Energieverbruik van een woning met warmtepomp: Factoren, berekening en besparing

Published by Redactie on oktober 2, 2025 | Category warmtepomp

Het overstappen van een traditioneel verwarmingssysteem naar een warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze voor eigenaren die hun woning willen verduurzamen. Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, grond of water en gebruikt elektriciteit om die warmte in de woning te brengen. Dit maakt het een efficiënt alternatief voor een gascv-ketel. Het energieverbruik van een woning met een warmtepomp is echter afhankelijk van meerdere factoren, zoals het type warmtepomp, de isolatiegraad van het huis, het COP (Coefficient of Performance), en het gebruik van de warmtepomp.

In deze gids geven we een overzicht van het energieverbruik van een woning met een warmtepomp, waarop dit verbruik beïnvloed kan worden, en hoe je het verbruik kunt berekenen. Ook bespreken we de invloed van zonnepanelen op het rendement van een warmtepomp en de kosten die je kunt verwachten. Aan het einde van dit artikel heb je duidelijk inzicht in hoe je een warmtepomp efficiënt kunt gebruiken om je woning duurzaam en kostenefficiënt te verwarmen.

Het energieverbruik van een woning met warmtepomp

Het energieverbruik van een woning met warmtepomp varieert afhankelijk van het type systeem, de grootte van de woning en de isolatie. Een warmtepomp gebruikt elektriciteit om warmte uit de omgeving te halen, wat efficiënter is dan een klassieke elektrische verwarming. De energie die nodig is om de warmtepomp aan te drijven, is aanzienlijk minder dan het verbruik van een gascv-ketel, vooral wanneer de woning goed geïsoleerd is.

Gemiddeld verbruikt een warmtepomp tussen de 2.000 en 5.000 kWh per jaar, afhankelijk van het type systeem en het gebruik. Voor een lucht/water warmtepomp ligt het jaarverbruik rond de 2.000 tot 3.000 kWh, terwijl een water/water warmtepomp meestal tussen de 2.000 en 3.000 kWh verbruikt. Hybride warmtepompen, die een combinatie vormen van een elektrische warmtepomp en een traditionele cv-ketel, verbruiken gemiddeld 1.500 tot 3.000 kWh per jaar, met een gedeelte aan gasverbruik.

Deze cijfers zijn richtlijnen en kunnen afwijken op basis van individuele omstandigheden. Het energieverbruik is dus geen vast getal, maar afhankelijk van hoe goed je woning is geïsoleerd en hoe efficiënt je warmtepomp werkt.

Factoren die het energieverbruik beïnvloeden

Het energieverbruik van een warmtepomp wordt beïnvloed door meerdere variabelen. De volgende factoren spelen een cruciale rol in het bepalen van het verbruik:

1. Type warmtepomp

Er zijn verschillende soorten warmtepompen, die elk anders presteren in termen van energieverbruik. De meest voorkomende typen zijn:

Lucht/water warmtepomp: Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt die om water te verwarmen. Het jaarverbruik ligt rond de 2.000 tot 3.000 kWh.
Water/water warmtepomp: Deze pomp haalt warmte uit grondwater of een bodembron. Het verbruik ligt meestal iets hoger, tussen 2.000 en 3.000 kWh per jaar.
Hybride warmtepomp: Deze pomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Het verbruik is meestal rond de 1.500 tot 3.000 kWh per jaar, met een gedeelte aan gasverbruik.

2. Rendement (COP)

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de Coefficient of Performance (COP). Dit getal geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp kan leveren per kilowattuur elektriciteit. Een COP van 4 betekent dat 1 kWh elektriciteit 4 kWh warmte oplevert. Hoe hoger de COP, hoe efficiënter de warmtepomp werkt en hoe lager het energieverbruik.

De COP kan variëren afhankelijk van de buitentemperatuur. Op koude dagen daalt het rendement, waardoor de warmtepomp meer stroom verbruikt. In de winter kan de COP bijvoorbeeld dalen tot 2 of 3, terwijl hij in de herfst of lente gemiddeld rond de 4 ligt.

