Wachttijden voor warmtepompen: Tijd om te handelen voor duurzame verwarming

Published by Redactie on oktober 6, 2025 | Category warmtepomp

De transitie naar duurzame verwarming in Nederland zet door, en een warmtepomp is op dit moment een van de meest populaire opties voor woningeigenaren die willen besparen op energiekosten en tegelijk hun CO₂-voetafdruk te verkleinen. Echter, aangezien de vraag razendsnel is gestegen, zijn er ook aanzienlijke wachttijden bij de installatie van een warmtepomp. In dit artikel bekijken we de huidige situatie rondom warmtepompen in Nederland, de redenen voor de vertragingen, en wat je kunt doen om de wachttijden te omzeilen of te beheersen.

Huidige wachttijden voor warmtepompen

De wachttijden voor de installatie van een warmtepomp zijn in 2022 en 2023 fors toegenomen. Volgens de meldpunt-website zijn er meldingen binnengekomen met wachttijden tot wel 45 weken. Dit betekent dat een half jaar wachten geen uitzondering meer is. Deze vertragingen zijn het gevolg van meerdere factoren, waaronder het tekort aan microchips, logistieke problemen als gevolg van de coronapandemie, en de snelle stijging van de vraag naar duurzame verwarming.

Hybride versus all-electric warmtepompen

Er is een duidelijk verschil in wachttijden tussen hybride en all-electric warmtepompen. Volgens Reijman van Meldpunt is een hybride warmtepomp langer in de wachtrij, omdat dit een echt Nederlands product is dat op het eigen grondgebied wordt geproduceerd. De all-electric warmtepomp daarentegen wordt voor de wereldmarkten gemaakt, waardoor de voorraden groter zijn en de levering sneller kan verlopen.

De vraag naar warmtepompen is vooral toegenomen vanwege de stijgende energiekosten. Veel woningeigenaren zien de investering nu als rendabeler dan ooit, vooral gezien de steeds groenere stroommix in Nederland. Inmiddels is er echter ook enige opleving in de leveringstijden, zoals vermeld door Wolfert. Een nieuwe Nederlandse fabriek is geopend, en installateurs hebben meer personeel getraind, waardoor de wachttijden gedaald zijn. Toch adviseert hij om niet te wachten tot de winter met een aanvraag, omdat het nog steeds kan zijn dat de warmtepomp pas in het voorjaar geïnstalleerd wordt.

Waarom is de warmtepomp zo populair?

De warmtepomp is momenteel een van de meest aantrekkelijke opties voor woningeigenaren die hun energieverbruik willen verduurzamen. Dit komt grotendeels door de aanzienlijke besparing op energiekosten. Een warmtepomp is een zeer efficiënt verwarmingsapparaat. Voor 1 deel stroom dat het verbruikt, produceert het 3 tot 5 delen warmte. Dit rendement kan oplopen tot 500 procent, waardoor verwarmen met een warmtepomp ongeveer vier keer zo efficiënt is als met een traditionele cv-ketel, die slechts 93 procent rendement biedt.

Daarnaast is het energiemix in Nederland steeds duurzamer. Op dit moment wordt 40 procent van de verwerkte stroom opgewekt via duurzame bronnen zoals zon, wind en biomassa. In de toekomst is verwacht dat dit percentage nog verder zal stijgen, wat betekent dat het gebruik van een warmtepomp ook klimaattechnisch aantrekkelijker wordt.

Hybride versus all-electric: Wat is het verschil?

De meeste woningen in Nederland zijn voorzien van een hybride warmtepomp. Dit is een combinatie van een warmtepomp en een traditionele cv-ketel. Bij koude weersomstandigheden is er weinig warmte in de lucht om te kunnen gebruiken, dus de cv-ketel springt in om aan te vullen. Volgens Wolfert is een hybride warmtepomp goedkoper in de praktijk, omdat het gasverbruik op koude dagen vaak voordeliger is dan het elektriciteitsverbruik. Gemiddeld genomen bespaart een hybride warmtepomp ongeveer 60 procent op verwarming en warm water.

Toch is het belangrijk om rekening te houden met de toekomst. Een hybride warmtepomp is een tussenstap naar een all-electric oplossing. Het is daarom verstandig om bij de aankoop te kiezen voor een warmtepomp die in de toekomst kan worden afgesteld op volledig elektrische verwarming, waardoor je uiteindelijk volledig van aardgas af kunt.

