Centrale verwarming met warmtepomp in nieuwbouw: duurzaam en efficiënt verwarmen

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Sinds 2023 is het in Nederland verplicht om in nieuwbouwwoningen een warmtepomp te installeren. Deze regel is onderdeel van de bredere inzet van duurzame energie in de woningbouwsector, met als doel om afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en CO2-uitstoot te beperken. Centrale verwarmingssystemen die op een warmtepomp werken, zoals hybride warmtepompen of volledig elektrische warmtepompen, zijn nu de norm in nieuwbouw. Ze worden gekoppeld aan lage temperatuurverwarmingssystemen zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren, om optimaal rendement te behalen. In dit artikel geven we een overzicht van de voordelen, toepassingen en installatieaspecten van centrale verwarming met warmtepomp in nieuwbouwprojecten.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt het?

Een warmtepomp is een technologie die warmte uit de omgeving (lucht, grond of water) uithaalt en deze gebruikt om een woning te verwarmen en sanitair water te maken. In tegenstelling tot traditionele verwarmingssystemen zoals gas- of stookolieketels, maakt een warmtepomp gebruik van elektriciteit om warmte te verplaatsen, in plaats van warmte te genereren. Dit maakt warmtepompen een duurzame en energiezuinige oplossing.

De werking van een warmtepomp is vergelijkbaar met die van een koelkast: koud medium neemt warmte op uit de omgeving en geeft deze af in het huis. Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance), wat het verhoudingsgetal is tussen de opgewekte warmte en het geïnvesteerde elektriciteitsverbruik. In ideale omstandigheden kan een warmtepomp tot vier keer meer warmte leveren dan de hoeveelheid elektriciteit die nodig is.

Voordelen van warmtepompen in nieuwbouw

De opname van warmtepompen in nieuwbouwprojecten is gestegen vanwege de talrijke voordelen die ze bieden, zowel voor het milieu als voor de woningeigenaar. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste voordeelgebieden.

1. Milieuvriendelijk

Warmtepompen halen de meeste energie uit de omgeving, wat betekent dat het CO2-uitstoot significaat beperkt is. In vergelijking met traditionele verwarmingssystemen:

30% minder CO2-uitstoot dan een condenserende gasketel
40% minder CO2-uitstoot dan een gewone gasketel
50% minder CO2-uitstoot dan een stookolieketel

Als de warmtepomp wordt gekoppeld aan een duurzame elektriciteitbron, zoals zonnepanelen, kan het systeem volledig koolstofneutraal worden.

2. Energiezuinig

Warmtepompen zijn zeer efficiënt. Ze verbruiken minder elektriciteit dan traditionele verwarmingsystemen. Hierdoor is de terugverdientijd van de investering relatief kort, vooral in nieuwbouwprojecten waar het energieverbruik al vanaf het begin laag is door goede isolatie en moderne bouwtechnieken.

3. Veilig

Verwarmen met een warmtepomp is veiliger dan het gebruik van gasketels of stookolieketels. Er is geen risico op CO-vergiftiging of schoorsteenbrand, omdat er geen verbrandingsprocessen zijn.

4. Duurzaam toekomstbestendig

Door de opkomst van duurzame elektriciteit en het gebruik van warmtepompen in nieuwbouwprojecten, worden woningen beter voorbereid op de toekomst. Dit zorgt voor een lagere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en maakt woningen geschikter voor groene subsidies en marktwaarde.

Soorten warmtepompen voor nieuwbouw

Er zijn verschillende soorten warmtepompen die geschikt zijn voor nieuwbouwprojecten. De keuze hangt af van de beschikbare bronnen in de omgeving, de grootte van de woning en de verwachtingen van de woningeigenaar. De drie meest voorkomende typen zijn:

1. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een lucht-water warmtepomp en een condensatieketel. Tijdens normale omstandigheden zorgt de warmtepomp voor de verwarming. Bij extreem koude weersomstandigheden of als er extra warmte nodig is, springt de CV-ketel bij. De CV-ketel zorgt daarnaast ook voor warm water in huis.

De hybride warmtepomp bestaat uit een binnen- en een buitenunit. De ventilator in de buitenunit maakt geluid wanneer de warmtepomp werkt, dus moet er goed worden nagedacht over de plaatsing van deze unit.

2. Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om het verwarmingswater te verhitten. Omdat de lucht temperatuurvariaties vertoont, is een lucht-water warmtepomp in koudere maanden minder efficiënt dan in warmere maanden. Daarom is het vaak noodzakelijk om een extra warmtebron te hebben om de verwarming te ondersteunen.

De voornaamste voordelen van een lucht-water warmtepomp zijn de eenvoudige installatie en de lagere investeringskosten in vergelijking met geothermische warmtepompen.

3. Geothermische warmtepompen

Geothermische warmtepompen halen warmte uit de aarde of grondwater. Voor deze systemen is het nodig om putten van meerdere honderden meters diep te boren. Geothermische warmtepompen zijn zeer efficiënt, maar vereisen een significante investering en zijn niet geschikt voor elke locatie.

Er zijn drie subtypen:

Lucht-water warmtepomp: haalt warmte uit de buitenlucht
Water-water warmtepomp: haalt warmte uit grondwater
Grond-water warmtepomp: haalt warmte uit de bodem

4. Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp is geen hybride systeem. Het zorgt zowel voor verwarming van de woning als voor het maken van sanitair water. Deze warmtepomp heeft geen CV-ketel nodig en is daarom ideaal voor gasloze woningen. De voornaamste voorwaarde is dat de woning goed geïsoleerd is en een lage temperatuurverwarming heeft, zoals vloerverwarming.

