Warmtepomp berekenen voor 1500 m³ gas per jaar: Methoden, Besparingen en Kostentabel

Het overstappen van een gasgestookte verwarming naar een warmtepomp is een belangrijke keuze voor milieubesparing en langere termijn kostenefficiëntie. Voor een gemiddelde woning met een gasverbruik van 1500 m³ per jaar is het mogelijk om een geschikt type warmtepomp te berekenen, te kiezen en de verwachte besparing te bepalen. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de methoden om het benodigde vermogen te berekenen, de verschillende typen warmtepompen, de verwachte besparing aan energiekosten en de subsidiekansen. De informatie is gebaseerd op concrete berekeningsmethoden en voorbeelden uit betrouwbare bronnen.

Inleiding

Een warmtepomp is een efficiënte manier om een woning te verwarmen en warm water te genereren, met minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. In Nederland is het gasverbruik van een gemiddelde woning vaak in de orde van 1500 m³ per jaar. Voor dergelijke woningen is het mogelijk om een hybride of volledig elektrische warmtepomp te kiezen. De keuze hangt af van factoren zoals het huidige verwarmingsstelsel, de isolatiegraad van de woning en het gasverbruik voor warm water.

Deze tekst richt zich op de specifieke situatie van een woning met een gasverbruik van 1500 m³ per jaar. We bekijken hoe het benodigde vermogen van de warmtepomp kan worden berekend, welke soorten warmtepompen beschikbaar zijn en wat de financiële en milieueffecten zijn.

Methode 1: Berekening op basis van gasverbruik en vollasturen

Een van de gangbare methoden om het benodigde vermogen van een warmtepomp te berekenen, is het gebruik van het jaarlijks gasverbruik en het aantal vollasturen. Een vollastuur is een tijdsperiode waarin de verwarmingsinstallatie volledig draait om de woning op de gewenste temperatuur te houden.

Formule:

$$ \text{Energie in kWh} = \text{Gasverbruik in m³} \times 8,8 $$

$$ \text{Vermogen in kW} = \frac{\text{Energie in kWh}}{\text{Aantal vollasturen}} $$

Voorbeeld:

Stel dat een woning gemiddeld 1500 m³ gas per jaar verbruikt, met een rendement van 85%. Het equivalente energieverbruik in kWh wordt dan berekend als:

$$ \text{Energie in kWh} = 1500 \times 8,8 = 13.200 \, \text{kWh} $$

Vervolgens wordt het benodigde vermogen van de warmtepomp berekend op basis van het aantal vollasturen. Als de verwarming gemiddeld 1.400 vollasturen per jaar draait, dan is het benodigde vermogen:

$$ \text{Vermogen in kW} = \frac{13.200}{1.400} = 9,43 \, \text{kW} $$

Dit betekent dat een warmtepomp met een vermogen van ongeveer 9,5 kW voldoende is om de verwarming en warm water in deze woning te leveren.

Methode 2: Berekening op basis van gasverbruik en graaddagen

Een alternatieve methode is het gebruik van graaddagen. Graaddagen zijn een maat voor het aantal uren dat verwarming nodig is om een woning op temperatuur te houden. De formule voor deze methode is:

$$ \text{Vermogen in kW} = \frac{\text{Gasverbruik in m³} \times 8,8}{\text{Aantal graaddagen}} $$

Voorbeeld:

Stel dat het gasverbruik van een woning 1500 m³ is en het aantal graaddagen 2000. Dan is het benodigde vermogen:

$$ \text{Vermogen in kW} = \frac{1500 \times 8,8}{2000} = \frac{13.200}{2000} = 6,6 \, \text{kW} $$

Deze methode geeft een iets lagere waarde, aangezien het rekening houdt met het feit dat verwarming niet de hele dag volledig draait. Het benodigde vermogen van de warmtepomp kan dus variëren tussen 6,6 kW en 9,5 kW, afhankelijk van de berekeningsmethode en de specifieke situatie van de woning.

