Stroomverbruik van een lucht/water warmtepomp per dag: Analyse en invloeden

Published by Redactie on oktober 4, 2025 | Category warmtepomp

Het stroomverbruik van een lucht/water warmtepomp is een essentieel aspect voor eigenaren die overwegen om hun woning te verduurzamen. Deze warmtepompen halen warmte uit de buitenlucht en gebruiken deze om het water voor verwarming en sanitair te verwarmen. Het energieverbruik varieert afhankelijk van factoren zoals de isolatie van de woning, de buitentemperatuur en het gebruiksgedrag van de bewoner.

In dit artikel worden de gemiddelde stroomverbruikswaarden voor een lucht/water warmtepomp per dag uitgebreid besproken, evenals de invloeden van isolatie, klimaat en eventueel het gebruik van zonnepanelen. Daarnaast wordt ingegaan op de COP (Coefficient of Performance) en de seizoensprestatiefactor (SPF), die cruciale indicatoren zijn voor de efficiëntie van deze warmtebron.

Wat is een lucht/water warmtepomp?

Een lucht/water warmtepomp is een systeem dat warmte uit de buitenlucht opneemt en deze gebruikt om water te verwarmen. Dit water dient vervolgens als warmtebron voor de verwarming van het huis en het opwekken van sanitair warm water. In tegenstelling tot een traditionele cv-ketel, maakt deze pomp gebruik van elektriciteit in plaats van gas, wat een belangrijke CO₂-reductie mogelijk maakt.

Volgens de beschikbare gegevens verbruikt een lucht/water warmtepomp gemiddeld 2 tot 4 kWh stroom per dag, wat overeenkomt met ongeveer 730 tot 1460 kWh per jaar voor een gemiddeld huishouden. De efficiëntie van deze warmtepompen hangt sterk af van de buitentemperatuur. In koude wintermaanden moet de pomp harder werken om voldoende warmte te genereren, wat leidt tot een hoger stroomverbruik.

Hoe wordt het stroomverbruik per dag berekend?

Het stroomverbruik van een warmtepomp per dag kan berekend worden door het jaarlijks verbruik te delen door 365 dagen. Bijvoorbeeld:

Een lucht/water warmtepomp met een jaarverbruik van 1000 kWh verbruikt gemiddeld 2,7 kWh per dag.
Een volledig elektrische warmtepomp met een jaarverbruik van 3200 kWh verbruikt gemiddeld 8,8 kWh per dag.
Een hybride warmtepomp met een jaarverbruik van 1900 kWh verbruikt gemiddeld 5,2 kWh per dag.

Deze waarden zijn indicatief en kunnen variëren afhankelijk van het type warmtepomp, de isolatie en het klimaat. Het is belangrijk om te weten dat het stroomverbruik van een warmtepomp niet gelijk is aan het verbruik van een gewone elektrische verwarming. Aangezien de warmtepomp warmte uit de omgeving gebruikt, is het rendement hoger en dus het energieverbruik lager.

Invloed van isolatie op het stroomverbruik

Een goede isolatie van de woning speelt een grote rol bij het verlagen van het stroomverbruik van een warmtepomp. Woningen met een slechte isolatie verliezen meer warmte, wat betekent dat de warmtepomp vaker moet aanzetten om de gewenste temperatuur te behouden.

Concreet gezien:
- Een woning met slechte isolatie kan het stroomverbruik van een hybride warmtepomp tot 1590 kWh per jaar doen stijgen.
- Een woning met goede isolatie daarentegen verlaagt dit verbruik tot 920 kWh per jaar.

Dit betekent dat investeren in isolatie een aanzienlijke invloed heeft op de energiekosten van de warmtepomp en dus op de maandelijkse kosten van het wonen. Voor een woning met een slechte isolatie kan het verstandig zijn om eerst isolatiemaatregelen te nemen vooraleer een volledige elektrische warmtepomp aan te schaffen.

Invloed van klimaat en buitentemperatuur

De buitentemperatuur heeft een directe invloed op het stroomverbruik van een warmtepomp. In koude maanden moet de pomp harder werken om de gewenste temperatuur te bereiken, wat resulteert in een hoger verbruik.

Een model van het verbruik van een lucht/water warmtepomp bij verschillende buitentemperaturen toont aan dat het stroomverbruik bij 10°C gemiddeld rond de 2,62 euro per dag ligt, terwijl het verbruik bij 0°C stijgt naar 3,65 euro per dag.

