Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024: Krimp in Verkoop, Verwachtingsvolle Toekomst Onzeker

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 biedt een gedetailleerd overzicht van de huidige stand van zaken op de warmtepomppas op het moment dat de markt zich in een transformatieperiode bevindt. In 2023 was het recordjaar met 154.000 verkochte warmtepompen, maar in 2024 is de verwachting dat deze markt zal krimpen. Het aantal verkochte warmtepompen wordt geschat op 103.000 in 2024, wat aanzet tot een krimp van 35%. De voornaamste oorzaken van deze krimp zijn veranderingen in overheidsbeleid, de afbouw van de ISDE-bijdrage, en een dalende vraag naarmate de aardgasprijzen zijn gedaald.

Hoewel de groei van warmtepompen eerder in 2023 spectaculair was, wijst het rapport op een minder optimistische toekomst in de komende jaren. De doelstelling van 1 miljoen hybride warmtepompen in de gebouwde omgeving in 2030 lijkt uit zicht te raken. Toch blijft de warmtepomp een centrale figuur in de energietransitie. In dit artikel worden de belangrijkste trends, uitdagingen en kansen voor warmtepompen in 2024 besproken, met een focus op hoe deze ontwikkelingen vormgeven voor renovatieprojecten, bouwactiviteiten en duurzame klimaatstrategieën.

Groei in 2023, Krimp in 2024

In 2023 bereikte de warmtepomppas in Nederland een recordhoge verkoop van 154.000 apparaten, waarvan 98.000 in huishoudens werden geïnstalleerd. De opmars van de warmtepomp werd op dat moment voornamelijk aangestuurd door de hoge aardgasprijzen, subsidies zoals de ISDE-bijdrage, en beleid dat gericht was op de energietransitie. Dit leidde tot een snelle groei van de markt en een toenemende interesse bij zowel particulieren als bouwbedrijven.

Echter, in 2024 is de groei sterk afgenomen. Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport schat dat in 2024 slechts 103.000 warmtepompen zullen worden verkocht, waarvan 98.000 in huishoudens. Dit betekent een krimp van 35% in vergelijking met 2023. Deze daling wordt toegekend aan een aantal factoren:

Verlaging van de aardgasprijzen: De prijzen voor aardgas zijn sterk gedaald, waardoor de economische aantrekkelijkheid van warmtepompen verminderd is.
Afbouw van de ISDE-bijdrage: Meer dan 80% van de geïnstalleerde warmtepompen in de eerste helft van 2024 werden aangekocht met subsidies via de ISDE-regeling. Nu deze subsidie afgebouwd wordt, verlaagt dat de vraag bij consumenten.
Aanpassing van overheidsbeleid: Het kabinet-Schoof overweegt de hybride warmtepompnorm te schrappen, wat invloed heeft op de marktvooruitzichten.

De verwachting is dat de verkoop van warmtepompen zich zal samentrekken tot ongeveer 110.000 tot 125.000 per jaar in de komende jaren, wat opnieuw benadrukt dat de groei die eerder werd verwacht, niet zal doorgaan.

Verkoop van Grote Systemen versus Huishoudelijke Apparaten

Hoewel de verkoop van warmtepompen voor huishoudens sterk is gedaald, is er wel groei geconstateerd in de verkoop van grotere systemen. In 2024 wordt verwacht dat het aantal verkochte grote warmtepompsystemen met 8% zal stijgen tot 5.000. Deze systemen worden vaak gebruikt in commerciële en industriële toepassingen, waarbij energie-efficiëntie en langdurige rendementen belangrijk zijn. Voor deze groep is de aantrekkingskracht van warmtepompen sterker, aangezien de energiebesparing hier op de lange termijn aanzienlijk is.

In tegenstelling theretoegaat de verkoop van warmtepompen voor particuliere huishoudens sterk naar beneden. Dit geeft aan dat de markt zich in twee richtingen ontwikkelt: de groei in commerciële toepassingen en de krimp in de particuliere markt. Voor renovaties in woningen betekent dit dat de aandacht voor warmtepompen in 2024 vooral gericht zal zijn op energiezuinigere oplossingen die niet direct afhankelijk zijn van subsidies.

De Rol van de ISDE-Bijdrage en Overheidsbeleid

De ISDE-bijdrage speelde een centrale rol in de snelle toename van warmtepompen in 2023. Meer dan 80% van de geïnstalleerde warmtepompen in de eerste helft van dat jaar werden aangeschaft via deze subsidie. De regeling maakte het voor consumenten aantrekkelijk om te overstappen van gas naar warmtepompen, vooral gezien de hoge aardgasprijzen.

