Naverwarming bij warmtepomp: functies, toepassingen en efficiëntie

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Wanneer een warmtepompinstallatie wordt geïnstalleerd, is het van belang om rekening te houden met de mogelijkheid van naverwarming. In bestaande woningen, waar het energieverbruik en de efficiëntie vaak niet optimaal zijn, kan een naverwarmer een belangrijke rol spelen. Zowel voor verwarming van het woningklimaat als voor de productie van warm water is een naverwarmer een aanvullende oplossing die efficiënter en duurzamer kan zijn dan traditionele methoden. In dit artikel worden de technische aspecten van naverwarming bij een warmtepomp besproken, met aandacht voor toepassingen, voordelen, en de rol van het afgiftesysteem. De informatie is gebaseerd op betrouwbare bronnen uit de bouwsector en de warmtepompinstallatietechnologie.

Wat is naverwarming bij een warmtepomp?

Naverwarming bij een warmtepomp verwijst naar het aanvullen van het warmtevermogen dat door de warmtepomp wordt geleverd. In veel gevallen is een warmtepomp alleen in staat om lage temperaturen te leveren, vooral bij koudere buitentemperaturen. In bestaande woningen kan het thermisch verlies te groot zijn om uitsluitend op deze temperatuur te vertrouwen. Daarom wordt vaak een elektrische naverwarmer gebruikt, die het water verder opwarmt tot de gewenste temperatuur. Deze naverwarmer kan bijvoorbeeld ingebouwd zijn in het systeem of los aangesloten zijn, afhankelijk van de specificaties van de warmtepompinstallatie.

Een voorbeeld van zo’n naverwarmer is de Metro naverwarmer met ingebouwd relais. Dit apparaat biedt een maximaal vermogen van 1,8 kW en is bereikbaar in meerdere vermogensniveaus (bijvoorbeeld 1,2 kW of 900 W). Het is stekkerklaar en wordt geleverd met de benodigde communicatiekabel voor directe aansluiting op een warmtepompinstallatie. De Metro naverwarmer is ontworpen om optimaal te functioneren in combinatie met de combi blueline van Metro Therm, een merk dat bekend staat om energiezuinigheid en hoge energielabels.

Hybride systemen en elektrische ketels

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een traditionele cv-ketel of een elektrische ketel. Deze oplossing is vaak aantrekkelijk in bestaande woningen waar een directe overstap naar een volledig elektrisch systeem niet haalbaar is. In de winterperiode, wanneer de buitentemperatuur daalt en de efficiëntie van de warmtepomp verminderd wordt, kan de elektrische ketel als reservebron ingeschakeld worden. Dit zorgt voor een continu warme woonomgeving zonder te veel verlies aan efficiëntie.

In de vakbeurs Energie in Den Bosch is bijvoorbeeld een hybride warmtepomp van Masterwatt gepresenteerd. Dit systeem bevat een elektrische cv-ketel die in vier vermogens is verkrijgbaar (2 kW, 4 kW, 6 kW en 8 kW). Deze ketel fungeert als een naverwarmer op koude dagen en kan ook gebruikt worden voor het opwarmen van tapwater via een indirect gestookte boiler. De warmtepomp zelf is modulerend en heeft een maximaal vermogen van 10,5 kW. De COP (Coefficient of Performance) van het systeem is 4,5 bij een aanvoertemperatuur van 35°C en een buitentemperatuur van 7°C.

Hybride systemen bieden dus een flexibele oplossing voor woningen waar de isolatie of het afgiftesysteem niet volledig aangepast kan worden aan een lage-temperatuurverwarming. De elektrische ketel biedt zekerheid in extreme kou en helpt bij het opwarmen van het water tot de gewenste temperatuur.

