Mag de warmtepomp in de garage worden geplaatst? Een expertanalyse

De keuze voor een warmtepomp als verwarmingsbron is in de afgelopen jaren sterk gegroeid, vooral in het kader van het klimaatbeleid en de gasafhankelijkheid in Nederland. Tijdens de installatie en plaatsing van een warmtepomp speelt echter een aantal belangrijke factoren een rol, zoals de beschikbare ruimte, akoestiek, toegankelijkheid en het aanwezige leidingwerk. In dit artikel bekijken we de vraag: mag een warmtepomp in de garage worden geplaatst? We analyseren de technische mogelijkheden, de voorwaarden en eventuele beperkingen, gebaseerd op de beschikbare informatie.

Inleiding: Waar kan een warmtepomp worden geplaatst?

Een warmtepomp bestaat in de meeste gevallen uit twee componenten: een binnenunit en een buitenunit. De binnenunit is verantwoordelijk voor de warmteopwekking en aansluiting op het verwarmings- en sanitair systeem, terwijl de buitenunit de warmte uit de omgeving opneemt (bijvoorbeeld uit de lucht, bodem of grondwater).

De plaatsing van deze units is technisch niet strikt geregeld door de wet, maar wel afhankelijk van een aantal technische en praktische voorwaarden. Zoals duidelijk uit de bronnen, is de garage een mogelijke locatie voor de binnenunit van een warmtepomp, mits er voldoende ruimte is, het leidingwerk geschikt is, en de unit bereikbaar blijft voor onderhoud. De buitenunit, daarentegen, moet altijd buiten worden geplaatst, omdat ze verse lucht nodig heeft om efficiënt te werken.

In dit artikel bespreken we de toepasbaarheid van de garage als locatie voor de warmtepomp, met inbegrip van technische aandachtspunten, akoestische overwegingen, en eventuele beperkingen.

1. Technische voorwaarden voor het plaatsen van een warmtepomp in de garage

1.1 Ruimte en isolatie

De garage is vaak een geschikte plek voor de binnenunit van een warmtepomp. De meeste warmtepompen die op lucht werken (zoals hybride warmtepompen) vereisen een binnenunit die goed bereikbaar is en voldoende ruimte heeft voor leidingwerk en eventuele onderhoudsbezoeken.

Een garage is meestal een goed geïsoleerde ruimte, vooral als het om een dichte garage gaat. Dit is een positief aspect, omdat het voorkomt dat de warmtepomp onnodig energie verbruikt door de verwarming van een koele, ongeïsoleerde ruimte. Echter, als de garage slecht geïsoleerd is of open staat, kan dat invloed hebben op de efficiëntie van de warmtepomp.

1.2 Leidingwerk en aansluitingen

De garage moet voldoende technische voorzieningen bevatten om de warmtepomp aan te sluiten. Dit betreft onder meer:

• Elektriciteitsaansluiting
• Leidingen voor warmteverdeling (bijvoorbeeld naar de radiatoren of warmwaterkruis)
• Eventueel een aansluiting voor een hybride systeem (bijvoorbeeld een aansluiting op een huidige cv-ketel)

Als de garage in de toekomst is ingericht en leidingwerk aanwezig is, is de installatie van de binnenunit geen probleem. In bestaande garages is het soms noodzakelijk om aanvullende leidingen aan te leggen of een elektrische aansluiting aan te brengen.

1.3 Toegang voor onderhoud

Een belangrijke voorwaarde voor de installatie van een warmtepomp in de garage is dat de unit makkelijk toegankelijk is voor onderhoud. De binnenunit van de warmtepomp moet regelmatig gecontroleerd worden, en eventuele servicebezoeken moeten zonder problemen uitgevoerd kunnen worden. Als de garage bijvoorbeeld slechts via een kleine deur of een trap bereikbaar is, kan dat een nadeel zijn.

2. Akoestische overwegingen

De akoestiek is een van de voornaamste aandachtspunten bij het plaatsen van een warmtepomp. De buitenunit maakt namelijk geluid, wat in sommige omgevingen lastig kan zijn, vooral in stedelijke gebieden. Daarom wordt in steden vaak gekozen voor het plaatsen van de buitenunit op het dak, wat minder akoestische lasten met zich meebrengt.

De binnenunit in de garage is daarentegen vrijwel geluidsloos, zolang het niet dicht bij leefruimtes geplaatst is. Echter, in sommige gevallen kan het geluid van de binnenunit via de leidingen of wanden naar binnen doorgaan, vooral als de garage slecht geïsoleerd is of direct verbonden is met de woning. Dit is in de meeste gevallen echter niet het geval.

3. Vraag: Mag ik zelf een warmtepomp plaatsen?

Hoewel de warmtepomp in theorie zelf geplaatst kan worden, is het aan te raden om dit aan een gespecialiseerde installateur over te laten. De installatie vereist namelijk zowel elektriciteitswerk als leidingwerk, en er zijn ook regelgeving en veiligheidsvoorschriften die in acht genomen moeten worden.

Vooral bij bodem- of watergebonden warmtepompen is zelfinstallatie niet aan te raden, omdat deze systemen vaak grondboringen en complexe aansluitingen vereisen. Bij lucht-water of hybride warmtepompen is het technisch iets eenvoudiger, maar toch is het verstandiger om een professional in te schakelen.

4. Vergunningen en meldplichten

Bij de installatie van een warmtepomp zijn in sommige gevallen vergunningen of meldplichten van toepassing, afhankelijk van het type warmtepomp en de locatie van de installatie.

