Hoge Temperatuur Warmtepompen: Toepassing, Technologie en Marktperspectieven

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar duurzame energie in de woningbouw brengt nieuwe oplossingen met zich mee, waarbij warmtepompen centraal staan. Traditionele verwarmingsystemen op basis van gas staan onder druk vanwege milieudoelstellingen en de opkomst van alternatieven met een lager CO₂-voetspoor. In deze context spelen zowel laagtemperatuur- als hogetemperatuurwarmtepompen een rol. In het bijzonder de laatste generatie, de zogenaamde HT-warmtepompen, brengt nieuwe mogelijkheden met zich mee, vooral in de bestaande woningbouw, waar de infrastructuur vaak niet is afgestemd op systemen die lage temperatuurverdeling vereisen, zoals vloerverwarming.

Deze artikel behandelt de technologie achter HT-warmtepompen, hun voordelen, uitdagingen en de rol die ze spelen in de huidige markt. Op basis van de informatie uit betrouwbare bronnen zoals Nathan Systems, Rensa Nathan en Alpha Innotec, wordt een overzicht gegeven van de toepassingen, werking en technische kenmerken van HT-warmtepompen, met een specifieke focus op de producten en visies van Nathan Systems.

Werking van warmtepompen en het belang van temperatuurverschil

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een technische oplossing om warmte op te wekken door energie uit de omgeving te gebruiken, zoals lucht, grond of water. In tegenstelling tot een cv-ketel, die chemische energie uit gas omzet in warmte, transporteert een warmtepomp energie van een lage naar een hogere temperatuur. Dit gebeurt met behulp van een koelmiddel dat verdampt en condenseert, waarbij warmte wordt opgenomen en afgestaan.

Temperatuurverschil en COP

Het efficiëntiepercentage van een warmtepomp wordt bepaald door het COP (Coefficient of Performance). Dit getal geeft het verhouding van geleverde warmte in kilowatt (kWh) ten opzichte van het energieverbruik in kilowatt (kWh). Hoe kleiner het temperatuurverschil tussen bron en afgifte is, hoe hoger de COP. Bijvoorbeeld: als de bron een temperatuur heeft van 0°C en de afgifte op 35°C, is het temperatuurverschil groter dan bij een bron van 16°C naar 35°C, wat leidt tot een lagere COP en dus een hoger elektriciteitsverbruik.

Vormen van warmtepompen

Er zijn verschillende vormen van warmtepompen, afhankelijk van de bron van de warmte:

Lucht-water warmtepompen: gebruiken de omgevingstemperatuur als bron.
Grond-water warmtepompen: gebruiken grondwarmte, die relatief stabiel is.
Water-water warmtepompen: gebruiken warm water uit een bron zoals een warmwaterreservoir of oppervlaktewater.

HT-warmtepompen zijn ontworpen om hogere afgiftetemperaturen te leveren, vaak tot 70°C, waardoor ze compatibel zijn met bestaande verwarmingssystemen zoals radiatoren.

HT-warmtepompen: Technologie en toepassing

Wat zijn HT-warmtepompen?

Hoge Temperatuur (HT) warmtepompen zijn een nieuwe generatie van warmtepompen die in staat zijn om hogere afgiftetemperaturen te leveren dan traditionele lage temperatuur (LT) warmtepompen. Deze hoge temperaturen maken het mogelijk om bestaande verwarmingssystemen zoals radiatoren en pijstels te gebruiken zonder omvorming van de infrastructuur. HT-warmtepompen kunnen dus een aantrekkelijke oplossing zijn voor de bestaande woningbouw, waar het omvangrijke aanpassen van de verwarmingssystemen vaak niet rentabel is of praktisch uitvoerbaar.

Technische kenmerken

HT-warmtepompen gebruiken meestal een ander koelmiddel dan standaard warmtepompen. Een voorbeeld is propaan (R290), een natuurlijk koudemiddel dat milieuvriendelijk is en geen schadelijke emissies produceert. Propaan is in het kader van internationale regelgeving als een duurzame oplossing erkend.