Afgiftesysteem en isolatie

Een goed functionerend afgiftesysteem is cruciaal voor de efficiëntie van een warmtepomp. De warmtepomp produceert warm water op lage temperaturen, meestal tussen de 40 en 45°C. In bestaande woningen, waar de isolatie vaak niet optimaal is, is het belangrijk om het afgiftesysteem aan te passen zodat deze warmte effectief kan worden gebruikt. Er zijn verschillende opties beschikbaar:

Vloerverwarming is een ideale keuze, omdat het kan werken met lage aanvoertemperaturen. Bij bestaande woningen is echter vaak sprake van een vloerverwarming die enkel als bijverwarming werkt. Dit is niet voldoende voor een warmtepompinstallatie.
Speciale radiatoren die geschikt zijn voor lage temperaturen kunnen worden gebruikt. Deze radiatoren hebben een groter oppervlak of een verhoogde warmtewisseling.
Radiatoren met een ventilator kunnen worden aangebracht, zodat de warmte sneller en efficiënter wordt verspreid in de ruimte.

Een voorbeeld van hoe dit in de praktijk werkt is beschreven in een artikel op Landidee.nl, waarin wordt aangegeven dat het afgiftesysteem in bestaande woningen vaak moet worden aangepast om de warmtepomp volledig te laten functioneren. Bovendien wordt benadrukt dat een goede isolatie van het huis essentieel is om het energieverbruik van de warmtepomp te beperken.

Koelfunctie en passieve koeling

Vele warmtepompsystemen bieden ook de mogelijkheid om passief te koelen. Dit is een aantrekkelijke optie, vooral in de zomermaanden, wanneer de buitentemperatuur hoger is dan normaal. Een warmtepomp die als zonnestroomwarmtepomp of lucht-waterwarmtepomp werkt, kan het water op een temperatuur van ongeveer 18°C koelen en via de vloerverwarming in het huis afgeven. Hierdoor kan de inwendige temperatuur met ongeveer 4°C worden verlaagd ten opzichte van de buitentemperatuur.

Deze manier van passieve koeling is echter niet geschikt voor alle ruimtes. De badkamer moet bijvoorbeeld niet passief gekoeld worden, omdat het hoge vochtgehalte in combinatie met de lage temperatuur van het koelwater kan leiden tot condensvorming en vochtproblemen. Hierbij kan een klep worden aangebracht in de leiding die tijdens het passieve of actieve koelen gesloten kan worden. Deze klep kan geregeld worden via een contact van de warmtepomp.

Naverwarming voor zwembadverwarming

Naverwarming kan ook gebruikt worden voor de verwarming van zwembaden. Hierbij wordt vaak een aparte zwembadwarmtepomp ingezet, die speciaal ontworpen is voor het verwarmen van zwembadwater. Deze warmtepompen zijn meestal lucht-water installaties, waarbij het zwembadwater via vuilfilters wordt geleid naar de condensor van de warmtepomp. De condensor is vaak gemaakt van titanium, wat geschikt is voor langdurige contact met chlorinewater.

Als het zwembad een binnenzwembad is en het ook in de winter gebruikt wordt, dient het nodige vermogen voor het verwarmen van het zwembadwater opgeteld te worden bij het totale vermogen dat nodig is voor verwarming en tapwater. In het geval van een buitenbad, dat meestal enkel in de zomer gebruikt wordt, hoeft dit vaak niet, omdat het verwarmingsvermogen van de warmtepomp in de zomer niet nodig is voor de woning.

Bij het inbedrijfstellen van een warmtepompinstallatie, inclusief de naverwarming en zwembadverwarming, is het verstandig om de warmtepomp te laten inbedrijfstellen door een ervaren monteur. De meeste merken bieden deze service aan, maar het kan extra kosten. Soms is deze service al inbegrepen in de aankoopprijs, of wordt er een aparte vergoeding gemaakt.

All-electric systemen en elektrische naverwarming

In nieuwbouwprojecten wordt steeds vaker gekozen voor een all-electric systeem, waarbij de warmtepomp volledig elektrisch gevoed wordt en geen traditionele cv-ketel nodig heeft. In dergelijke systemen wordt vaak een boiler van 200 of 300 liter gebruikt die via de warmtepomp wordt verwarmd. Op koude dagen kan een elektrisch element in de boiler als naverwarmer dienen. Deze oplossing is energiezuiniger en sluit goed aan bij de toekomstige energievisie van Nederland, waarin de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen moet worden verlaagd.

