Lucht-water warmtepomp installatie: voordelen, werking en praktische toepassing

Published by Redactie on oktober 1, 2025 | Category warmtepomp

De lucht-water warmtepomp is tegenwoordig een steeds populaire keuze voor het verwarmen van woningen en het voorzien van warm water. Deze technologie maakt gebruik van de energie in de buitenlucht om warmte te genereren, en biedt een duurzame en energiezuinige alternatief voor traditionele verwarmingssystemen. In dit artikel worden de voordelen van de lucht-water warmtepomp besproken, hoe deze technologie werkt, en wat er bij de installatie moet worden meegenomen. Ook wordt ingegaan op de geschiktheid van woningen voor dit type verwarming, en op mogelijke financiële subsidies.

Wat is een lucht-water warmtepomp?

Een lucht-water warmtepomp onttrekt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om het water in het verwarmingsleidingensysteem van een woning te verwarmen. Het systeem werkt op basis van een koelmiddelkringloop die warmte opneemt uit de omgeving en deze overbrengt naar het verwarmingswater. Deze technologie is bedoeld voor zowel nieuwbouw als gerenoveerde woningen en is een duurzame alternatief voor traditionele cv-ketels die op gas werken.

De lucht-water warmtepomp kan ook in de andere richting werken, waarbij de warmte uit het huis wordt verwijderd, waardoor het systeem gebruikt kan worden om de woning te koelen in de zomermaanden. Dit maakt het systeem flexibel en geschikt voor een brede toepassing.

Hoe werkt een lucht-water warmtepomp?

Het principe van een warmtepomp is gebaseerd op het opwekken van warmte door middel van warmteoverdracht. Een lucht-water warmtepomp bestaat uit een buitenunit en een binnenunit. De buitenunit haalt warmte uit de buitenlucht, terwijl de binnenunit de warmte overbrengt naar het water in de verwarmingsleidingen. Bij een split-uitvoering zijn de buiten- en binnenunit los van elkaar geïnstalleerd, wat het systeem compact en flexibel maakt.

Bij de monoblok-uitvoering bevinden alle onderdelen van de warmtepomp zich in één geheel. Deze uitvoering is vooral geschikt voor woningen waarbij de lucht-water warmtepomp dicht bij de leefruimte geplaatst kan worden, aangezien de geluidsniveaus laag zijn.

Een lucht-water warmtepomp kan worden aangesloten op een buffervat en een warmwaterboiler, zodat het systeem ook warm water kan leveren. De werking van de warmtepomp is vergelijkbaar met die van een airconditioningssysteem, maar met de toegevoegde waarde dat het ook gebruikt kan worden voor het verwarmen van vloeren of radiatoren.

Voordelen van een lucht-water warmtepomp

Er zijn verschillende voordelen aan het installeren van een lucht-water warmtepomp. Deze omvatten zowel economische als ecologische aspecten.

Duurzame energieopwekking

De lucht-water warmtepomp maakt gebruik van de energie die in de buitenlucht aanwezig is. Deze energie is gratis en onuitputtelijk, wat de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zoals aardgas en stookolie vermindert. Hierdoor draagt de lucht-water warmtepomp bij aan een lagere CO₂-uitstoot en een schoner milieu.

Lage onderhoudskosten

In vergelijking met traditionele verwarmingssystemen is een lucht-water warmtepomp relatief eenvoudig in onderhoud. Het systeem heeft weinig bewegende delen en vereist slechts een beperkt aantal inspecties per jaar. Dit zorgt voor lagere onderhoudskosten op de lange termijn.

Subsidies en financiële voordeeltjes

Omdat de lucht-water warmtepomp een duurzame oplossing is, zijn er subsidies beschikbaar voor de installatie van dit type verwarming. Deze subsidies worden vaak aangeboden door overheidsinstellingen en energiebedrijven en kunnen aanzienlijk zijn. Daarnaast zorgt een lucht-water warmtepomp ervoor dat woningen voldoen aan de huidige energienormen (EnEv-normen), wat kan leiden tot hogere doorverkoopprijzen in de toekomst.

Flexibiliteit in installatie

De lucht-water warmtepomp is eenvoudig te installeren in zowel nieuwbouw als bestaande woningen. Het systeem is compatibel met verschillende verwarmingsmethodes, zoals vloerverwarming en radiatoren. De split-uitvoering maakt het mogelijk om de buitenunit op een afstand van de leefruimte te plaatsen, wat het geluidsniveau in huis verder vermindert.

Goed voor de omgeving

De lucht-water warmtepomp draagt bij aan een vermindering van de CO₂-uitstoot, omdat het systeem geen fossiele brandstoffen gebruikt. Daarnaast zijn er geen emissies van rookgas of andere vervuilende stoffen, wat het systeem ideaal maakt voor woningen waarin gezondheid en veiligheid belangrijk zijn.