Nathan Systems, bijvoorbeeld, biedt een HT-warmtepomp aan die op propaan werkt en een afgiftetemperatuur tot 70°C kan leveren. De machine is uitgerust met een modulerende compressor die zorgt voor een beter aanpassen aan het verwarmingsvermogen en dus voor een hogere efficiëntie. Deze warmtepomp is ontworpen voor installatie in de bebouwde omgeving en is zeer stil in bedrijf, met een geluidsniveau van 50 dB(A) op 1 meter afstand.

Voorbeeld: Alpha Innotec LWDV 91-1/3

Een concreet voorbeeld van een HT-warmtepomp is de LWDV 91-1/3 van Alpha Innotec, die door Nathan Systems wordt aangeboden. Deze lucht-water warmtepomp is ontworpen om beduidend hogere cv-watertemperaturen te leveren, zelfs bij zeer lage brontemperaturen. De technische specificaties van deze warmtepomp zijn:

Verwarmingsvermogen bij 7/35°C volgens EN 14511: 8,2 kW
COP bij 7/35°C volgens EN 14511: 4,99
COPd bij Tj=+7°C: 5,43
Ruimtetemperatuur regeling: Ja
Type regeling: Weersafhankelijke regeling

Deze warmtepomp is geschikt voor gebruik in woningen met traditionele afgiftesystemen en is daarom een interessante optie voor de bestaande bouw.

Voordelen en uitdagingen van HT-warmtepompen

Voordelen

Compatibiliteit met bestaande systemen: HT-warmtepompen kunnen vaak zonder grote aanpassingen worden geïntegreerd in bestaande verwarmingsinstallaties, zoals radiatoren en leidingen. Dit verminderd de investeringskosten en de bouw- of renovatieperiode.
Hogere efficiëntie bij hogere afgiftetemperaturen: Hoewel HT-warmtepompen een hoger elektriciteitsverbruik kunnen hebben dan LT-warmtepompen, zijn ze ontworpen om efficiënter te werken bij hogere afgiftetemperaturen. Dit is een belangrijk voordeel in situaties waar lage temperatuurverdeling niet haalbaar is.
Duurzame koudemiddelen: HT-warmtepompen gebruiken vaak milieuvriendelijke koudemiddelen zoals propaan, die geen schadelijke emissies veroorzaken. Dit maakt ze aantrekkelijk in de context van de energietransitie.
Mogelijkheid tot combinatie met zonnepanelen: HT-warmtepompen kunnen worden aangedreven door elektriciteit uit zonnepanelen, wat de CO₂-uitstoot verder kan verminderen.

Uitdagingen

Hoogere elektriciteitsverbruik: Omdat HT-warmtepompen hogere afgiftetemperaturen moeten leveren, is het elektriciteitsverbruik meestal hoger dan bij LT-warmtepompen. Dit heeft invloed op de stroomrekening, vooral in perioden met lage buitentemperaturen.
Kwaliteit van installatie en inregeling: Een slechte installatie of foute inregeling van een HT-warmtepomp kan leiden tot lage efficiëntie, comfortproblemen en een hoge stroomrekening. Het is daarom belangrijk dat de installatie wordt uitgevoerd door een ervaren en getrainde installateur.
Marktaanbod en innovatie: Hoewel HT-warmtepompen een groeiende markt hebben, is het aantal aanbieders en technologieën nog beperkt. Het is daarom belangrijk om de technologie te volgen en ervoor te zorgen dat de gekozen oplossing toekomstbestendig is.
Investeringen en terugverdientijd: De aanschafprijs van een HT-warmtepomp kan hoger zijn dan die van een LT-warmtepomp. De terugverdientijd hangt af van factoren zoals het energieverbruik, de prijs van elektriciteit en de regelgeving rondom het salderingssysteem.

HT-warmtepompen in de praktijk

Toepassing in de bestaande bouw

HT-warmtepompen zijn een interessante oplossing voor de bestaande bouw, waar de infrastructuur vaak niet is afgestemd op lage temperatuurverdeling. Traditionele radiatoren en leidingen kunnen vaak worden gebruikt zonder grote aanpassingen, wat de investeringen beperkt. Dit maakt HT-warmtepompen aantrekkelijk voor woningeigenaren die hun verwarmingsinstallatie willen vervangen zonder een complete renovatie.