4.1 Vergunning voor buitenunit

De buitenunit van de warmtepomp moet op een open plek worden geplaatst, zoals op het dak, in de tuin of tegen de gevel. In sommige gevallen kan een bouwvergunning vereist zijn, vooral als er ingrijpende aanpassingen aan de woning of erf worden gedaan. Echter, in de meeste gevallen is het mogelijk om de buitenunit zonder vergunning te plaatsen, mits het niet tegenbijkend is voor het stadsbeeld of de omgeving.

4.2 Grond- en milieuvergunningen

Bij geothermische warmtepompen (die werken op grondwarmte) is een grondboring nodig. In dit geval is een milieuvergunning vaak verplicht, evenals een melding bij de gemeente. Dit is vooral van toepassing als de boring invloed heeft op het grondwater of de omgeving.

5. Alternatief: Warmtepomp zonder buitenunit

Als de buitenunit niet gewenst is, zijn er alternatieven beschikbaar in de vorm van monoblock warmtepompen, waarbij de binnen- en buitenunit in één unit zijn geïntegreerd. Deze systemen zijn iets duurder in aankoop, maar bieden het voordeel dat ze geen aparte buitenunit nodig hebben.

Een monoblock warmtepomp kan bijvoorbeeld in de kelder, berging of garage geplaatst worden, mits er voldoende ruimte is. Dit is een interessante optie voor mensen die het uiterlijk of de akoestiek van de buitenunit niet willen opnemen in hun leefomgeving.

5.1 Voordelen van monoblock-systemen

• Geen aparte buitenunit, wat het uiterlijk van de woning niet verandert.
• Minder warmteverlies door het afwezig zijn van leidingen tussen de units.
• Geen akoestische problemen, aangezien de unit volledig binnen is geïnstalleerd.
• Eenvoudiger aansluiting, vooral in nieuwbouw.

5.2 Nadelen van monoblock-systemen

• Duurder in aankoop.
• Grotere afmetingen vergelijking met split-systemen.
• Vereist voldoende ruimte voor installatie.

6. Warmtepomp installeren in bestaande woning

In bestaande woningen is de installatie van een warmtepomp iets complexer, omdat er vaak beperkingen zijn qua ruimte en leidingwerk. In dit geval is het verplicht om de binnenunit en de buitenunit zo dicht mogelijk bij de bestaande verwarmingsinstallatie te plaatsen, om het leidingwerk en de aansluitingen te minimaliseren.

Als de garage in de bestaande woning voldoende ruimte biedt en goed bereikbaar is, is het technisch haalbaar om de binnenunit daar te installeren. Echter, is de garage in de bestaande situatie niet geschikt, dan moet men terecht komen bij andere opties zoals de kelder of zolder.

7. Hybride warmtepomp: een populaire keuze

Hybride warmtepompen zijn tegenwoordig een veelgebruikte keuze, omdat ze kunnen schakelen tussen elektriciteit en een huidige cv-ketel. Deze warmtepompen vereisen een binnen- en buitenunit, en de binnenunit kan in principe in de garage geplaatst worden, mits het leidingwerk en de ruimte geschikt zijn.

De hybride warmtepomp wordt vaak geplaatst in de zolder of kelder, maar de garage is een technisch haalbare optie. De buitenunit wordt meestal geplaatst aan de gevel of op het dak, afhankelijk van de beschikbare ruimte en de akoestische voorkeuren.

8. Geothermische warmtepomp: wat is het verschil?

Een geothermische warmtepomp gebruikt de warmte uit de grond of het grondwater. Deze warmtepompen vereisen een boring in de grond, wat extra werk en eventueel extra vergunningen betekent. De buitenunit is in dit geval in de grond verankerd, wat het niet mogelijk maakt om deze in de garage te plaatsen.

Hoewel de garage dus niet geschikt is voor de buitenunit van een geothermische warmtepomp, is het mogelijk om de binnenunit daar te installeren, mits de technische voorwaarden zijn vervuld.

9. Samenvatting van de voordelen en nadelen

10. Conclusie

De vraag of een warmtepomp in de garage kan worden geplaatst hangt af van een aantal technische, logistieke en praktische factoren. De binnenunit van een warmtepomp is in de meeste gevallen geschikt om in de garage te installeren, zolang er voldoende ruimte is, het leidingwerk aanwezig is en de unit toegankelijk blijft voor onderhoud.

De buitenunit van een warmtepomp kan niet in de garage worden geplaatst, omdat deze lucht nodig heeft om te functioneren. De buitenunit moet altijd buiten worden geplaatst, meestal op het dak, tegen de gevel of in de tuin.

In sommige gevallen kan men kiezen voor een monoblock warmtepomp, waarbij de binnen- en buitenunit in één unit zijn geïntegreerd. Deze systemen zijn geschikt om in de garage te installeren, mits er voldoende ruimte is.

In conclusie: ja, de binnenunit van een warmtepomp kan in de garage worden geplaatst, maar dit is afhankelijk van de beschikbare ruimte, het leidingwerk en eventuele vergunningen. Het is verstandig om dit aan een gespecialiseerde installateur over te laten om alle technische aandachtspunten correct af te handelen.

Bronnen

1. Waar kan ik een warmtepomp plaatsen?
2. Waar kan een warmtepomp geplaatst worden?
3. Vergunning voor warmtepomp
4. Warmtepomp zonder buitenunit
5. Hybride warmtepomp plaatsen