Warmtepompen in Nederland: Trends, Technologie en Subsidies in 2024

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

De opmars van warmtepompen in Nederland heeft de afgelopen jaren geleid tot een significante verandering in de manier waarop woningen worden verwarmd. In 2024 zijn er ruim 2,6 miljoen warmtepompen in gebruik, met een toename van 17 procent ten opzichte van 2023. In dit artikel bespreken we de huidige markttrends, technologische ontwikkelingen, en de subsidies die momenteel beschikbaar zijn voor particulieren die overwegen om hun woning te voorzien van een warmtepomp. Bovendien geven we een overzicht van de voordelen en uitdagingen van verschillende typen warmtepompen, zoals lucht-lucht, lucht-water en bodem- of waterwarmtepompen.

Technologische Innovaties en Onderzoek

De Rol van HAN-studenten in het Ontwikkelen van Betaalbare Warmtepompen

Een van de meest interessante ontwikkelingen in de warmtepompsector is het onderzoek dat door HAN-studenten in opdracht van het RAAK-MKB-project is uitgevoerd. Dit project had als doel om een betaalbare energiebron voor warmtepompen te ontwikkelen die betrouwbaar en efficiënt is. De studenten onderzochten of zonlicht een betere en goedkoper alternatief kan zijn voor lucht- of bodemwarmte.

Het resultaat van het onderzoek was een PVT-paneel, een hybride zonnepaneel dat zowel elektriciteit als warmte opwekt. Dit paneel bestaat uit zonnecellen aan de voorkant en een warmtewisselaar aan de achterkant. De warmtewisselaar maakt gebruik van lucht als energiebron voor de warmtepomp. Het voordeel van deze oplossing is dat het eenvoudiger en lichter is om op het dak van een woning te plaatsen. Daarnaast verhoogt het de levensduur van de installatie tot 20 à 30 jaar.

Samenwerking tussen Academie en MKB

Het project is onderdeel van het RAAK-MKB-project, waarin onderzoekers van hogescholen samenwerken met MKB-bedrijven om praktische oplossingen te ontwikkelen. Deze samenwerking heeft geleid tot innovaties die niet alleen technisch beter zijn, maar ook beter aansluiten bij de behoeften van bedrijven die duurzame energie willen aanbieden. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met EScom, een bedrijf dat zich richt op duurzame warmteoplossingen.

De Huidige Markt voor Warmtepompen

Aantal Warmtepompen in Nederland

In 2024 zijn er 2,6 miljoen warmtepompen in Nederland in gebruik. Deze cijfers zijn afkomstig uit een statistiek van het CBS, die aangeeft dat het aantal warmtepompen sinds 2010 exponentieel is toegenomen. De tabel hieronder toont het aantal verschillende soorten warmtepompen per jaar:

Jaar	Bodem- of waterwarmtepompen (x 1 000)	Lucht-luchtwarmtepompen (x 1 000)	Lucht-waterwarmtepompen (x 1 000)
2010	30,29	17,65	27,10
2011	36,05	52,69	30,53
2012	41,26	86,42	32,93
2013	43,88	119,27	36,32
2014	45,99	158,80	40,35
2015	47,41	202,34	45,71
2016	50,94	260,96	55,94
2017	54,87	331,84	74,53
2018	60,38	408,78	100,89
2019	70,71	529,54	131,96
2020	87,92	788,52	173,42
2021	106,26	1085,10	220,83
2022	125,37	1361,58	323,00
2023**	148,53	1638,49	470,78
2024**	161,02	1898,70	574,48

**nader voorlopige cijfers

Deze data tonen een duidelijke toename van het aantal warmtepompen, met name lucht-luchtwarmtepompen, die beter bekend staan als airco’s. In 2024 is 72 procent van alle warmtepompen een lucht-luchtwarmtepomp, 22 procent een lucht-waterwarmtepomp en 6 procent een bodem- of waterwarmtepomp.

Verkoopcijfers en Groei

Hoewel het totaal aantal warmtepompen in 2024 is toegenomen, is de verkoop van nieuwe warmtepompen voor het eerst gedaald. In 2024 zijn er 393 duizend warmtepompen, inclusief airco’s, verkocht. Dit is 14 procent minder dan in 2023 en 2 procent minder dan in 2022. De afname in verkoopcijfers kan onder andere worden toegeschreven aan een tijdelijke daling in de vraag, of aan een vermindering van de aanbieding van subsidies.

