Warmtepomp installeren: Kosten, rendement en energieprijs in 2024

De overgang naar duurzame verwarmingsystemen is in volle gang, en de warmtepomp speelt daarbij een centrale rol. Zowel voor particulieren als voor woningeigenaren is het belangrijk om de kosten, het rendement en de energieprijs van een warmtepomp goed in kaart te brengen. In dit artikel leggen we de werking van een warmtepomp uit, geven we een overzicht van de investerings- en operationele kosten, en tonen we hoe een warmtepomp kan bijdragen aan een lagere energierekening en een duurzamere woning.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt deze?

Een warmtepomp is een technisch systeem dat energie uit de omgeving (zoals de lucht, de bodem of het water) opzoekt en gebruikt om ruimtes te verwarmen en warm water aan te maken. In tegenstelling tot een traditionele CV-ketel, gebruikt een warmtepomp geen gas, maar elektriciteit. De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance). Hoe hoger de COP-waarde, hoe efficiënter de warmtepomp werkt. Bijvoorbeeld: een warmtepomp met een COP van 4 levert 4 kWh warmte per 1 kWh stroom.

Er zijn verschillende typen warmtepompen, afhankelijk van de bron waaruit de energie wordt gehaald:

• Lucht-water warmtepomp: Haalt energie uit de lucht en verwerkt deze om warm water en verwarming te genereren. Dit is de meest populaire keuze voor woningen.
• Grond-water warmtepomp: Haalt energie uit de bodem via aardwarmtebuizen. Deze is efficiënter, maar duidelijk duurder.
• Hybride warmtepomp: Combineert warmtepomp-technologie met een traditionele CV-ketel. Dit type is een praktische en rendabele oplossing voor woningen die volledig op elektriciteit willen draaien, maar niet direct willen afhankelijk zijn van de warmtepomp alleen.

Kosten van een warmtepomp: Aanschaf, installatie en subsidie

De kosten van een warmtepomp zijn afhankelijk van het type systeem, de grootte van de woning, de isolatiegraad en eventuele aanpassingen die nodig zijn. Hieronder een overzicht van de gemiddelde aanschaf- en installatiekosten, zoals vermeld in de gegevens:

Aanschafkosten

De aanschafkosten zijn afhankelijk van het vermogen dat nodig is om de woning te verwarmen. Hoe beter de isolatie van een woning is, hoe efficiënter een warmtepomp werkt en hoe lager de benodigde vermogens, wat het systeem goedkoper maakt.

Installatiekosten

Naast de aanschafkosten moet rekening gehouden worden met de installatie. De totale installatiekosten liggen tussen de €1.000 en €3.000, afhankelijk van de benodigde aanpassingen aan het verwarmingssysteem. Bijvoorbeeld, bij het installeren van een volledige warmtepompinstallatie zijn aanpassingen aan de vloerverwarming of het bestaande verwarmingssysteem mogelijk.

Subsidieopties

Tot 1 januari 2020 was er een subsidie beschikbaar voor warmtepompinstallaties. Deze subsidie bedroeg in de meeste gevallen €1.350. Helaas is deze subsidie niet meer beschikbaar sinds 2020. Toch zijn er andere maatregelen waar woningeigenaren op kunnen rekenen, zoals de Energieprestatieverbetering (EPV)-subsidie of het Energiebesparingssubsidieregeling (EBS). Het is aan te raden om contact op te nemen met de overheid of een energieadviseur om te kijken of er subsidies beschikbaar zijn op basis van de huidige situatie.

Energieverbruik en energieprijs van een warmtepomp

Hoewel een warmtepomp geen gas gebruikt, verbruikt deze wel elektriciteit. Het jaarlijkse stroomverbruik van een warmtepomp ligt tussen de €500 en €1.500 per jaar, afhankelijk van het type en de efficiëntie van het systeem. De COP-waarde speelt een grote rol in het energieverbruik. Hoe hoger deze waarde, hoe efficiënter de warmtepomp is.

Wat kost een warmtepomp aan stroom?

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan gecompenseerd worden door zonnepanelen. Door zonnepanelen aan te sluiten, kan een woningeigenaar zijn eigen elektriciteit opwekken, wat de maandelijkse energiekosten aanzienlijk verlaagt. Dit maakt de warmtepomp nog aantrekkelijker, zowel financieel als duurzaam.

Jaarlijkse besparing

Een warmtepomp levert jaarlijks een aanzienlijke besparing op energiekosten. Voor een hybride warmtepomp is dat gemiddeld tussen de €300 en €800 per jaar. Dit houdt in dat ongeveer 60% tot 80% van het gasverbruik wordt bespaard. Voor een volledig elektrische warmtepomp is de besparing iets hoger, maar hangt af van de efficiëntie en het energieverbruik van de woning.

