Minimale COP voor Lucht-Water Warmtepompen in de Subsidieaanvraag

In de huidige context van duurzame energie en klimaatmaatregelen is de overgang van traditionele verwarmingssystemen naar warmtepompen steeds belangrijker geworden. Een warmtepomp is een efficiënte manier om een woning te verwarmen, met het voordeel dat het gebruik van duurzame energie uit de omgeving mogelijk maakt. De overheid ondersteunt deze overgang met subsidies, zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Echter, om in aanmerking te komen voor deze subsidie, moeten warmtepompen aan specifieke eisen voldoen, waaronder de minimale COP-waarde.

De COP (Coefficient of Performance) is een maat voor de efficiëntie van een warmtepomp. Het geeft aan hoeveel warmte-energie de warmtepomp per eenheid elektriciteit kan opwekken. Voor een lucht-water warmtepomp, die in veel huishoudens wordt toegepast, geldt een minimum COP van 3,6 bij een testconditie van A7/VV35 of A20/W45, conform NEN-EN 14511. Deze eis is van essentieel belang voor de subsidieaanvraag, omdat het betekent dat de warmtepomp een bepaalde efficiëntieniveau moet behalen om als duurzaam te worden erkend.

In dit artikel wordt nader ingegaan op de betekenis van de minimale COP voor lucht-water warmtepompen, de subsidies en voorwaarden die daaraan verbonden zijn, en de technische aspecten die bij de keuze van een warmtepomp van belang zijn. Het doel is om eigenaren, installateurs en bouwprofessionals een helder overzicht te geven van de eisen en mogelijkheden rondom warmtepompinstallaties, en hoe deze in het kader van subsidies worden beoordeeld.

Wat is COP en waarom is het belangrijk?

COP staat voor Coefficient of Performance en is een technische maat die aangeeft hoe efficiënt een warmtepomp werkt. Het geeft het verhoudingsgetal aan tussen de hoeveelheid warmte die wordt geleverd en de hoeveelheid elektriciteit die nodig is om de warmtepomp in werking te houden.

Bijvoorbeeld: een COP van 3 betekent dat de warmtepomp per kWh elektriciteit 3 kWh warmte kan opwekken. Hoe hoger de COP, hoe efficiënter de warmtepomp. Dit is van groot belang voor zowel de energiekosten als de duurzaamheid van het systeem.

Voor lucht-water warmtepompen, die warmte uit de buitenlucht trekken en deze gebruiken om water op te warmen, geldt een minimale COP van 3,6 bij een testconditie van A7/VV35 of A20/W45, conform NEN-EN 14511. Deze eis is van toepassing op warmtepompen die worden gebruikt als hoofd- of basisverwarming van een gebouw. Het betekent dat de warmtepomp een efficiëntieniveau moet behalen dat voldoende is om in aanmerking te komen voor subsidies.

De eis geldt ook bij het installeren van een warmtepomp die bovendien bijdraagt aan de verwarming van tapwater. In dat geval geldt een iets lager minimum COP van 2,4. Echter, dit geldt enkel als de warmtepomp niet primair gericht is op actieve koeling, zoals bij een lucht/lucht warmtepomp.

Subsidievoorwaarden voor warmtepompen

De ISDE-subsidie is een belangrijke financieringsmogelijkheid voor de aanschaf en installatie van warmtepompen. Vanaf 1 januari 2025 zijn er bepaalde wijzigingen doorgevoerd in de subsidievoorwaarden. Deze wijzigingen zijn belangrijk om te begrijpen, zowel voor particulieren als voor zakelijke gebruikers.

Eerste voorwaarde: COP-voorschriften

De eis van een minimale COP van 3,6 bij de testconditie A7/VV35 of A20/W45 is een essentieel criterium voor de aanvraag van subsidies. Deze eis is vastgelegd in de lokale regelgeving en is afgeleid van technische normen zoals NEN-EN 14511. Het betekent dat de warmtepomp niet willekeurig gekozen mag worden, maar moet voldoen aan een minimum efficiëntieniveau. Dit is bedoeld om ervoor te zorgen dat subsidies worden uitgekeerd voor werkelijk duurzame en energiezuinige systemen.