De uitdagingen bij het installeren van een warmtepomp in een bestaand huis

Het installeren van een warmtepomp in een bestaand huis brengt meer uitdagingen met zich mee dan in nieuwbouw. In nieuwbouw is het mogelijk om het hele verwarmingssysteem direct voor te bereiden op een warmtepomp, zoals het installeren van vloerverwarming of het optimaliseren van het isolatieniveau. In bestaande woningen is dit vaak niet het geval.

Leo Janssen van Vaillant benadrukt dat isolatie de eerste stap is bij de overgang naar een warmtepomp. Een slecht geïsoleerde woning kan niet comfortabel of duurzaam worden verwarmd met een warmtepomp. Daarom is het verstandig om eerst het isolatieniveau te verbeteren vooraleer de warmtepomp te installeren.

Stappenplan voor een warmtepomp in een bestaand huis

Vaillant heeft een duidelijk stappenplan ontwikkeld voor woningeigenaren die een warmtepomp in hun bestaande woning willen installeren:

Stap 1: Isoleer je woning

Voordat je overgaat op een warmtepomp, is het belangrijk om je woning goed te isoleren. Dit zorgt ervoor dat je minder warmte verliest en dat de warmtepomp efficiënter kan werken.

Stap 2: Kies voor een hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een goede tussenoplossing. Deze pomp zorgt voor de meeste warmteproductie, maar heeft op koude dagen een cv-ketel nodig om aan te vullen. Dit zorgt voor kostenbesparing, terwijl je al een deel van je verwarming duurzaam maakt.

Stap 3: Pas het afgiftesysteem aan

Een warmtepomp werkt met lagetemperatuurverwarming, wat betekent dat het verwarmingswater in het systeem minder heet is dan bij een cv-ketel. Daarom is het nodig om het afgiftesysteem aan te passen, bijvoorbeeld door vloerverwarming te installeren of speciale radiatoren die geschikt zijn voor lage temperaturen.

Stap 4: Ga over op all-electric verwarming

Als je cv-ketel versleten is, is het tijd voor de laatste stap: de volledige overgang naar all-electric verwarming. De cv-ketel wordt verwijderd en er komt een elektrische boiler in de plaats. Deze wordt verwarmd door de warmtepomp of door een aparte warmtepompboiler. Op koude dagen springt een elektrisch element bij om aan te vullen.

De rol van lokale bedrijven en samenwerking

Het vinden van de juiste installateur of bouwbedrijf kan voor sommigen een uitdaging zijn. In BrummenEnergie, bijvoorbeeld, is een samenwerking aangegaan met meerdere installateurs om ervoor te zorgen dat woningeigenaren sneller en kwalitatief betere service krijgen. Deze samenwerking is ook gericht op de snelheid van reageren, de kwaliteit van de werklust en de bereidheid om ervaringen te delen.

Samenlevingsaspecten en toekomstvisie

De overgang naar duurzame verwarming is niet alleen een technische uitdaging, maar ook een maatschappelijke. Veel mensen zien een warmtepomp als iets voor de toekomst, maar de financiële voordelen maken het steeds aantrekkelijker. De stijgende energiekosten in de afgelopen jaren hebben ervoor gezorgd dat een warmtepomp nu rendabeler is dan ooit.

Tegelijkertijd is er nog veel werk te doen. Nederland telt ruim 8,1 miljoen woningen, maar in 2022 had slechts zo’n 400 duizend woningen een warmtepomp, volgens cijfers van het CBS en ABN AMRO Economisch Bureau. Dit betekent dat er nog veel ruimte is voor verbetering. De overheid en het bedrijfsleven zullen hierin een belangrijke rol moeten spelen, bijvoorbeeld door subsidies te faciliteren en de voorraad van warmtepompen te vergroten.

Conclusie

De transitie naar duurzame verwarming is een essentieel onderdeel van de klimaatstrategie van Nederland. Een warmtepomp is op dit moment een van de meest aantrekkelijke opties voor woningeigenaren. Echter, de toegenomen vraag heeft geleid tot vertragingen in de levering en installatie van warmtepompen. Hoewel er in de loop van 2023 enkele verbeteringen zijn opgetreden, is het verstandig om vroegtijdig te handelen om de wachttijden te omzeilen.

Voor woningeigenaren die overwegen om over te stappen op een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de isolatiegraad van de woning en de keuze tussen een hybride en all-electric oplossing. Het stappenplan van Vaillant biedt een duidelijke richtlijn voor woningeigenaren die willen profiteren van de voordelen van een warmtepomp zonder onnodige vertragingen.

Door nu actie te ondernemen en investeringen in isolatie en een warmtepomp te doen, kan een woning eigenaar niet alleen bijdragen aan de duurzame toekomst, maar ook aanzienlijke besparingen maken op energiekosten.

Bronnen

wacht