De COP (Coefficient of Performance), die het rendement van de warmtepomp aangeeft, neemt af naarmate het kouder wordt. Bij een temperatuurverschil van 10°C neemt het rendement met ongeveer 20% af. Dit betekent dat het verbruik op vriesdagen hoger kan zijn, maar op jaarbasis is het verbruik toch aanzienlijk lager dan bij een cv-ketel.

Invloed van het type warmtepomp

Naast de lucht/water warmtepomp zijn er ook andere typen warmtepompen, zoals de water/water warmtepomp en de hybride warmtepomp. Elk type heeft zijn eigen kenmerken en stroomverbruik.

Lucht/water warmtepomp

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 730 tot 1460 kWh
Gemiddeld stroomverbruik per dag: 2 tot 4 kWh
Efficiëntie: Aanpassingsvermogen aan klimatologische omstandigheden, maar minder efficiënt in koude maanden

Water/water warmtepomp

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 2000 tot 3000 kWh
Gemiddeld stroomverbruik per dag: 5,5 tot 8,2 kWh
Efficiëntie: Meer stabiel stroomverbruik door het gebruik van grondwater

Hybride warmtepomp

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 1900 kWh
Gemiddeld stroomverbruik per dag: 5,2 kWh
Efficiëntie: Goede balans tussen elektrische en gasverwarming; ideaal voor woningen die niet volledig geïsoleerd zijn

Volledig elektrische warmtepomp

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 3200 kWh
Gemiddeld stroomverbruik per dag: 8,8 kWh
Efficiëntie: Ideaal voor volledig elektrisch wonen; hoger stroomverbruik dan hybride of water/water pompen

Invloed van zonnepanelen op het stroomverbruik

Een veelvoorkomende strategie om het stroomverbruik van een warmtepomp te verlagen, is het combineren van de pomp met zonnepanelen. Zonnepanelen genereren groene elektriciteit, die kan worden gebruikt om de warmtepomp aan te drijven. Dit helpt bij het verlagen van de energiekosten en vermindert de CO₂-uitstoot.

Het aantal zonnepanelen dat nodig is, hangt af van het jaarlijks stroomverbruik van de warmtepomp. Bijvoorbeeld:

Voor een lucht/water warmtepomp die 1000 kWh per jaar verbruikt, zijn ongeveer 3 à 4 zonnepanelen nodig.
Voor een volledig elektrische warmtepomp die 3200 kWh per jaar verbruikt, zijn 10 à 12 zonnepanelen nodig.

Het investeren in zonnepanelen is een langere termijnmaatregel, maar kan de terugverdientijd van een warmtepomp aanzienlijk verlagen. Bovendien maakt het het gebruik van duurzame energie voor verwarming en sanitair mogelijk, wat aansluit bij de groene doelstellingen van het land.

COP en SPF: essentiële parameters voor warmtepompen

Twee belangrijke parameters om het rendement van een warmtepomp te bepalen zijn de COP (Coefficient of Performance) en de SPF (Seasonal Performance Factor).

COP (Coefficient of Performance)

De COP geeft aan hoe efficiënt een warmtepomp werkt op een bepaald moment. Het is gedefinieerd als het verhouding tussen de opgewekte warmte (in kWh) en het verbruikte elektriciteit (in kWh).

Bijvoorbeeld:
- Een warmtepomp met een COP van 4 produceert 4 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit.
- In koude maanden kan de COP dalen tot 2 of lager, afhankelijk van de buitentemperatuur.

De COP is dus afhankelijk van de omgevingstemperatuur en de instellingen van de warmtepomp.

SPF (Seasonal Performance Factor)

De SPF geeft het gemiddelde rendement van een warmtepomp over een geheel jaar. Het is een betere indicator dan de COP, omdat het rekening houdt met de variaties in buitentemperatuur en gebruiksgedrag.

Bijvoorbeeld:
- Een SPF van 4 betekent dat de warmtepomp 4 kWh warmte levert per 1 kWh elektriciteit over het hele jaar gemiddeld.