Tweede voorwaarde: installatie door erkend bedrijf

Niet alleen de technische specificaties van de warmtepomp zelf zijn van belang, ook de kwaliteit van de installatie speelt een rol. De subsidies zijn alleen geldig als de warmtepomp wordt geïnstalleerd door een erkend bedrijf. Dit is verplicht om ervoor te zorgen dat het systeem correct wordt opgezet en dat het op de juiste manier functioneert. Erkende installateurs zijn bedrijven die geregistreerd zijn bij bevoegde instanties en die voldoen aan kwaliteitsnormen.

Derde voorwaarde: type warmtepomp

Niet alle warmtepompen komen in aanmerking voor subsidies. Bijvoorbeeld een lucht-lucht warmtepomp, die vooral gericht is op koeling, voldoet niet aan de subsidiescriteria. Daarom is het belangrijk om bij de keuze van een warmtepomp rekening te houden met het type en de toepassing. Een lucht-water warmtepomp is een veel voorkomende keuze die wel in aanmerking komt.

Vierde voorwaarde: hoofdverblijf en tijdsplanning

Voor particulieren geldt de eis dat de woning waarin de warmtepomp wordt geïnstalleerd, het hoofdverblijf moet zijn. Daarnaast moet de warmtepomp eerst worden geïnstalleerd voordat de subsidie wordt aangevraagd. Dit betekent dat het proces van aanschaf, installatie en subsidieaanvraag in een bepaalde volgorde moet plaatsvinden.

Voor zakelijke gebruikers geldt een iets andere tijdsplanning: de subsidie moet worden aangevraagd vooraleer de warmtepomp wordt aangekocht, en de warmtepomp moet worden ingezet binnen de 24 maanden na goedkeuring van de aanvraag.

Vijfde voorwaarde: subsidiebedragen en veranderingen in 2025

De subsidiebedragen variëren afhankelijk van het type warmtepomp. Voor een lucht-water warmtepomp is het startbedrag van de subsidie in 2025 gedaald van €2.100 naar €1.250. Bovendien is het bedrag dat je ontvangt per kW thermisch vermogen gestegen van €150 naar €225. Dit betekent dat grotere warmtepompen nu meer subsidie kunnen ontvangen.

De bonus voor warmtepompen met het A+++ energielabel is iets gedaald, van €225 naar €200. Hoewel het bedrag iets lager is, blijft het energielabel dus een belangrijk criterium bij de subsidieberekening.

Er is ook een overgangsregeling voor warmtepompen die in 2024 zijn aangekocht, maar pas in 2025 zijn geïnstalleerd. In dat geval ontvangt de eigenaar nog steeds het subsidiebedrag dat in 2024 gold. Dit is een belangrijke regel die het mogelijk maakt om gebruik te maken van de voordelen van de oude regelgeving, terwijl de installatie pas in het volgende jaar plaatsvindt.

Technische aspecten van lucht-water warmtepompen

Lucht-water warmtepompen zijn een veelgebruikte vorm van warmtepompinstallatie. Ze halen warmte uit de buitenlucht en gebruiken deze om water op te warmen, waarna het water kan worden gebruikt voor het verwarmen van een woning. De efficiëntie van deze systemen is afhankelijk van een aantal technische parameters, waaronder:

• COP: zoals hierboven besproken, is de COP-waarde een maat voor de efficiëntie van de warmtepomp. Bij een COP van 3,6 wordt 3,6 kWh warmte opgewekt per 1 kWh elektriciteit.
• SCOP (Seasonal Coefficient of Performance): dit is een maat voor de seizoensgebonden efficiëntie van de warmtepomp. Het SCOP geeft aan hoe efficiënt de warmtepomp werkt gedurende het hele jaar, met rekening houdend met seizoensgebonden temperatuurvariaties.
• Warmtecapaciteit: dit is de hoeveelheid warmte die de warmtepomp kan leveren. De warmtecapaciteit bepaalt hoe groot de warmtepomp moet zijn om voldoende warmte te leveren voor de woning.
• Installatiekwaliteit: zoals eerder vermeld, is de kwaliteit van de installatie van groot belang voor het functioneren van de warmtepomp. Een foute installatie kan leiden tot inefficiëntie, verhoogde energiekosten en mogelijke defecten.

