Nadelen van een Warmtepomp bij een Airco-systeem: Belangrijke Aandachtspunten voor Eigenaren en Bouwprofessionals

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een warmtepomp die zowel als airco als verwarmingssysteem kan functioneren, biedt een aantrekkelijke duurzame oplossing voor het beheersen van de temperatuur in huizen en woningen. Door de combinatie van koelen in de zomer en verwarmen in de winter biedt dit systeem flexibiliteit en energiebesparing. Toch zijn er ook nadelen verbonden aan het gebruik van een warmtepomp binnen een airco-systeem. Deze nadelen gaan van technische beperkingen tot kosten, efficiëntie en ruimtevereisten. In deze artikel zullen we de nadelen van een warmtepomp in combinatie met een airco-systeem bespreken, met aandacht voor de technische, economische en praktische aspecten. Op basis van de informatie uit betrouwbare bronnen zullen we uitleggen waarom het belangrijk is om deze nadelen goed in overweging te nemen bij een investering in zo’n systeem.

1. Technische beperkingen en efficiëntie

1.1. Beperkte prestaties bij extreme temperaturen

Een warmtepomp werkt het meest efficiënt wanneer de buitentemperatuur relatief gunstig is. Bij temperaturen onder nul graden Celsius, zoals in Nederland in de winter kan voorkomen, moet de warmtepomp harder werken om de gewenste warmtegraad te halen. Dit heeft als gevolg dat het COP (Coefficient Of Performance) – een maat voor het rendement van de warmtepomp – aanzienlijk afneemt.

Bron [4] vermeldt dat een warmtepomp in ideale omstandigheden tot een COP van 4 kan behalen, wat betekent dat het 4 keer meer warmte produceert dan het elektriciteitsverbruik. Bij lagere temperaturen kan dit rendement echter dalen tot zelfs onder 2. Dit betekent dat de warmtepomp minder efficiënt wordt, wat leidt tot hogere energiekosten en een langere opwarmingstijd. Voor woningen met een hoge warmtebehoefte is dit een nadeel, vooral in streken waar koude winters regelmatig voorkomen.

1.2. Beperkte verwarmingscapaciteit in vergelijking met CV-installatie

Hoewel warmtepompen efficiënter zijn dan traditionele verwarmingssystemen op aardgas, hebben ze een beperkte verwarmingscapaciteit. Volgens bron [1], is een warmtepomp een laagtemperatuursysteem, terwijl een CV-installatie op aardgas een hoog temperatuursysteem is. Dit betekent dat een warmtepomp de lucht in een woning kan opwarmen, maar de lucht niet zover kan verwarmen als een traditionele CV-ketel.

Dit kan problemen opleveren in ruimtes die een hoge warmtebehoefte hebben, zoals oude of slecht geïsoleerde woningen. In dergelijke gevallen is een warmtepomp vaak niet voldoende als hoofdverwarming, waardoor aanvullende verwarmingsoplossingen nodig zijn, zoals een hulpverwarming of een gasgestookte ketel. Dit brengt extra kosten met zich mee en vermindert het voordelen van het gebruik van een volledig elektrisch systeem.

2. Kosten en investeringen

2.1. Aanschafkosten zijn aanzienlijk

De aanschaf van een warmtepomp in combinatie met een airco is een aanzienlijke investering. Volgens bron [2], liggen de aanschafkosten van een lucht-lucht warmtepomp tussen € 5.000 en € 8.000. Deze kosten zijn aanzienlijk hoger dan die van een losse airconditioning, die kan variëren tussen € 300 en € 5.550, afhankelijk van het type.

Hoewel een airco goedkoper is in aanschaf, heeft deze systemen meestal een beperkte verwarmingscapaciteit en zijn ze niet geschikt als hoofdverwarmingssysteem. Dit betekent dat het aanschafkostenniveau van een airco alleen niet het totale systeem weerspiegelt, omdat aanvullende verwarmingsinstallaties vaak ook nodig zijn.

2.2. Installatiekosten en ruimtevereisten

Nadat de warmtepomp is aangeschaft, zijn er ook aanzienlijke installatiekosten. Bron [1] benadrukt dat de installatie van een warmtepomp complexer is dan die van een gewone airco. Het systeem vereist zowel een binnenunit als een buitenunit, die vaak op een bepaalde afstand van elkaar geplaatst moeten worden. Dit betekent dat er ruimte nodig is voor de buitenunit en dat eventuele aanpassingen aan de woning, zoals het maken van openingen in de muur of het aanbrengen van leidingen, meegenomen moeten worden in het budget.

Daarnaast is er ook aandacht nodig voor de elektriciteitsaansluiting. Een warmtepomp met airco-unit heeft namelijk meer elektriciteit nodig dan een standaard airco, wat kan leiden tot extra kosten bij de energieleverancier of het uitbreiden van de elektriciteitsinstallatie.

3. Beperkingen in gebruik en comfort

3.1. Verwarming is langzaam en minder intens

Hoewel een warmtepomp goed werkt om de temperatuur in een woning te reguleren, is de verwarmingssnelheid vaak langzamer dan bij een traditionele CV-installatie. Bron [5] legt uit dat een warmtepomp de warmte uit de lucht opneemt en deze aan de binnenruimte afgeeft, wat langer duurt dan het directe verbranden van gas in een ketel.

