Dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen: een efficiënte en duurzame oplossing voor ruimtebeperkte woningen

Inleiding

In de huidige energietransitie speelt de warmtepomp een steeds belangrijkere rol in de verwarming van woningen. Met name de lucht-water-warmtepomp, die warmte uit de buitenlucht omzet in bruikbare energie voor verwarming en warmtapwater, is een efficiënte en milieuvriendelijke keuze. Echter, in bestaande woningen kan de installatie van een warmtepomp uitdagingen opleveren, vooral wanneer het gaat om het vinden van een geschikte locatie voor de buitenunit.

Voor deze situaties bieden dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen een veelbelovende oplossing. Deze warmtepompen zijn speciaal ontworpen om op schuine of platte daken te worden geplaatst, waardoor het probleem van ruimtegebrek of geluidsoverlast in de tuin wordt omzeild. Bovendien voldoen deze systemen aan de nieuwste geluidseisen en zijn ze vaak onderhoudsarm, wat de levenscycluskosten verlaagt en de werking optimaliseert.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de technologie, voordelen, toepassingen en aandachtspunten rondom dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen, met name het geïntegreerde design dat op schuine daken kan worden gemonteerd. De nadruk ligt op praktische informatie die nuttig is voor eigenaren van woningen, installateurs en professionals in de renovatie- en bouwsector.

Wat is een lucht-water-warmtepomp?

Een lucht-water-warmtepomp is een duurzame verwarmingsoplossing die warmte uit de buitenlucht opzoekt en gebruikt om een woning te verwarmen en warm water te genereren. In tegenstelling tot een traditionele cv-ketel, die brandstof verbrandt, maakt een warmtepomp gebruik van elektriciteit om warmte te comprimeren en te leveren. Zelfs bij lage buitentemperaturen, tot -20°C, kan de warmtepomp nog steeds warmte uit de lucht halen.

Het systeem bestaat uit een buitenunit, een binnenunit en eventueel een regelunit of een losse boiler. De buitenunit zorgt voor de opname van warmte uit de lucht, terwijl de binnenunit deze omzet in verwarming en warm water. Deze warmtepomp is daardoor ideaal voor huishoudens die hun energieverbruik willen verlagen en hun woning duurzamer willen maken.

Er zijn twee hoofdvormen van lucht-water-warmtepompen:

  • Hybride lucht-water-warmtepomp: Deze werkt samen met een traditionele cv-ketel. De warmtepomp levert de verwarming voor de meeste van het jaar, en de ketel springt in bij extreme koudte. De cv-ketel zorgt ook voor de voorbereiding van warmtapwater.
  • All-electric lucht-water-warmtepomp: Deze verwarmt volledig zelfstandig zowel de woning als het kraanwater. Het water wordt opgeslagen in een boilervat. Deze variant maakt het mogelijk om volledig af te stappen van gas.

Waarom een warmtepomp op het dak plaatsen?

Bij bestaande woningen kan het plaatsen van een warmtepomp op het dak een handige en efficiënte oplossing zijn. Deze opstelmethode biedt meerdere voordelen, vooral in dichtbebouwde stadsgebieden of bij woningen met beperkte tuinruimte.

Een warmtepomp op het dak vermijdt geluidsoverlast in de omgeving, omdat de buitenunit verder weg is van buren en de tuin. Ook is het visueel minder opvallend, wat wenselijk is in straten met een bepaalde esthetiek of waar geluidseisen streng zijn. Daarnaast kan het gebruik van het dak als opstellocatie leiden tot een betere luchtcirculatie rond de unit, wat de efficiëntie kan verbeteren.

De overheid streeft naar een gasvrije toekomst en wil vanaf 2026 hybride warmtepompen verplicht stellen bij nieuwe verwarmingsinstallaties. In dit kader is het verduurzamen van bestaande woningen essentieel. Het plaatsen van een warmtepomp op het dak kan hierbij een belangrijke rol spelen, aangezien het meerdere technische en esthetische uitdagingen overkomt.

Dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen: technologie en toepassingen

1. Nefit Bosch Compress 5800i AWR: Dakwarmtepomp voor schuine daken

De Compress 5800i AWR van Nefit Bosch is een voorbeeld van een dakgeïntegreerde warmtepomp die speciaal ontworpen is voor schuine daken. Het monoblock-systeem is geheel geïntegreerd en onderhoudsarm, waardoor het ideaal is voor woningen waarbij ruimtegebrek of geluidsoverlast een probleem kan zijn.

Deze warmtepomp is makkelijk te installeren op daken met hellingen van 25° tot 55°, wat het geschikt maakt voor een breed spectrum van woningen. Het unieke ontwerp zorgt voor een zelfreinigende buitenunit, waardoor het systeem onderhoudsarm is. Bovendien hoeft de installateur tijdens onderhoud of service niet zelf op het dak te klimmen, omdat deze taken kunnen worden uitbesteed.