3. Oppervlakte en isolatie van de woning

De grootte van de woning en de kwaliteit van de isolatie bepalen het energieverbruik. Hoe groter de woning, hoe meer warmte er nodig is. Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte en vereist dus minder energie om de gewenste temperatuur te behouden.

Informatie uit de bronnen wijst uit dat een woning met een oppervlakte van 80 tot 120 m² gemiddeld tussen 2.000 en 3.000 kWh per jaar verbruikt. Voor grotere woningen kan dit verbruik aanzienlijk stijgen, afhankelijk van de isolatie.

4. Gebruik van de warmtepomp

Hoe het systeem wordt gebruikt heeft ook invloed op het energieverbruik. Warmtepompen kunnen worden ingezet voor:

Alleen centrale verwarming
Alleen sanitaire verwarming
Beide tegelijk

Een warmtepomp die enkel voor de centrale verwarming wordt gebruikt, verbruikt minder energie dan een systeem dat ook sanitair water moet opwarmen. De energie die nodig is voor sanitair water is afhankelijk van het aantal personen en het gebruiksgewoontes in de woning.

5. Buitentemperatuur

De buitentemperatuur speelt een grote rol in het energieverbruik van een warmtepomp. Hoe groter het verschil tussen de buitentemperatuur en de gewenste binnentemperatuur, hoe harder de warmtepomp moet werken en hoe hoger het energieverbruik. In de winter verbruikt de warmtepomp dus meer stroom dan in de herfst of lente.

Hoe bereken je het energieverbruik van een warmtepomp?

Het energieverbruik van een warmtepomp kan worden berekend op basis van het huidige gasverbruik van de woning, het rendement (COP) van de warmtepomp en de elektriciteitsprijs. De volgende stappen worden genoemd in de bronnen:

Huidig gasverbruik bepalen: Vermenigvuldig het huidige gasverbruik van de woning met 8,82. Dit geeft een schatting van het thermische energieverbruik in kWh.
COP bepalen: Zoek de COP van de warmtepomp op. Dit is het rendement van het systeem.
Thermisch vermogen delen door COP: Deel het thermische vermogen (in kWh) door de COP om het stroomverbruik van de warmtepomp te berekenen.
Jaarlijkse kosten berekenen: Vermenigvuldig het verbruik in kWh met de elektriciteitsprijs om de jaarlijkse kosten te bepalen.

De formule voor het berekenen van het energieverbruik is als volgt:

$$ \text{Verbruik warmtepomp (kWh)} = \frac{\text{Thermisch vermogen (kWh)}}{\text{COP}} $$

$$ \text{Jaarlijkse kosten} = \text{Verbruik (kWh)} \times \text{Elektriciteitsprijs (€/kWh)} $$

Bijvoorbeeld: Als een woning een thermisch vermogen heeft van 15.000 kWh en de COP van de warmtepomp 3 is, dan is het verbruik:

$$ \frac{15.000}{3} = 5.000 \text{ kWh} $$

Als de elektriciteitsprijs €0,25 per kWh is, dan zijn de jaarlijkse kosten:

$$ 5.000 \times 0,25 = €1.250 $$

Met deze berekening krijg je een indruk van de kosten en het energieverbruik van de warmtepomp. Het werkelijke verbruik kan echter iets afwijken, omdat dit een schatting is.

Verbruik per maand en per dag

Om het verbruik per maand of per dag te berekenen, kun je het jaarverbruik delen door 12 of 365. In het voorbeeld boven:

Verbruik per maand = $ \frac{5.000}{12} = 417 \text{ kWh} $
Verbruik per dag = $ \frac{5.000}{365} = 14 \text{ kWh} $

Dit is een nuttige berekening om te begrijpen hoeveel energie de warmtepomp dagelijks verbruikt en hoeveel je per maand kunt rekenen op elektriciteitskosten.

