Hybride warmtepomp: tijdelijke oplossing bij de overgang naar gasvrije verwarming

Published by Redactie on september 30, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In het kader van de transitie naar een CO₂-neutrale woningbouwsector in Nederland, groeit het belang van duurzame verwarmingssystemen. De hybride warmtepomp is een veelvoorkomende keuze voor eigenaren die stapsgewijs willen overstappen van een traditionele CV-ketel naar een volledig elektrisch verwarmingssysteem. Deze oplossing combineert een warmtepomp met een aardgasgestookte CV-ketel. Het doel van deze artikelen is om helderheid te scheppen over de vraag of een hybride warmtepomp leidt tot een gasvrije situatie en wat de voordelen, nadelen en mogelijkheden zijn van deze oplossing.

Op basis van de beschikbare informatie blijkt dat een hybride warmtepomp niet leidt tot een volledig gasvrije woning, maar wel tot een aanzienlijke reductie in aardgasverbruik – meestal tussen 70 en 80%. In dit artikel bespreken we de technische werking van een hybride warmtepomp, de voordelen en beperkingen, de invloed van isolatie en de mogelijkheid tot overstap naar een all-electric systeem. Ook worden kosten, terugverdientijd en praktische voorbeelden uitgewerkt.

Wat is een hybride warmtepomp en hoe werkt het?

Definitie en werking

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een CV-ketel die beide aansluiten op hetzelfde verwarmingssysteem. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om het huis te verwarmen. Aangezien de warmtepomp werkt op een lage afgiftetemperatuur (25–50°C), is een goed geïsoleerde woning een voorwaarde voor optimale prestaties. Op koude dagen of bij hoge warmtevraag springt de CV-ketel in en zorgt voor verwarming op hogere temperaturen (70–80°C), zoals nodig is voor traditionele radiatoren.

De CV-ketel zorgt bovendien vaak voor warm tapwater. Dit betekent dat een hybride warmtepomp niet volledig gasloos is, maar wel een tussentijdse oplossing biedt voor huishoudens die van plan zijn om uiteindelijk volledig van het gas af te stappen.

Voorbeeldscenario

Stel, een woning is voorzien van een hybride warmtepomp. In de wintermaanden is het buiten gemiddeld 0°C. De warmtepomp kan het huis verhitten tot ongeveer 20°C, maar op koude dagen (onder nul) of bij snelle warmtevraag (zoals bij het opwarmen van een badkamer) moet de CV-ketel in werking treden. Op die manier wordt het gemiddeld gasverbruik met 70–80% gereduceerd, maar is er nog steeds een aardgasafhankelijkheid.

Voordelen van een hybride warmtepomp

1. Aanzienlijke gasbesparing

Een hybride warmtepomp draagt bij aan een vermindering van het aardgasverbruik door de meeste warmte op elektrische basis te leveren. Het energie-efficiëntievoordeel van warmtepompen is aanzienlijk: een warmtepomp kan 3 tot 4 keer zoveel warmte produceren als de hoeveelheid elektriciteit die het verbruikt, terwijl een CV-ketel slechts 90% van de verbrandingswarmte effectief gebruikt. Dit maakt een warmtepomp aanzienlijk efficiënter.

2. Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen

Hoewel de CV-ketel nog steeds aanwezig is, is het gebruik ervan beperkt. Een hybride systeem vermindert de afhankelijkheid van aardgas en maakt het mogelijk om in de toekomst de CV-ketel volledig te verwijderen, bijvoorbeeld wanneer de woning beter geïsoleerd is of extra isolatiemaatregelen genomen zijn.

3. Lagere energiekosten op lange termijn

Hoewel de initiele investering hoger is dan bij een traditionele CV-ketel, leidt een hybride warmtepomp op de lange termijn tot lagere energiekosten, zeker bij goed geïsoleerde woningen of wanneer zonnepanelen aanwezig zijn. De gemiddelde terugverdientijd in Nederland is ongeveer 6 jaar, afhankelijk van de subsidie, het vermogen van de pomp en de isolatiegraad van de woning.

Nadelen van een hybride warmtepomp

1. Geen volledige gasvrijheid

De belangrijkste beperking is dat een hybride warmtepomp niet leidt tot een gasvrije situatie. Zolang de CV-ketel aanwezig is, blijft er een beperkte aardgasafhankelijkheid. Dit kan een nadeel zijn voor huishoudens die expliciet de intentie hebben om volledig gasloos te worden.

2. Afhankelijkheid van isolatiegraad

Een warmtepomp werkt efficiënter in een goed geïsoleerde woning. In slecht geïsoleerde woningen moet de CV-ketel vaker in werking treden, waardoor het energiebesparingseffect vermindert. Dit geldt ook voor het verwarmen van tapwater: in sommige gevallen is een extra warmtepompboiler nodig, wat tot extra kosten en een langere terugverdientijd kan leiden.

3. Extra kosten bij het verwarmen van tapwater

Een hybride warmtepomp zorgt voor de verwarming van de woning, maar niet voor warm water. In veel gevallen wordt warm tapwater nog steeds geleverd via de CV-ketel. Om dit efficiënter te doen, kan men overwegen voor een warmtepompboiler. Dit betekent extra kosten en installatie: de gemiddelde investering voor een warmtepompboiler in een vierpersoons huishouden ligt rond de €4200. De terugverdientijd is ongeveer 8 jaar.