In 2024 wordt deze subsidie echter afgebouwd, wat leidt tot een afname van de vraag. Voor particulieren betekent dit dat het aankopen van een warmtepomp in 2024 financieel minder aantrekkelijk is dan in 2023. Het kabinet heeft deze beslissing genomen binnen het kader van het Meerjarenprogramma 2025 Klimaatfonds, waarin het ook opnieuw benadrukt dat het streeft naar 1 miljoen hybride warmtepompen in 2030. Echter, zelfs wanneer alle verkochte warmtepompen hybride systemen zouden zijn, is het duidelijk dat deze doelstelling niet bereikt zal worden bij het huidige tempo.

De schrapping van de hybride warmtepompnorm is een verdere complicatie. Deze norm stelde eisen aan het percentage van de verwarming die afkomstig moest zijn van een warmtepomp in hybride systemen. Door het schrappen van deze norm wordt de aantrekkingskracht van hybride oplossingen verlaagd, wat weer invloed heeft op het aantal aankopen.

Groei van Airconditioning als Alternatieve Verwarmingsbron

Een opmerkelijke trend in het Nationaal Warmtepomp Trendrapport is de snelle groei van de verkoop van airconditioning-systemen. In 2024 wordt verwacht dat het aantal verkochte airco’s zal stijgen tot 350.000. Deze systemen worden steeds vaker gebruikt als verwarmingsbron, vooral in huishoudens die geïnteresseerd zijn in duurzame oplossingen maar niet direct in warmtepompen investeren.

De groei van airco’s heeft ook een impact op het elektriciteitsnetwerk. Uit een recente TNO-studie blijkt dat ruim 40% van de huishoudens in 2030 over ten minste één airco zal beschikken, wat betekent dat het totaal aantal airco’s in 2030 ongeveer 6,3 miljoen zal zijn. Deze apparaten zullen ongeveer 4 petajoule elektriciteit verbruiken per jaar, wat de druk op het elektriciteitsnetwerk verder vergroot.

Voor renovatieprojecten en bouwactiviteiten is dit een belangrijk aspect. Airconditioning-systemen vereisen niet alleen elektriciteit, maar ook een goed geïsoleerd gebouw en een efficiënte installatie. Deze systemen kunnen in combinatie met warmtepompen worden ingezet in hybride systemen, maar ook als losse oplossing in huishoudens die geen gasverbindingen meer willen.

De Status van Warmtepompen in Nederland

Hoewel de markt in 2024 krimpt, blijft de warmtepomp een kernfiguur in de energietransitie. Het Warmtepomp Trendrapport van Dutch New Energy Research rapporteerde in 2024 dat de verkoop met meer dan 50% is gestegen in vergelijking met eerdere jaren. In 2023 zijn er 167.000 warmtepompen geïnstalleerd, wat aantoont dat de technologie zich heeft ingezet in de markt.

De onderzoekers schatten dat er nu ongeveer 568.000 warmtepompen in woningen staan. Hoewel het tempo van de installaties in 2024 zal dalen, is het aantal geïnstalleerde warmtepompen in totaal nog steeds groter dan ooit. Voor renovatieprojecten betekent dit dat de warmtepomp steeds vaker wordt ingezet als oplossing voor duurzame verwarming.

Toekomstverwachtingen en Uitdagingen

De toekomstverwachtingen voor warmtepompen zijn complex. Aan de ene kant is de technologie nu goed ingezet in de markt en blijft het een essentieel onderdeel van duurzame verwarming. Aan de andere kant zijn er uitdagingen die de voortgang beïnvloeden:

Financiële barrières: De afbouw van subsidies en de hoge aanschafkosten maken warmtepompen financieel minder toegankelijk voor consumenten.
Energieverbruik: Warmtepompen verbruiken elektriciteit, en met de snelle groei van airco’s en warmtepompen wordt de druk op het elektriciteitsnetwerk steeds groter.
Beleidsonzekerheid: De schrapping van de hybride norm en de afbouw van subsidies brengen de toekomst van warmtepompen in twijfel.
Technische complexiteit: De installatie en onderhoud van warmtepompen vereisen kennis en ervaring, wat voor sommige projecten een beperking kan vormen.

Toch is er hoop dat de markt zich zal herstellen. Volgens het rapport is het “kwestie van tijd” voordat de warmtepomp opnieuw aan kracht wint, vooral als overheidsbeleid zich weer richt op de energietransitie en subsidies worden aangevuld of herschaald.

Warmtepompen in Renovatieprojecten

Voor renovatieprojecten is de warmtepomp een belangrijk onderdeel van de duurzaamheidsstrategie. In combinatie met isolatieverbeteringen, zonnepanelen en efficiëntere verwarmingsinstallaties kan een warmtepomp aanzienlijk bijdragen aan het verminderen van het energieverbruik en het CO₂-voetspoor van een woning.

