Stroomverbruik van een warmtepomp in januari: Factoren, berekening en optimalisatie

Inleiding

Een warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze voor het verwarmen van woningen, dankzij zijn duurzame eigenschappen en relatief lage stroomkosten. Echter, het stroomverbruik varieert sterk afhankelijk van factoren zoals het type warmtepomp, de isolatiegraad van de woning, de buitentemperatuur en het gebruiksgedrag. In januari, wanneer de buitentemperaturen lager liggen, is het verbruik vaak hoger dan in milde maanden. In dit artikel bespreken we hoe het stroomverbruik van een warmtepomp in januari bepaald wordt, welke factoren het beïnvloeden en hoe je dit verbruik kunt optimaliseren.

Wat bepaalt het stroomverbruik van een warmtepomp?

Het stroomverbruik van een warmtepomp wordt beïnvloed door verschillende factoren. Deze zijn essentieel om te begrijpen voordat we het verbruik in januari bespreken.

1. Type warmtepomp

Er zijn verschillende typen warmtepompen, elk met hun eigen kenmerken en verbruik. De volgende typen worden vaak genoemd in de bronnen:

• Lucht/water warmtepomp: Dit type haalt warmte uit de lucht en brengt deze over op water. Het is het meest voorkomende type en heeft een COP (Coefficient of Performance) van gemiddeld 3 tot 4. In januari, bij lagere buitentemperaturen, kan het rendement dalen, wat het stroomverbruik verhoogt.
• Water/water warmtepomp: Deze haalt warmte uit het grondwater en is efficiënter in koude maanden. Het rendement is stabiel, maar het installatievermogen is hoger.
• Hybride warmtepomp: Deze combineert elektrische warmtepomptechnologie met een gasverwarming. Ze zijn ideaal voor woningen die niet volledig geïsoleerd zijn. Het verbruik ligt lager dan bij volledig elektrische modellen.
• Volledig elektrische warmtepomp: Deze is uitsluitend op elektriciteit aangewezen. In januari, bij lage temperaturen, is het verbruik aanzienlijk hoger dan bij een hybride of water/water warmtepomp.

2. COP en SCOP

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP (Coefficient of Performance), wat de verhouding is tussen afgegeven warmte en opgenomen stroom. Een COP van 4 betekent dat de warmtepomp 4 kWh warmte levert voor 1 kWh stroom. In januari, wanneer het koud is, kan de COP dalen tot 2 of lager, afhankelijk van het type en de buitentemperatuur.

Een gerelateerde maat is SCOP (Seasonal Coefficient of Performance), wat het gemiddelde COP is over een gehele jaarcyclus. Dit is handig voor het bepalen van het jaarlijks stroomverbruik, maar het verbruik in januari kan aanzienlijk hoger liggen.

3. Isolatie van de woning

De isolatie van je woning speelt een cruciale rol in het stroomverbruik. Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte en vereist dus minder energie voor verwarming. In januari, wanneer de temperatuur buiten lager is, is een slechte isolatie meteen merkbaar in het stroomverbruik.

4. Buitentemperatuur

De buitentemperatuur is een van de belangrijkste factoren die het verbruik bepalen. Hoe groter het temperatuurverschil tussen de buitentemperatuur en de gewenste binnentemperatuur, hoe meer energie nodig is. In januari kan de buitentemperatuur onder nul vriezen, wat het verbruik verder verhoogt.

5. Gebruik en gedrag

Het gebruiksgedrag van de bewoners heeft ook invloed. Een warmtepomp die zowel voor centrale verwarming als voor sanitair warm water wordt gebruikt, verbruikt meer stroom dan een warmtepomp die enkel voor één van deze doeleinden wordt ingezet.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een warmtepomp in januari?

Het stroomverbruik van een warmtepomp in januari kan worden berekend aan de hand van de volgende formule:

Verbruik warmtepomp = energieverbruik woning in kWh / COP

Voorbeeldberekening

Stel dat je woning gemiddeld 15.000 kWh per jaar verbruikt aan verwarming en sanitair warm water. In januari is het koud en de COP van je warmtepomp ligt bij 2,5. Dan bereken je het stroomverbruik in januari als volgt:

• Jaarlijks verbruik: 15.000 kWh
• COP in januari: 2,5
• Stroomverbruik in januari: 15.000 kWh / 2,5 = 6.000 kWh per jaar
• Gemiddeld stroomverbruik per maand: 6.000 kWh / 12 = 500 kWh per maand

Dit is een voorbeeld. In werkelijkheid varieert het verbruik afhankelijk van de specifieke omstandigheden.