De regering en de ministeries van Klimaat, Gereformeerd Gemeenschap (KGG) en van Rijksoverheid (VRO) hebben sleutelorganisaties uit de sector samengebracht in een regiegroep om de opschaling van warmtepompinstallaties verder te stimuleren. Deze regiegroep bestaat uit vertegenwoordigers van fabrikanten, installateurs, duurzame energie, netbeheerders, consumentenbelangen en innovatie.

Typen Warmtepompen

Lucht-luchtwarmtepomp (Airco)

Lucht-luchtwarmtepompen, ook bekend als airco’s, zijn de meest voorkomende warmtepompen in Nederland. Ze werken door warmte uit de lucht op te tillen en deze te gebruiken om een ruimte te verwarmen of af te koelen. Het voordeel van deze warmtepompen is dat ze relatief eenvoudig en goedkoop zijn om te installeren. Bovendien zijn ze energiezuiniger dan een conventionele verwarmingsinstallatie.

De nadeel van lucht-luchtwarmtepompen is dat hun prestaties kunnen worden beïnvloed door extreme weersomstandigheden, zoals extreme kou. In zulke gevallen kan de warmteopwekking minder efficiënt zijn, wat kan leiden tot hogere energiekosten.

Lucht-waterwarmtepomp

Lucht-waterwarmtepompen gebruiken warmte uit de lucht om water op te warmen, wat vervolgens wordt gebruikt voor de verwarming van woningen. Deze warmtepompen zijn efficiënter dan lucht-luchtwarmtepompen, omdat ze warmte opwekken die kan worden opgeslagen in een warmtewisselaar of een boiler. Dit maakt ze geschikt voor woningen die afhankelijk zijn van warm water voor verwarming.

Een voordeel van lucht-waterwarmtepompen is dat ze minder gevoelig zijn voor extreme koudte. Ze zijn echter duidelijk duurder dan lucht-luchtwarmtepompen, wat een belemmering kan vormen voor woningeigenaren die overwegen om over te stappen naar een warmtepompinstallatie.

Bodem- of waterwarmtepomp

Bodem- of waterwarmtepompen zijn de meest efficiënte, maar ook de duurste optie. Deze warmtepompen gebruiken warmte uit de grond of water (zoals een meer of rivier) als bron. Het voordeel is dat de temperatuur van de grond of het water relatief stabiel is, waardoor de warmteopwekking consistent is.

De installatie van een bodem- of waterwarmtepomp vereist aansluitingen in de grond, wat kan leiden tot hogere kosten voor het grondwerk. Daarnaast is de installatie van dergelijke warmtepompen complexer en vereist het vaak het inzetten van professionele installateurs. Deze warmtepompen zijn daarom vooral geschikt voor grotere woningen of gebouwen waar het rendement van de investering hoger is.

Subsidies voor Warmtepompen

Hoge Subsidies in 2024

Subsidies spelen een cruciale rol in de toename van warmtepompen in Nederland. In 2024 zijn er nog steeds aanzienlijke subsidies beschikbaar voor particulieren die overwegen om een warmtepomp te installeren. Bijvoorbeeld, WarmteMeesters, een bedrijf gespecialiseerd in warmtepompen, wijst erop dat de subsidies in 2025 zullen worden verlaagd. Daarom adviseren ze particulieren om in 2024 te profiteren van de hoge subsidies, zelfs als de installatie pas in 2025 wordt uitgevoerd.

Voorwaarde is wel dat de opdracht in 2024 wordt goedgekeurd. Op deze manier kan een woningeigenaar profiteren van de huidige subsidiebedragen, die in 2025 verwacht wordt te dalen met enkele honderden euro’s. Dit is vooral gunstig voor kleinere warmtepompen in woningen.

