Kiezen tussen CV-ketel en warmtepomp in de tussentijd: wat is de beste optie voor de komende vijf jaar?

Published by Redactie on oktober 3, 2025 | Category warmtepomp

In Nederland wordt de energietransitie steeds meer een realiteit. Het stopt met aardgas is een doel dat op korte termijn steeds dichterbij komt. In dit kader wordt de installatie van een warmtepomp steeds vaker aangemoedigd of zelfs verplicht gesteld bij het vervangen van een CV-ketel. Vanaf 2026 wordt een hybride warmtepomp bijvoorbeeld verplicht bij het vervangen van een oude CV-ketel. Voor de komende vijf jaar blijft de keuze tussen het vervangen van een CV-ketel of het inzetten op een warmtepomp echter relevant voor veel huishoudens. Dit artikel biedt een overzicht van de voordelen, nadelen en financiële aspecten van beide opties, gebaseerd op de actuele informatie die beschikbaar is.

Inleiding

De overgang van CV-ketels naar warmtepompen is een kernaspect van de Nederlandse energiebeleidsvisie. De regering streeft ernaar om aardgas langzaam uit te faseren en te vervangen door duurzamere warmtebronnen. In de praktijk betekent dit dat huishoudens binnen de komende jaren een keuze moeten maken: ofwel investeren in een nieuwe CV-ketel of overgaan op een warmtepomp. Vanaf 2026 wordt een hybride warmtepomp verplicht bij vervanging van een CV-ketel. Voor de komende vijf jaar blijft de keuze echter open en is het nuttig om te begrijpen welke optie het meest zinvol is in verschillende situaties.

Wat zijn de opties?

CV-ketel

Een CV-ketel is een traditionele verwarmingsinstallatie die aardgas gebruikt om warmte te genereren. Deze ketel is bekend om zijn betrouwbaarheid, maar heeft ook nadelige kanten. Het verbruikt een fossiele brandstof, wat bijdraagt aan koolstofemissies. Bovendien zijn de stookkosten van een CV-ketel in de huidige situatie relatief hoog, vooral gezien de stijgende gasprijzen.

Een elektrische CV-ketel is een alternatief, maar deze is erg duur in gebruik en wordt daarom niet aanbevolen als langere termijnoplossing. Deze optie is vooral geschikt voor tijdelijke situaties of wanneer geen betere alternatieven voorhanden zijn.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een traditionele CV-ketel. Deze installatie gebruikt elektriciteit om warmte op te wekken, maar kan op koude dagen ook op gas werken. De CV-ketel dient hierbij als een extra warmtebron voor buitengewoon koude dagen of voor warm tapwater. De hybride warmtepomp is op dit moment een veelbelovende oplossing voor huishoudens die langzaam overstappen willen maken van gas naar elektriciteit.

Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp werkt volledig op elektriciteit. Deze installatie is efficiënt en milieuvriendelijk, maar vereist dat de woning goed geïsoleerd is en geschikte verwarmingsinstallaties zoals vloerverwarming of efficiënte radiatoren heeft. Deze optie is niet voor iedereen geschikt en vereist vaak aanpassingen aan de woning.

Warmtenet

Een warmtenet is een centrale warmtebron waarop huizen individueel of collectief aangesloten kunnen worden. Dit is een duurzame optie, maar de meeste warmtenetten zijn nog niet volledig uitgebouwd. Het aansluiten op een warmtenet is vaak een duur proces en vereist vaak aansluitingskosten en aanpassingen aan de woning. Bovendien is er op veel plekken überhaupt geen warmtenet in ontwikkeling.

Kostencalculatie en terugverdientijd

Kostprijs

Een nieuwe CV-ketel is relatief goedkoop. De aanschafkosten liggen rond de €1.000 tot €2.000, afhankelijk van de kwaliteit en merk. Installatie- en eventuele aanpassingskosten zijn daarnaast. Aangezien de CV-ketel op gas werkt, zijn de stookkosten echter aanzienlijk, vooral bij de huidige gasprijzen.

Een hybride warmtepomp is aanzienlijk duurder in aanschaf. Na aftrek van subsidies ligt de aanschafprijs tussen €3.000 en €7.000. Deze prijsvariatie is afhankelijk van het merk, het type en eventuele aanpassingen aan de woning. Een volledig elektrische warmtepomp is nog duurder, met aanschafkosten vanaf €6.500.

Energiekosten

De energiekosten van een CV-ketel zijn hoge aardgas- en elektriciteitskosten. Deze kosten zijn afhankelijk van de markt en kunnen snel stijgen of dalen. In de huidige context zijn deze kosten echter vrij hoog, wat de aantrekkelijkheid van een CV-ketel als langere termijnoplossing beperkt.

Een hybride warmtepomp heeft lage energiekosten, vooral omdat een groot deel van de warmte op een efficiënte manier wordt opgewekt. De elektriciteitskosten zijn hierbij bepalend, maar aangezien een warmtepomp het energieverbruik kan verminderen, zijn de stookkosten lager dan bij een CV-ketel. De elektrische verbruikskosten zijn echter afhankelijk van de stroomprijs en het energieverbruik van de woning.