De SPF is belangrijk voor de energiecalculaties en kan worden gebruikt om het stroomverbruik per dag te berekenen. Een voorbeeldformule is:

Verbruik warmtepomp per dag = (Energieverbruik woning in kWh / SPF) / 365

Invloed van het type woning en het gebruik

Het stroomverbruik van een warmtepomp hangt ook af van het type woning en het gebruiksgedrag van de bewoners. Woningen zijn bijvoorbeeld onder te verdelen in categorieën zoals:

Tussenwoningen
Eengezinswoningen
Appartementen

Elk type heeft een verschillende energiebehoefte, afhankelijk van de grootte, de isolatie en het aantal bewoners. Hieronder is een voorbeeld gegeven van het stroomverbruik van een hybride warmtepomp in verschillende isolatiegraden:

Isolatiegraad	Energieverbruik cv-ketel	Energieverbruik hybride warmtepomp
Slecht	1230 m³ gas + 210 kWh stroom	600 m³ gas + 1590 kWh stroom
Gemiddeld	1080 m³ gas + 190 kWh stroom	600 m³ gas + 1590 kWh stroom
Goed	810 m³ gas + 150 kWh stroom	440 m³ gas + 920 kWh stroom

Bron: Milieu Centraal

Uit deze tabel blijkt dat het stroomverbruik van een hybride warmtepomp sterk varieert afhankelijk van de isolatiegraad. Een woning met een slechte isolatie verbruikt meer stroom, terwijl een woning met een goede isolatie het verbruik kan verminderen tot 920 kWh per jaar.

CO₂-reductie en duurzaamheid

De keuze voor een warmtepomp in plaats van een traditionele cv-ketel heeft een positieve impact op de CO₂-uitstoot. Aangezien warmtepompen geen fossiele brandstoffen gebruiken, maar elektriciteit, is het mogelijk om een gedeelte van de energie op te wekken via duurzame bronnen zoals zonnepanelen.

Volgens de beschikbare informatie is een lucht/water warmtepomp een energie-efficiëntere keuze dan een elektrische cv-ketel. Daarnaast levert het gebruik van deze warmtepomp een aanzienlijke reductie in CO₂-uitstoot op, wat bijdraagt aan een duurzamere woning.

Invloed van de elektriciteitsprijs op de kosten

De stroomkosten van een warmtepomp hangen niet alleen af van het stroomverbruik, maar ook van de elektriciteitsprijs. In januari 2024 bedroeg de gemiddelde elektriciteitsprijs 0,37 euro per kWh. Hieruit kan berekend worden dat:

Een lucht/water warmtepomp met een verbruik van 2,7 kWh per dag 1,00 euro per dag kost.
Een hybride warmtepomp met een verbruik van 5,2 kWh per dag 1,92 euro per dag kost.
Een volledig elektrische warmtepomp met een verbruik van 8,8 kWh per dag 3,26 euro per dag kost.

Op jaarbasis betekent dit:

Lucht/water warmtepomp: 365 x 1,00 = 365 euro per jaar
Hybride warmtepomp: 365 x 1,92 = 701 euro per jaar
Volledig elektrische warmtepomp: 365 x 3,26 = 1189 euro per jaar

Deze cijfers zijn indicatief en kunnen variëren afhankelijk van de elektriciteitsprijs en het stroomverbruik. Het is dus belangrijk om bij de keuze van een warmtepomp rekening te houden met zowel het verbruik als de energieprijs.

Conclusie

Het stroomverbruik van een lucht/water warmtepomp per dag ligt tussen 2 en 4 kWh, wat overeenkomt met 730 tot 1460 kWh per jaar. Dit verbruik hangt af van factoren zoals de isolatie van de woning, de buitentemperatuur, het type warmtepomp en het gebruiksgedrag van de bewoners. Een goede isolatie kan het stroomverbruik aanzienlijk verlagen, wat leidt tot lagere energiekosten en een groene woning.

Door zonnepanelen te combineren met een warmtepomp, kan het stroomverbruik verder worden verlaagd en de CO₂-uitstoot worden beperkt. De COP en SPF zijn essentiële parameters om het rendement van een warmtepomp te bepalen. Deze waarden geven inzicht in het energieverbruik en kunnen worden gebruikt voor het berekenen van het stroomverbruik per dag.

In het kader van duurzaam wonen is een lucht/water warmtepomp een efficiënte keuze, aangezien het minder CO₂ uitstoot en minder fossiele brandstoffen gebruikt. Het is belangrijk om bij de aanschaf van een warmtepomp rekening te houden met de isolatie van de woning, de energieprijs en eventueel het gebruik van zonnepanelen. Door deze factoren te optimaliseren, kan een warmtepomp een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzamere en energie-efficiëntere woning.