In wintersituaties, waarin de buitentemperatuur laag is, kan dit leiden tot een ongemakkelijk verloop van de verwarmingsproces. Het kan uren duren voordat een warmtepomp een woning volledig opwarmt, terwijl een gasgestookte CV-ketel dit in tientallen minuten kan doen. Dit kan vooral lastig zijn voor mensen die snel warmte nodig hebben, bijvoorbeeld bij een plotselinge koude periode.

3.2. Beperkte effectiviteit in sommige ruimtes

Een warmtepomp is meestal het meest effectief in een goed geïsoleerde woning. In slecht geïsoleerde ruimtes is het moeilijker om de gewenste temperatuur te behouden, omdat de warmte snel verloren gaat. Bron [3] benadrukt dat het rendement van een warmtepomp sterk afhangt van de isolatie van de woning, zonering en verstandig gedrag van de gebruiker.

In sommige oude of kleine ruimtes kan het gebruik van een warmtepomp als hoofdverwarming niet effectief zijn. In dergelijke gevallen is het beter om een airco te gebruiken voor lokaal verwarmen, zoals in een kamer of woonkamer. Dit betekent echter dat het een tijdelijke of supplementaire verwarmingsoplossing is, en niet geschikt is voor het hele huis.

4. Beperkingen in combinatie met een airco-systeem

4.1. Grote investering in complexe systeem

De combinatie van een airco en een warmtepomp leidt tot een complex systeem dat aanzienlijk duurder is dan een losse airco. Bron [1] meldt dat een lucht-lucht warmtepomp aanzienlijk duurder is dan een traditionele airco. Dit betekent dat het investeren in een volledig airco-warmtepomp systeem vaak niet haalbaar is voor iedereen, vooral voor woningen met beperkte budgetten of ruimte.

4.2. Beperkte flexibiliteit bij geisoleerde ruimtes

Hoewel een warmtepomp in theorie de gehele woning kan verwarmen, is dit in de praktijk niet altijd het geval. In slecht geïsoleerde ruimtes of woningen met veel vocht kan het systeem niet optimaal functioneren. Bron [3] benadrukt dat het belangrijk is om te verwarmen waar en wanneer het nodig is, wat betekent dat het systeem niet altijd continu gebruikt hoeft te worden.

Dit is een nadeel bij mensen die verwarming op meerdere niveaus willen hebben of die in ruimtes wonen die moeilijk te isoleren zijn, zoals oudere huizen of woningen met een plat dak of zolder.

5. Subsidies en financiering

Hoewel subsidies beschikbaar zijn voor energiezuinige renovaties, zijn er beperkte subsidies voor het installeren van een warmtepomp in combinatie met een airco. Bron [2] meldt dat er subsidies zijn voor bewoners uit lagere en middeninkomensgroepen, zoals de energiebespaarlening van het warmtefonds. Deze subsidies zijn echter niet altijd toegankelijk of voldoende om de aanschafkosten te dekken.

Daarnaast is het financieren van een warmtepomp vaak afhankelijk van de waarde van de woning en het inkomen van de eigenaar. Voor mensen met beperkte middelen is het dus vaak niet mogelijk om direct te investeren in een warmtepomp, terwijl een airco goedkoper is en sneller beschikbaar is.

6. Milieuaspecten en energieverbruik

6.1. Afhankelijkheid van elektriciteitsmix

Hoewel warmtepompen als duurzamer worden beschouwd dan traditionele gasverwarming, is hun milieueffect afhankelijk van de elektriciteitsmix. Bron [3] benadrukt dat de CO2-uitstoot van een warmtepomp lager is dan die van een gasverwarming, maar dat dit slechts het geval is als de elektriciteit opnieuw verduurzaam wordt.

In landen waar de elektriciteitsmix nog grotendeels op fossiele brandstoffen is gebaseerd, is het milieuvoordeel van een warmtepomp beperkt. Dit betekent dat het gebruik van een warmtepomp in combinatie met een airco niet altijd automatisch leidt tot een groene woning.

7. Conclusie

De combinatie van een airco en een warmtepomp biedt een duurzame en flexibele oplossing voor het beheersen van de temperatuur in een woning. Toch zijn er een aantal nadelen die eigenaren en bouwprofessionals moeten overwegen bij het overwegen van zo’n systeem. Deze nadelen gaan van technische beperkingen, zoals lage efficiëntie bij koude temperaturen en beperkte verwarmingscapaciteit, tot hoge aanschaf- en installatiekosten.

Daarnaast is het systeem complexer dan een losse airco, wat leidt tot hogere kosten en ruimtevereisten. In sommige woningen, zoals slecht geïsoleerde of oude huizen, is het systeem bovendien niet altijd geschikt als hoofdverwarming. Aangezien het investeren in een warmtepomp in combinatie met een airco een aanzienlijke investering is, is het belangrijk om deze nadelen goed in overweging te nemen.

Hoewel subsidies beschikbaar zijn, is het financieren van zo’n systeem voor veel eigenaren nog steeds een uitdaging. Bovendien hangt het milieuvoordeel van de warmtepomp af van de elektriciteitsmix. Voor wie op zoek is naar een duurzame en efficiënte oplossing voor verwarming en koeling, is het dus verstandig om zowel de voordelen als de nadelen van een warmtepomp in combinatie met een airco-systeem goed te overwegen.