Hoe Warm Wordt Het Water Met Een Warmtepomp?

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Het gebruik van warmtepompen in woningen en gebouwen is de afgelopen jaren sterk toegenomen, vooral in het kader van duurzaamheid en energiezuinigheid. Een warmtepomp haalt warmte uit de omgeving – zoals de lucht, grond of water – en gebruikt deze om sanitairwater of ruimteverwarming te leveren. Een belangrijk vraagstuk voor gebruikers is: hoe warm wordt het water dat door een warmtepomp wordt opgewarmd?

In dit artikel wordt de werking van warmtepompen uiteengezet, met een focus op de temperatuurontwikkeling van het water dat wordt opgewarmd. Daarnaast worden de verschillende typen warmtepompen vergeleken, met aandacht voor hun efficiëntie, installatiemogelijkheden en toepassingen. De nadruk ligt op feiten uit betrouwbare bronnen, zoals technische onderzoeken, productbeschrijvingen en installatiegidsen.

Inleiding

Een warmtepomp is een technische oplossing die energie uit de omgeving opsluit en gebruikt om water op te warmen. Deze technologie is bekend om zijn hoge efficiëntie, met een Coefficient of Performance (COP) van 4 tot 5 bij water-water warmtepompen. Dit betekent dat voor elke eenheid elektriciteit die wordt verbruikt, er vier tot vijf eenheden warmte worden geleverd. De temperatuur van het water dat wordt opgewarmd, is afhankelijk van de bron, het type warmtepomp en de installatie.

Een warmtepompboiler, bijvoorbeeld, kan sanitairwater opwarmen tot ongeveer 50 graden Celsius, terwijl bij hogere temperaturen een elektrische weerstand aan kan vullen. Daarnaast is het mogelijk om een warmtepomp te gebruiken voor vloerverwarming, waarbij de temperatuur van het water lager kan zijn, namelijk tussen de 22 en 35 graden Celsius.

In de volgende hoofdstukken wordt nader ingegaan op de werking van warmtepompen, de temperatuurontwikkeling van het water en de verschillende typen warmtepompen die op de markt beschikbaar zijn.

Hoe Werkt Een Warmtepomp?

De werking van een warmtepomp is gebaseerd op het principipe van warmtetransport. Een warmtepomp gebruikt een koelvloeistof die door een gesloten systeem stroomt. Deze vloeistof neemt warmte op uit een bron – zoals lucht, grond of water – en voert deze via een compressor naar een warmtewisselaar, waar de warmte aan het water wordt afgegeven.

Stappen van De Werking

De werking van een warmtepomp kan als volgt worden ingedeeld in de volgende stappen:

Koelvloeistof stroomt door een buizensysteem.
De vloeistof is geplaatst in een gesloten systeem en wordt blootgesteld aan een warmtebron. Bij een water-water warmtepomp is dit grondwater.
Warmte wordt opgenomen.
De vloeistof is kouder dan de omgevingstemperatuur en neemt warmte op, ook bij lage temperaturen.
Verdamping en compressie.
De opgewarmde vloeistof stroomt door een verdamper, waarbij de vloeistof kookt en verdampt. De damp wordt vervolgens gecomprimeerd door een compressor, wat leidt tot een toename van de temperatuur.
Warmtewisseling.
De warme damp geeft zijn warmte af aan het water in de boiler of verwarmingssysteem.
Drukverlaging en cyclus.
Na de warmtewisseling wordt de druk van de koelvloeistof verlaagd via een expansieventiel, waardoor de temperatuur snel daalt en de cyclus zich herhaalt.

Efficiëntie van Warmtepompen

De efficiëntie van een warmtepomp wordt gemeten aan de hand van de COP (Coefficient of Performance). Bij een water-water warmtepomp ligt deze waarde tussen 4 en 5. Dit betekent dat voor elke eenheid elektriciteit die wordt gebruikt, er vier tot vijf eenheden warmte worden geleverd. De hoge efficiëntie komt voort uit de constante temperatuur van grondwater, die stabiel is en minder invloed heeft op de werking van de warmtepomp.

Temperatuurontwikkeling van Het Water

De temperatuur van het water dat wordt opgewarmd met een warmtepomp is afhankelijk van de toepassing en het type warmtepomp. Voor vloerverwarming is een lagere temperatuur voldoende, terwijl sanitairwater hoger moet worden opgewarmd. Hieronder volgt een overzicht van de temperatuuropties per toepassing.

Vloerverwarming

Voor vloerverwarming is het voldoende om water op te warmen tot tussen de 22 en 35 graden Celsius. Dit is een lage temperatuurverwarming, die goed aansluit bij de efficiëntie van een warmtepompboiler. Omdat de temperatuur niet zo hoog hoeft te zijn, is er weinig energie nodig voor het opwarmen van het water. Dit maakt een warmtepompboiler ideaal voor vloerverwarmingssystemen.

Een warmtepompboiler is tot wel vier keer zuiniger dan een elektrische boiler. Daarnaast is het efficiënter dan een gasgestookte ketel. Eén van de nadelen is echter dat een warmtepompboiler trager werkt dan klassieke boilers. Daarom wordt vaak een bufferboiler geïnstalleerd om te zorgen voor een voldoende warmteopslag.

Sanitairwater

Voor sanitairwater is een hogere temperatuur nodig, namelijk tot 65 graden Celsius. Een klassieke boiler kan dit bereiken, maar een warmtepompboiler is beperkt tot ongeveer 50 graden Celsius. Bij hogere temperaturen moet een elektrische weerstand ingeschakeld worden, wat de efficiëntie van de warmtepomp aanzienlijk verlaagt.

