Lucht-lucht warmtepomp vs CV: een expertvergelijking voor woningverwarming

Published by Redactie on oktober 1, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Voor mensen die op zoek zijn naar een duurzame, energie-efficiënte oplossing voor hun woningverwarming, is de keuze tussen een lucht-lucht warmtepomp en een traditionele CV-installatie van groot belang. Beide systemen hebben hun eigen voordelen en beperkingen, afhankelijk van factoren zoals energiebronnen, isolatiegraad van de woning, budget, en verwachtingen rondom comfort en kosten.

In dit artikel geef ik een gedetailleerde, expertgerichte vergelijking van een lucht-lucht warmtepomp en een CV-installatie. Ik benoem de werking, de voordelen en nadelen, de installatie- en aanschafkosten, en de geschiktheid in verschillende situaties. Het artikel is opgebouwd aan de hand van betrouwbare informatie uit de beschikbare bronnen.

Wat is een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een verwarmingssysteem dat warmte uit de buitenlucht opneemt en deze direct in binnenvaart omzet in verwarmde lucht. Het bestaat uit een buitenunit en één of meerdere binnenunits. In tegenstelling tot lucht-water warmtepompen, die hun warmte gebruiken om water te verwarmen, verwarmt een lucht-lucht warmtepomp de lucht in de woning direct. Dit maakt het geschikt voor ruimtes die geen bestaande CV-installatie hebben.

De werking van een lucht-lucht warmtepomp is gebaseerd op het verplaatsen van warmte in een aantal stappen:

Warmte opnemen uit de buitenlucht: De buitenunit haalt warmte uit de buitenlucht, zelfs bij temperaturen onder het vriespunt.
Warmteoverdracht via koudemiddel: De warmte wordt via een koudemiddel getransporteerd naar de binnenunits.
Verwarmen of koelen van lucht: De binnenunits blazen de verwarmde of gekoelde lucht direct in de woning.
Omgekeerde werking in de zomer: In de zomer kan het systeem ook als airconditioning functioneren, waarbij warmte uit de woning wordt onttrokken en naar buiten afgevoerd.

Een lucht-lucht warmtepomp is dus een veelzijdig systeem dat zowel verwarmt als koelt, en daardoor vergelijkbaar is met een airconditioning.

Werking van een CV-installatie

Een CV-installatie (centrale verwarming) is een traditioneel verwarmingssysteem dat warm water genereert via een ketel en dit water via radiatoren of vloerverwarming in de woning circuleert. De ketel kan op gas, elektriciteit of andere energiebronnen werken.

De werking van een CV-installatie is simpel: brandstof (meestal aardgas) wordt verbrand in een ketel, wat warmte genereert die het water in de leidingen verwarmt. Dit warme water wordt vervolgens via radiatoren of vloerverwarming in de woning uitgestraald. In tegenstelling tot een lucht-lucht warmtepomp, die geen water gebruikt, is een CV-installatie altijd gekoppeld aan een systeem dat warm water nodig heeft.

Voordelen en nadelen van een lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp biedt een aantal duidelijke voordelen ten opzichte van een CV-installatie:

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp

Duurzaam en energie-efficiënt: Een lucht-lucht warmtepomp maakt gebruik van de omgevingswarmte en verbruikt weinig elektriciteit. Zelfs bij lage temperaturen kan hij efficiënt werken.
Laag energieverbruik: Omdat de warmtepomp de warmte uit de lucht haalt in plaats van energie om te zetten in warmte, is het energieverbruik laag.
Installatievriendelijk: De installatie is eenvoudig en vergelijkbaar met een airco. Er is geen noodzaak om het systeem aan te sluiten op een bestaande CV-installatie.
Koelen mogelijk: Tijdens warme periodes kan het systeem ook als airconditioning functioneren.
Flexibel in gebruik: Meerdere binnenunits kunnen worden aangesloten op één buitenunit, waardoor meerdere ruimtes tegelijk verwarmd kunnen worden.
Kostenefficiënt: In vergelijking met andere warmtepompen is de aanschaf- en installatieprijs lager.
Geschikt voor onverwarmde ruimtes: Een lucht-lucht warmtepomp is ideaal voor ruimtes waar geen bestaande verwarming aanwezig is.

