Warmtepompen in de woningbouw: Kies sluitend en spijtvrij voor een duurzame toekomst

Inleiding

De transformatie van het woningbouwlandschap naar een duurzamere toekomst is volop in gang. Warmtepompen zijn daarin een centrale speler. Tegenover traditionele verwarmingssystemen zoals gasvuren en elektrische verwarming, bieden warmtepompen een efficiëntere, schoner en vaak kostenbesparende oplossing. In dit artikel bespreken we de voordelen, technische kenmerken en toepassingen van warmtepompen, met een nadruk op bodemenergie, lucht/water warmtepompen en de rol van subsidies en koopsuggesties.

Alle informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen, waaronder Itho Daalderop, Nefit-Bosch, Wolf en Weheat. De focus ligt op de praktische toepassing van warmtepompen in zowel nieuwbouw als renovatieprojecten, en op het voorkomen van spijt door een goed gekozen systeem.


Warmtepompen in het algemeen: Een overzicht

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een technologie die warmte uit de omgeving (zoals lucht, grond of water) opneemt en deze gebruikt om een ruimte te verwarmen of te koelen. Het principe lijkt op dat van een koelkast, maar in omgekeerde richting: in plaats van warmte te verdrijven, wordt het opgehaald en verhoogd. De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance), waarbij een hogere waarde betekent dat de pomp energie efficiënter gebruikt.

Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende typen warmtepompen, afhankelijk van de bron van de warmte die wordt gebruikt:

  • Lucht/water warmtepompen: Deze halen warmte uit de buitenlucht. Ze zijn eenvoudig te installeren, vooral in bestaande woningen.
  • Water/water warmtepompen: Deze halen warmte uit de grond via een bodemenergiebron. Ze zijn efficiënter, maar vereisen een investering in de vorm van boorgaten.
  • Lucht/lucht warmtepompen: Deze verwarmen lucht en zijn meestal bedoeld voor koeling in combinatie met een traditionele verwarmingsmethode.

De keuze hangt af van factoren zoals de isolatie van de woning, de beschikbare ruimte, en het budget. In de praktijk is de lucht/water warmtepomp de meest populaire keuze, gevolgd door de water/water variant bij nieuwbouwprojecten.


Technische kenmerken en prestaties van warmtepompen

COP en SCOP: Kritieke kwaliteitsmaatstaven

Twee belangrijke parameters om de prestaties van warmtepompen te beoordelen zijn:

  • COP (Coefficient of Performance): Dit geeft het rendement aan bij een bepaalde temperatuur (meestal A7/W35, waarbij de buitenlucht 7°C is en de warmteafgifte 35°C). Een COP van 4 betekent dat er 4 kWh warmte wordt opgeleverd voor 1 kWh elektriciteit.
  • SCOP (Seasonal Coefficient of Performance): Dit is het seizoensgemiddelde van het rendement, wat beter aangeeft hoe de warmtepomp zich gedraagt over het hele jaar.

De COP en SCOP variëren per model en per omstandigheden, zoals de koude wintermaanden. Bijvoorbeeld:

  • Nefit-Bosch monoblock Compress 5800i AW: COP 4.85 bij A7/W35, SCOP 4.7 (laag) en 3.3 (hoog).
  • Wolf: COP 5.7 bij A7/W35, SCOP 5.46 (laag) en 3.92 (hoog).
  • Weheat Blackbird P80: COP 6.4 bij A7/W35, SCOP 4.7 (laag) en 3.6 (hoog).

Hogere COP- en SCOP-waarden duiden op een efficiënter systeem, wat op de lange termijn kostenbesparing oplevert.


Koudemiddelen en hun invloed op prestaties en milieubelasting

R290 (propaan), R32 en R410A: Kies het juiste koudemiddel

Het koudemiddel is een kritische factor in de efficiëntie en milieubelasting van een warmtepomp. De meeste moderne modellen gebruiken R290 (propaan), een natuurlijk koudemiddel met een lage GWP (Global Warming Potential) en een hoge COP.

  • Nefit-Bosch monoblock Compress 5800i AW en Weheat Blackbird P80: Gebruiken R290 (propaan).
  • Nefit-Bosch monoblock Compress 3400i: Gebruikt R32 en R410A afhankelijk van vermogen.

R290 is milieuvriendelijker en efficiënter, maar vereist zorgvuldige handhaving vanwege zijn brandbaarheid. R32 is een alternatief, maar heeft een iets hogere GWP dan R290.


Geluidniveaus en installatie

Stilte is een voordeel

Een warmtepomp moet niet alleen efficiënt werken, maar ook discreet. De geluidniveaus, uitgedrukt in dB(A), zijn een belangrijke maat voor comfort.