Er zijn meerdere binnenunits beschikbaar die kunnen worden gekoppeld aan deze buitenunit. Hieronder vallen een compacte wandunit, een all-in-one Tower met geïntegreerde warmwatervoorziening, en een hybride binnenunit voor combinatie met een cv-ketel. De flexibiliteit van dit systeem maakt het geschikt voor verschillende verwarmingsbehoeftepatronen en woningtypen.

2. HydroTop: Prefab in-dak oplossing

De HydroTop is een compacte prefab in-dak oplossing die het mogelijk maakt om de buitenunit van een lucht-water-warmtepomp geluidsarm in de woning te plaatsen. Deze oplossing is vooral geschikt voor woningen waarbij ruimtegebrek of geluidseisen een beperking vormen. De HydroTop zorgt voor een harmonieuze integratie van de warmtepomp in de woningconstructie en helpt bij het minimaliseren van geluidsoverlast.

Het gebruik van een in-dak oplossing zoals de HydroTop biedt bovendien esthetische voordelen. De warmtepomp is minder zichtbaar en past beter in het gebouwontwerp. Dit maakt het een interessante optie voor woningen in stadsomgevingen of waar er regelgeving is inzake geluid en visuele impact.

3. Decorio luchtwarmtepompbehuizing

De Decorio luchtwarmtepompbehuizing is een alternatieve oplossing voor schuine daken. Deze behuizing is ontworpen om de warmtepomp te beschermen tegen weersinvloeden en te integreren in het dakschild. Het zorgt voor een veilige en efficiënte werking, ook op daken met een helling van 30° tot 55°.

De behuizing maakt het mogelijk om de warmtepomp te installeren zonder dat de esthetiek van het dak wordt verstoord. Het is een geschikte oplossing voor woningen waar visuele integratie belangrijk is, zoals in historische straten of bebouwde omgevingen met stratenbeelden.

Aandachtspunten bij de installatie op het dak

De plaatsing van een warmtepomp op het dak vereist zorgvuldig plannen en uitvoering om de efficiëntie en duurzaamheid te waarborgen. Hieronder worden de belangrijkste aandachtspunten besproken.

1. Afstand tot wanden en erfgrenzen

De buitenunit moet op een afstand van minstens 35 cm van de muur worden geplaatst om zowel de aanzuiging van lucht als het onderhoud te waarborgen. Ook moet er een minimale afstand van anderhalve meter tot de erfgrens van buren worden gehouden om geluidsoverlast te voorkomen.

2. Uitblaasrichting en afstand

De uitblaasopening van de warmtepomp moet op minstens 3 meter afstand van obstakels worden geplaatst. Dit voorkomt belemmeringen en zorgt voor een efficiënte werking. Bovendien moet rekening worden gehouden met de richting van de uitblaas, om ervoor te zorgen dat de warme lucht niet in een ongewenste richting terechtkomt.

3. Condensvorming

Om condensvorming te voorkomen, dient de buitenunit minstens 25 cm boven de grond te worden geplaatst. Dit is vooral relevant bij installaties op platte daken. Op schuine daken is dit minder van toepassing, aangezien de helling meestal voldoende is om condens af te voeren.

4. Trillingen op platte daken

Bij installaties op platte daken is het verstandig om rubberen opstelblokken te gebruiken. Deze helpen bij het verminderen van trillingen en het voorkomen van overdracht naar de dakhoutconstructie. Dit zorgt voor een stabielere werking en minder geluidsoverlast.

5. Geluidsoverlast

Hoewel dakgeïntegreerde warmtepompen vaak geluidsarm zijn, is het verstandig om rekening te houden met de geluidsbelasting. Het gebruik van een omkasting rondom de buitenunit kan geluid verder verminderen, zonder de werking van de warmtepomp negatief te beïnvloeden. Echter, dit maatregel vereist extra kosten, die moeten worden afgeveegd tegen de verwachte voordelen.

6. Plaatsing op harde vlakken

Het is verstandig om de warmtepomp niet op harde vlakken in de tuin te plaatsen, omdat dit kan leiden tot geluidsversterking. Op dakgeïntegreerde systemen is dit probleem meestal minder van toepassing, omdat de unit verder van de tuin ligt en het akoestische milieu van het dak gunstiger is.

Voordelen van dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen

De keuze voor een dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepomp biedt een aantal aanzienlijke voordelen, die zowel technische als esthetische aspecten omvatten:

1. Ruimtebesparing

Een van de grootste voordelen van een dakgeïntegreerde warmtepomp is de ruimtebesparing in de tuin. In bestaande woningen is vaak onvoldoende ruimte voor een buitenunit, vooral in dicht bebouwde gebieden. Door de warmtepomp op het dak te plaatsen, wordt deze ruimte vrijgegeven voor andere doeleinden.

