Terugverdientijd van industriële warmtepompen: Factoren, subsidie en rendement

De toepassing van warmtepompen in industriële hallen is op dit moment een van de meest veelbelovende investeringen in het kader van duurzame energieopwekking en energiebesparing. Ondanks de hoge aanschafkosten is een warmtepomp in de industrie vaak gunstiger dan alternatieve oplossingen zoals een e-boiler, zeker over een langere termijn. In dit artikel leggen we uit hoe de terugverdientijd van industriële warmtepompen berekend wordt, welke factoren daarbij een rol spelen, welke subsidies beschikbaar zijn en welke warmtepomp het beste past bij jouw industriële omgeving.

Terugverdientijd: Hoe bereken je die?

De terugverdientijd van een warmtepomp wordt berekend door de investeringskosten te delen door de jaarlijkse kostenbesparing. Deze berekening is van essentieel belang om te bepalen of een investering in een warmtepomp rendabel is.

In de praktijk betekent dit:

1. Investeringskosten: Dit zijn de totale kosten voor aankoop, installatie en eventuele aanpassingen van het gebouw (zoals isolatie of elektriciteitsaansluiting).
2. Subsidie: In Nederland zijn er aantrekkelijke subsidies beschikbaar voor industriële warmtepompen, zoals de ISDE-subsidie en de EIA (Energie-investeringsaftrek). Deze subsidies verminderen de netto investering.
3. Kostenbesparing: Dit is het verschil tussen de energiekosten van de oude oplossing (zoals een gasgestookte heater of e-boiler) en de warmtepomp. Het is belangrijk om ook CO2-kosten en eventuele overheidsbelastingen in rekening te brengen.

Voorbeeldberekening

Laten we een eenvoudig voorbeeld bekijken:

• Investeringskosten (excl. subsidie): € 15.000
• Subsidie (ISDE + EIA): € 5.000
• Netto investering: € 10.000
• Jaarlijkse besparing: € 1.000

De terugverdientijd is dan: € 10.000 / € 1.000 = 10 jaar

Omdat de subsidies in Nederland sterk variëren afhankelijk van het type installatie en de omvang ervan, kan de terugverdientijd per project aanzienlijk verschillen. In sommige gevallen kan de terugverdientijd lager zijn dan 10 jaar, terwijl het in andere gevallen tot 40 jaar kan oplopen.

Factoren die de terugverdientijd beïnvloeden

De terugverdientijd van een warmtepomp in een industriële omgeving is nooit een vaste waarde. Tientallen variabelen bepalen hoe snel het rendement zich voordoet. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste factoren.

1. Type warmtepomp

Er zijn verschillende types warmtepompen die elk hun eigen voordelen en nadelen hebben in industriële hallen:

• Lucht-water warmtepomp: Deze is relatief eenvoudig te installeren en geschikt voor hallen met een beperkt budget. Ze zijn echter iets minder efficiënt dan bodemgebonden systemen.
• Water-water (grond-water) warmtepomp: Deze systemen zijn technisch efficiënter, maar vereisen een ingrijpende installatie (zoals grondboringen). Ze zijn dus gevoeliger voor investeringskosten, maar leveren op lange termijn meestal hogere besparing op.

Bron [3] stelt dat de keuze van het juiste type warmtepomp afhankelijk is van factoren zoals de doelstellingen, het bedrijfsproces, de locatie en de grootte van de hal.

2. Subsidies en fiscale voordelen

Subsidies en fiscale aftrek zijn essentieel voor de rendabiliteit van een warmtepomp in de industrie. In Nederland zijn er drie belangrijke programma’s:

• ISDE-subsidie (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing): Deze subsidie is beschikbaar voor warmtepompen met een vermogen boven de 70 kW. Ze biedt een directe bijdrage aan de aanschafkosten.
• EIA (Energie-investeringsaftrek): Tot 45% van de investeringskosten kan afgetrokken worden van de fiscale winst. Dit is een belangrijke voordelen voor bedrijven die belast worden.
• Verduurzamingsregeling industriële gebouwen (VRIG): Deze regeling is bedoeld voor bedrijven die hun gebouw verduurzamen, waaronder ook warmtepompen vallen.

De combinatie van subsidies kan de netto investering aanzienlijk verlagen, wat leidt tot een snellere terugverdientijd.

3. Energieverbruik en efficiëntie

Een warmtepomp is een energiebesparend systeem, maar de mate van besparing hangt sterk af van de efficiëntie. De COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) zijn maatstaven die aangeven hoeveel warmte de warmtepomp per ingezette energie levert. Een hogere COP betekent een hogere efficiëntie en dus een snellere terugverdientijd.

Bron [1] meldt dat de gemiddelde terugverdientijd voor een elektrische warmtepomp in huishoudelijke toepassingen 7 tot 15 jaar bedraagt. Voor industriële toepassingen is dit cijfer vaak lager, omdat de energiebehoefte en het gebruik van de installatie meestal hoger is.

4. Isolatie en energiebeheer

Ondanks dat warmtepompen efficiënter zijn dan traditionele verwarmingssystemen, is het van belang dat de industriële hal goed geïsoleerd is. Een slechte isolatie zorgt ervoor dat de warmtepomp vaker moet werken, wat de energiekosten en daarmee ook de terugverdientijd verhoogt.

Bron [1] en [5] benadrukken dat isolatie en energiebeheer cruciale factoren zijn voor het optimaliseren van het rendement van een warmtepomp.

