Nieuw huis bouwen met warmtepomp: keuze, voorwaarden en kosten

Het bouwen van een nieuwbouwwoning biedt een unieke kans om de energievoorziening van een huis vanaf het begin volledig op maat te maken. In de huidige context van de energietransitie en duurzaamheid is de warmtepomp een populaire keuze. Deze technologie draagt bij aan energiezuinigheid en houdt rekening met de toekomstige regelgeving. In dit artikel bespreken we de voorwaarden, typen, kosten en aanbevolen praktijken bij het bouwen van een nieuw huis met een warmtepomp.

Introductie

Sinds 2023 is het in Nederland verplicht om in nieuwbouwwoningen een hybride warmtepomp te installeren. Deze maatregel is onderdeel van de overgang van gasafhankelijkheid naar duurzame energiebronnen. Het doel is om de Nederlandse woningmarkt in de toekomst volledig los te maken van fossiele brandstoffen. Een warmtepomp is een efficiënte oplossing om dit doel te bereiken, maar het vereist wel aandacht voor isolatie, ruimtelijke voorwaarden en keuze van het juiste type.

In dit artikel worden de essentiële aspecten van het bouwen van een nieuw huis met een warmtepomp besproken, met nadruk op technische eisen, typen warmtepompen, budgettaire overwegingen en regelgeving.

Voorwaarden voor het installeren van een warmtepomp in een nieuwbouwwoning

Voor een warmtepomp is het cruciaal dat de woning voldoet aan een aantal voorwaarden. Deze voorwaarden zorgen ervoor dat de warmtepomp optimaal kan functioneren en efficiënt is in gebruik. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste voorwaarden:

Isolatie van de woning

Een warmtepomp werkt efficiënter wanneer de woning goed geïsoleerd is. Het verlies van warmte moet zo laag mogelijk worden gehouden. Bij nieuwbouw is het mogelijk om de woning vanaf het begin goed te isoleren. De volgende elementen zijn van belang:

• Vloerisolatie: voorkomt warmteverlies naar de ondergrond.
• Gevelisolatie: houdt de warmte binnen in de woning.
• Dakisolatie: voorkomt warmteverlies naar buiten.
• Kruipruimte isolatie: is belangrijk bij woningen met een kruipruimte.
• Isolatieglas: vermindert warmteverlies via ramen.

De isolatiewaarde van de woning moet lager zijn dan K40. Dit is een maat voor de hoeveelheid warmte die per vierkante meter en per graad temperatuurverschil verloren gaat. Een lage K-waarde betekent een betere isolatie.

Lage temperatuurverwarming

Warmtepompen werken op lage temperatuur. Dit betekent dat ze geen hoge verwarmingstemperaturen zoals die van een gasketel nodig hebben. Voor lage temperatuurverwarming zijn grotere radiatoren of vloerverwarming geschikt. Deze systemen verdelen de warmte over een grotere oppervlakte en kunnen daarom voldoende warmte leveren op lagere temperaturen.

Ruimtelijke voorwaarden

Een elektrische warmtepomp is groter in afmetingen dan een traditionele cv-ketel. Het is daarom belangrijk om voldoende ruimte te hebben voor de installatie. De warmtepomp wordt vaak op dezelfde plek geplaatst waar de oude cv-ketel stond. Daarom is het verstandig om bij het ontwerp van de nieuwbouwwoning rekening te houden met de afmetingen van de gekozen warmtepomp.

Typen warmtepompen voor nieuwbouw

Er zijn verschillende typen warmtepompen die geschikt zijn voor nieuwbouwprojecten. De keuze van het type hangt af van de locatie van de woning, de beschikbare ruimte, het budget en het gewenste energieniveau. Hieronder volgt een overzicht van de meest voorkomende typen.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een lucht-water warmtepomp en een condensatieketel. Deze oplossing is ideaal voor wie in de toekomst over kan stappen naar een volledig elektrische warmtepomp. Tijdens normale omstandigheden gebruikt de warmtepomp elektriciteit om het huis te verwarmen. Alleen in extreme koudte of bij het nodig hebben van snelle verwarming springt de cv-ketel bij. Daarnaast zorgt de cv-ketel voor warm water.

Het nadeel van een hybride warmtepomp is het gebruik van fossiele brandstoffen. Toch is het een tussentijdse oplossing die voldoet aan de huidige regelgeving en toekomstbestendig kan zijn.

Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en zet deze om in warm water voor verwarming en sanitair gebruik. Deze warmtepomp is geschikt voor vrijwel elke locatie en vereist geen ingrijpende grondwerken. De buitenunit maakt wel wat geluid, waardoor het belangrijk is om de locatie van de unit goed te kiezen. Een lucht-water warmtepomp is een populaire keuze in nieuwbouw vanwege de relatief lage kosten en eenvoudige installatie.

Grond-water warmtepomp

Een grond-water warmtepomp haalt warmte uit het grondwater dat zich op een diepte van 50 tot 150 meter bevindt. Deze warmtepomp is energiezuiniger dan een lucht-water warmtepomp en heeft een langere levensduur. Het installeren van deze pomp is echter ingrijpender en duurder. Daarnaast kan een grond-water warmtepomp ook in de zomer gebruikt worden om de woning te verkoelen. Deze oplossing is echter niet geschikt voor alle locaties, vooral niet in waterwingebieden.