CO2-uitstoot

Nadat alle stroom in Nederland duurzaam wordt opgewekt (zoals voorgesteld in het klimaatakkoord), zorgt een warmtepomp voor een CO2-uitstoot van nul. Tegen die tijd is de CO2-uitstoot al stukken lager in vergelijking met een traditionele CV-ketel:

• Hybride variant: 25% lager
• Variant met buitenlucht als bron: 35% lager
• Variant met bodem als bron: 50% lager

Rendement en terugverdientijd van een warmtepomp

Een warmtepomp is rendabel wanneer de besparing op energiekosten opweegt tegen de investering. De terugverdientijd varieert afhankelijk van het type warmtepomp en de situatie in de woning. De volgende schattingen zijn beschikbaar in de gegevens:

• Volledig elektrische warmtepomp: terugverdientijd van 7 tot 15 jaar.
• Hybride warmtepomp: terugverdientijd van 5 tot 10 jaar.

Factoren die de terugverdientijd beïnvloeden:

• De isolatiegraad van de woning
• De efficiëntie van de warmtepomp (COP-waarde)
• De elektriciteits- en gasprijzen
• De installatie van zonnepanelen
• Beschikbaarheid van subsidies

De investering in een warmtepomp blijft rendabel na de terugverdientijd, omdat de energiekosten blijven dalen gedurende de hele levensduur van het systeem. Bovendien draagt het bij aan een duurzamere woning en een lagere CO2-uitstoot.

Warmtepomp installeren in bestaande woningen: Wat zijn de aandachtspunten?

De installatie van een warmtepomp in een bestaande woning vereist enige voorbereiding. Omdat een warmtepomp efficiënter werkt in goed geïsoleerde woningen, is het verstandig om eerst isolatieverbeteringen door te voeren. Denk aan:

• Doodlokaal isolatie
• Vloerisolatie
• Kozijnen vervangen
• Dakisolatie aanpassen

Daarnaast is het belangrijk om de verwarmingsinstallatie te beoordelen. Een warmtepomp werkt het beste in combinatie met vloerverwarming, omdat deze lager temperatuur nodig heeft dan een radiatoreninstallatie. In sommige gevallen is het nodig om het verwarmingssysteem aan te passen voor een warmtepompinstallatie.

Hybride warmtepomp: Een rendabele tussenoplossing

De hybride warmtepomp is een populaire keuze voor woningen die langzaam overstappen op duurzame verwarming. Dit type werkt samen met een traditionele CV-ketel, wat de investering verlaagt en de terugverdientijd verkort. Het voordeel is dat de woning direct minder gas gebruikt en dat de warmtepomp geleidelijk het verantwoordelijke systeem wordt. De gemiddelde kosten van een hybride warmtepomp liggen tussen €4.000 en €7.000 inclusief installatie.

Zonnepanelen en warmtepomp combineren

Een warmtepomp is energie-intensief, maar het energieverbruik kan gedeeltelijk of volledig gecompenseerd worden door zonnepanelen. De combinatie van zonnepanelen en een warmtepomp maakt de woning onafhankelijker van de energiemarkt en verlaagt de jaarlijkse energiekosten aanzienlijk. Voor woningen met voldoende dakoppervlak is dit een aantrekkelijke optie.

Voorbeeld

Stel, een woning heeft een warmtepomp die €1.000 aan stroom kost per jaar. Door zonnepanelen aan te sluiten, kan ongeveer 60% van deze stroom op eigen manier worden opgewekt. Dit levert een jaarlijkse besparing van €600, wat de terugverdientijd van de investering verder verkort.

Conclusie

De investering in een warmtepomp is een serieuze overweging voor wie op zoek is naar duurzame en kostenefficiënte verwarming. De aanschafkosten variëren tussen €4.000 en €25.000, afhankelijk van het type systeem. De operationele kosten liggen rond de €500 tot €1.500 per jaar, wat in vergelijking staat tot de besparing op gas en elektriciteit.

Een hybride warmtepomp is een rendabele oplossing voor woningen die langzaam overstappen op duurzame verwarming. De combinatie met zonnepanelen maakt de investering nog aantrekkelijker, zowel qua kosten als qua duurzaamheid. De terugverdientijd varieert tussen 5 en 15 jaar, afhankelijk van de situatie in de woning en de energieprijzen.

De keuze voor een warmtepomp draagt niet alleen bij aan lagere energiekosten, maar ook aan een duurzamere woning en een lagere CO2-uitstoot. Het is daarom belangrijk om zowel de investeringskosten als de operationele kosten goed in kaart te brengen voordat een beslissing wordt genomen.

Bronnen

1. Ventilatieland.nl – Wat zijn de kosten van een warmtepomp
2. Warmtepomp-info.nl
3. Besparingsland.nl – Wat kost een warmtepomp