Methode 3: Eenvoudige berekening voor Nederlandse woningen

Voor Nederlandse woningen is er ook een eenvoudige formule om het benodigde vermogen van de warmtepomp te bepalen:

$$ \text{Vermogen in W} = \text{Jaarlijks gasverbruik in m³} \times 4 $$

Voorbeeld:

Een woning verbruikt 1500 m³ gas per jaar. Dan is het benodigde vermogen:

$$ \text{Vermogen in W} = 1500 \times 4 = 6000 \, \text{W} = 6 \, \text{kW} $$

Als de woning ook warm water via de warmtepomp moet leveren, bijvoorbeeld met een boiler van 150 liter, wordt er nog een extra 1500 W aan vermogen benodigd:

$$ \text{Totaal vermogen} = 6000 \, \text{W} + 1500 \, \text{W} = 7500 \, \text{W} = 7,5 \, \text{kW} $$

Dit geeft een realistische schatting van het benodigde vermogen, aangevuld met een buffer voor warm water. Het eindresultaat ligt tussen 6 kW en 7,5 kW, afhankelijk van het type warmtepomp en de aanvullende apparatuur.

Type warmtepomp kiezen: Hybride of volledig elektrisch

Naast het benodigde vermogen is het ook belangrijk om te kiezen tussen een hybride warmtepomp en een volledig elektrische warmtepomp. De keuze hangt af van factoren zoals het huidige verwarmingsstelsel, het gasverbruik voor warm water en de financieringsmogelijkheden.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een bestaande gasketel. Deze opstelling is ideaal voor woningen met een gasverbruik onder de 1500 m³ per jaar. De warmtepomp zorgt voor 70-80% van de verwarming, terwijl de gasketel als back-up dient in koudere periodes. Warm water kan op dezelfde manier als vroeger via gas worden aangemaakt.

Voordeel:

• Geringere investeringskosten
• Snelle terugverdientijd (ca. 3 jaar)
• Minimale verstoring van het huidige stelsel

Nadelen:

• Verbruik van elektriciteit voor de warmtepomp
• Verbruik van gas voor warm water

Voorbeeld:

• Besparing: €1680 per jaar
• Kosten: €4000 (inclusief subsidie en montage)
• Terugverdientijd: ca. 3 jaar

Volledig elektrische warmtepomp

Bij een volledig elektrische warmtepomp wordt het gas volledig afgeschaft. Dit type is geschikt voor woningen met een gasverbruik boven 1500 m³ per jaar of wanneer de gasketel aan vervanging toe is. De warmtepomp zorgt zowel voor verwarming als voor warm water, meestal via een elektrische boiler.

Voordeel:

• Volledig gasloos
• Lager energieverbruik in de toekomst
• Aanpasbaar aan zonnepanelen

Nadelen:

• Hogere investeringskosten
• Lengere terugverdientijd (4-5 jaar)
• Volledige vervanging van het verwarmingsstelsel

Voorbeeld:

• Besparing: €2200 per jaar
• Kosten: ±€9000 (inclusief subsidie en montage)
• Terugverdientijd: 4-5 jaar

Kosten en Besparing: Elektriciteit versus Gas

Nadat het benodigde vermogen is bepaald, is het belangrijk om de jaarlijkse kosten van elektriciteit en gas te bepalen. Dit is essentieel voor het bepalen van de rendabiliteit van de warmtepompinstallatie.

