Het kabinet en de toekomstige normering van warmtepompen in Nederland

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

De Nederlandse regering heeft in recente maanden belangrijke beslissingen genomen met betrekking tot de verplichting van warmtepompen bij het vervangen van cv-ketels. In 2022 kondigde toenmalig minister Hugo de Jonge aan dat vanaf 2026 hybride warmtepompen de standaard zouden worden voor het verwarmen van woningen. Deze maatregel was bedoeld om de energietransitie te versnellen en het gebruik van aardgas te verminderen. Echter, in een recente wisseling van koers heeft de nieuwe regering besloten om deze verplichting te schrappen. In dit artikel bespreken we de gevolgen van deze verandering, de toekomstige normering van verwarmingsinstallaties, de beschikbare alternatieven en de ondersteuning door het kabinet.

De oude verplichting: hybride warmtepomp als standaard

In 2022 kondigde het kabinet aan dat hybride warmtepompen vanaf 2026 de standaard zouden worden bij de vervanging van cv-ketels. Dit betekent dat woningeigenaren bij het vervangen van hun huidige verwarmingsinstallatie verplicht zouden zijn om over te stappen op een duurzamere oplossing. In de meeste gevallen zou dit een hybride warmtepomp zijn, maar ook een volledig elektrische warmtepomp of aansluiting op een warmtenet waren mogelijk. Het kabinet wilde hiermee duidelijkheid bieden aan leveranciers, installateurs en woningeigenaren en tegelijkertijd de overgang naar duurzamere verwarming versnellen.

Het besluit werd genomen door wijziging van het Besluit Bouwwerken Leefomgeving, ook wel bekend als het bouwbesluit. Minister Hugo de Jonge benadrukte dat het kabinet het gebruik van aardgas wilde verminderen om zowel het klimaat als de portemonnee van burgers te besparen. Bovendien wilde het kabinet samen met installateurs en leveranciers een omslag in de markt realiseren. Voor woningen die niet geschikt zijn voor een warmtepomp of bijvoorbeeld op korte termijn op een alternatief voor aardgas worden aangesloten, is er uitzonderingsmogelijkheid.

Het schrappen van de verplichting: meer keuzevrijheid voor huishoudens

Hoewel de oude regering in 2022 een verplichting invoerde, heeft de nieuwe regering, bestaande uit PVV, NSC, VVD en BBB, deze maatregel besloten te schrappen. Dit is opgenomen in het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie. Met deze beslissing krijgen huishoudens meer keuzevrijheid. Vanaf 2026 kunnen woningeigenaren zelf bepalen of ze voor een traditionele cv-ketel, een hybride warmtepomp of een volledig elektrische warmtepomp kiezen.

Een woordvoerder van de VVD legde uit dat de nieuwe regering mensen niet wil dwingen tot grote investeringen. In plaats daarvan is er gekozen voor een aanpak die keuzevrijheid centraal stelt en tegelijkertijd duurzaamheid stimuleert. De schrapping van de verplichting betekent dat woningeigenaren nu vrije keuze hebben, maar dat de overheid de optie van warmtepompen blijft stimuleren via subsidies en andere maatregelen.

Normering van verwarmingsinstallaties vanaf 2026

Hoewel de verplichting om een warmtepomp te installeren is geschrapt, blijft de normering van verwarmingsinstallaties vanaf 2026 gelden. Het kabinet bereidt normering voor zodat deze in 2026 in kan gaan. Deze normering stelt eisen aan de efficiëntie van verwarmingsinstallaties. Dat betekent dat woningeigenaren bij vervanging van hun cv-ketel moeten overstappen op een duurzamere oplossing. Voor woningen die niet geschikt zijn of op korte termijn op een alternatief voor aardgas worden aangesloten, is er een uitzonderingsmogelijkheid.

Het kabinet wil de ontwikkeling van warmtepomptechnologie ondersteunen via subsidie. Deze subsidie is vanaf dit jaar verhoogd naar gemiddeld 30%. Tot en met 2030 is er 150 miljoen euro per jaar gereserveerd om woningeigenaren te ondersteunen bij de aanschaf van een hybride of volledig elektrische warmtepomp. Daarnaast is er financiering beschikbaar via het Nationaal Warmtefonds, waarbij lage- en middeninkomens een lening kunnen afsluiten tegen een rentetarief van 0 procent.

