Warmtepompen in Nederland: Uitleg, Keuze en Installatieopties voor Huiseigenaren

Published by Redactie on oktober 7, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

In Nederland is het gebruik van warmtepompen steeds meer op komst. Dit komt mede door de toezichtrijmende aandacht voor duurzaamheid en energiebesparing in woningbouw en renovatieprojecten. Een warmtepomp kan zowel dienen voor verwarmen als het opwekken van warm tapwater. In dit artikel bespreken we de belangrijkste aspecten van warmtepompen, inclusief technische kenmerken, toepassingen, en de rol van installateurs in Nederland. Op basis van de gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals producenten en installatiebedrijven, geven we een overzicht van de beschikbare modellen, technische specificaties, en de installatieprocedures. Daarnaast leggen we uit hoe huiseigenaren en bouwprofessionals de juiste warmtepomp kunnen kiezen, en wat voorbeelden zijn van de toepassing in de praktijk.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een systeem dat warmte uit de omgeving (zoals grond, lucht of water) opneemt en gebruikt om een woning te verwarmen of warm water te maken. In tegenstelling tot een traditionele cv-ketel, die fossiele brandstoffen verbrandt, maakt een warmtepomp gebruik van elektriciteit en haalt warmte op uit een bron, zoals grond of buitenlucht. De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance), wat aangeeft hoeveel energie het apparaat levert ten opzichte van de elektriciteit die het verbruikt.

In Nederland zijn verschillende typen warmtepompen beschikbaar, waaronder:

Lucht-water warmtepompen: Deze halen warmte uit de lucht en leveren die via een warmtewisselaar in het water van het verwarmingssysteem.
Grond-water warmtepompen: Deze halen warmte uit de grond via een bodemcollector of grondwater. Dit type is vaak efficiënter in koele klimaten.
Water-water warmtepompen: Deze werken met een gesloten circuit in een open bron, zoals grondwater. Ze zijn vaak compact en geschikt voor nieuwbouw.

De meeste warmtepompen die op de markt beschikbaar zijn, gebruiken een natuurlijk koudemiddel, zoals propaan (R290), wat milieuvriendelijk is en niet bijdraagt aan de opwarming van de atmosfeer. Zoals vermeld in de gegevens van Weheat, is het gebruik van R290 ook PFAS-vrij, wat een voordeel is ten opzichte van sommige synthetische koudemiddelen.

Technische kenmerken van warmtepompen

Op basis van de technische documentatie van enkele modellen, zoals de Alpha Innotec WZSV 42K3M en de Compress 5800i AW, zijn er duidelijke trends te zien in de technologie en toepassingen van huidige warmtepompen.

1. Compacte en multifunctionele systemen

De Alpha Innotec WZSV 42K3M is een combinatie van verwarming, koeling en warm tapwaterproductie in één apparaat. Dit type is vooral geschikt voor nieuwbouwprojecten, aangezien het weinig ruimte in beslag neemt en makkelijk in te passen is in traditionele woningen. In dit model is een buffervat voor warm tapwater al geïntegreerd, wat het makkelijker maakt om het systeem volledig in te richten zonder extra installaties.

Technische specificaties:

Verwarmingsvermogen bij 0/35°C (B0/W35): 1,02 tot 3,9 kW
COP bij 0/35°C: 4,31
Geschikt voor gesloten bron: Ja
Geschikt voor warm tapwater: Ja

2. Hybride warmtepompen

De Compress 5800i AW is een hybride oplossing die combinaties biedt met een elektrische cv-ketel. Dit type is populair bij woningcorporaties en particuliere huiseigenaren die stapsgewijs overstapten willen maken van fossiele energie naar duurzame alternatieven. Een voordeel van hybride systemen is dat ze in koude periodes sneller kunnen reageren, terwijl ze in de zomer of in warme perioden volledig op warmtepompbedrijf kunnen draaien.

3. Milieuvriendelijke koudemiddelen

Zowel de Weheat- als de Nathan-warmtepompen gebruiken R290 (propaan) als koudemiddel. Hoewel propaan brandbaar is, is de hoeveelheid die in de warmtepomp is opgenomen klein en volledig afgesloten in een gesloten circuit. Daardoor zijn de risico’s minimaal. Bovendien is propaan een natuurlijk koudemiddel dat geen schadelijke emissies produceert.

Installatie en keuze van een warmtepomp

1. Kies de juiste warmtepomp voor jouw situatie

Bij de keuze van een warmtepomp moet rekening worden gehouden met een aantal factoren:

Soort woning: Is het een nieuwbouw of een renovatie? Compacte combinaties zijn vaak geschikt voor nieuwbouw, terwijl hybride oplossingen populair zijn bij renovaties.
Beschikbare ruimte: Lucht-water warmtepompen nemen minder ruimte in dan grond-water modellen.
Energiebesparing: De COP geeft aan hoe efficiënt een warmtepomp is. Een hogere COP betekent meer energiebesparing.
Onderhoud en garantie: Kies voor een warmtepomp die wordt ondersteund door een gecertificeerde installateur en een duidelijke garantie.

