NIBE lucht-water warmtepompen en toepassing op 300-liter boiler: efficiëntie en praktische installatie

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een lucht-water warmtepomp is tegenwoordig een van de meest gebruikte duurzame verwarmingsoplossingen voor woningen en sportfaciliteiten. Deze technologie haalt warmte uit de buitenlucht en zet die om in verwarmingswarmte voor het huis of de ruimte. NIBE is een bekende fabrikant van warmtepompen die oplossingen biedt die geschikt zijn voor zowel kleinschalige als grootschalige toepassingen. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing van de NIBE F2120-20 lucht-water warmtepomp, met een nadruk op het gebruik in combinatie met een 300-liter boiler. De installatie in een sportcomplex in Breda, zoals beschreven in de bronnen, biedt een goed praktijkbeeld van de efficiëntie, technische specificaties en de regeltechniek die nodig is voor een optimaal functionerende installatie.

Daarnaast wordt aandacht besteed aan het rendement van deze warmtepompen in vergelijking met andere oplossingen, zoals bodemwarmtepompen, en wordt de geluidsproductie van verschillende modellen besproken. Ook het combineren van warmtepompen met zonnepanelen en het belang van het correct plaatsen van de buitenunit worden kort toegelicht.

NIBE F2120-20 in de praktijk: een geval van sportfaciliteiten in Breda

De NIBE F2120-20 lucht-water warmtepomp is een modulerende monoblockinstallatie die geschikt is voor zowel centrale verwarmingsinstallaties als warmtapwaterbereiding. In de praktijk is deze warmtepomp ingezet voor het verwarmen van zes kleed- en doucheruimtes in een sportcomplex in Breda. Voor deze toepassing zijn drie warmtepompen in cascade geïnstalleerd, waarbij één van de drie ook gebruikt wordt voor het verwarmen van warmtapwater voor twintig douches.

De warmtapwaterbereiding gebeurt via een indirect gestookte spiraalboiler (NIBE BA-ST) met een inhoud van 500 liter. De warmtepomp is via een NIBE SMO40 regelunit aangestuurd, waarmee tal van maatwerkopties mogelijk zijn. Deze regelunit zorgt voor een efficiënt functioneren van de warmtepompen door te reageren op de warmtebehoefte van het complex.

Voor de verwarming van de entree, horecaruimte, winkel en kantoren zijn vijf NIBE F2120-20 warmtepompen in cascade opgesteld. Ook deze installatie maakt gebruik van de NIBE SMO 40 regelunit, versterkt door een NIBE AXC30 uitbreidingsprint voor extra functies. De communicatie met het gebouwbeheersysteem RT2000 wordt verzorgd via een NIBE MODBUS 40 module.

Om de efficiëntie van de warmtepompen te maximaliseren, is de inhoud van beide cv-installaties uitgebreid met een NIBE UKV buffervat. De eerste installatie is uitgebreid met 200 liter (type UKV 20-220) en de tweede met 263 liter (type UKV 20-300). Deze buffers zorgen ervoor dat de warmtepompen langer continu kunnen draaien bij lagere belastingen, wat leidt tot een beter rendement en minder frequente start-stopbewegingen.

Technische specificaties van de NIBE F2120-20

De NIBE F2120-20 is een monoblock warmtepomp die lucht als bron gebruikt en water als warmtedraagmiddel. Deze warmtepomp is ontworpen om zowel voor verwarming als voor warmtapwaterbereiding gebruikt te worden. Het is een modulerende warmtepomp, wat betekent dat het vermogen zich aanpast aan de warmtebehoefte van het complex of de woning.

De warmtepomp levert een aanvoertemperatuur van tot 63°C bij een buitentemperatuur van -25°C, wat in de praktijk betekent dat het systeem ook bij extreme koudte nog goed functioneert. Bij lagere buitentemperaturen (tot -9°C) is zelfs een aanvoertemperatuur van 65°C haalbaar.

Deze warmtepomp is compatibel met bestaande verwarmingsinstallaties die werken met radiatoren, mits deze afgestemd zijn op een aanvoertemperatuur van 45°C tot 50°C. In de praktijk is dit niet problematisch, zoals blijkt uit de installatie in Breda.

Rendement en COP-waarden: lucht-water versus bodem-water

Een belangrijk aspect bij het kiezen voor een warmtepomp is het rendement, uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance) of SPF (Seasonal Performance Factor). In bron [2] wordt melding gemaakt van een COP/SPF van 5,2 voor een NIBE bodemwarmtepomp, vergeleken met 3,5 voor een lucht-water warmtepomp. Dit betekent dat de bodemwarmtepomp ongeveer 170% beter presteert dan de lucht-water warmtepomp in dit geval.

De reden voor het hogere rendement van bodemwarmtepompen ligt in de constantere temperatuur van de aarde in vergelijking met de lucht. Aarde houdt warmte langer vast en is minder gevoelig voor temperatuurschommelingen. Dit zorgt voor een hogere COP, vooral in koude wintermaanden.

Toch is het kiezen voor een bodemwarmtepomp niet altijd de meest gunstige optie. De installatiekosten zijn aanzienlijk hoger, omdat er gegraven moet worden om een bronsysteem aan te leggen. In bron [2] worden de kosten van het boren en aanleggen van het bronsysteem genoemd op circa € 7.500, bovenop de kosten van de warmtepomp zelf. Ook is een vergunning nodig, wat extra tijd en geld kost.