Een warmtepompboiler is dus ideaal voor het opwarmen van sanitairwater tot 50 graden Celsius. Voor hogere temperaturen is het aanvullend gebruik van een elektrische weerstand nodig, wat leidt tot verhoogd energieverbruik en een lagere COP.

Nachttarieven en Temperatuurinstelling

De temperatuur van het water in de boiler kan ‘s nachts variëren, afhankelijk van de instellingen van de thermostaat. Moderne thermostaten kunnen worden geprogrammeerd om de temperatuur te verlagen tijdens perioden met lage warmtebehoefte, zoals tijdens het slapen of wanneer de woning leeg is.

Het is echter belangrijk om de temperatuur niet te laag te laten zakken, omdat de warmtepompboiler anders extra hard moet werken om het water terug op de gewenste temperatuur te brengen. Dit kan leiden tot verhoogde energiekosten en een kortere levensduur van de warmtepomp.

Typen Warmtepompen

Er zijn verschillende typen warmtepompen op de markt, waarbij elk type zijn eigen kenmerken heeft in termen van bron, efficiëntie en toepassing. De meest gebruikte typen zijn:

Lucht-water warmtepomp
Water-water warmtepomp
Bodem-water warmtepomp
Hybride warmtepomp

Lucht-Water Warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water op te warmen. Deze warmtepomp is geschikt voor zowel sanitairwater als ruimteverwarming. De efficiëntie van deze warmtepomp is afhankelijk van de buitentemperatuur. Bij lage temperaturen kan de COP lager liggen.

Water-Water Warmtepomp

Een water-water warmtepomp haalt warmte uit grondwater. Omdat de temperatuur van grondwater stabiel is, is deze warmtepomp meestal efficiënter dan een lucht-water warmtepomp. De COP ligt tussen de 4 en 5, wat betekent dat de warmtepomp vier tot vijf keer meer warmte levert dan het elektriciteitsverbruik. Deze warmtepomp is geschikt voor zowel sanitairwater als vloerverwarming.

Bodem-Water Warmtepomp

Een bodem-water warmtepomp maakt gebruik van aardwarmte die op een diepte van 40 tot 4.000 meter in de grond zit. De diepte hangt af van de gewenste temperatuur van het water. Bij lagere temperaturen, zoals voor vloerverwarming, is een diepte van 40 tot 160 meter voldoende. Voor hogere temperaturen, zoals voor sanitairwater of industriële toepassingen, is een diepte tot wel 4.000 meter nodig.

Hybride Warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een CV-ketel. Bij lage buitentemperaturen overneemt de CV-ketel het verwarmen van het water. Deze warmtepomp is geschikt voor woningen met hoge warmtebehoefte, vooral in koude klimaten. De COP van deze warmtepomp is lager dan die van een pure lucht-water of water-water warmtepomp, maar de combinatie met een CV-ketel zorgt voor een betere prestatie in extreme koud.

Installatie van Een Warmtepomp

De installatie van een warmtepomp hangt af van het type warmtepomp en de toepassing. Voor een water-water warmtepomp is het nodig om een buis in de grond te plaatsen, waarin koelvloeistof stroomt. Voor een bodem-water warmtepomp is het nodig om dieper te boren, tot wel 4.000 meter. Voor een lucht-water warmtepomp is een buis aan de buitenkant van het huis voldoende.

Bij de installatie van een warmtepompboiler is het belangrijk om een boiler met voldoende verwarmingsoppervlak te kiezen. In tegenstelling tot een boiler voor een CV-ketel, moet de boiler van een warmtepomp namelijk in staat zijn om warmte over te dragen bij een klein temperatuurverschil. Hierdoor is het noodzakelijk om een boiler met een groter oppervlak te installeren.

Conclusie

Een warmtepomp is een efficiënte manier om water op te warmen, zowel voor vloerverwarming als voor sanitairwater. De temperatuur van het water dat wordt opgewarmd, hangt af van de toepassing en het type warmtepomp. Voor vloerverwarming is een temperatuur van 22 tot 35 graden Celsius voldoende, terwijl sanitairwater tot 65 graden Celsius moet worden opgewarmd.

De COP van een warmtepomp bepaalt de efficiëntie van het systeem. Bij een water-water warmtepomp ligt deze waarde tussen 4 en 5, wat betekent dat er vier tot vijf eenheden warmte worden geleverd per eenheid elektriciteit. Dit maakt een warmtepomp een aantrekkelijke optie voor duurzame verwarming.

Het kiezen van het juiste type warmtepomp is belangrijk voor een optimale prestatie. Een lucht-water warmtepomp is geschikt voor woningen in gematigde klimaten, terwijl een water-water warmtepomp efficiënter is in regio’s met stabiele grondtemperatuur. Voor woningen met hoge warmtebehoefte is een hybride warmtepomp een betere keuze.

Bij de installatie is het belangrijk om rekening te houden met de temperatuurinstellingen en de keuze van een geschikt boiler. Een warmtepompboiler moet voldoende verwarmingsoppervlak hebben om warmte over te dragen bij een klein temperatuurverschil. Ook de nachttarieven moeten worden geoptimaliseerd om energieverbruik en kosten te beperken.

In conclusie is een warmtepomp een duurzame en energiezuinige oplossing voor het opwarmen van water in woningen. Door het juiste type warmtepomp te kiezen en de installatie te optimaliseren, kan een warmtepomp een waardevolle bijdrage leveren aan een duurzame woning.