Ventilatielucht-Water Warmtepompen: Duurzame Oplossing voor Verwarming, Koeling en Warmtapwater

Published by Redactie on oktober 6, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige focus op energiezuinig bouwen en renoveren speelt de ventilatielucht-water warmtepomp een steeds belangrijkere rol. Deze technologie biedt een duurzame oplossing voor het verwarmen, afkoelen en voorzien in warmtapwater, zonder de noodzaak van een bodembron of buitenunit. In dit artikel bespreken we de werking, voordelen, toepassingen en technische aspecten van ventilatielucht-water warmtepompen, met nadruk op praktische informatie voor huiseigenaars, bouwprofessionals en renovatieenthousiastelingen.

Wat is een ventilatielucht-water warmtepomp?

Een ventilatielucht-water warmtepomp is een specifiek type warmtepomp dat warmte onttrekt uit de ventilatielucht van een gebouw. In tegenstelling tot traditionele warmtepompen die hun warmte uit de buitenlucht of aardbodem halen, maakt deze warmtepomp gebruik van de warmte die al in de lucht binnen het huis aanwezig is. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt om water te verwarmen voor de centrale verwarming en warmtapwater.

Deze technologie is vooral geschikt voor woningen en appartementen met een vloeroppervlak tot 200 m². Ze is ideaal voor situaties waarbij het aanleggen van een bodembron of het plaatsen van een buitenunit niet haalbaar of wenselijk is, zoals in flatgebouwen of appartementen met beperkte ruimte.

Werking van een ventilatielucht-water warmtepomp

De werking van een ventilatielucht-water warmtepomp is gebaseerd op het principe van warmteterugwinning. Het systeem bestaat uit een ventilatieunit die verantwoordelijk is voor het afvoeren van lucht uit ruimtes zoals de badkamer en keuken, en tegelijkertijd het opwarmen van de ingaande frisse lucht. In dit proces trekt de warmtepomp de warmte uit de afvoerlucht en gebruikt deze om water te verwarmen.

De warmtepompunit bestaat meestal uit twee componenten: - Binnenunit: Deze is geïntegreerd in de ventilatieinstallatie en verantwoordelijk voor het verwarmen van het water. - Boiler: Dit is een aparte opslagruimte voor het warmwater dat door de warmtepomp is opgewarmd.

Deze opstelling maakt het mogelijk om een complete warmtepompinstallatie in te richten zonder het noodzakelijk te hebben om gaten in de grond te boren of een buitenunit te plaatsen. Dit maakt de ventilatielucht-water warmtepomp een aantrekkelijke keuze voor zowel nieuwbouw als renovaties.

Voordelen van ventilatielucht-water warmtepompen

Er zijn meerdere voordelen aan het kiezen voor een ventilatielucht-water warmtepomp. Deze voordelen zijn zowel praktisch als ecologisch, en maken deze warmtepomp een populaire keuze voor duurzame renovaties en nieuwbouwprojecten.

1. Geen bodembron of buitenunit nodig

Een van de belangrijkste voordelen van deze warmtepomp is dat er geen bodembron of buitenunit nodig is. Dit maakt de installatie eenvoudiger en vooral geschikt voor woningen in bebouwde kom of appartementen. Het elimineert de noodzaak van boren in de grond en het plaatsen van een buitenunit, wat zowel kosten als tijd bespaart.

2. Duurzame energiebron

Ventilatielucht-water warmtepompen gebruiken warmte uit de ventilatielucht, wat een hernieuwbare energiebron is. Deze warmte zou anders verloren gaan via de afvoerlucht. Door deze warmte op te vangen en te gebruiken, wordt de energieefficiëntie van het gebouw aanzienlijk verbeterd.

3. Energiezuinig

Omdat de warmtepomp warmte uit de ventilatielucht haalt, wordt minder elektriciteit nodig om het water op temperatuur te houden. Dit leidt tot lagere energierekeningen en een groter rendement in vergelijking met traditionele verwarmingsystemen.