Nadelen van een lucht-lucht warmtepomp

Afhankelijk van ventilatie: Voordat een lucht-lucht warmtepomp geïnstalleerd kan worden, moet de woning voorzien zijn van mechanische ventilatie.
Minder geschikt als hoofdverwarming: Aangezien het systeem direct lucht verwarmt, is het niet altijd ideaal voor de totale verwarming van een woning, vooral als het huis slecht geïsoleerd is.
Beperkte warmteverdeling: In tegenstelling tot een CV-systeem, dat warmte gelijkmatig kan verdelen via radiatoren, kan een lucht-lucht warmtepomp de warmte minder uniform verdelen.
Luidheid: De binnenunits kunnen wat luider zijn dan een CV-radiator.

Voordelen en nadelen van een CV-installatie

Een CV-installatie is een bewezen en betrouwbare manier van woningverwarming, maar heeft ook bepaalde nadelen, vooral op het gebied van duurzaamheid en energie-efficiëntie.

Voordelen van een CV-installatie

Betrouwbare technologie: CV-systemen zijn al jarenlang in gebruik en zijn vertrouwd bij zowel gebruikers als installateurs.
Uniforme warmteverdeling: Het systeem zorgt voor een gelijke verdeling van warmte via radiatoren of vloerverwarming.
Goed geschikt voor grote woningen: Een CV-installatie is ideaal voor woningen die volledig zijn te verwarmen via centrale verwarming.
Compatibel met bestaande systemen: Het is eenvoudig om een CV-installatie aan te sluiten op bestaande verwarmingsinstallaties, zoals vloerverwarming of radiatoren.
Snelle warmteopwekking: Een CV-ketel kan snel warme lucht of warm water genereren.

Nadelen van een CV-installatie

Aardgasafhankelijkheid: De meeste CV-systemen werken op aardgas, wat het systeem afhankelijk maakt van een fossiele brandstof.
Hogere CO2-uitstoot: Een CV-ketel produceert CO2 bij het verbranden van aardgas, wat minder duurzaam is dan een warmtepomp.
Hogere onderhoudskosten: Een CV-ketel vereist regelmatig onderhoud, zoals jaarlijks servicebezoek, wat extra kosten met zich meebrengt.
Hoogere energiekosten: Aardgas is in de afgelopen jaren aanzienlijk in prijs gestegen, wat leidt tot hogere energierekeningen.
Mindere efficiëntie in de toekomst: Met de transitie naar duurzame energie en de stijgende aandacht voor CO2-neutrale woningen, is een CV-installatie minder geschikt voor de toekomst.

Aanschaf- en installatiekosten

De kosten van een lucht-lucht warmtepomp en een CV-installatie verschillen aanzienlijk, afhankelijk van de omvang van de installatie, het type systeem en de benodigde aanpassingen.

Kosten van een lucht-lucht warmtepomp

Gemiddeld liggen de aanschaf- en installatiekosten van een lucht-lucht warmtepomp als volgt:

Aanschafprijs: €3.000 tot €7.000
Installatiekosten: €1.000 tot €2.000

De totale kosten kunnen variëren afhankelijk van het aantal binnenunits en het vermogen van de warmtepomp. Een lucht-lucht warmtepomp is algemeen goedkoper dan een lucht-water warmtepomp, die gemiddeld €8.000 tot €11.000 kost.

Een voordeel van de lage aanschafkosten is dat het systeem toegankelijker is voor woningen die geen bestaande CV-installatie hebben. Daarnaast is de installatie eenvoudig, wat ook bijdraagt aan de lagere kosten.

Kosten van een CV-installatie

De aanschafkosten van een CV-installatie liggen hoger dan die van een lucht-lucht warmtepomp, vooral als sprake is van een nieuw systeem. De totale kosten hangen af van het type ketel, de verwerktinstallatie, en eventuele aanpassingen zoals het installeren van radiatoren of vloerverwarming.

Gemiddeld liggen de aanschafkosten van een CV-ketel tussen €2.000 en €5.000, afhankelijk van de efficiëntie (bijvoorbeeld een HR-ketel). De installatiekosten variëren tussen €1.000 en €3.000, afhankelijk van de omvang van de werkzaamheden.

In vergelijking met een lucht-lucht warmtepomp is een CV-installatie dus iets goedkoper op de korte termijn, maar op de lange termijn kunnen de energiekosten aanzienlijk hoger uitvallen, vooral bij stijgende gasprijzen.

Energieverbruik en duurzaamheid

Een belangrijk verschil tussen een lucht-lucht warmtepomp en een CV-installatie is de mate van duurzaamheid en energie-efficiëntie.