Formules:

$$ \text{Jaarlijks energieverbruik in kWh} = \text{Gasverbruik in m³} \times 10 \, \text{kW} / \text{COP} \times 0,65 $$

$$ \text{Jaarlijks gasverbruik in m³} = \text{Gasverbruik in m³} \times 0,35 $$

Voorbeeld:

Stel dat je 1.500 m³ gas per jaar verbruikt, de COP van de warmtepomp is 3,5, en het percentage gebruik is 65%.

$$ \text{Energie in kWh} = \frac{1.500 \times 10}{3,5} \times 0,65 = \frac{15.000}{3,5} \times 0,65 = 4.285,71 \times 0,65 = 2.785,71 \, \text{kWh} $$

Kostenberekening:

• Elektriciteit: € 0,40 per kWh
• Gas: € 1,50 per m³

$$ \text{Jaarlijkse elektriciteitskosten} = 2.785,71 \, \text{kWh} \times € 0,40 = € 1.114,29 $$ $$ \text{Jaarlijkse gaskosten} = 1.500 \, \text{m³} \times 0,35 \times € 1,50 = € 787,50 $$

De totale kosten zijn dus:

$$ € 1.114,29 + € 787,50 = € 1.901,79 $$

In vergelijking met een volledig gasgestookte cv-ketel, waarbij de jaarlijkse kosten ongeveer € 2.250 zijn, is er een besparing van circa € 348 per jaar.

Subsidie en Financiering

De overheid en lokale regeringen bieden subsidies aan voor de aankoop en installatie van warmtepompen. In de provincie Gelderland, bijvoorbeeld, is een subsidie beschikbaar via het ISDE-programma (Innovatie Systeemontwikkeling Duurzame Energie). Deze subsidie kan een aanzienlijk deel van de investering dekken.

Voorwaarden voor de subsidie:

• De woning moet een gasverbruik hebben van maximaal 1500 m³ per jaar.
• De warmtepomp moet geschikt zijn voor het type woning en het huidige verwarmingsstelsel.
• De installateur moet gecertificeerd zijn.

Financieringsoptie:

Voor huishoudens met een gezamenlijk inkomen onder €60.000 is het mogelijk om een 0% rente lening te krijgen via het Warmtefonds. Dit maakt het aankoop van een warmtepomp financieel haalbaar, vooral bij hogere investeringsbedragen.

Keuze van een Vakbekwaam Installateur

De keuze van een betrouwbare installateur is cruciaal voor een succesvolle overgang naar een warmtepomp. De installatie moet professioneel en volgens de veiligheidsnormen worden uitgevoerd. Het is aan te raden om meerdere offertes in te winnen en de ervaring van de installateur te beoordelen. In Zevenaar, bijvoorbeeld, zijn er lokale installateurs die gespecialiseerd zijn in warmtepompinstallaties.

Besparing in CO2-uitstoot

Naast de financiële besparing heeft het gebruik van een warmtepomp ook een positief effect op de CO2-uitstoot. Een gewone HR-ketel levert gemiddeld 3550 kilo CO2 per jaar. Een hybride warmtepomp met een gasverbruik van 500 m³ en een elektriciteitsverbruik van 1400 kWh per jaar, daarentegen, levert slechts 2350 kilo CO2 per jaar. Dit is een besparing van 1200 kilo CO2, wat gelijk staat aan het verbranden van ongeveer 300 liter benzine.

Conclusie

Een warmtepomp is een duurzame en kostenefficiënte oplossing voor het verwarmen van een woning met een gasverbruik van 1500 m³ per jaar. Het benodigde vermogen kan op verschillende manieren worden berekend, afhankelijk van de beschikbare gegevens en de keuze voor een hybride of volledig elektrische warmtepomp. De besparing aan energiekosten en CO2-uitstoot is aanzienlijk, vooral bij het kiezen van een hybride systeem. Aangevuld met subsidies en financieringsmogelijkheden is een warmtepomp een haalbare en rendabele investering voor veel huiseigenaren. Het is aan te raden om de berekeningen nauwkeurig te maken en een vakbekwame installateur te betrekken om de installatie te realiseren.

Bronnen

1. warmtepompberekenen.nl
2. justfire.nl/hybride-warmtepomp-voor-iedereen-beschikbaar
3. justfire.nl/warmtepomp.html
4. hybridewarmtepompvergelijken.nl/zevenaar
5. demargaretha.nl/blog/post/42493/warmtepomp-berekenen-op-basis-van-gasverbruik-uitleg-en-rekenmethoden