Monoblock Warmtepompen: Uitleg, Voordelen en Toepassingen voor Duurzame Verwarming

De transitie naar duurzame energie speelt een steeds belangrijkere rol in de woningbouwsector. Eén van de meest veelbelovende technologieën op dit vlak is de warmtepomp. In dit artikel bespreken we een specifieke vorm van warmtepomp, namelijk de monoblock warmtepomp, inclusief haar technische kenmerken, voordelen, toepassingen en subsidies. Deze informatie is gebaseerd op concrete data uit betrouwbare bronnen, waaronder leveranciers en installateurs.

Wat is een monoblock warmtepomp?

Een monoblock warmtepomp is een soort lucht/water warmtepomp die uit één enkele unit bestaat. In tegenstelling tot split-systemen, die uit een binnen- en een buitenunit bestaan, combineert een monoblock deze twee onderdelen in één compacte eenheid. Deze opbouw heeft verschillende voordelen, zoals snellere installatie, minder ruimtebehoefte en een eenvoudigere opstartprocedure.

De monoblock haalt warmte uit de buitenlucht en levert deze aan als verwarmd water, zowel voor ruimteverwarming als voor warm tapwater. Het is dus een mono-energetische oplossing, wat betekent dat het volledig op elektriciteit werkt, zonder aanvullende bronnen zoals aardgas.

Technische kenmerken van monoblock warmtepompen

De volgende technische eigenschappen zijn uit de bronnen afgeleid en geven een goed beeld van de functionaliteit en het rendement van monoblock warmtepompen:

• Nominaal verwarmingsvermogen: Vanaf 4,2 kW tot maximaal 15,9 kW, afhankelijk van het model.
• Coefficient of Performance (COP): Ligt tussen 4,4 en 5,1. Dit betekent dat de warmtepomp voor elke verbruikte kWh elektriciteit tussen 4,4 en 5,1 kWh warmte levert.
• Geluidsniveau: De meeste modellen produceren tussen 52 en 54 dB, wat gelijk is aan het geluid van een koffiemachine.
• Energielabel: Vaak A+++ of A++, afhankelijk van het merk en model.

Een voorbeeld is de HEWALEX PCCO MONO 9 kW warmtepomp, die een COP van maximaal 5,1 bereikt en verwarmingswater tot 60°C kan leveren. Dit is hoger dan bij de meeste traditionele warmtepompen, waarbij het maximaal rond de 45°C ligt. Dit maakt de monoblock geschikt voor woningen met standaard radiatoren, wat minder eisen stelt aan het afgiftesysteem.

Voordelen van een monoblock warmtepomp

De monoblock warmtepomp biedt verschillende voordelen, vooral in vergelijking met split-systemen of traditionele gasverwarming:

• Snellere installatie: Omdat er slechts één unit is, is de installatie sneller en vereist minder tijd.
• Minder ruimtebehoefte: De monoblock is ideaal voor woningen met beperkte ruimte, zoals appartementen of herstelde panden.
• Geen Stek-certificering nodig: Hierdoor is de installatie voor bepaalde modellen niet afhankelijk van een geaccrediteerde installateur, wat kosten kan besparen.
• Hogere efficiëntie: Door het gebruik van verwarmingswater in plaats van glycol (een antivriesmiddel), bereikt de monoblock een hogere COP. Een hogere COP betekent een verminderd energieverbruik en lagere kosten.
• Beveiligingsmodus bij stroomuitval: Sommige modellen, zoals de PCCO MONO 9, zijn uitgerust met een PZ HX beveiligingsmodule. Deze bescherming werkt tot 48 uur bij -25°C, zodat de warmtepomp niet bevriest bij een stroomuitval.
• Uitbreidbaar: Het is mogelijk om de monoblock te combineren met zonnecollectoren voor extra warmteproductie.
• Slimmere bediening: Veel monoblock modellen bieden digitale bediening via app, zoals bijvoorbeeld de Compress 5800i AW van Nefit Bosch. Hiermee is het eenvoudiger om de warmtepomp te beheren en energieverbruik te monitoren.
• Milieuvriendelijk: De meeste modellen gebruiken natuurlijke koudemiddelen, zoals R290 (propaan), wat milieuvriendelijker is dan fluorhoudende gassen (F-gassen). Dit geldt bijvoorbeeld voor de Compress 5800i AW, die PFAS-vrij is en niet onder de F-gassenwetgeving valt.