Bij het kiezen van een lucht-water warmtepomp is het dus belangrijk om rekening te houden met zowel de technische specificaties als de installatiekwaliteit. Een warmtepomp die aan de minimale COP-voorschriften voldoet, is een essentieel criterium voor subsidies, maar het is ook belangrijk om te zorgen dat het systeem correct is afgestemd op de behoeften van de woning.

Samenwerking met erkende installateurs

Omdat subsidies alleen worden toegekend bij installatie door erkende installateurs, is het belangrijk om bij de keuze van een installateur rekening te houden met de erkendheid en ervaring. Erkende installateurs zijn bedrijven die geregistreerd zijn bij de relevante instanties en die voldoen aan kwaliteitsnormen. Het is aan te raden om bij de keuze van een installateur te informeren over hun ervaring met warmtepompen en of ze gecertificeerd zijn voor dit type werk.

Daarnaast is het belangrijk om de installateur te informeren over de subsidiescriteria, zoals de eisen rond de COP, type warmtepomp, en installatiekwaliteit. Een ervaren installateur kan helpen bij het selecteren van de juiste warmtepomp en het aanvragen van subsidies. In sommige gevallen bieden installateurs zelfs gratis offertes en advies aan, wat kan helpen bij het plannen van de installatie en het maximaliseren van de subsidies.

Overige financiële voordelen

Naast subsidies zijn er ook andere financiële voordelen beschikbaar voor de aanschaf van een warmtepomp. Deze omvatten:

• Lokale subsidies: sommige gemeentes bieden extra subsidies aan bovenop de landelijke ISDE. Het is aan te raden om te informeren bij de eigen gemeente over eventuele aanvullende regelingen.
• Energiebespaarleningen: de overheid biedt goedkope leningen aan voor investeringen in duurzame energie. Deze leningen zijn vaak rentevoordeelrijk en kunnen helpen bij het financieren van de aanschaf van een warmtepomp.
• Groene hypotheek: voor particulieren die een warmtepomp installeren als onderdeel van een woning, zijn er ook groene hypotheekopties beschikbaar. Deze hypotheekvormen bieden een lagere rente op voorwaarde dat het huis voldoet aan duurzaamheidscriteria.
• Belastingvoordelen: in sommige gevallen zijn er belastingvoordelen beschikbaar voor energiebesparende maatregelen, zoals de installatie van een warmtepomp. Het is aan te raden om te informeren bij een belastingadviseur over eventuele aanspraakoprechten.

Bij het plannen van de aanschaf van een warmtepomp is het dus belangrijk om niet alleen rekening te houden met subsidies, maar ook met andere financiële voordelen die beschikbaar zijn. Dit kan helpen bij het drukken van de totale kosten en het maken van de investering meer betaalbaar.

Keuze tussen lucht-water en grond-water warmtepompen

Naast lucht-water warmtepompen zijn er ook grond-water warmtepompen beschikbaar. Deze warmtepompen halen warmte uit de grond of oppervlaktewaterbronnen en gebruiken deze om water op te warmen. Deze systemen zijn meestal efficiënter dan lucht-water warmtepompen, omdat de grond een constantere temperatuur heeft dan de lucht. Dit betekent dat grond-water warmtepompen vaak een hogere COP kunnen behalen dan lucht-water warmtepompen.

Voor subsidies is het belangrijk om te weten dat de eisen voor grond-water warmtepompen anders zijn dan voor lucht-water warmtepompen. De eisen rond COP zijn bijvoorbeeld niet van toepassing op grond-water warmtepompen, omdat de SCOP (seizoensgebonden efficiëntie) van groter belang is in dit geval. Bovendien is de investering in een grond-water warmtepomp vaak hoger dan in een lucht-water warmtepomp, maar ook groter is het subsidiebedrag dat beschikbaar is.

Het is aan te raden om bij de keuze tussen lucht-water en grond-water warmtepompen rekening te houden met de specifieke behoeften van de woning, de energiebehoeften, en de beschikbare subsidies. Een erkende installateur kan hierbij helpen bij het selecteren van het juiste type warmtepomp.