In bestaande woningen is het soms niet mogelijk om direct over te stappen naar een all-electric systeem. Hier is een hybride oplossing vaak beter aangemaakt, waarbij een elektrische ketel wordt ingezet als naverwarmer in de winter. Deze oplossing zorgt ervoor dat de woning continu warm kan worden gehouden, zonder dat er verlies is aan comfort.

Technische specificaties en aansluiting

De technische specificaties van een naverwarmer moeten goed overeenkomen met de warmtepompinstallatie. De Metro naverwarmer is bijvoorbeeld ontworpen om direct aangesloten te worden op de combi blueline van Metro Therm. Dit systeem is voorzien van een ingebouwd relais, waardoor het automatisch kan reageren op het warmtevermogen dat door de warmtepomp wordt geleverd. De naverwarmer is bereikbaar in meerdere vermogensniveaus, waardoor het systeem kan worden afgestemd op de energiebehoefte van de woning.

Een belangrijk aspect bij de installatie is de communicatie tussen de warmtepomp en de naverwarmer. De Metro naverwarmer wordt geleverd met een communicatiekabel, waardoor een directe aansluiting mogelijk is. Dit zorgt voor een efficiënter systeem, waarin de naverwarming alleen ingeschakeld wordt als nodig is. Dit helpt om energieverbruik te beperken en zorgt voor een langere levensduur van het systeem.

Energie-efficiëntie en duurzaamheid

Een warmtepompinstallatie met naverwarming is een duurzame en energiezuinige oplossing voor de verwarming van woningen. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of uit het water en gebruikt hierbij weinig elektriciteit. In combinatie met een elektrische naverwarmer wordt het systeem afgestemd op de energiebehoefte van de woning en kan het efficiënter functioneren.

In bestaande woningen is het vaak verstandig om de isolatie van het huis te verbeteren voordat een warmtepompinstallatie wordt aangelegd. Dit zorgt ervoor dat er minder warmte verloren gaat en dat de warmtepomp minder vaak hoeft te werken. Hierdoor wordt het energieverbruik verder beperkt en kan het systeem optimaal functioneren.

Samenvatting

Naverwarming bij een warmtepomp is een essentieel onderdeel van een efficiënt verwarmingsstelsel, vooral in bestaande woningen. Door een elektrische naverwarmer toe te passen, kan het warmtevermogen van de warmtepomp worden aangevuld, waardoor het woningklimaat comfortabel kan blijven. Dit is vooral van belang op koude dagen, wanneer de efficiëntie van de warmtepomp verminderd is. In nieuwbouwprojecten wordt vaak gekozen voor een all-electric systeem, waarbij een elektrische boiler als naverwarmer dient.

De keuze van het afgiftesysteem is eveneens belangrijk, omdat de warmtepomp werkt op lage temperaturen. In bestaande woningen moet het afgiftesysteem vaak aangepast worden zodat het goed functioneert. Vloerverwarming is een ideale oplossing, maar moet wel voldoende worden aangelegd. Bovendien is het belangrijk om de isolatie van het huis te verbeteren om het energieverbruik van de warmtepomp te beperken.

Hybride systemen bieden een flexibele oplossing voor woningen waar een directe overstap naar een volledig elektrisch systeem niet haalbaar is. Deze systemen combineren een warmtepomp met een elektrische ketel die als naverwarmer dient. Ze zorgen voor een continu warme woonomgeving en kunnen ook gebruikt worden voor de productie van warm water.

Ten slotte is het verstandig om de warmtepompinstallatie door een ervaren monteur te laten inbedrijfstellen. Dit zorgt ervoor dat het systeem correct functioneert en dat er geen problemen ontstaan. Bij een all-electric systeem is het ook mogelijk om passief te koelen, wat comfortabele inwendige temperaturen garandeert in de zomermaanden.

Bronnen

naverwarmer