Hoewel de COP van een bodemwarmtepomp hoger is, kan het rendement in de praktijk, gezien de lagere installatiekosten van een lucht-water warmtepomp, over meerdere jaren gezien gelijk of zelfs gunstiger uitvallen. Dit is afhankelijk van de specifieke situatie, energieprijzen en de verwarmingsbehoefte van het complex of de woning.

Geluidsproductie en keuze van warmtepomp

De geluidsproductie van een warmtepomp is een belangrijke overweging, vooral in woningen of in de buurt van andere huizen. In bron [2] wordt beschreven hoe het geluidsniveau van verschillende warmtepompen beïnvloedt welk model gekozen wordt. Een Nefit warmtepomp maakt bijvoorbeeld 55 dB, wat relatief weinig is. De Valiant warmtepomp produceert 66 dB, wat in de praktijk als hinderlijk ervaren kan worden.

De uiteindelijke keuze viel op een Panasonic BIblock WXC12H9E8, die maar 49 dB produceert. Dit is vergelijkbaar met het geluid van een zacht gezoem, dat in de meeste gevallen niet hinderlijk is. Ook wordt hierbij benadrukt dat de plaatsing van de buitenunit van grote invloed is op het geluidsniveau. Plaatsing in een nis of te dicht bij een muur kan het geluid intenser maken. Het is daarom belangrijk om bij de installatie rekening te houden met de omgeving.

In de praktijk betekent dit dat een lucht-water warmtepomp in een woning of sportcomplex met zorgvuldige keuze en plaatsing van de buitenunit het geluidsniveau zo laag mogelijk kan houden, wat bijdraagt aan het comfort van gebruikers en buren.

NIBE LWDV lucht-water warmtepomp: milieuvriendelijk en stil

Een andere NIBE warmtepomp die in de bronnen genoemd wordt, is de LWDV (Lucht-Water-Directe Verwarming). Deze warmtepomp is uiterst efficiënt, milieuvriendelijk en stille. De LWDV is voorzien van een energielabel A++ en maakt gebruik van een natuurlijk koudemiddel (R290 propaan), wat betekent dat er geen schadelijke stoffen gebruikt worden die bijdragen aan de groene huisvrouw.

De LWDV is ook een van de stilste warmtepompen op de markt, wat overeenkomt met de eerdere bespiegelingen over het belang van geluidsproductie. Deze warmtepomp is geschikt voor zowel kleinere woningen als grotere complexen en kan op verschillende manieren geïnstalleerd worden.

Bij aankoop van deze warmtepomp is er ook een subsidie mogelijk via ISDE, met een bedrag van €2.100. De hoogte van de subsidie hangt af van het vermogen en het type warmtepomp. Voor de meest efficiënte modellen is de subsidie groter.

Warmtepompen en combinaties met zonnepanelen

In de moderne energietransitie is het combineren van warmtepompen met zonnepanelen een logische stap. Warmtepompen zijn elektrische systemen, en het gebruik van eigen opgewekte zonne-energie kan het rendement verder verhogen. In bron [4] wordt benadrukt dat warmtepompen van NIBE standaard ondersteuning bieden voor het gebruik van dynamische elektriciteitsprijzen en het signaleren van ongewenste teruglevering aan het net door zonnepanelen.

Het is mogelijk om warmtepompen aan te sluiten op SG-ready contacten, waardoor bepaalde functies automatisch worden aangezet of uitgeschakeld afhankelijk van de beschikbare zonnepotentie. Dit betekent dat de warmtepomp bijvoorbeeld extra verbruikt wanneer er veel zon is, en minder wanneer de zonnepoten gering is. Dit helpt bij het optimaliseren van het energieverbruik en het verlagen van de elektriciteitsrekening.

Levensduur en onderhoud van warmtepompen

De levensduur van een warmtepomp is een belangrijk overwegingspunt bij de aankoop. In bron [4] wordt aangegeven dat de technische levensduur van de warmtepomp zelf gemiddeld ongeveer 15 jaar bedraagt. De rest van de installatie, zoals leidingwerk en de boiler, heeft doorgaans een langere levensduur.

Onderhoud van een warmtepomp is meestal beperkt, maar het is aan te raden om regelmatig een inspectie te laten uitvoeren door een geaccrediteerde installateur. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp optimaal blijft functioneren en eventuele problemen op tijd worden opgemerkt.

Conclusie

Lucht-water warmtepompen zoals de NIBE F2120-20 en de LWDV zijn een efficiënte en duurzame oplossing voor verwarming en warmtapwaterbereiding. De praktijkinstallatie in Breda toont aan dat deze warmtepompen goed kunnen werken in combinatie met een 300-liter boiler en andere componenten zoals buffervaten en regelunits. De efficiëntie van de warmtepompen is afhankelijk van de buitentemperatuur en de aanvoertemperatuur van het verwarmingsnetwerk, wat in de praktijk niet problematisch is.

Hoewel bodemwarmtepompen een hoger rendement bieden, zijn de installatiekosten vaak aanzienlijk hoger. In sommige gevallen kan een lucht-water warmtepomp, met een lager investeringsbedrag, een betere oplossing zijn, vooral in combinatie met zonnepanelen en correcte plaatsing van de buitenunit.

De keuze voor een warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder rendement, geluidsproductie, kosten en de specifieke behoeften van de gebruiker. In het geval van sportcomplexen, woningen en kantoren is een lucht-water warmtepomp zoals die van NIBE een betrouwbare en duurzame keuze die geschikt is voor zowel klein- als grootschalige toepassingen.