Onderhoudsvoorwaarden

Een andere factor die wordt genoemd in de bronnen is het belang van onderhoud. WarmteMeesters benadrukt dat het aantal bedrijven dat gespecialiseerd is in het onderhoud van warmtepompen tegenwoordig beperkt is. Het bedrijf biedt daarom onderhouds- en servicepakketten aan voor de warmtepompen die zij zelf installeren. Dit zorgt ervoor dat woningeigenaren terecht kunnen bij een betrouwbare partner als er problemen opduiken.

Subsidies en Belastingaftrek

Het is belangrijk om te weten dat subsidies voor warmtepompen vaak worden gekoppeld aan bepaalde eisen. Deze eisen kunnen gaan over de efficiëntie van de warmtepomp, de installatiekwaliteit en de duurzaamheid van het gebruikte materiaal. In sommige gevallen is er ook een mogelijkheid tot belastingaftrek, afhankelijk van het type warmtepomp en de omvang van de investering.

Uitdagingen en Toekomstverwachtingen

Groei van de Warmtepompmarkt

De warmtepompmarkt in Nederland is op weg naar een snelle expansie, aangezien de overheid haar doel heeft gesteld om Nederland gasvrij te maken. Dit betekent dat er een sterke focus is op het verminderen van het gebruik van aardgas in woningen en het stimuleren van alternatieve warmtebronnen, zoals warmtepompen.

Een van de belangrijkste uitdagingen is de groeiende vraag naar warmtepompen, die het huidige aanbod kan overtreffen. Dit kan leiden tot wachttijden voor installaties, wat een probleem kan zijn voor woningeigenaren die snel willen overstappen naar een duurzamere verwarmingsoplossing. Daarom is het belangrijk om vroegtijdig te plannen en eventueel te reserveren bij een installateur die bekwaam is in warmtepompen.

Toekomstige Veranderingen

Hoewel de subsidies in 2025 zullen dalen, is het mogelijk dat nieuwe subsidies of andere vormen van financiële ondersteuning worden ingevoerd. Bovendien is er verwachting dat de technologie van warmtepompen zich verder zal ontwikkelen, waardoor de efficiëntie en het rendement van installaties zal toenemen. Dit kan leiden tot lagere energiekosten en een snellere terugverdientijd voor particulieren die investeren in warmtepompen.

Regulering en Veiligheid

Het gebruik van warmtepompen is gereguleerd door lokale en nationale overheidsinstanties. Bijvoorbeeld, in Heusden is een beleidsregel opgesteld die subsidies biedt voor duurzame energieprojecten, inclusief warmtepompen. Deze regel is echter beperkt tot de periode voor 31 december 2019. De vraag is of dergelijke reguleringen in andere gemeenten en op nationaal niveau worden aangehouden of uitgebreid.

Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met veiligheidsaspecten bij de installatie van warmtepompen. Installateurs moeten ervaren zijn in het werken met deze technologie en de installatie moet conform de geldende bouw- en veiligheidsregelgeving zijn.

Conclusie

De warmtepompmarkt in Nederland is in volle opkomst, aangedreven door duurzaamheidsdoelen, subsidies en technologische innovaties. In 2024 zijn er 2,6 miljoen warmtepompen in gebruik, met een sterke toename van lucht-luchtwarmtepompen. Ondanks de afname in verkoopcijfers is het totaal aantal installaties gestegen, wat wijst op een stevige groei in de sector.

Technologisch gezien zijn er opwindende ontwikkelingen, zoals het gebruik van PVT-panelen, die zowel elektriciteit als warmte opwekken. Deze technologie is onderzocht door HAN-studenten en bedrijven zoals EScom, en lijkt beloftevol voor de toekomstige ontwikkeling van warmtepompen.

Subsidies spelen een cruciale rol in de toegankelijkheid van warmtepompen, en woningeigenaren die overwegen om over te stappen, moeten rekening houden met de daling van subsidies in 2025. Het is daarom aan te raden om in 2024 te profiteren van de huidige subsidies, vooral aangezien het aantal installateurs dat gespecialiseerd is in warmtepompen, beperkt is.

De toekomst van de warmtepompsector in Nederland is positief, met verwachtingen op grotere investeringen in duurzame technologieën en een verder uitbreiding van de markt. Voor woningeigenaren, constructeurs en installateurs is het belangrijk om deze trends in de gaten te houden en deel te nemen aan de transitie naar een gasvrije woningbouwsector.