Energieverbruik van een lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp is energie-efficiënt, omdat het gebruik maakt van de warmte uit de buitenlucht. Het verbruikt elektriciteit om de warmte te verplaatsen, maar niet om warmte te genereren. Dit maakt het systeem efficiënter dan een CV-installatie, die brandstof verbrandt om warmte te maken.

Volgens de informatie uit de bronnen, maakt een warmtepomp ongeveer 3 tot 5 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit. Dit betekent dat het systeem energie-efficiënter is dan een CV-ketel, die bijvoorbeeld 1 kWh gas gebruikt om 1 kWh warmte te genereren.

Energieverbruik van een CV-installatie

Een CV-installatie verbruikt aardgas of elektriciteit om warmte te genereren. Bij een HR-ketel wordt het gas efficiënter verbrand, waardoor het verbruik iets lager ligt dan bij een oude ketel. Echter, het verbruik van fossiele brandstoffen leidt tot CO2-uitstoot, wat minder duurzaam is dan een warmtepomp.

De stijgende aardgasprijzen maken een CV-installatie ook financieel minder aantrekkelijk op de lange termijn. In combinatie met de wettelijke streefwaarden voor CO2-reductie en de transitie naar duurzame energie, is een CV-installatie minder geschikt voor de toekomst.

Wanneer kies je voor een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een goede keuze in de volgende situaties:

Woningen zonder bestaande CV-installatie: Als een woning geen centrale verwarming heeft of als er een nieuwe ruimte wordt toegevoegd, is een lucht-lucht warmtepomp een geschikte oplossing.
Energie-efficiënte woningen: Een lucht-lucht warmtepomp werkt efficiënt in goed geïsoleerde woningen, waar de warmte makkelijk kan worden vastgehouden.
Woningen die ook gekoeld moeten worden: Omdat het systeem ook als airconditioning kan functioneren, is het ideaal voor woningen die in de zomer snel gekoeld moeten worden.
Ondernemende woningeigenaren: Voor mensen die op zoek zijn naar een duurzame, energie-efficiënte en lage-uitstoot oplossing, is een lucht-lucht warmtepomp een aantrekkelijke optie.

Wanneer is een CV-installatie beter?

Een CV-installatie is beter gekozen in de volgende gevallen:

Bestaande CV-systemen: Als een woning al is voorzien van een CV-installatie en deze in goede staat is, kan het financieel verstandig zijn om deze aan te sluiten op een lucht-water warmtepomp in plaats van een lucht-lucht warmtepomp.
Hoge warmtevraag: Voor woningen met een hoge warmtevraag, zoals grote huizen of woningen in koude klimaten, is een CV-installatie of een lucht-water warmtepomp beter geschikt.
Snelle warmteopwekking: Als directe warmteopwekking belangrijk is, bijvoorie in de winterperiode, kan een CV-ketel sneller werken dan een warmtepomp.
Ongemak door mechanische ventilatie: Als een woning niet voorzien is van mechanische ventilatie, is een lucht-lucht warmtepomp niet geschikt en is een CV-installatie beter.

Conclusie

De keuze tussen een lucht-lucht warmtepomp en een CV-installatie hangt af van meerdere factoren, zoals de situatie van de woning, het energieverbruik, de budgettaire aspecten en de duurzaamheid. Een lucht-lucht warmtepomp biedt een energie-efficiënte, duurzame en flexibele oplossing, die geschikt is voor woningen zonder bestaande CV-installatie en voor ruimtes die snel verwarmd of gekoeld moeten worden. Het is goedkoop in aanschaf en installatie, en kan als airconditioning gebruikt worden in de zomer.

Aan de andere kant biedt een CV-installatie een betrouwbaar, traditioneel systeem dat goed is voor woningen die volledig centraal verwarmd moeten worden. Het is geschikt voor bestaande systemen en biedt een snelle warmteopwekking, maar heeft het nadeel van hogere energiekosten en CO2-uitstoot.

Zowel een lucht-lucht warmtepomp als een CV-installatie heeft zijn eigen voor- en nadelen. Voor een duurzame en energie-efficiënte oplossing is een lucht-lucht warmtepomp een sterke aanrader, vooral in de huidige context van stijgende energieprijzen en milieuovertuiging. Echter, in sommige gevallen blijft een CV-installatie de betere keuze, vooral als sprake is van een bestaande installatie of hoge warmtevraag.