  • Itho Daalderop Amber: 46 dB(A) - 48 dB(A) op 1 meter afstand.
  • Nefit-Bosch monoblock Compress 5800i AW: 32 dB(A) - 40 dB(A).
  • Wolf: 46,5 dB(A) - 48,5 dB(A).
  • Weheat Blackbird P80: 40,4 dB(A) - 53,5 dB(A).

De stille modellen zijn ideaal voor woningen waar stilte belangrijk is, zoals appartementen of woningen dicht bij buurwoningen. De Nefit-Bosch monoblock Compress 5800i AW is een van de stilleste modellen, met geluidniveaus die vergelijkbaar zijn met een fluisteren.


Subsidies en financiële ondersteuning

Verduurzaming van woningen is goedkoper dan ooit

De overheid stimuleert de installatie van warmtepompen via subsidies. Voor 2025 zijn subsidies beschikbaar variërend van €2.125 tot €6.425, afhankelijk van het model en het vermogen.

  • Nefit-Bosch monoblock Compress 3400i: €2.350 tot €6.425.
  • Wolf: €2.575 tot €3.025.
  • Weheat Blackbird P80: €3.025.
  • Itho Daalderop Amber: €2.125 tot €3.025.

Deze subsidies maken het mogelijk om warmtepompen te installeren zonder een te groot financieel risico. Het is belangrijk om bij de aankoop rekening te houden met de beschikbaarheid van subsidies, omdat deze het totale rendement van de investering bepalen.


Warmtepompen in nieuwbouw versus renovatie

Bodemenergie: Een toekomstbestendige oplossing

Volgens Itho Daalderop is bodemenergie de beste optie voor nieuwbouwprojecten. Een bodemenergiebron, meestal 140 meter diep, biedt warmte voor minstens vijftig jaar. Dit maakt het een duurzame en kostenefficiënte keuze.

  • Voordelen van bodemenergie:
    • Langdurig (50–70 jaar).
    • Nauwelijks onderhoud.
    • Lage energiekosten.
    • Nul-emissies.
    • Geen gasaansluiting nodig.

Hoewel de initiële investering hoog is, wordt de kost gecompenseerd door de jarenlange energiebesparing. Voor individuele huiseigenaren kan bodemenergie minder interessant zijn vanwege de hoge kosten van een enkele boring.


Kies spijtvrij: Slimme keuzes bij renovatieprojecten

Vermijd onnodige kosten en spijt

Volgens De Jong van Itho Daalderop is het belangrijk om bij renovatieprojecten een warmtepomp te kiezen waar je geen spijt van krijgt. Dit betekent dat je moet rekenen met de verwachting van toekomstige isolatiestappen.

  • Stap 1: Schat het benodigde vermogen op basis van huidige en toekomstige isolatie.
  • Stap 2: Kies een warmtepomp met een vermogen dat overeenkomt met deze schatting.
  • Stap 3: Combineer de warmtepomp met een cv-ketel als tijdelijke oplossing.

Een warmtepomp van 8 of 9 kW kan vaak voldoende zijn om een woning te verwarmen zonder gasaansluiting. Dit maakt het mogelijk om langzaam te overstappen op duurzame energie, zonder het huidige systeem direct te vervangen.


Warmtepompen in de praktijk: Showroombezoek en toepassing

Bekijk en voel een warmtepomp in werking

Voor wie twijfelt of onzeker is over de keuze van een warmtepomp, is het mogelijk om verschillende modellen in een showroom te bekijken. In de WoonWijzerWinkel in Vlaardingen zijn modellen werkend opgesteld, zodat bezoekers kunnen zien hoe stil en efficiënt ze werken.

  • Voordelen van een showroombezoek:
    • Vergelijk verschillende merken en modellen.
    • Hoor het geluid van de warmtepomp.
    • Begrijp de afmetingen en het design.
    • Ontvang persoonlijk advies.

Een showroombezoek kan de aankoop ervaring sterk verbeteren, omdat het helpt bij het maken van een geïnformeerd keuze.


Conclusie

De keuze voor een warmtepomp is een belangrijke stap in de verduurzaming van een woning. Of je kiest voor een lucht/water, water/water of een andere vorm van warmtepomp, de voordelen zijn duidelijk: minder CO2-uitstoot, lagere energiekosten en een langdurige investering. In nieuwbouwprojecten is bodemenergie een toekomstbestendige keuze, terwijl individuele eigenaren van bestaande woningen vaak beter af zijn met een lucht/water warmtepomp en subsidies.

Bij de aankoop is het belangrijk om niet alleen te rekenen op de prijs, maar ook op het rendement (COP, SCOP), het geluidniveau, het koudemiddel en de beschikbare subsidies. Een warmtepomp kopen is geen eenvoudige keuze, maar met de juiste informatie en planning kun je spijtvrij investeren in de toekomst van je woning.


Bronnen

  1. Vakblad Warmtepompen - Bodemenergie
  2. WoonWijzerWinkel - Warmtepompen in de showroom
  3. Van Walraven - NIBE warmtepompen

Related Posts