Alternatieven voor aardgas

Naast hybride warmtepompen zijn er ook andere alternatieven voor het verwarmen van woningen. Eén van deze opties is een volledig elektrische warmtepomp. Dit type warmtepomp gebruikt uitsluitend elektriciteit om de woning te verwarmen en is dus volledig onafhankelijk van aardgas. Een andere optie is aansluiting op een warmtenet. Dit betekent dat de woning wordt verwarmd via een centrale warmtebron die wordt gedeeld met andere huizen of gebouwen.

Echter, aansluiting op een warmtenet is niet overal beschikbaar. Slechts enkele grote steden zijn voorzien van stadsverwarming, en deze infrastructuur is pas in de komende jaren beschikbaar voor woningen buiten deze gebieden. Daarnaast is stadsverwarming volgens bronnen niet de meest duurzame optie en is het gebruik van stadswarmte relatief duurder dan het gebruik van een warmtepomp. Dit komt doordat er per warmtenet slechts één aanbieder is, wat beperkt concurrentie kan betekenen. Daarom wordt aanbevolen om voor een warmtepomp te kiezen.

Subsidies en ondersteuning door het kabinet

Om de overgang naar duurzamere verwarming te stimuleren, biedt het kabinet subsidies op de aanschaf van een warmtepomp. Deze subsidies zijn vanaf 2022 verhoogd naar gemiddeld 30%, wat een aanzienlijke ondersteuning betekent voor woningeigenaren. Tot en met 2030 is er 150 miljoen euro per jaar gereserveerd om woningeigenaren te helpen bij de aanschaf van een (hybride) warmtepomp. Buiten deze subsidies is er ook financiering beschikbaar via het Nationaal Warmtefonds, dat lage- en middeninkomens in staat stelt om een lening te afsluiten tegen een rentetarief van 0 procent.

Daarnaast werkt het kabinet samen met de installatiebranche en fabrikanten om de markt voor warmtepompen te ondersteunen. Deze samenwerking betreft zowel techniekbedrijven als verenigingen binnen de verwarmingsindustrie. Deze samenwerking helpt bij het bevorderen van de adoptie van warmtepompen en zorgt voor de ontwikkeling van duurzamere verwarmingstechnologieën.

De rol van installateurs en leveranciers

Installateurs en leveranciers spelen een belangrijke rol in de overgang naar warmtepompen. Het kabinet werkt samen met de installatiebranche (vertegenwoordigd door Techniek Nederland) en de fabrikanten (vertegenwoordigd door de Nederlandse Verwarmingsindustrie en de Vereniging Warmtepompen) om de overgang te faciliteren. Deze samenwerking helpt bij het schaffen van duidelijkheid voor woningeigenaren en zorgt voor de ontwikkeling van technologieën die duurzamer en efficiënter zijn.

Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, benadrukte dat de normering van verwarmingsinstallaties een positieve ontwikkeling is. Hybride warmtepompen worden de standaard bij vervanging van de cv-ketel, wat goed nieuws is voor het klimaat en voor de energietransitie. Deze samenwerking tussen kabinet, installateurs en leveranciers is essentieel voor de voortgang van de energietransitie.

Conclusie

De Nederlandse regering heeft recent besloten om de verplichting van hybride warmtepompen bij het vervangen van cv-ketels te schrappen. Hoewel woningeigenaren nu meer keuzevrijheid hebben, blijft de overheid de overgang naar duurzamere verwarming stimuleren via subsidies en normering. De normering van verwarmingsinstallaties vanaf 2026 stelt eisen aan efficiëntie, wat betekent dat woningeigenaren bij vervanging van hun huidige installatie over moeten stappen op een duurzamere oplossing.

Alternatieven voor aardgas zijn hybride warmtepompen, volledig elektrische warmtepompen en aansluiting op een warmtenet. Echter, het gebruik van een warmtepomp blijft de meest aantrekkelijke optie vanwege de beschikbaarheid van subsidies, de efficiëntie en de duurzaamheid. Het kabinet werkt samen met installateurs en leveranciers om de overgang naar duurzamere verwarming te faciliteren en zorgt voor ondersteuning via het Nationaal Warmtefonds en andere subsidies.

Bronnen

new
kabinet