Kosten van een warmtepomp

De kosten van een warmtepomp hangen af van het jaarverbruik in kWh en de elektriciteitsprijs in jouw regio. Op basis van de cijfers uit de bronnen is het jaarverbruik gemiddeld tussen de 2.000 en 5.000 kWh. Met een elektriciteitsprijs van €0,25 per kWh lopen de kosten op tussen €500 en €1.250 per jaar.

In het voorbeeld boven is het jaarverbruik 5.000 kWh, wat neerkomt op €1.250. Per maand is dit ongeveer €104, en per dag ruim €3,50. Deze cijfers zijn een schatting en kunnen variëren afhankelijk van het type warmtepomp, de isolatie van de woning en de buitentemperatuur.

Een hybride warmtepomp, die gas gebruikt in combinatie met elektriciteit, heeft meestal een lagere elektriciteitsrekening, omdat het gasverbruik een deel van het verwarmingsvermogen overneemt. De elektriciteitskosten lopen hier rond de €375 tot €750 per jaar, afhankelijk van het gebruik.

Invloed van zonnepanelen op het energieverbruik

Een warmtepomp is afhankelijk van elektriciteit, wat betekent dat het energieverbruik kan worden verlaagd door zonnepanelen te installeren. Zonnepanelen genereren groene energie die kan worden gebruikt om de warmtepomp aan te drijven. Dit vermindert de afhankelijkheid van het stroomnet en verlaagt de elektriciteitsrekening.

Het aantal zonnepanelen dat nodig is, hangt af van het verbruik van de warmtepomp. Voor een warmtepomp die gemiddeld 2.000 tot 3.000 kWh per jaar verbruikt, zijn ongeveer 6 tot 8 zonnepanelen nodig. Deze panelen leveren genoeg energie om het verbruik van de warmtepomp te dekken en kunnen zelfs extra energie opbrengen.

De combinatie van zonnepanelen en een warmtepomp is dus een efficiënte manier om je woning duurzaam te verwarmen. Het verbruik van de warmtepomp kan worden gedeeltelijk of volledig gedekt door zonne-energie, wat resulteert in lagere elektriciteitskosten en minder CO2-uitstoot.

Tips voor het optimaliseren van het energieverbruik

Om het energieverbruik van een warmtepomp zo efficiënt mogelijk te maken, zijn er meerdere maatregelen die je kunt nemen:

Goede isolatie: Zorg voor een goed geïsoleerde woning om warmteverlies te beperken.
Regelbare thermostaat: Gebruik een slimme thermostaat om de verwarming efficiënt in te regelen.
Regelmatige onderhoud: Zorg voor regelmatig onderhoud van de warmtepomp om het rendement te behouden.
Gebruik van zonnepanelen: Genereer je eigen elektriciteit om de kosten van de warmtepomp te verlagen.
Efficiënt gebruik: Gebruik de warmtepomp enkel voor de benodigde toepassingen, zoals centrale verwarming en sanitair water.

Door deze tips in acht te nemen, kun je het energieverbruik van je woning met een warmtepomp aanzienlijk verlagen en tegelijkertijd je CO2-uitstoot verminderen.

Conclusie

Een warmtepomp is een efficiënte en duurzame manier om je woning te verwarmen. Het energieverbruik van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type systeem, de isolatie van de woning en het rendement van de pomp. Gemiddeld verbruikt een warmtepomp tussen de 2.000 en 5.000 kWh per jaar, wat aanzienlijk minder is dan een klassieke elektrische verwarming.

Het verbruik is berekenbaar op basis van het huidige gasverbruik, het rendement (COP) en de elektriciteitsprijs. Door zonnepanelen te installeren, kun je het energieverbruik verder verlagen en je woning volledig duurzaam maken. Goede isolatie en slimme regelingen helpen ook om het verbruik te optimaliseren.

Een warmtepomp is dus een verstandige keuze voor wie zijn woning wil verduurzamen en tegelijkertijd kosten wil besparen. Het verbruik is afhankelijk van meerdere factoren, maar met het juiste aanpak kun je ervoor zorgen dat je warmtepomp efficiënt en kostenefficiënt werkt.