Warmtepompen in de industrie: Voordelen en uitdagingen

Voordelen van een warmtepomp in industriële hallen

1. Energiebesparing: Warmtepompen gebruiken aanzienlijk minder energie dan e-boilers of traditionele gasgestookte installaties. Bron [2] stelt dat warmtepompen vaak goedkoper zijn over de levensduur dan e-boilers.
2. Lage CO2-uitstoot: Het gebruik van warmtepompen draagt bij aan het verminderen van CO2-uitstoot, wat steeds belangrijker wordt in de context van milieunormen.
3. Subsidiegevoelig: Dankzij subsidies als ISDE en EIA is een warmtepomp in de industrie financieel aantrekkelijker dan ooit.
4. Duurzaam en toekomstbestendig: Warmtepompen zijn een duurzame oplossing die goed aansluit bij de doelstellingen van het klimaatbeleid.
5. Flexibiliteit in bedrijfsvoering: Veel warmtepompen kunnen zowel verwarmen als koelen, wat extra waarde biedt in industriële hallen die op hoge temperaturen werken.

Uitdagingen

1. Hoge aanschafkosten: Hoewel subsidies de netto investering verlagen, zijn de aanschafkosten nog steeds aanzienlijk.
2. Installatie- en onderhoudskosten: De installatie van een warmtepomp vereist vaak aanpassingen aan het gebouw of aan de elektriciteitsaansluiting.
3. Afhankelijkheid van elektriciteit: Warmtepompen werken met elektriciteit, wat betekent dat de stroomprijs een rol speelt in de kosten en het rendement. Bron [1] meldt dat de stroomverbruik kosten een belangrijke factor zijn.
4. Afstand tot warmtebronnen: Voor grond-water warmtepompen is het essentieel dat de locatie geschikt is voor grondboringen.

Terugverdientijd in de praktijk: Wat zegt de data?

Tabel: Terugverdientijd per warmtepomp in industriële hallen

Bron [1], [3], [5]

Deze data tonen aan dat de terugverdientijd sterk kan variëren, afhankelijk van het type warmtepomp, de subsidie en de jaarlijkse besparing. Hybride warmtepompen lijken op basis van de cijfers het snelst rendabel, vooral bij goedkope subsidies en lage investeringskosten.

Case study: Retrofit van gasgestookte heaters in industriële hall

Een typisch voorbeeld is de retrofit van gasgestookte heaters in een logistieke hal. Hierbij worden bestaande gasgestookte systemen vervangen door een hybride of volledig elektrische warmtepomp, die vervolgens gekoppeld wordt aan zonnepanelen om de energiebesparing te maximaliseren.

Bron [3] meldt dat dergelijke retrofitprojecten niet alleen energiekosten verminderen, maar ook CO2-uitstoot verminderen en het bedrijf beter positioneren in het kader van duurzaamheidsdoelstellingen.

In dit scenario is de investering in een warmtepomp vaak gunstiger dan het blijven gebruiken van gas, vooral wanneer subsidies meegenomen worden. De terugverdientijd kan in dit geval lager zijn dan 10 jaar.

Kiezen voor de juiste warmtepomp: Tips voor ondernemers

Het kiezen van de juiste warmtepomp is een complexe beslissing die afhankelijk is van de specifieke omstandigheden van het bedrijf. Hier zijn enkele tips:

1. Analyseer het bedrijfsproces: Bepaal hoeveel warmte er nodig is, op welk moment en welke temperaturen nodig zijn.
2. Evalueer de locatie: Is er voldoende grondoppervlak voor grondboringen? Is de elektriciteitsaansluiting geschikt?
3. Bekijk subsidies en fiscale voordelen: Zoek uit welke subsidies beschikbaar zijn en hoe je deze kunt aanvragen.
4. Werk met een ervaren partner: Werk samen met een installateur die ervaring heeft met industriële warmtepompen.
5. Maak een energiebesparingssimulatie: Gebruik simulaties om te bepalen hoeveel energie en geld je kunt besparen met een warmtepomp.

Conclusie

De terugverdientijd van industriële warmtepompen varieert sterk afhankelijk van het type installatie, de subsidies en de energiebehoefte. In de praktijk is een warmtepomp echter vaak een rendabele investering, vooral wanneer subsidies meegenomen worden en het bedrijf streeft naar duurzaamheid en energie-efficiëntie.

De keuze voor een warmtepomp in industriële hallen brengt tal van voordelen met zich mee, zoals lagere energiekosten, minder CO2-uitstoot en het profiteren van fiscale voordelen. Tegelijkertijd zijn er uitdagingen, zoals hoge aanschafkosten en installatievereisten, die goed beoordeeld moeten worden.

Voor bedrijven die hun energieverbruik willen verduurzamen en tegelijk ook kosten willen besparen, is een warmtepomp in de industrie een waardevolle optie. Met de juiste analyse, subsidies en een goed gekozen systeem kan de terugverdientijd snel worden bereikt, zodat het rendement op lange termijn zichtbaar is.

Bronnen

1. Warmtepomp gids - Rendement en subsidie
2. Entro - Warmtepomp is goedkoper dan e-boiler
3. Mirk Installaties - Voordelen van warmtepompen in industriële hallen
4. Climate Gate - Terugverdientijd warmtepomp kan meerdan 80 jaar zijn
5. De Margaretha - Kosten en rendement van warmtepompen