Energieverbruik en rendement van de Daikin Altherma warmtepomp: analyses en aanbevelingen

Published by Redactie on oktober 4, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Lucht-water warmtepompen (LWP) zijn steeds vaker een populaire keuze voor duurzame verwarming en tapwaterverwarming in woningen. Een van de bekendere merken op de markt is Daikin, met hun Altherma reeks. Deze warmtepompen worden gepresenteerd als efficiënte en duurzame oplossingen. Toch zijn er situaties waarin gebruikers teleurgesteld zijn over het werkelijke energieverbruik en rendement van hun Daikin Altherma warmtepomp.

In dit artikel wordt een casus besproken van een Daikin Altherma EHBX08C3V + ERLQ006CV3 6 kW warmtepomp die in januari 2016 is geïnstalleerd in een woning. Hoewel de warmtepomp technisch gezien functioneerde zoals verwacht, bleek het rendement (COP) lager en het stroomverbruik hoger dan verwacht. Deze ervaring benadrukt het belang van een goed ontwerp, correcte installatie en adequaat onderhoud om optimaal rendement te behalen. Verder worden aanbevelingen gegeven voor het optimaliseren van de werking van dergelijke systemen.

Probleemstelling: Laag rendement en hoge stroomverbruik

In het geval dat in de bronnen wordt beschreven, is een Daikin Altherma warmtepomp geïnstalleerd met als doel het verwarmen van tapwater in de zomer en het koelen van het huis, met in de winter een rol als back-up voor een houtkachel. De warmtepomp was ontworpen door een installateur in samenwerking met Daikin. Na de installatie bleek echter dat er aanzienlijke fouten waren gemaakt, zowel bij het ontwerp als bij de installatie.

De gevolgen van deze fouten waren duidelijk zichtbaar: het rendement, gemeten in COP (Coefficient of Performance), was lager dan verwacht, en het stroomverbruik was hoger. De COP is een maat voor het rendement van een warmtepomp en geeft aan hoeveel warmte wordt gegenereerd per eenheid elektriciteit. Een hogere COP betekent dus een efficiëntere warmtepomp. In dit geval bleek de COP niet aan de verwachtingen te voldoen, wat betekende dat het systeem meer elektriciteit verbruikte om het gewenste resultaat te bereiken.

Analyse van de problemen

Na de installatie bleek dat de installatie technisch gezien goed was, maar dat er twee serieuze problemen bleven bestaan: het stroomverbruik was te hoog en het rendement te laag. In februari 2017 heeft de serviceorganisatie van Daikin (Servicened) een laptop aan de binnenunit gekoppeld om te meten. De meetresultaten die uiteindelijk op 21 februari 2017 binnenkwamen, gaven de volgende conclusies:

Uit de monitoring bleek dat er geen afwijkingen in de data van de warmtepomp te zien zijn; deze functioneert naar behoren.
Een relatief hogere COP (rendementsfactor) is te verklaren uit de opzet van de gehele installatie.

Deze analyse laat zien dat de problemen met het rendement en energieverbruik niet in de werking van de warmtepomp zelf lagen, maar in de manier waarop de installatie was ingericht. Dit benadrukt het belang van een goed ontwerp en installatie om het volledige potentieel van de warmtepomp te benutten.

Aanbevelingen voor een efficiëntere werking

Op basis van de meetresultaten en analyses zijn een aantal aanbevelingen gedaan om de efficiëntie van de warmtepomp te verbeteren:

Weersafhankelijke regeling voor CV-bedrijf instellen: Deze regeling zorgt ervoor dat de warmtepomp automatisch aanpast aan de buitentemperatuur, wat het energieverbruik kan verlagen.
Zo laag mogelijke aanvoerwatertemperaturen gebruiken: Hoog aanvoerwater geeft lage rendementen. Door de aanvoerwater temperaturen zo laag mogelijk te houden, kan het rendement van de warmtepomp verbeterd worden.
Regeling instellen op “langzaam” met een dT van 5K: Hierbij wordt het temperatuurverschil (dT) tussen aanvoer en retour zo laag mogelijk gehouden, wat leidt tot een efficiënter verloop van het systeem.

Bij het kiezen van een warmtepomp is het dus niet alleen de technische kwaliteit van het product belangrijk, maar ook hoe het systeem is ontworpen en geïnstalleerd. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan regeltechniek, aanvoerwater temperaturen en dT-instellingen. Daarnaast is het van belang om te controleren of de installatie goed is geïsoleerd en luchtvrij.

Het aanhouden van goed contact met de installateur en fabrikant is essentieel om eventuele problemen snel te kunnen opsporen en op te lossen. Dit geval benadrukt ook de noodzaak voor de fabrikant om de documentatie en software van warmtepompen te verbeteren, zodat gebruikers beter in staat zijn om hun systeem efficiënt te laten werken.

De rol van hybride warmtepompen

Hybride warmtepompen, zoals de Daikin Altherma 8 kW, combineren een warmtepomp met een HR CV-ketel. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp in gebruik is wanneer het buiten warm is en de CV-ketel overneemt wanneer het koud wordt. Een hybride oplossing kan het gasverbruik met tot wel 50% verlagen, wat een aantrekkelijke optie is voor huiseigenaren die willen besparen op energiekosten.

De Daikin Altherma 8 kW is een gecombineerd verwarmingssysteem dat eenvoudig op het bestaande leidingwerk kan worden aangesloten. De meeste woningen beschikken al over radiatoren en leidingwerk, waardoor het niet nodig is om deze te vervangen. Toch is het belangrijk om aan te duiden dat het hoogste rendement behaald wordt in woningen met lage temperatuur verwarming, zoals vloerverwarming. Hierdoor kan de warmtepomp efficiënter werken, omdat de aanvoerwater temperaturen lager zijn en het dT kleiner.