4. Meer dan alleen verwarming

Hoewel de primaire functie van deze warmtepomp is om water te verwarmen, kan het systeem ook worden gebruikt voor het verwarmen van de ruimte. In combinatie met een warmtepompconvector of ventilatorconvector kan de warmtepomp zowel verwarming als koeling leveren. Dit maakt het een veelzijdige oplossing voor klimaatbeheersing in het hele jaar.

5. Subsidiekwalificatie

In Nederland zijn ventilatielucht-water warmtepompen vaak geschikt voor subsidies zoals de ISDE-subsidie. Deze subsidies worden verstrekt aan huiseigenaren die duurzame energieoplossingen inzetten om hun woning te verduurzamen. Het kiezen voor een warmtepomp kan dus niet alleen leiden tot energiebesparing, maar ook tot een lagere aanschafkost.

Toepassingen in woningen en appartementen

Ventilatielucht-water warmtepompen zijn vooral geschikt voor: - Appartementen en woningen in bebouwde kom: Omdat er geen bodembron nodig is, is deze warmtepomp ideaal voor woningen waar boren in de grond niet mogelijk of gewenst is. - Nieuwbouwprojecten: Deze warmtepomp is vaak ingebouwd in het ventilatiesysteem van nieuwe woningen, wat leidt tot een compacte en efficiënte oplossing. - Renovatieprojecten: Voor woningen die worden verbouwd of gerenoveerd kan deze warmtepomp een duurzame alternatief zijn voor oude verwarmingssystemen.

Een specifieke toepassing binnen dit type warmtepomp is de MT-WH21 warmtepompboiler van NIBE. Deze boiler is speciaal ontwikkeld voor het opwekken van warmtapwater uit ventilatielucht. Het heeft een hoge efficiëntie en kan worden aangesloten op een boiler van 190 of 260 liter. Voor huizen met beperkte inbouwruimte is de F130-versie een compacte oplossing, bestaande uit een ventilatielucht/water warmtepomp en een losse boiler.

Technische specificaties en vermogen

De ventilatielucht-water warmtepompen van NIBE zijn beschikbaar in drie vermogensniveaus: - 1,5 kW - 3 kW - 5 kW

Deze vermogens zijn geschikt voor woningen met een vloeroppervlak tot 200 m². Het vermogen van de warmtepomp bepaalt hoeveel warmte kan worden opgewekt en dus hoeveel ruimte kan worden verwarmd of hoeveel warmwater kan worden opgewarmd.

Ook het geluidsvermogen en geluidsdrukniveau zijn belangrijke technische aspecten. Het geluidsvermogen is het geluidsniveau gemeten direct bij de bron, terwijl het geluidsdrukniveau het geluidsniveau is op een bepaalde afstand (meestal 1,5 tot 2 meter) van de bron. Omdat warmtepompen binnen het gebouw zijn geïnstalleerd, is het belangrijk dat het geluidsniveau binnen de toegestane grenzen ligt om storend te zijn voor de bewoners.

Onderhoud en levensduur

De levensduur van een warmtepomp ligt doorgaans tussen de 15 en 20 jaar, afhankelijk van het onderhoud. Hoewel ventilatielucht-water warmtepompen relatief onderhoudsarm zijn, is het aanbevolen om jaarlijks een inspectie uit te voeren door een professional. Dit zorgt voor een langere levensduur en een optimale werking van het systeem.

Een goed onderhouden warmtepomp zorgt voor een hogere efficiëntie en minder kans op storingen. Het onderhoud omvat doorgaans het reinigen van filters, controleren van de aansluitingen en het testen van de werking van het systeem.