Een belangrijk voordeel is dat HT-warmtepompen kunnen worden aangedreven door elektriciteit uit zonnepanelen, wat de CO₂-uitstoot verder kan verminderen. In combinatie met een goede isolatie en een efficiënt verwarmingssysteem kan een HT-warmtepomp een duurzame en efficiënte oplossing bieden.

Technische uitdagingen en oplossingen

De uitdagingen die bij HT-warmtepompen horen zijn vooral gerelateerd aan de installatie en inregeling. Een correcte inregeling is essentieel om de efficiëntie en het comfort te waarborgen. Dit vereist ervaring en kennis van het systeem. Het is daarom belangrijk dat de installatie wordt uitgevoerd door een erkende installateur die vertrouwd is met HT-warmtepompen.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met het temperatuurverschil tussen bron en afgifte. Hoe groter het temperatuurverschil, hoe lager de COP. Dit betekent dat het gebruik van een grond-water warmtepomp vaak efficiënter is dan een lucht-water warmtepomp, aangezien de grondwarmte stabiel is en een hogere bronstemperatuur biedt.

Marktperspectieven en toekomst

Groei van de markt

HT-warmtepompen vormen een relatief jonge markt die snel groeit. De transitie naar duurzame energie en de afhankelijkheid van gas maken HT-warmtepompen een aantrekkelijke oplossing, vooral in de bestaande bouw. Fabrikanten zoals Nathan Systems en Alpha Innotec investeren in innovatie en het ontwikkelen van efficiëntere en toekomstbestendige producten.

Carel Kraaijenhagen van Nathan Systems benadrukt dat zowel LT- als HT-warmtepompen een rol spelen in de toekomst, afhankelijk van de woning en de behoefte van de consument. HT-warmtepompen kunnen in bepaalde gevallen een betere oplossing zijn, vooral als de infrastructuur niet is afgestemd op lage temperatuurverdeling.

Toekomstbestendigheid

HT-warmtepompen zijn ontworpen om toekomstbestendig te zijn. Ze gebruiken duurzame koudemiddelen en zijn compatibel met hernieuwbare energiebronnen zoals zonnepanelen. Daarnaast zijn de systemen modulerend, wat betekent dat ze zich aan kunnen passen aan veranderende omstandigheden, zoals lage buitentemperaturen of veranderingen in het energieverbruik.

Invloed van beleid en regelgeving

De overheid speelt een belangrijke rol in de uitrol van warmtepompen, vooral HT-warmtepompen. Subsidies, salderingsregelingen en andere maatregelen maken het mogelijk om het gebruik van warmtepompen te stimuleren. Het is echter ook afhankelijk van de bereidheid van de consument om te investeren in een duurzame oplossing. Het is belangrijk dat de focus ligt op betaalbare duurzaamheid, waarbij de keuze voor een warmtepomp niet alleen op de terugverdientijd is gebaseerd.

Conclusie

HT-warmtepompen vormen een beloftevolle oplossing in de transitie naar duurzame energie, vooral in de bestaande woningbouw. Ze combineren efficiëntie, duurzaamheid en compatibiliteit met bestaande systemen. Het is echter belangrijk om rekening te houden met de technische uitdagingen, zoals het elektriciteitsverbruik, de installatie en inregeling en de kwaliteit van de bron. HT-warmtepompen zijn een toekomstbestendige en duurzame oplossing, maar hun toepassing vereist een goed doordachte aanpak en een ervaren installateur.

In de komende jaren is te verwachten dat HT-warmtepompen een steeds grotere rol zullen spelen in de markt, zowel in de particuliere woningbouw als in de woningcorporaties en appartementen. Het is belangrijk dat de technologie blijft ontwikkelen en dat er voldoende kennis en ervaring opgebouwd wordt bij installateurs en consumenten.