Technische testcondities en COP-berekening

De COP-waarde van een warmtepomp wordt bepaald door middel van technische testcondities zoals A7/VV35 of A20/W45, conform NEN-EN 14511. Deze condities zijn gestandaardiseerd en worden gebruikt om de efficiëntie van warmtepompen te beoordelen op vergelijkbare basis.

De testconditie A7/VV35 betekent dat de warmtepomp wordt getest bij een buitentemperatuur van 7°C en een warmwater-temperatuur van 35°C. Bij deze conditie wordt de COP gemeten. Deze testconditie is gericht op normale wintersituaties en geeft een realistisch beeld van de efficiëntie van de warmtepomp in de praktijk.

De testconditie A20/W45 betreft een warmtepomp die wordt getest bij een buitentemperatuur van 20°C en een warmwater-temperatuur van 45°C. Deze conditie is gericht op zomerse situaties en geeft een beeld van de efficiëntie van de warmtepomp in warmere omstandigheden.

Het is belangrijk om te weten dat de COP-waarde afhankelijk kan zijn van de specifieke testcondities. Bij een luchtwarmtepomp kan de COP bijvoorbeeld hoger zijn in de zomer dan in de winter. Daarom is het aan te raden om bij de keuze van een warmtepomp rekening te houden met zowel de winter- als zomerefficiëntie.

Samenvatting van subsidiescenario’s

De subsidiescenario’s voor lucht-water warmtepompen zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals:

• Type warmtepomp
• COP-waarde
• Installatiekwaliteit
• Energie-label
• Subsidieperiode (2024 of 2025)

Hieronder een samenvatting van de subsidiescenario’s voor lucht-water warmtepompen:

Het is duidelijk dat de subsidiescenario’s in 2025 gedeeltelijk zijn gewijzigd ten opzichte van 2024. Het startbedrag is gedaald, maar het bedrag per kW is gestegen. Dit betekent dat grotere warmtepompen nu meer subsidie kunnen ontvangen dan in 2024.

Het is ook belangrijk om te weten dat lucht-lucht warmtepompen niet in aanmerking komen voor subsidies, omdat deze vooral gericht zijn op koeling in plaats van verwarming. Daarom is het aan te raden om bij de keuze van een warmtepomp rekening te houden met het type en de toepassing.

Conclusie

De keuze voor een lucht-water warmtepomp is een belangrijke stap in de overgang naar duurzame verwarming. Echter, om in aanmerking te komen voor subsidies zoals de ISDE, moet de warmtepomp aan een aantal technische en administratieve eisen voldoen. De minimale COP-waarde van 3,6 is een essentieel criterium bij deze subsidiesaanvraag.

Daarnaast zijn er ook andere subsidievoorwaarden die belangrijk zijn, zoals de installatie door erkende bedrijven, het type warmtepomp, en de tijdsplanning van de installatie en subsidieaanvraag. Deze voorwaarden zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat subsidies worden uitgekeerd aan werkelijk duurzame en efficiënte systemen.

Het is aan te raden om bij de keuze van een warmtepomp rekening te houden met zowel de technische specificaties als de subsidievoorwaarden. Daarnaast is het ook belangrijk om gebruik te maken van erkende installateurs en te informeren over overige financiële voordelen zoals lokale subsidies, energiebespaarleningen en groene hypotheekopties.

Door rekening te houden met alle relevante factoren, is het mogelijk om een duurzame warmtepompinstallatie te realiseren die niet alleen efficiënt is, maar ook financieel haalbaar is. De investering in een warmtepomp kan dus zowel een mensen- als milieuvriendelijke keuze zijn, die ook financieel ondersteund wordt door subsidies en andere voordelen.

Bronnen

1. Lokale regelgeving over warmtepompen
2. Subsidies voor warmtepompen in 2023
3. ISDE-subsidie en warmtepompkosten
4. Technische aspecten van COP en SCOP
5. Voorwaarden voor warmtepomp subsidies
6. Kosten en financiële voordelen van warmtepompen