2. Esthetische integratie

Een warmtepomp op het dak is visueel minder opvallend dan een unit in de tuin of op de zijkant van het huis. Vooral bij het gebruik van in-dakconstructies zoals de HydroTop of de Decorio luchtwarmtepompbehuizing, wordt de warmtepomp visueel geïntegreerd in het dakschild, wat bijdraagt aan een harmonieuze uitstraling van de woning.

3. Verlaagde geluidsoverlast

De afstand tot de woning en buren maakt het mogelijk om geluidsoverlast te verminderen. Bovendien zijn moderne dakgeïntegreerde warmtepompen ontworpen met geluidsarmere componenten, waardoor het geluidsniveau lager is dan bij traditionele systemen.

4. Onderhoudsarm

De meeste dakgeïntegreerde warmtepompen, zoals de Compress 5800i AWR, zijn ontworpen met een zelfreinigend systeem. Hierdoor is er minder onderhoud nodig en is de levensduur van de unit vaak groter dan bij traditionele modellen. Dit zorgt voor lagere levenscycluskosten en minder inbreng tijdens onderhoudsbezoeken.

5. Efficiëntie en duurzaamheid

Lucht-water-warmtepompen zijn al van nature efficiënter dan traditionele verwarmingssystemen, omdat ze warmte uit de buitenlucht gebruiken in plaats van brandstof te verbranden. Bij dakgeïntegreerde systemen is deze efficiëntie vaak nog verder verbeterd door de betere luchtcirculatie en het geïntegreerde ontwerp. Dit maakt deze systemen ideaal voor huishoudens die hun energieverbruik willen verlagen en hun woning duurzamer willen maken.

Uitdagingen en beperkingen

Hoewel dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen veel voordelen bieden, zijn er ook een aantal uitdagingen en beperkingen waar rekening mee moet worden gehouden:

1. Kosten van installatie en onderhoud

De installatie van een warmtepomp op het dak vereist vaak extra kosten, zoals het gebruik van in-dakconstructies of rubberen opstelblokken. Ook de accessoires zoals behuizingen en omkasten kunnen de totale prijs opdrijven. Daarnaast is het niet altijd mogelijk om zelf onderhoud te doen, aangezien de unit op het dak geplaatst is. Dit betekent dat er vaker professionele ondersteuning nodig is.

2. Gewicht en constructieve impact

Bij het plaatsen van een warmtepomp op een plat dak is het verstandig om rekening te houden met het gewicht van de unit. Sommige monoblock-systemen kunnen te zwaar zijn voor het dak, wat constructieve aanpassingen vereist. Hierbij is het noodzakelijk om een professionele beoordeling te laten uitvoeren, vooral bij oudere woningen.

3. Gebruik van de buitenunit bij extreme koudte

Hoewel lucht-water-warmtepompen in staat zijn om warmte uit de buitenlucht te halen, is de efficiëntie lager bij zeer lage temperaturen. In extreme winters kan het nodig zijn om een hybride systeem te kiezen, waarbij een cv-ketel als reserve dient. Dit is vooral relevant in regio’s met strenge winters.

Conclusie

Dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen zijn een efficiënte en duurzame oplossing voor woningen waarbij ruimtegebrek of geluidsoverlast een beperking kan vormen. Deze systemen zijn ontworpen om op schuine of platte daken te worden geplaatst en bieden een aantal aanzienlijke voordelen, zoals ruimtebesparing, esthetische integratie, verlaagde geluidsoverlast en onderhoudsarme werking.

Bij de keuze voor een dakgeïntegreerde warmtepomp is het belangrijk om de technische specificaties, aandachtspunten bij de installatie en eventuele beperkingen in overweging te nemen. Door dit te doen, kan een systeem worden gekozen dat zowel functioneel als esthetisch aansluit bij de behoeften van de woning en de gebruiker.

In de huidige energietransitie is het verduurzamen van bestaande woningen essentieel. Dakgeïntegreerde lucht-water-warmtepompen bieden een slimme en duurzame oplossing voor dit doel en vormen een waardevolle bijdrage aan het verlaagde energieverbruik en het behoud van het stratenbeeld in bebouwde omgevingen.

Bronnen

  1. Nefit Bosch Compress 5800i AWR Dakwarmtepomp
  2. NIBE lucht/water warmtepompen
  3. Bobex - Installatie van warmtepompen op het dak
  4. Eigenhuis - Lucht-water-warmtepomp
  5. Nefit Bosch Dakwarmtepompen

Related Posts