Voorwaarden voor de installatie van een warmtepomp in nieuwbouw

De installatie van een warmtepomp vereist zorgvuldige voorbereiding en bepaalde voorwaarden. De volgende aspecten zijn cruciaal om te overwegen:

1. Goede isolatie

Een warmtepomp werkt het beste in een goed geïsoleerde woning. De ideale isolatiewaarde ligt onder K40. Een goed geïsoleerde woning vermindert het warmteverlies en zorgt ervoor dat de warmtepomp minder energie nodig heeft om de gewenste temperatuur te behouden.

2. Lage temperatuurverwarming

Warmtepompen functioneren efficiënter bij lagere temperatuurverwarmingssystemen. Vloerverwarming en lage temperatuur radiatoren zijn daarom de meest geschikte oplossingen. Deze systemen zorgen voor een groter oppervlak waarop warmte kan worden verspreid, wat beter aansluit bij de lage temperatuur die een warmtepomp kan leveren.

3. Ruimte voor installatie

Een warmtepomp is groter dan een traditionele CV-ketel, dus moet er voldoende ruimte zijn voor de installatie. De meeste warmtepompen worden geplaatst op de locatie waar de CV-ketel zich bevond. Het is belangrijk om de afmetingen van de warmtepomp te overwegen bij de keuze van het systeem.

Praktijkvoorbeelden van warmtepompen in nieuwbouw

In de praktijk zijn er verschillende projecten waarbij warmtepompen zijn ingezet in nieuwbouwprojecten. Hieronder geven we enkele voorbeelden van projecten die succesvol zijn geweest.

Project: Woonboederij te Bergambacht

In deze woonboederij is tijdens een renovatie een hybride warmtepomp geïnstalleerd. De woning is goed geïsoleerd en voorzien van zonnepanelen. Met de overcapaciteit aan zelf opgewekte stroom was een warmtepomp een logische stap. Pradi koos voor een Daiking Altherma hybride warmtepomp die volledig elektrisch werkt en zowel verwarming als warm tapwater zorgt.

Project: Nieuwbouw te Den Haag

In deze luxe nieuwbouw woning in Den Haag is een volledig elektrische warmtepomp geïnstalleerd in combinatie met zonnepanelen. Het doel was om een gasloze woning te realiseren die klaar is voor de toekomst. De warmtepomp en zonnepanelen zorgen samen voor een duurzame oplossing met een lage CO2-uitstoot.

Kosten en terugverdientijd van een warmtepomp in nieuwbouw

De investering in een warmtepomp is aanzienlijk, maar de terugverdientijd kan relatief kort zijn, vooral in nieuwbouwprojecten waar het energieverbruik al vanaf het begin laag is.

1. Installatiekosten

De kosten variëren afhankelijk van het type warmtepomp en de benodigde aanpassingen in de woning. Een hybride warmtepomp kost ongeveer 10.000 tot 15.000 euro, inclusief installatie. Geothermische warmtepompen zijn duidelijk duurder, omdat zepeelgaten moeten worden geboord.

2. Onderhoudskosten

Warmtepompen vereisen regelmatig onderhoud. Dit is meestal een jaargeld dat tussen 200 en 500 euro per jaar ligt. Het onderhoud zorgt ervoor dat de warmtepomp optimaal werkt en zo lang mogelijk meegaat.

3. Energiekosten

Een warmtepomp verbruikt minder elektriciteit dan een traditionele verwarmingsketel. Hierdoor zijn de energiekosten lager, wat de terugverdientijd van de investering verkort.

4. Subsidies

In Nederland zijn er subsidies beschikbaar voor de installatie van warmtepompen in nieuwbouwprojecten. Deze subsidies kunnen het aandeel van de investering van de woningeigenaar verlagen. Het is daarom verstandig om te informeren over de beschikbare subsidies bij de aanvraag van een warmtepomp.

Installatie van een warmtepomp

De installatie van een warmtepomp moet worden uitgevoerd door een ervaren installateur die ervaring heeft met warmtepompsystemen. De installatievarieert afhankelijk van het type warmtepomp. Een geothermische warmtepomp vereist bijvoorbeeld het boren van diepe putten, terwijl een lucht-water warmtepomp eenvoudiger is te installeren.

Bij de installatie moet er ook rekening worden gehouden met de locatie van de buitenunit. Deze moet op een zachte en rustige plek staan, omdat de ventilator veel geluid maakt.

Conclusie

De opname van warmtepompen in nieuwbouwprojecten is een logische stap in de richting van een duurzamere woningbouwsector. Door de verplichte installatie van warmtepompen sinds 2023 in nieuwbouw is het mogelijk om woningen te bouwen die afhankelijk zijn van duurzame energiebronnen. De voordelen van warmtepompen zijn duidelijk: ze zijn milieuvriendelijk, energiezuinig, veilig en toekomstbestendig.

De keuze van het juiste type warmtepomp hangt af van de beschikbare omgevingsbronnen en de verwachtingen van de woningeigenaar. Hybride warmtepompen zijn een populaire keuze in nieuwbouwprojecten, omdat ze goed werken met bestaande verwarmingsinstallaties en eenvoudiger zijn te installeren dan geothermische warmtepompen.

Voor de installatie is het essentieel dat de woning goed geïsoleerd is en een lage temperatuurverwarming heeft. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp efficiënt werkt en lang meegaat. Ook is het belangrijk om rekening te houden met de locatie van de buitenunit en de afmetingen van de warmtepomp.

De investering in een warmtepomp is aanzienlijk, maar de terugverdientijd is meestal relatief kort, vooral in nieuwbouwprojecten. Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar die het aandeel van de woningeigenaar kunnen verlagen. Door de installatie van een warmtepomp in nieuwbouw te kiezen, wordt een woning niet alleen duurzamer, maar ook beter voorbereid op de toekomst.