Markt voor warmtepompen in Nederland: groei vertraagt, maar toekomst blijft in zicht

Published by Redactie on oktober 1, 2025 | Category warmtepomp

In de afgelopen jaren is de markt voor warmtepompen in Nederland aanzienlijk gegroeid. Warmtepompen zijn tegenwoordig centraal in het energiebeleid van het kabinet en vormen een sleutelrol in de energietransitie. Zowel voor eigenaren die hun woning verduurzamen, als voor professionals in de bouw- en renovatiesector, is het begrijpen van de huidige marktsituatie en de toekomstige ontwikkelingen essentieel. In dit artikel wordt ingegaan op de huidige stand van zaken van de warmtepompmarkt in Nederland, de groeitrends, de verkoopcijfers, en de rol van beleid en subsidies in de marktdynamiek.

Toename van het aantal warmtepompen in Nederland

In totaal waren er eind 2024 2,6 miljoen warmtepompen in Nederland in gebruik. Dit betekent een toename van 17 procent ten opzichte van 2023. De toename is het gevolg van meer installaties dan uitgeschakelde systemen, ondanks de dalende verkoopcijfers. In de tabel hieronder zijn de cijfers vanaf 2010 tot en met 2024 weergegeven, opgesplitst per type warmtepomp:

Jaar	Bodem- of waterwarmtepompen (x 1 000)	Lucht-luchtwarmtepompen (airco’s) (x 1 000)	Lucht-waterwarmtepompen (x 1 000)
2010	30,29	17,65	27,10
2011	36,05	52,69	30,53
2012	41,26	86,42	32,93
2013	43,88	119,27	36,32
2014	45,99	158,80	40,35
2015	47,41	202,34	45,71
2016	50,94	260,96	55,94
2017	54,87	331,84	74,53
2018	60,38	408,78	100,89
2019	70,71	529,54	131,96
2020	87,92	788,52	173,42
2021	106,26	1085,10	220,83
2022	125,37	1361,58	323,00
2023	148,53	1638,49	470,78
2024	161,02	1898,70	574,48

De meeste installaties zijn lucht-luchtwarmtepompen (airco’s), die 72 procent van het totaal uitmaken. Daarna volgen lucht-waterwarmtepompen met 22 procent en bodem- of waterwarmtepompen met 6 procent. Deze verdeling geeft aan dat de eenvoudige en relatief goedkope oplossing van airco’s de voorkeur heeft boven ingewikkeldere systemen.

Verkoopcijfers en groeiverwachtingen

De markt voor warmtepompen in Nederland heeft in 2024 een duidelijke krimp doorgemaakt. Volgens het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 24/25 van Dutch New Energy Research is de verkoop in 2024 naar verwachting gedaald tot ongeveer 103.000 eenheden, een daling van 35 procent ten opzichte van 2023. In dat recordjaar werden 154.000 warmtepompen verkocht. Voor huishoudens is de verkoop in 2024 zelfs met 35 procent gedaald naar 98.000 eenheden, terwijl het aantal grotere warmtepompsystemen met 8 procent is gestegen naar 5.000.

Een belangrijke oorzaak van deze krimp is de daling in de aardgasprijzen. In voorgaande jaren had de recordhoge aardgasprijs ervoor gezorgd dat verbruikers sneller overstapten naar alternatieven zoals warmtepompen. Nu de gasprijzen zijn gestabiliseerd of zelfs zijn gedaald, is de drang tot verduurzaming afgenomen. Dit heeft geleid tot een daling in de vraag naar warmtepompen.

Impact van beleid en subsidies

De markt voor warmtepompen is sterk beïnvloed door het beleid en de subsidies van de overheid. Tot voor kort speelden subsidies zoals de ISDE-bijdrage een centrale rol in de verkoop van warmtepompen. In de eerste helft van 2024 werd meer dan 80 procent van de geïnstalleerde warmtepompen via de ISDE-regeling aangeschaft. De ISDE-bijdrage is echter op het moment van schrijven van het artikel aan het worden afgebouwd, wat heeft geleid tot een afname in vraag.

Daarnaast is de hybride warmtepompnorm in discussie. Deze norm verplichte bouwers om hybride warmtepompinstallaties in te zetten bij nieuwbouw. Echter, het kabinet-Schoof heeft aangekondigd dat deze norm zal worden geschrapt. Hierdoor verdwijnt een belangrijk beleidsinstrument dat de markt voor warmtepompen had gestimuleerd.

Hoofdonderzoeker Hrvoje Medarac van Dutch New Energy Research benadrukt de rol van beleid en subsidies in de marktdynamiek: "In de eerste helft van 2024 werd meer dan 80 procent van de geïnstalleerde warmtepompen aangeschaft met ondersteuning van de ISDE-regeling. Hierdoor wordt opnieuw duidelijk hoe belangrijk een normering in combinatie met een financiële prikkel is voor huishoudens om te gaan verduurzamen."