Toepassingen en geschiktheid

Monoblock warmtepompen zijn geschikt voor verschillende soorten woningen:

• Nieuwbouw: In nieuwbouwprojecten is de monoblock een ideale keuze, vooral wanneer vloerverwarming of lagedraaiende afgiftesystemen zijn ingezet. Deze systemen werken optimaal bij een lager afgiftetemperatuur, wat past bij de werking van de warmtepomp.
• Bestaande woningen: In renovatieprojecten is een monoblock ook toepasbaar. Echter, moet het afgiftesysteem, zoals radiatoren en leidingen, geschikt zijn voor een lagedraaiend systeem. Dit betekent dat de leidingen groter moeten zijn en dat speciale radiatoren of convectoren nodig zijn.
• Appartementen en kleinere woningen: Omdat de monoblock compact is en slechts één unit vereist, is het ideaal voor woningen met beperkte buitenruimte. De unit kan zelfs binnen geplaatst worden.

Subsidieopties

De transitie naar een duurzame verwarmingsoplossing zoals een monoblock warmtepomp is mogelijk met behulp van subsidies. In Nederland is de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) beschikbaar voor huiseigenaren die een warmtepomp installeren.

De hoogte van de subsidie hangt af van het type warmtepomp en de energieprestatie. Voor monoblock warmtepompen ligt het subsidiebedrag tussen de € 500 en € 2.500. De voorwaarden zijn onder andere:

• De warmtepomp moet onderdeel zijn van een verwarmingstoestel.
• Het apparaat moet voldoen aan de eisen van de ISDE.
• Het moet ingezet worden in een woning die onder de Woningbouwfinancieringswet valt.

De monoblock is hierin een goede kandidaat, aangezien het mono-energetisch is en een hoge energie-efficiëntie biedt.

Mogelijke uitdagingen en aandachtspunten

Hoewel de monoblock warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook een aantal aandachtspunten:

• Vermogenskeuze: Het is belangrijk om het juiste vermogen te kiezen. Te weinig vermogen kan leiden tot niet voldoen aan de warmtebehoefte in koude weersomstandigheden. Te veel vermogen leidt tot energieverlies en hogere aankoopkosten.
• Afgiftesystemen: Bij bestaande woningen moet het afgiftesysteem, zoals radiatoren en leidingen, geschikt zijn voor een lagedraaiend systeem. Anders kan de warmtepomp niet optimaal functioneren.
• Energieverbruik bij pieken: Omdat de monoblock volledig op elektriciteit draait, kan het verbruik stijgen bij pieken in de warmtevraag. Dit is bijvoorbeeld het geval bij koude weken of bij het opwarmen van een groot huis.
• Nachtverlaging: Het toepassen van een nachtverlaging wordt niet aanbevolen, omdat dit kan leiden tot ongemak en toenemend energieverbruik bij het opnieuw opwarmen.
• Regelgeving en normen: De monoblock moet voldoen aan de Bouwbesluit-eisen, zoals het geluidniveau van de unit. Meestal mag dit niet hoger zijn dan 40 dB.

Samenvatting van toepassingen

Kostprijs en investeringsanalyse

De investering in een monoblock warmtepomp varieert afhankelijk van het merk en model. Een overzicht van enkele modellen is beschikbaar in de bronnen:

De investering in een monoblock warmtepomp is aanzienlijk, maar het verminderde energieverbruik en de beschikbare subsidies maken het een aantrekkelijke optie voor duurzame verwarming. De terugverdientijd kan variëren, afhankelijk van het type woning, het afgiftesysteem en het energieverbruik.

Samenvatting van voordelen en nadelen

Conclusie

De monoblock warmtepomp is een veelbelovende oplossing voor duurzame verwarming, met name in situaties waar ruimte beperkt is of waar een snelle en eenvoudige installatie gewenst is. De technische vooruitgang heeft geleid tot modellen met hoge efficiëntie (COP tot 5,1), beveiliging tegen vorst, en slimme bediening via app. Bovendien is het gebruik van natuurlijke koudemiddelen een positief aspect voor het milieu.

De investering in een monoblock warmtepomp is aanzienlijk, maar de beschikbare subsidies en het verminderde energieverbruik maken het een aantrekkelijke optie. Voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten is het een toekomstbestendige keuze, mits het afgiftesysteem geschikt is voor een lagedraaiend systeem.

Voor huiseigenaren en woningbouwers is het verstandig om professioneel advies in te winnen bij de keuze voor een monoblock warmtepomp. Dit voorkomt mogelijke problemen met vermogenskeuze, afgiftesystemen en regelgeving.

Bronnen

1. HEWALEX PCCO MONO 9 kW warmtepomp
2. Stijlhoeve – Warmtepompen
3. Nefit Compress 5800i AW
4. Warmtepomp-Gids.nl – Monoblock
5. Warmtepomp-Achterhoek – Veelgestelde vragen