De rol van isolatie in de efficiëntie van een hybride warmtepomp

1. Goede isolatie is cruciaal

De efficiëntie van een warmtepomp is sterk afhankelijk van de isolatiegraad van de woning. Bij slechte isolatie moet de CV-ketel vaker bijspringen, wat het energiebesparingseffect vermindert. Daarom is het aan te raden om isolatiemaatregelen te nemen voordat of tijdens de installatie van een hybride warmtepomp.

2. Isolatie onder de vloer en in de muren

Een woning die is gebouwd vóór 1992 en slechte isolatie heeft, kan profiteren van extra isolatie onder de vloer of in de muren. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp zuiniger werkt en de CV-ketel minder vaak in werking treedt. Dit vermindert zowel de energiekosten als de CO₂-uitstoot.

3. Glastechnologie

Een woning met hr++-glas (hoge isolatie) is een betere kandidaat voor een volledig elektrische warmtepomp. In dergelijke situaties kan men reeds overwegen om direct voor een all-electric systeem te kiezen.

Overstap naar all-electric: All-Electric Ready en all-electric warmtepomp

1. All-Electric Ready systeem

Een All-Electric Ready opstelling is een hybride systeem dat later kan worden omgezet naar een volledig elektrisch systeem. Het werkt aanvankelijk als een hybride warmtepomp, met een CV-ketel die als back-up fungeert. Wanneer de woning klaar is om volledig gasloos te worden, kan de CV-ketel worden verwijderd en neemt het elektrische element van de warmtepomp het over. Er wordt een boilervat geïnstalleerd voor warm kraan- en douchewater.

2. All-Electric warmtepomp

Een all-electric warmtepomp zorgt voor volledige verwarming van de woning en warm water, zonder aardgas. Het vermogen van dergelijke pompen is groter, en de buitenunit is vaak groter en stiller. Het voordeel is dat je volledig gasloos bent, zowel voor de verwarming als voor warm water.

Kosten, subsidies en terugverdientijd

1. Investering in een hybride warmtepomp

De kosten van een hybride warmtepomp hangen af van het vermogen van de pomp en de specifieke situatie van de woning. Voor een tussenwoning kan de installatie, inclusief de subsidie van €2400, tot minder dan €5000 incl. btw komen. Dit maakt het een aantrekkelijke optie voor kleinere woningen of huishoudens die budgetbeperkingen hebben.

2. Investering in een warmtepompboiler

Voor een vierpersoons huishouden is een warmtepompboiler van 270 liter nodig. De installatiekosten van zo’n boiler liggen rond de €4200. De jaarlijkse besparing op gasverbruik voor warm water bedraagt ongeveer €530, wat een terugverdientijd van 8 jaar oplevert.

3. Subsidies en acties

Subsidies zijn beschikbaar voor de installatie van een warmtepomp, zoals de €2400 subsidie die vermeld wordt in bron 1. Daarnaast zijn er acties zoals het verhuurmodel met tijdelijke cashback. Deze modellen maken het aantrekkelijker voor huishoudens om over te stappen naar een duurzamere verwarmingsoplossing.

Praktische overwegingen bij de keuze voor een hybride warmtepomp

1. Nieuwe CV-ketel?

Als je een nieuwe CV-ketel nodig hebt, is het verstandig om direct een hybride warmtepomp te combineren met die ketel. Dit zorgt voor directe besparing op gas en maakt de overgang naar een all-electric systeem in de toekomst eenvoudiger.

2. Levertijd en planning

Hybride warmtepompen kunnen in sommige gevallen lang op leveren. Als een warmtepomp niet direct beschikbaar is, kan men overwegen om de aansluiting voor te bereiden bij de installatie van een nieuwe CV-ketel.

3. Verduurzaming in stappen

De hybride warmtepomp is vaak gezien als een tussentijdse oplossing op weg naar een volledig elektrisch systeem. Het is een realistische keuze voor huishoudens die nog niet klaar zijn om volledig van het gas af te stappen, maar toch een aanzienlijke reductie in gasverbruik willen bereiken.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een tussentijdse oplossing voor huishoudens die willen overgaan op een duurzamere verwarming, maar nog niet klaar zijn om volledig van het gas af te stappen. Het systeem biedt een aanzienlijke reductie in aardgasverbruik (70–80%), maar leidt niet tot volledige gasvrijheid. Het is een efficiëntere en minder fossiele oplossing dan een traditionele CV-ketel, maar vereist wel een goed geïsoleerde woning om optimaal te functioneren.

Voor huishoudens die volledig gasloos willen worden, is een all-electric warmtepomp een betere keuze. Dit systeem vereist meer investering en een goed geïsoleerde woning, maar biedt langdurige besparingen en een volledig gasvrij verwarmingsproces.

De keuze tussen een hybride warmtepomp en een all-electric systeem hangt af van factoren zoals isolatiegraad, budget, energievoorziening (zoals zonnepanelen) en langere plannen voor verduurzaming. De hybride warmtepomp is dus een mogelijke tussenstap, maar geen eindoplossing voor de overgang naar een CO₂-neutrale woning.