Installatie van een lucht-water warmtepomp

De installatie van een lucht-water warmtepomp is een klus die uitsluitend door een ervaren professional moet worden uitgevoerd. De installatie vereist het aanleggen van leidingen, het aansluiten van de warmtepomp op het verwarmingssysteem en eventueel het plaatsen van een buffervat of warmwaterboiler.

Split-uitvoering

De split-uitvoering is een veel voorkomende vorm van installatie, waarbij de buitenunit en de binnenunit van elkaar gescheiden zijn. De buitenunit bevat de onderdelen die geluid maken, zoals de ventilator, de compressor en de verdamper. De binnenunit bevat de condensor en de hydraulische onderdelen. Door deze opdeling is het systeem fluisterstil in werking en is de binnenunit compact genoeg om in de leefruimte geplaatst te worden.

De installatie van een lucht-water warmtepomp in split-uitvoering vereist een erkend koelspecialist, omdat de kringloop gesloten moet zijn en het systeem met een koelmiddel werkt.

Monoblok-uitvoering

Bij de monoblok-uitvoering bevinden zich alle onderdelen van de warmtepomp in één enkele unit. Deze uitvoering is geschikt voor woningen waarin de warmtepomp dicht bij de leefruimte geplaatst kan worden. Omdat de verbindingsbuizen enkel gevuld zijn met water, is de installatie sneller en vereist ze geen koelcertificaat voor de aannemer.

Installatie in nieuwbouw versus bestaande woningen

Een lucht-water warmtepomp is zowel geschikt voor nieuwbouw als voor bestaande woningen. In nieuwbouw kan het systeem direct in de bouw worden meegenomen, waardoor de installatie efficiënter en goedkoper kan zijn. In bestaande woningen is een lucht-water warmtepomp een goede alternatief voor de vervanging van een verouderde cv-ketel.

Een belangrijk voorwaarde voor de installatie van een lucht-water warmtepomp in bestaande woningen is dat het systeem compatibel is met de bestaande verwarmingsinstallatie. In veel gevallen is het mogelijk om de warmtepomp aan te sluiten op een bestaand verwarmingssysteem, zoals radiatoren of een vloerverwarmingssysteem.

Geschiktheid van woningen voor een lucht-water warmtepomp

Niet alle woningen zijn automatisch geschikt voor het installeren van een lucht-water warmtepomp. Een aantal factoren moeten worden meegenomen om te bepalen of een woning geschikt is voor dit type verwarming.

Isolatiegraad

Een lucht-water warmtepomp is meest efficiënt in goed geïsoleerde woningen. Woningen met een slechte isolatie verliezen veel warmte via de muren, het dak en de vloeren, wat het rendement van de warmtepomp verlaagt. In dergelijke gevallen kan het nodig zijn om eerst de isolatie van de woning te verbeteren voordat een warmtepomp kan worden geïnstalleerd.

Oppervlakte en verdeling van de woning

De grootte en verdeling van de woning zijn ook belangrijke factoren. Een lucht-water warmtepomp is meest geschikt voor woningen met een vloerverwarmingssysteem of voor woningen waarbij de verwarming via radiatoren plaatsvindt. De warmteverdeling moet voldoende zijn om de warmte die wordt opgewekt door de warmtepomp effectief te kunnen verspreiden.

Beschikbare ruimte voor de buitenunit

De buitenunit van een lucht-water warmtepomp moet op een geschikte locatie worden geplaatst. Deze unit moet voldoende ruimte hebben voor de luchtstroming en moet niet in de schaduw of in een windstille zone staan. Ook moet de locatie toegankelijk zijn voor eventuele onderhoudsbeurten.

Energieverbruik en warmtebehoefte

Het energieverbruik en de warmtebehoefte van de woning zijn ook belangrijke factoren bij de keuze van een warmtepomp. Het vermogen van de warmtepomp moet aansluiten bij de warmtebehoefte van de woning. In woningen met een hoge warmtebehoefte is het mogelijk dat een grotere warmtepomp nodig is of dat een aanvullende verwarmingsbron nodig is.

Conclusie

De installatie van een lucht-water warmtepomp is een duurzame en efficiënte keuze voor het verwarmen van woningen. Het systeem maakt gebruik van de energie in de buitenlucht om warmte te genereren en is geschikt voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen. De warmtepomp biedt tal van voordelen, zoals lage onderhoudskosten, een lage CO₂-uitstoot en financiële voordeeltjes via subsidies. De installatie van een lucht-water warmtepomp moet echter altijd worden uitgevoerd door een ervaren professional en vereist in sommige gevallen een erkend koelspecialist. Bij de keuze van een warmtepomp moet rekening worden gehouden met de isolatiegraad van de woning, de verdeling van de verwarming en de beschikbare ruimte voor de buitenunit. In de toekomst zal de lucht-water warmtepomp waarschijnlijk nog steeds een belangrijke rol spelen in de verduurzaming van het woningbouwsektor.