Invloed op het klimaat van het gebouw

Omdat ventilatielucht-water warmtepompen verantwoordelijk zijn voor zowel ventilatie als verwarming, hebben ze een directe invloed op het binnenuklimaat. Een goed functionerende warmtepomp zorgt voor een constante luchtstroom, wat het binnenuklimaat verbetert en voorkomt dat de lucht vochtig of onaangenaam aanvoelt.

Bij koelingssituaties (indien de warmtepomp daartoe geschikt is) kan het systeem worden gebruikt om de inkomende lucht te koelen, wat in de zomer een aangename temperatuur in de woning creëert. Dit maakt het een allesomvattende oplossing voor klimaatbeheersing.

Kostenvoordeel en rendement

De investering in een ventilatielucht-water warmtepomp is in vergelijking met traditionele verwarmingssystemen relatief hoog, maar de energiebesparing over de levensduur van de warmtepomp maakt deze investering aantrekkelijk. Daarnaast zijn subsidies beschikbaar die de aanschafkosten verlagen, waardoor de terugverdientijd korter wordt.

In de praktijk blijkt dat huiseigenaars die deze warmtepomp installeren, gemiddeld 30 tot 40% minder energie verbruiken dan wanneer ze een traditioneel verwarmingssysteem gebruiken. Dit leidt niet alleen tot lagere energierekeningen, maar ook tot een groter comfort en een betere isolatie van het gebouw.

Toepassing in de industrie

Hoewel ventilatielucht-water warmtepompen vooral worden gebruikt in woningen en appartementen, zijn ze ook toepasbaar in industriële omgevingen. In de industrie worden ze vaak gebruikt om restwarmte uit productieprocessen op te vangen en te gebruiken voor het verwarmen van water of ruimtes. Deze toepassing is vooral interessant voor bedrijven die hun energieverbruik willen verlagen en hun CO2-uitstoot willen beperken.

In een industriële context zijn er drie soorten warmtepompen geschikt voor het omhoog transformeren van restwarmte: - Compressiewarmtepompen (inclusief thermo-akoestische variant) - Chemische warmtepompen - Systemen voor damprecompressie

Compressiewarmtepompen en damprecompressiesystemen gebruiken elektriciteit als energiebron, terwijl chemische warmtepompen gebruik maken van reversibele chemische reacties. Deze laatste vereisen vaak minder elektriciteit en zijn geschikt voor situaties waarbij het energiegebruik beperkt moet worden.

Voor het kiezen van de juiste warmtepomp in een industriële omgeving is het belangrijk om het warmtegebruik in kaart te brengen. Dit omvat het analyseren van temperatuurniveaus, vermogens en bedrijfstijden. Het is ook belangrijk om te overleggen met experts om de meest geschikte oplossing te bepalen.

Conclusie

Ventilatielucht-water warmtepompen vormen een innovatieve en duurzame oplossing voor het verwarmen, afkoelen en voorzien in warmtapwater van woningen en appartementen. Door gebruik te maken van de warmte die al in de ventilatielucht aanwezig is, elimineren deze warmtepompen de noodzaak van een bodembron of buitenunit, wat ze ideaal maakt voor bebouwde kom en renovatieprojecten. Bovendien bieden ze een hoge energie-efficiëntie en kunnen ze vaak profiteren van subsidies, wat de aanschafkosten verlaagt.

Voor huiseigenaars die op zoek zijn naar een duurzame en kostenefficiënte oplossing voor hun verwarmingssysteem, is een ventilatielucht-water warmtepomp een aantrekkelijke keuze. Het systeem vereist relatief weinig onderhoud, heeft een lange levensduur en draagt bij aan een gezonder binnenuklimaat. In industriële toepassingen is het eveneens een interessante technologie om restwarmte op te vangen en te gebruiken.

De keuze voor een ventilatielucht-water warmtepomp is niet alleen gunstig voor de portemonnee, maar ook voor de planeet. Het is een verantwoorde keuze voor wie zich bewust wil maken van het energieverbruik en wil bijdragen aan een duurzamere toekomst.

Bronnen

ventialtie