2. Werk samen met gecertificeerde installateurs

Volgens de informatie van Weheat, Viessmann en Nathan is het belangrijk om samen te werken met gecertificeerde installateurs. Deze bedrijven leveren niet alleen de warmtepomp, maar zorgen ook voor de installatie en het technische ondersteuning. Veel installateurs bieden ook het aanvragen van subsidies aan, zoals de ISDE-subsidie via rvo.nl. Deze subsidie is bedoeld om huiseigenaren te ondersteunen bij de overgang naar duurzame verwarming.

3. Voorbeelden van praktische toepassingen

Woonpalet: Een woningcorporatie in Zeewolde vervangde bijna honderd hr-ketels door hybride warmtepompen. Dit project toont aan dat grote stappen in de richting van duurzaamheid mogelijk zijn.
Driel: In Driel zijn hybride warmtepompen zonder binnenunit populair geworden, vooral in woningen met ruimtebeperkingen. Dit type is ideaal voor woningen waar geen extra ruimte beschikbaar is voor een binnenunit.
Groningen: In de noordelijke provincies is het gebruik van warmtepompen toegenomen, waarschijnlijk als gevolg van de aandacht voor energiebesparing en duurzaamheid.

Subsidies en financiële ondersteuning

De ISDE-subsidie is één van de subsidies die beschikbaar zijn voor huiseigenaren die overgaan op een warmtepomp. Deze subsidie is bedoeld voor energieopwekking in particuliere woningen en is geregeld via de Rijksdienst voor Weg en Verkeer (RVO). Volgens de informatie van Weheat is het aanvragen van de subsidie eenvoudig en volledig online te doen. De aanvraag vereist een factuur en een meldcode van de installateur.

Daarnaast werken veel installateurs samen met huiseigenaren bij het aanvragen van subsidies en ondersteunen ze hen bij het vinden van de meest geschikte warmtepomp. Soms nemen installateurs zelfs het hele proces over, zoals bij Coolblue, die samenwerkt met huiseigenaren om de subsidie te regelen.

Veiligheid en duurzaamheid

De warmtepompen die in Nederland verkrijgbaar zijn, zijn gecertificeerd volgens Europese veiligheidsnormen. Deze normen zorgen ervoor dat de warmtepompen veilig zijn in gebruik en voldoen aan de eisen voor energie-efficiëntie. De behuizing van de meeste warmtepompen is gemaakt van EPP (Expanded Polypropylene), een licht en schokbestendig materiaal dat slijtage beperkt en de levensduur van het apparaat verlengt.

Daarnaast werken producenten zoals Alpha Innotec en Weheat samen met gecertificeerde installateurs om ervoor te zorgen dat de installatie veilig en kwaliteitsvol wordt uitgevoerd. Veiligheid is ook een belangrijk aspect van het gebruik van natuurlijke koudemiddelen zoals propaan, die, zoals vermeld, gevaarlijk kunnen zijn bij lekken. Echter, doordat de hoeveelheid koudemiddel klein is en goed is afgesloten, zijn de risico’s beperkt.

Keuze van een warmtepomp in de praktijk

1. Adviesgesprek met een installateur

Als je overweegt om een warmtepomp te installeren, is het verstandig om eerst een adviesgesprek te hebben met een gecertificeerde installateur. Veel bedrijven, zoals Weheat, bieden een Plan Adviesgesprek-functie waarmee huiseigenaren snel een vrijblijvend gesprek kunnen aanvragen. Dit gesprek helpt om de wensen en de technische mogelijkheden te bespreken en geeft inzicht in welke warmtepomp het beste geschikt is voor de situatie.

2. Vergelijk verschillende modellen

Bij het kiezen van een warmtepomp is het verstandig om verschillende modellen met elkaar te vergelijken. De Alpha Innotec WZSV 42K3M is bijvoorbeeld een compacte combinatie van verwarming, koeling en warm tapwater. De Compress 5800i AW is een hybride oplossing die geschikt is voor woningen waar ruimte beperkt is. Beide modellen hebben een hoge COP en zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten.

3. Let op de garantie en service

Ook bij de aankoop van een warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de garantie en service. Veel producenten bieden een tweejarige fabrieksgarantie, die inbegrepen is in de aankoop. Daarnaast is het verstandig om een warmtepomp te kiezen die wordt ondersteund door een professionele service- en onderhoudsafdeling, zoals bij Viessmann en Bosch.

Conclusie

De overgang naar warmtepompen is een belangrijke stap in de richting van duurzame woningbouw en energiebesparing. In Nederland zijn er verschillende modellen beschikbaar die geschikt zijn voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Door samen te werken met gecertificeerde installateurs en subsidies zoals de ISDE-subsidie te gebruiken, kunnen huiseigenaren en bouwprofessionals makkelijker overstappen naar een duurzame verwarmingsoplossing.

De technische vooruitgang in warmtepomptechnologie, zoals de toepassing van natuurlijke koudemiddelen en compacte combinaties, maakt het mogelijk om warmtepompen te installeren in een breed spectrum van woningen. Door het kiezen van het juiste model en het werken met ervaren installateurs, is het mogelijk om een warmtepomp te integreren in het verwarmings- en warmwaterstelsel van een woning. Dit leidt niet alleen tot een lagere CO2-uitstoot, maar ook tot langdurige energiebesparing en comfort voor bewoners.