Water-water warmtepomp

Een water-water warmtepomp haalt warmte uit oppervlaktewater, zoals een meer of een kanaal, of uit een warmte-koude opslag. Deze warmtepomp is zeer efficiënt en geschikt voor nieuwbouwprojecten in regio’s met toegang tot oppervlaktewater. Het installeren van deze pomp vereist wel een warmtenet dat aangesloten is op het oppervlaktewater. Deze optie is minder geschikt voor individuele woningen, maar kan interessant zijn in grotere nieuwbouwprojecten.

Kosten en budgetvoorwaarden

De keuze van de warmtepomp heeft ook directe invloed op de kosten van een nieuwbouwproject. Hieronder volgt een overzicht van de kosten per type warmtepomp.

Bij de keuze van een warmtepomp moet ook rekening gehouden worden met eventuele voorbereidende werken, zoals grondboringen of bodemanalyse voor een geothermische warmtepomp. Deze kosten kunnen variëren afhankelijk van de locatie en de aard van de ondergrond.

Een hybride warmtepomp is de budgetvriendelijkste optie, maar een volledig elektrische warmtepomp is een investering die beter aansluit bij de toekomstige energievoorziening en volledig los staat van fossiele brandstoffen.

Regels en vergunningen

Het installeren van een warmtepomp kan in sommige gevallen vergunningen of meldingen vereisen. Dit hangt af van het type warmtepomp en de locatie van de woning. Bijvoorbeeld:

• Geothermische warmtepompen kunnen een bouwvergunning vereisen, omdat ze een diep warmtenet in de grond aanleggen.
• Lucht-water warmtepompen vereisen meestal geen vergunning, maar het is wel verplicht om een melding aan te maken bij de gemeente.
• Water-water warmtepompen vereisen een goed aansluitend warmtenet en kunnen vergunningen vereisen bij de waterbeheerder.

Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht, wat betekent dat het aanvragen van vergunningen eenvoudiger is geworden. Deze wet biedt meer ruimte voor oplossingen op maat en maakt het mogelijk om eventuele dispuuts situaties samen met de gemeente op te lossen.

Toekomstbestendig bouwen

Het bouwen van een nieuw huis is een unieke kans om een toekomstbestendige oplossing te kiezen. Een volledig elektrische warmtepomp, zoals een lucht-water of grond-water warmtepomp, is een duurzame investering die niet afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Deze oplossing is niet alleen gunstig voor het milieu, maar ook economisch rendabel in de langere termijn.

Een hybride warmtepomp is een tussentijdse oplossing die voldoet aan huidige regelgeving, maar niet volledig toekomstbestendig is. Het is daarom verstandig om bij het bouwen van een nieuw huis rekening te houden met de toekomstige energievoorziening en een keuze te maken die aansluit bij de verwachtingen van de energietransitie.

Tips voor het kiezen van een warmtepomp

1. Werk samen met een erkende installateur: Het is verstandig om advies in te winnen bij meerdere gecertificeerde installateurs. Ze kunnen helpen bij het kiezen van het juiste type warmtepomp en het opstellen van een kostenefficiënt plan.

2. Vergelijk meerdere aanbieders: Ieder project is uniek, en het is daarom verstandig om meerdere voorstellen te vergelijken. Zo krijg je een goed beeld van de beschikbare opties en de kosten.

3. Reken mee op subsidies of kredieten: In sommige gevallen zijn er subsidies of leningen beschikbaar voor het installeren van een warmtepomp. Informeer bij de gemeente of energiebedrijven over mogelijke financiële steun.

4. Reken op groene energie: Het installeren van zonnepanelen en een thuisbatterij kan het stroomverbruik van een warmtepomp deels opvangen. Dit vermindert de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en maakt de warmtepomp duurzamer.

5. Houd rekening met geluid: De buitenunit van een warmtepomp maakt geluid. Zorg daarom dat de unit op een geschikte plek geplaatst wordt, ver van woonruimtes of buurhuis.

Conclusie

Het bouwen van een nieuw huis met een warmtepomp is een slimme keuze die aansluit bij de huidige en toekomstige energievoorziening. Het is belangrijk om te rekenen op goede isolatie, lage temperatuurverwarming en voldoende ruimte voor de warmtepomp. De keuze van het juiste type warmtepomp hangt af van de locatie van de woning, het budget en de toekomstige plannen.

Sinds 2023 is het verplicht om in nieuwbouw een hybride warmtepomp te installeren. Dit is een tussentijdse oplossing die in de toekomst uitgebreid kan worden naar een volledig elektrische warmtepomp. Deze keuze is gunstiger voor het milieu en biedt meer flexibiliteit in de langere termijn.

Het bouwen van een nieuw huis is een unieke kans om een toekomstbestendige en energiezuinige woning te realiseren. Door aandacht te besteden aan isolatie, keuze van warmtepomp en groene energieopties, kan men een duurzame investering maken die aansluit bij de toekomstige regelgeving en verwachtingen van de energietransitie.

Bronnen

1. Cornelissen BV – De warmtepomp in nieuwbouwwoningen
2. Bobex – Warmtepomp in nieuwbouw
3. Warmtepompen Advies – Warmtepomp in nieuwbouw