatie, hoe minder warmte verloren gaat, en hoe groter de energiebesparing. Voor woningen met slechte isolatie is het verstandig om eerst aanpassingen te doen, zoals het plaatsen van dubbel glas, dakisolatie, spouwmuurisolatie en vloerisolatie.

  Een indicatie van de isolatiekwaliteit per bouwjaar is als volgt:

  Bouwjaar	Isolatiekwaliteit
  Voor 1975	Slechte tot zeer slechte isolatie
  1975 – 1992	Minimale isolatie
  1992 – 2000	Matige isolatie
  Na 2000	Goede isolatie

• CV-ketel: Er moet een CV-ketel aanwezig zijn in de woning om een hybride warmtepomp te kunnen gebruiken. Als er geen CV-ketel is, dan moet er een geïnstalleerd worden. In veel gevallen is het echter mogelijk om een bestaande CV-ketel te gebruiken zonder dat deze vervangen hoeft te worden.

• Radiatoren: De radiatoren in de woning moeten in staat zijn om te functioneren met lage of matige temperaturen (50 tot 60 graden Celsius). Bij woningen met hoge temperatuur-radiatoren (70 tot 75 graden Celsius) kan het nodig zijn om een hoge temperatuur-warmtepomp te gebruiken, die in staat is om samen te werken met deze radiatoren.

Soorten hybride warmtepompen

Er zijn verschillende soorten hybride warmtepompen, afhankelijk van de bron waaruit de warmte gehaald wordt:

• Warmtepomp die werkt met buitenlucht: Deze uitvoering haalt de warmte uit de buitenlucht via een buitenunit. De CV-ketel wordt alleen ingezet bij piekmomenten en kan aangesloten worden op een bestaande of nieuwe ketel.

• Warmtepomp die werkt met ventilatielucht: Deze uitvoering maakt gebruik van de ventilatieafvoer van een woning om warmte te halen. Het systeem kan warmte leveren voor de verwarming en voor warm tapwater. Ook in deze versie is de CV-ketel alleen inkomt bij piekmomenten.

• Warmtepomp die werkt met zowel buitenlucht als ventilatielucht: Deze uitvoering maakt gebruik van zowel buitenlucht als ventilatielucht om warmte te genereren. Het systeem is volledig op elektriciteit gebaseerd en maakt het niet nodig om een CV-ketel te gebruiken.

Duurzaamheid en milieu-effecten

De hybride warmtepomp is een duurzamere oplossing in vergelijking met een traditionele CV-ketel. Het systeem maakt het mogelijk om warmte uit de buitenlucht of ventilatielucht te halen, wat minder aardgas verbruikt en dus minder CO2-uitstoot genereert. Daarnaast is het mogelijk om de warmtepomp te gebruiken voor het opwekken van warm tapwater, wat een duurzamere alternatieve oplossing biedt dan een traditionele waterverwarming.

Een belangrijk aspect van de duurzaamheid van een hybride warmtepomp is het gebruik van groene energie. Het extra stroomverbruik van de warmtepomp kan gedeeltelijk of volledig opgevangen worden door het opwekken van groene energie via zonnepanelen. Dit zorgt voor een verdere reductie van de CO2-uitstoot en draagt bij aan een duurzame woning.

Stroomverbruik en energiebeheer

Hoewel een hybride warmtepomp een aanzienlijke reductie in gasverbruik biedt, leidt het ook tot een toename van het stroomverbruik. De warmtepomp verbruikt elektriciteit om de compressor aan te drijven en om de warmte te genereren. Het extra stroomverbruik varieert afhankelijk van het stookgedrag van de woning, maar ligt meestal tussen 2.000 en 2.500 kWh per jaar.

Het stroomverbruik kan worden beheerd door het opwekken van groene energie via zonnepanelen of door groene stroom in te kopen bij een energieleverancier. Deze opties maken het mogelijk om de milieubelasting van de warmtepomp verder te beperken.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een aantrekkelijke oplossing voor eigenaren van bestaande woningen die hun verwarmingsinstallatie willen verduurzamen. Deze aanpak maakt het mogelijk om een bestaande CV-ketel in te zetten als ondersteuning voor een elektrische warmtepomp, wat leidt tot een aanzienlijke reductie in CO2-uitstoot en energiekosten. De hybride warmtepomp is relatief eenvoudig te installeren en vereist in veel gevallen geen grote aanpassingen aan de woning.

De eisen aan de woning zijn beperkt, maar het is belangrijk om rekening te houden met de isolatie en de type radiatoren. In sommige gevallen is het nodig om aanpassingen te maken aan de woning om ervoor te zorgen dat het systeem efficiënt werkt. Daarnaast is het stroomverbruik van de warmtepomp een belangrijk aspect dat moet worden beheerd via het gebruik van groene energie.

De hybride warmtepomp is een tussentijdse oplossing op weg naar een volledig elektrische verwarmingsinstallatie. Vanaf 2026 wordt deze aanpak de nieuwe standaard voor nieuwe woningen en renovatieprojecten. Voor eigenaren die snel willen verduurzamen is een hybride warmtepomp een uitstekende keuze die zowel milieuvriendelijk is als financieel rendabel.

Bronnen

1. Warmtepomp in combinatie met gasketel
2. Hybride warmtepomp
3. Uitleg hybride warmtepomp
4. Wat is een hybride warmtepomp?