Een aantal aspecten die bij renovatieprojecten met warmtepompen in overweging genomen moeten worden:

Type warmtepomp: Er zijn verschillende types warmtepompen beschikbaar, waaronder lucht-water, grond-water en water-water systemen. De keuze hangt af van de locatie, de grootte van de woning en de beschikbare ruimte voor de installatie.
Hybride systemen: In veel gevallen wordt een hybride oplossing gekozen, waarbij een warmtepomp wordt gecombineerd met een traditionele CV-ketel. Dit kan helpen om de kosten te verlagen en het comfort te behouden.
Energieefficiëntie van het gebouw: Een warmtepomp is meest efficiënt in goed geïsoleerde woningen. In renovatieprojecten is het daarom belangrijk om isolatieverbeteringen te combineren met de installatie van een warmtepomp.
Financiële planning: Omdat subsidies afbouwen, is het belangrijk om de financiële kant van het project goed te plannen. Alternatieve financieringsmethoden, zoals leningen of lening-gebaseerde kredietregelingen, kunnen een oplossing bieden.

Voor bouwbedrijven en energieadviseurs is het belangrijk om klanten te informeren over de voordelen en beperkingen van warmtepompen in renovatieprojecten. Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport benadrukt dat de markt zich in een overgangsperiode bevindt, en dat het belangrijk is om realistische verwachtingen te hanteren.

Samenwerking en Innovatie

Om de groei van warmtepompen in de toekomst te bevorderen, is samenwerking en innovatie essentieel. De samenwerking tussen overheid, bedrijven en onderzoeksinstituten is cruciaal om technologische verbeteringen te realiseren en de markt te ondersteunen. Innovaties zoals slimme warmtepompen, die aansluiten op het elektriciteitsnetwerk en zonnepanelen, kunnen het rendement verder verbeteren en de kosten verlagen.

Bovendien is het belangrijk om de markt te educeren over de voordelen van warmtepompen en de beschikbare opties. Voor DIY-enthusiastes en particuliere huiseigenaars is het essentieel om te begrijpen hoe warmtepompen werken, wat de voordelen zijn en hoe deze oplossing kan passen binnen hun specifieke situatie. Ondersteunende programma’s, zoals educatieve workshops of online tools, kunnen hierbij een belangrijke rol spelen.

De Rol van Wind in de Energievoorziening

Een ander aspect uit het rapport is de rol van wind in de energievoorziening. Volgens de auteurs is wind de grootste bron van hernieuwbaar energie in Nederland en zal deze rol zich verder ontwikkelen in de komende jaren. Het gebruik van wind als energiebron ondersteunt de installatie van warmtepompen, omdat deze apparaten afhankelijk zijn van elektriciteit.

Voor woningen met zonnepanelen of aansluiting op het windenergienetwerk is de impact van warmtepompen het grootst. In combinatie met groene energiebronnen kunnen warmtepompen bijdragen aan een volledig duurzame verwarmingsoplossing. Voor renovatieprojecten is het daarom belangrijk om de elektriciteitsvoorziening in overweging te nemen bij de keuze voor een warmtepompinstallatie.

Kansen in de Bouwsector

De bouwsector heeft een essentiële rol in de verkoop en installatie van warmtepompen. Bouwbedrijven, installateurs en energieadviseurs zijn de sleutelpersoonlijkheden die ervoor zorgen dat warmtepompen op de juiste manier worden geïnstalleerd en onderhouden. In 2024 is het belangrijk voor deze professionals om de marktontwikkelingen te begrijpen en zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden.

Een aantal kansen voor de bouwsector:

Groei in commerciële markt: Hoewel de particuliere markt krimpt, is er groei in de commerciële markt. Bouwbedrijven kunnen zich richten op grotere projecten waarbij warmtepompen efficiënter zijn toe te passen.
Innovatieve oplossingen: Er zijn steeds meer innovatieve oplossingen beschikbaar die warmtepompen efficiënter maken. Bouwbedrijven die deze oplossingen sneller toepassen, kunnen een concurrentievoordeel behalen.
Educatie en ondersteuning: Er is een steeds groter vraag naar educatieve programma’s en ondersteuning voor klanten die overwegen om te overstappen naar warmtepompen. Bouwbedrijven die hierin investeren, kunnen langdurige relaties opbouwen met klanten.

Conclusie

Het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 toont aan dat de markt zich in een transformatieperiode bevindt. De verkoop van warmtepompen is afgenomen in vergelijking met 2023, maar de technologie blijft een essentieel onderdeel van de energietransitie. De afbouw van subsidies en veranderingen in overheidsbeleid hebben geleid tot een krimp in de particuliere markt, maar er is groei in de commerciële markt en in alternatieve oplossingen zoals airconditioning.

Voor renovatieprojecten en bouwactiviteiten is het belangrijk om de huidige marktstand van warmtepompen te begrijpen en realistische verwachtingen te hanteren. Hoewel de doelstelling van 1 miljoen hybride warmtepompen in 2030 uit zicht lijkt te raken, is de technologie goed ingezet in de markt en blijft het een kernfiguur in duurzame verwarming. Samenwerking, innovatie en educatie zullen de toekomst bepalen van warmtepompen in de Nederlandse woningbouw.