Terugverdientijd

De terugverdientijd van een warmtepomp is een cruciale factor bij de beslissing om deze te kopen. Volgens demissionair minister De Jonge is een hybride warmtepomp voor 2,65 miljoen huishoudens binnen 7 jaar terug te verdienen. Onderzoek door de Vereniging Eigen Huis suggereert echter dat deze inschatting te optimistisch is. Volgens dit onderzoek is de terugverdientijd voor de meeste huishoudens langer dan 7 jaar.

De Consumentenbond schat de terugverdientijd van een hybride warmtepomp op 7 tot 15 jaar. Deze variatie is afhankelijk van de efficiëntie van de warmtepomp, de isolatie van de woning en de energiekosten. Hoe efficiënter de warmtepomp is, hoe sneller de investering terugverdiend is.

Invloed van subsidies

Subsidies kunnen een groot verschil maken in de kostencalculatie. Subsidiebedragen variëren per type warmtepomp en per regio. Via rvo.nl zijn de precieze subsidiebedragen per apparaat te vinden. Subsidies kunnen de aanschafkosten aanzienlijk verlagen, wat de terugverdientijd verkort.

Keuze in de tussentijd

Tussen nu en 2026 is er tijd om een beslissing te nemen. In de tussentijd zijn er enkele belangrijke overwegingen die huishoudens in overweging moeten nemen:

1. Stookkosten

De stookkosten van een CV-ketel zijn huidig hoog. Aangezien gasprijzen instabiel zijn, is het niet zeker of deze kosten in de toekomst zullen dalen. Een warmtepomp kan aanzienlijke besparingen opleveren op de energierekening, wat vooral nu gunstig is.

2. Subsidies

Subsidies voor warmtepompen zijn op dit moment beschikbaar en kunnen de aanschafkosten verlagen. Het is belangrijk om hier gebruik van te maken, zodat de investering financieel aantrekkelijker wordt.

3. Verplichting

Vanaf 2026 wordt een hybride warmtepomp verplicht bij vervanging van een CV-ketel. Dit betekent dat huishoudens die nu een CV-ketel vervangen kunnen profiteren van subsidies en lagere stookkosten, terwijl ze tegelijkertijd het verplichte karakter van de nieuwe regelgeving voorbijkomen.

4. Duurzaamheid

Het kiezen voor een warmtepomp is een duurzame keuze. Het gebruik van aardgas verminderen draagt bij aan de energietransitie en kan ook voordelen opleveren in de toekomst, zoals lagere stookkosten en een positief effect op de CO2-blanco van de woning.

5. Aansluiting op warmtenet

In sommige wijken wordt gewerkt aan het uitbreiden van warmtenetten. Het aansluiten op zo’n net kan een duurzame en efficiënte oplossing zijn. Voor de komende vijf jaar is dit echter vaak nog niet mogelijk en vereist het aansluiting op een warmtenet vaak extra kosten en aanpassingen aan de woning.

Uitvoerbaarheid in de praktijk

1. Aansluiting op 400 volt

Voor een warmtepomp is 400 volt aansluiting vaak nodig. In sommige woningen is deze aansluiting al aanwezig, maar niet gebruikt. In oude woningen moet wellicht extra kabel worden gelegd, wat extra kosten met zich meebrengt. Het is belangrijk om te controleren of 400 volt beschikbaar is voordat er wordt gekozen voor een warmtepomp.

2. Ruimte voor installatie

Een warmtepomp vereist voldoende ruimte voor de installatie. In sommige huizen is het CV-ketelruimte geschikt om een warmtepomp te installeren, terwijl in andere gevallen aanpassingen nodig zijn. Het is daarom verstandig om een energiecoach of installateur te raadplegen voor een persoonlijk advies.

3. Type woning

Het type woning speelt een rol bij de keuze voor een warmtepomp. In goed geïsoleerde woningen werkt een volledig elektrische warmtepomp efficiënter. In minder geïsoleerde woningen is een hybride warmtepomp vaak de betere keuze, omdat deze op koude dagen extra warmte kan genereren.

Conclusie

De keuze tussen het vervangen van een CV-ketel of het overstappen naar een warmtepomp is complex en afhankelijk van verschillende factoren. Voor de komende vijf jaar blijft de CV-ketel een optie, maar de stijgende energiekosten en de toekomstige verplichting om over te stappen op een warmtepomp maken het overwegen van een warmtepomp een aantrekkelijke optie.

De terugverdientijd van een warmtepomp varieert, maar subsidies en lage energiekosten maken de investering in de huidige situatie aantrekkelijker. Voor huishoudens die nu al overwegen om over te stappen, kan het nu kiezen voor een hybride warmtepomp gunstig zijn, zowel financieel als in termen van duurzaamheid.

Het is verstandig om vooraf advies in te winnen bij een energiecoach of installateur, zodat de keuze afgestemd kan worden op de specifieke situatie van de woning. De overgang naar een warmtepomp is een investering in de toekomst, die niet alleen bijdraagt aan de energietransitie, maar ook kan leiden tot aanzienlijke besparingen op de energierekening.