Daarnaast zijn bouwkundige aanpassingen in de meeste gevallen overbodig, aangezien de binnenunit compact is en niet veel meer ruimte inneemt dan een standaard CV-ketel. Dit maakt de Daikin Altherma 8 kW een geschikte keuze voor woningen waar ruimte beperkt is.

Belang van isolatie en lage temperatuur verwarming

Een van de belangrijkste factoren bij het optimaliseren van het rendement van een warmtepomp is de kwaliteit van de isolatie in de woning. Uitstekende isolatie van het dak, vloer, spouwmuur en gevel, samen met HR++ glas, zorgt ervoor dat minder warmte verloren gaat en het verwarmingsbehoefte lager is. Dit leidt tot een lager energieverbruik en hoger rendement van de warmtepomp.

Daarnaast is het aan te raden om gebruik te maken van lage temperatuur verwarming, zoals vloerverwarming. Deze vorm van verwarming werkt efficiënter met warmtepompen, omdat de aanvoerwater temperaturen lager zijn en het dT kleiner. Dit zorgt voor een hogere COP en dus een efficiënter systeem.

Warmtepompboilers: efficiëntie en voordelen

Daikin biedt ook warmtepompboilers aan, zoals de Altherma warmtepompboiler. Deze boilers zijn gebruiksvriendelijk, geruisloos en hebben een lange levensduur. Ze zijn eenvoudig te installeren in zowel oude als nieuwe woningen. De technologie zorgt voor een milieuvriendelijke keuze, aangezien het elektriciteitsverbruik drie keer lager is dan dat van een standaard elektrische boiler. Bovendien is er een verminderde CO2-uitstoot.

De capaciteit van de boiler hangt af van het aantal personen in het huishouden. Voor 2 tot 3 personen is een boiler van 100 liter voldoende, terwijl een 200-liter boiler geschikt is voor grotere gezinnen. Het is belangrijk om rekening te houden met de ruimte die nodig is voor de boiler, aangezien grotere capaciteiten meer ruimte innemen.

Energieverbruik en efficiëntie van Daikin Altherma

De Daikin Altherma warmtepomp wordt gepresenteerd met een efficiëntie van sCOP 4.5, wat aangeeft dat het systeem vrij efficiënt is. Het energielabel van A+++ benadrukt dat het systeem energiezuinig is. De buitenunit heeft afmetingen van 77 x 125 x 36,2 cm, en het geluidsniveau is gemeten op 58 dB, wat als geruisloos beschouwd kan worden.

De modellen van Daikin zijn beschikbaar in 4 kW en 6 kW-uitvoeringen, waarbij de 6 kW-uitvoering geschikt is voor grotere woningen of huishoudens met een hoger warmtebehoefte. Het koudemiddel dat wordt gebruikt is R32, wat een milieuvriendelijke keuze is.

In 2025 is de Daikin Altherma 4 kW te koop voor € 6170 (zonder subsidie) en de 6 kW-uitvoering voor € 7095. Na subsidie van respectievelijk € 2350 en € 2575 is de eindprijs € 3820 en € 4520, inclusief installatie. Deze prijsvorming maakt de warmtepomp een aantrekkelijke investering voor huiseigenaren die willen besparen op energiekosten.

Onderhoud en levensduur

Voor een optimale levensduur van de Daikin warmtepomp is het aan te raden om regelmatig onderhoud te laten uitvoeren. De meeste installateurs bieden onderhoudscontracten aan, en de gemiddelde kosten liggen rond € 10-20 per maand, met een onderhoudsfrequentie van ongeveer één keer per twee jaar. Het is belangrijk om een betrouwbare installateur te kiezen, zodat eventuele problemen snel worden opgelost.

Daikin stelt zijn gebruikers ook voor aan subsidieopties. In 2025 is er bijvoorbeeld een subsidie van € 1900 beschikbaar voor de aanschaf van een hybride warmtepomp. Dit maakt de investering aantrekkelijker en vermindert de terugverdientijd van het systeem tot ongeveer 5 jaar.

Samenvatting

De ervaring met de Daikin Altherma warmtepomp benadrukt het belang van een goed ontwerp, correcte installatie en adequaat onderhoud. Hoewel de warmtepomp technisch gezien goed functioneert, bleek het rendement en energieverbruik niet aan de verwachtingen te voldoen. De problemen bleken voornamelijk te liggen in de manier waarop de installatie was ingericht, en in de regelgeving in Nederland.

Voor gebruikers van warmtepompen is het van belang om aandacht te besteden aan de regeltechniek, aanvoerwater temperaturen en dT-instellingen. Ook is het belangrijk om te controleren of de installatie goed is geïsoleerd en luchtvrij. Verder is het aan te raden om goed contact te houden met de installateur en fabrikant om eventuele problemen snel te kunnen opsporen en op te lossen.

Hybride warmtepompen, zoals de Daikin Altherma 8 kW, bieden een aantrekkelijke optie voor huiseigenaren die willen besparen op energiekosten. Door het combineren van een warmtepomp met een HR CV-ketel, kan het gasverbruik met tot wel 50% verlagen. De meeste woningen kunnen deze systeem gebruiken zonder bouwkundige aanpassingen, aangezien de binnenunit compact is en het bestaande leidingwerk kan worden gebruikt.

Bij het kiezen van een warmtepomp is het essentieel om rekening te houden met de isolatie van de woning en de aanwezigheid van lage temperatuur verwarming. Deze maatregelen zorgen voor een hoger rendement en lager energieverbruik. Daarnaast zijn subsidieopties beschikbaar, zoals de ISDE subsidie van € 1900, wat de investering aantrekkelijker maakt.