Vergelijking met internationale ontwikkelingen

In Europa is er in 2024 een algemene daling van de verkoop van warmtepompen gemeld. Alleen Groot-Brittannië en Ierland hebben een stijgende trend vastgesteld. De European Heat Pump Association (EHPA) heeft onderzocht waarom deze landen zo’n goede groeicijfers behaalden. Onderliggende factoren zijn veranderingen in energieprijzen en beleid, evenals het feit dat elektriciteit relatief goedkoper is in deze landen.

Belangrijk volgens Kenny, die bij EHPA werkt, is het aanpakken van de verhouding tussen elektriciteits- en gasprijzen. Nederland en Ierland zijn twee landen die al stappen hebben gezet om belastingen te verschuiven van elektriciteit naar gas. Dit maakt de keuze voor warmtepompen aantrekkelijker, omdat elektriciteit relatief goedkoper is en gas duurder. In Noorwegen en Zweden, waar elektriciteit goedkoop is en gas duur, zijn subsidies voor warmtepompen bijna volledig verdwenen.

Toekomstige uitdagingen en kansen

De warmtepompsector is de afgelopen jaren flink opgeschaald om haar aandeel in de verduurzaming van woningen en gebouwen te kunnen leveren. Er is zwaar geïnvesteerd in productie- en installatiecapaciteit, met afspraken tussen de sector en de overheid in het kader van het nationale actieplan hybride warmtepompen. Deze investeringen zijn nu echter in gevaar, omdat het beleid in de praktijk onzeker is geworden.

Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, benadrukt de impact van deze veranderingen: "De aanhoudende krimp in de markt voor woningen en het gebrek aan substantiële groei in de utiliteitsmarkt noopt bedrijven nu hun capaciteit weer af te bouwen. Het veranderende energietransitiebeleid heeft een negatieve impact op huishoudens, bedrijven en de energietransitie zelf."

De EHPA benadrukt dat duidelijkheid over energiebeleid op de lange termijn essentieel is voor de verdere uitrol van warmtepompen. Een stappenplan over de implementatie en de betaalbaarheid van warmtepompen moet worden uitgewerkt om de aantrekkelijkheid van deze technologie te vergroten.

Rol van warmtepompen in de energietransitie

De warmtepomp speelt een centrale rol in de energietransitie, zoals benadrukt door Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. Hij ziet echter lichtpuntjes: "Steeds meer consumenten zien dat de warmtepomp hun energierekening verlaagt en beter voorspelbaar maakt. De comeback van de warmtepomp is dan ook een kwestie van tijd."

De verwachting is dat de warmtepompmarkt in de komende jaren zal herstellen, mits de overheid het beleid blijft stimuleren. In het Meerjarenprogramma 2025 Klimaatfonds is bekrachtigd dat het kabinet streeft naar 1 miljoen hybride warmtepompen in de gebouwde omgeving in 2030. Zelfs wanneer alle warmtepompen die in de komende jaren worden verkocht, hybride systemen zijn, dan nog lijkt deze doelstelling niet te bereiken.

Verkoop van airco’s stijgt

Hoewel de verkoop van traditionele warmtepompen in huishoudens is gedaald, is de verkoop van lucht-luchtwarmtepompen (airco’s) sterk toegenomen. In 2024 is het aantal verkochte airco’s naar verwachting gestegen naar 350.000 eenheden. Dit is een aantrekkelijke oplossing voor huishoudens die willen profiteren van de voordelen van warmtepomp-technologie zonder grote investeringen.

Conclusie

De markt voor warmtepompen in Nederland is in 2024 vertraagd gegroeid, met een daling van de verkoopcijfers van 35 procent. De toename in het aantal installaties is het gevolg van meer bijplaatsingen dan uitgeschakelde systemen. De meest gebruikte warmtepompen zijn lucht-luchtwarmtepompen (airco’s), gevolgd door lucht-water- en bodem- of waterwarmtepompen.

De daling in de verkoop is vooral het gevolg van de dalende aardgasprijzen en de afbouw van subsidies zoals de ISDE-bijdrage. Daarnaast is de schrapping van de hybride warmtepompnorm een tegenvaller voor de sector. In Groot-Brittannië en Ierland is de markt juist gegroeid, dankzij beleidsmaatregelen die elektriciteit relatief goedkoper maken.

De komende jaren hangt de toekomst van de warmtepompmarkt sterk af van beleid, subsidies en de verhouding tussen elektriciteits- en gasprijzen. De sector is klaar om haar aandeel in de verduurzaming van woningen en gebouwen te leveren, maar structurele onzekerheid in het beleid remt de groei in de praktijk af. De warmtepomp blijft echter een sleuteltechnologie in de energietransitie, en de verwachting is dat de markt zich in de komende jaren zal herstellen.