Dagelijkse stroomverbruik in januari

Bij een gemiddeld stroomverbruik van 500 kWh per maand in januari komt dit neer op ongeveer:

• Gemiddeld stroomverbruik per dag: 500 kWh / 31 dagen ≈ 16 kWh per dag

In werkelijkheid is het stroomverbruik vaak hoger in januari, vooral bij lagere COP-waarden. In de gegevens van bron [2] wordt gemeld dat een lucht/water warmtepomp bij 0°C gemiddeld 3,65 euro per dag verbruikt. Bij een stroomtarief van € 0,30 per kWh komt dit overeen met ongeveer 12,17 kWh per dag.

Stroomverbruik van verschillende warmtepompen in januari

Het stroomverbruik van een warmtepomp varieert per type, vooral in januari. Hieronder geven we een overzicht van het verwachte verbruik op basis van de gegevens uit de bronnen:

Deze cijfers zijn indicatief en kunnen variëren afhankelijk van de isolatie van de woning en het specifieke model van de warmtepomp.

Invloed van COP op het verbruik in januari

In januari, wanneer het koud is, daalt de COP van de meeste warmtepompen. De invloed van het rendement op het stroomverbruik is duidelijk te zien:

• Bij een COP van 4: 1 kWh stroom levert 4 kWh warmte. Het verbruik is laag.
• Bij een COP van 2,5: 1 kWh stroom levert slechts 2,5 kWh warmte. Het verbruik is hoger.
• Bij een COP van 2: 1 kWh stroom levert 2 kWh warmte. Het verbruik is aanzienlijk.

In januari kan de COP van een lucht/water warmtepomp dalen tot 2 of lager, afhankelijk van de buitentemperatuur. Dit betekent dat het stroomverbruik aanzienlijk stijgt.

Tips om het stroomverbruik in januari te optimaliseren

Hoewel het stroomverbruik in januari hoger is dan in milde maanden, zijn er maatregelen die je kunt nemen om het te beheersen:

1. Goede isolatie

Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte en vereist dus minder energie voor verwarming. Zorg voor goede isolatie in de muren, daken en ramen.

2. Slimme thermostaat

De installatie van een slimme thermostaat kan het verbruik aanzienlijk beperken. Deze regelt de temperatuur automatisch en vermindert het gebruik tijdens periodes dat het huis leeg is.

3. Combinatie met zonnepanelen

Zonnepanelen kunnen het stroomverbruik van de warmtepomp verlagen. In januari, wanneer het zonnepaneelvermogen lager is, is het verbruik van de warmtepomp echter hoger. De combinatie is echter nog steeds gunstig in het jaarverbruik.

4. Goede keuze van warmtepomp

Kies een warmtepomp met een hoge COP, bij voorkeur een water/water of hybride warmtepomp. Deze zijn efficiënter in koude maanden.

5. Professionele advies

Laat je adviseren door een ervaren installateur. Hij kan je helpen met het kiezen van de juiste warmtepomp en het optimaliseren van het verbruik.

Conclusie

Het stroomverbruik van een warmtepomp in januari is hoger dan in milde maanden, vooral bij lagere COP-waarden. Het verbruik hangt af van het type warmtepomp, de isolatie van de woning, de buitentemperatuur en het gebruiksgedrag. Door slimme keuzes te maken en het gebruik van de warmtepomp te optimaliseren, kun je het verbruik in januari beheersen. Een hybride of water/water warmtepomp is vaak de beste keuze in koude maanden.

De berekening van het stroomverbruik is eenvoudig aan de hand van de formule: energieverbruik woning / COP. In januari, wanneer de COP lager is, is het verbruik aanzienlijk. Door de COP te verhogen en het verbruik van de woning te beperken, kun je het stroomverbruik in januari verlagen.

Bronnen

1. Verbruik warmtepomp - Warmtepompenadvies.nl
2. Stroomverbruik van een lucht/water warmtepomp - Demargaretha.nl
3. Stroomverbruik warmtepomp - Pure Energie
4. Het verbruik van de warmtepomp zelfs als het buiten vriest - ID.nl
5. Prijs warmtepomp - Verwarminginfo.nl